Έτσι θα αποκατασταθεί η Σολιά

Ξεκίνησαν οι εργασίες αποκατάστασης της καμένης γης στην πληγείσα περιοχή
Το πλήρες σχέδιο του Τμήματος Δασών θα είναι έτοιμο πριν από το τέλος του μήνα, αναφέρει σε άρθρο του ο Διευθυντής του Τάκης Τσιντίδης, σημειώνοντας πως είναι η τρίτη μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά των τελευταίων είκοσι χρόνων
Τις εξελίξεις σε σχέση με την αποκατάσταση και αναδάσωση της καμένης δασικής περιοχής στη Σολέα καταγράφει μέσω άρθρου του ο Διευθυντής του Τμήματος Δασών Τάκης Τσιντίδης. Όπως σημειώνει, «αυτή είναι αναγκαία, αφενός για να καθησυχαστούν όσοι ανησυχούν ότι δεν θα γίνει τίποτα ή θα εφαρμοστούν λανθασμένες πρακτικές και αφετέρου, γιατί έχουν ειπωθεί διάφορα πάνω στο θέμα από γνώστες αλλά και από μη ειδικούς».

Αφού υπενθυμίζει ότι η πυρκαγιά έκαψε δασική έκταση περίπου 18,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα (τ. χλμ.) από τα οποία 17 τ. χλμ. κρατικό δάσος και 1,5 τ.χλμ. ιδιωτική έκταση. «Πρόκειται για μια πολύ μεγάλη έκταση για τα δεδομένα της Κύπρου, καθώς είναι η τρίτη μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά των τελευταίων 20 χρόνων και η δεύτερη μετά του Σαϊττά, όπου θα γίνουν έργα αποκατάστασης πέραν των αναβαθμίδων που γίνονταν παλιότερα.

Πριν από το 2007, όταν καιγόταν ένα δάσος, κατασκευάζονταν κρατόνια, τα οποία σπέρνονταν ή φυτεύονταν. Από το 2007 αυτή η πρακτική έχει εγκαταλειφθεί παντελώς και στην Κύπρο», εξηγεί.
Οι εργασίες
Βάσει των όσων καταγράφει στο άρθρο του ο κ. Τσιντίδης, «σύμφωνα με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αμέσως μετά την κατάσβεση, το Τμήμα Δασών θα πρέπει να ετοιμάσει και να υποβάλει σε δύο μήνες σχέδιο αποκατάστασης της καμένης περιοχής. Ήδη κλιμάκιο του Τμήματος ετοιμάζει το σχέδιο που θα είναι έτοιμο πριν από το τέλος Ιουλίου 2016. Εν τω μεταξύ, οι εργασίες αποκατάστασης άρχισαν στις 11 Ιουλίου με αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα».

Οι εργασίες αποκατάστασης περιλαμβάνουν τα εξής:
(α) διάθεση καμένου ξύλου,
(β) αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα,
(γ) αναδάσωση/ αναγέννηση του δάσους,
(δ) διαχείριση άλλων στοιχείων της βιοποικιλότητας και άλλων σημαντικών στοιχείων.
Διάθεση ξύλου
Σε σχέση με την ξυλεία, ο Διευθυντής του Τμήματος Δασών σημειώνει πως σημαντικές ποσότητες ξύλου θα διατεθούν ως τεχνική ξυλεία, αν και η ζήτηση είναι περιορισμένη λόγω της οικονομικής κρίσης, προσθέτοντας πως «μια πιο μεγάλη ποσότητα ξύλου θα πωληθεί ως καυσόξυλο με προτεραιότητα στους κατοίκους ορεινών περιοχών.

Υπολογίζεται ότι η μισή ποσότητα ξύλου θα χρησιμοποιηθούν για κατασκευή αντιδιαβρωτικών έργων, ενώ κάποια δέντρα θα παραμείνουν ιστάμενα για τις ανάγκες της άγριας ζωής», υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων.

Σε σχέση με τα αντιδιαβρωτικά - αντιπλημμυρικά έργα, αναφέρει πως αυτά περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
*Λιθοπλήρωτα συρματόπλεκτα κιβώτια (gabions) σε βαθιά ρέματα.
*Φραγμάτια με κορμούς (κορμοφράγματα), πέτρες ή σανό σε ρέματα.
*Ξερολιθιές κοντά σε δρόμους στην κατάληξη ρεματιών.
*Κορμοδέματα σε πλαγιές.
*Αυλάκια στις ισοϋψείς με πέτρες στην κάτω πλευρά πάνω στις πλαγιές και σε μικρά, αβαθή ρέματα.
*Κάλυψη με φυτικές ίνες (mulching) - με τη χρήση του υδροσπορέα που χρησιμοποιείται στο Μεταλλείο Αμιάντου σε πλαγιές κοντά σε υφιστάμενους δρόμους.
*Χρήση πολυμερών ουσιών σε πλαγιές (δοκιμαστικά σε μικρή έκταση).
Τα πιο πάνω, επισημαίνει, είναι συνήθη μέτρα που λαμβάνονται από όλες τις δασικές υπηρεσίες στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ και στην Αυστραλία.
Αναδάσωση - αναγέννηση
Αναφορικά με την αναδάσωση - αναγέννηση του δάσους τονίζει πως τα πλατύφυλλα είδη, δηλαδή ο πλάτανος, ο σκλέδρος, η τρεμιθιά, η λατζιά, η αντρουκλιά, η μοσφιλιά, ρούδι κ.ά., έχουν την ικανότητα να αναβλασταίνουν μετά την πυρκαγιά και επομένως δεν χρειάζεται να γίνει οποιαδήποτε φύτευση για την επαναφορά τους. Μάλιστα τα φυτά που θα αναγεννηθούν, έχουν πιο γρήγορη και ζωηρή ανάπτυξη από οποιοδήποτε νέο φυτό.

Το ίδιο ισχύει και για πιο μικρά φυτά, την ξυσταριά, τον πτεροκέφαλο, την αγριοτριανταφυλλιά, τον βάτο κ.ά. Επομένως, προσθέτει, η προσοχή επικεντρώνεται στον πεύκο, την τραχεία πεύκη δηλαδή. «Το είδος αυτό χαρακτηρίζεται ως πυρόφιλο, δηλαδή διαθέτει προσαρμογές που διασφαλίζουν τη φυσική του αναγέννηση μετά από μια πυρκαγιά.

Ο μηχανισμός αυτός είναι εν ολίγοις η ικανότητά του να διατηρεί έναν αριθμό κώνων κλειστούς, με τα σπέρματα να περιμένουν να απελευθερωθούν, πράγμα που γίνεται αμέσως μετά από μια πυρκαγιά. Ο σπόρος που πέφτει στο έδαφος δίδει νέα φυτά τον χειμώνα, από τα οποία πολλά επιβιώνουν χωρίς καμιά περιποίηση, για να αναπτυχθούν σταδιακά στο μελλοντικό πευκοδάσος.

Επομένως, στη μεγαλύτερη έκταση θα αφήσουμε τη φύση να αναδασώσει την περιοχή από μόνη της υποβοηθώντας την με επιπρόσθετη σπορά, ιδιαίτερα σε θέσεις με μεγάλη ένταση πυρκαγιάς και με πολύ νεαρά πεύκα που δεν παράγουν σπέρματα. Το Τμήμα Δασών διαθέτει ικανά αποθέματα σπόρου με γνωστή προέλευση και γενετικά κατάλληλο.

Σε κάποιες εκτάσεις, όπως πλατείες κατά μήκος κύριων δρόμων, στα Λημέρια πάνω από το Κούρδαλι και σε μερικά κρατόνια που προϋπήρχαν, θα γίνουν φυτεύσεις από τις 15 Οκτωβρίου και μετά. Τα είδη που θα χρησιμοποιηθούν είναι κυρίως πεύκο και σε πολύ μικρότερο ποσοστό λίγα κέδρα, θάμνοι, χαρουπιές, λίγα κυπαρίσσια κ.ά.

Τα φυτά που θα χρησιμοποιηθούν θα προέρχονται αποκλειστικά από τα φυτώρια του Τμήματος Δασών. Εκτιμάται ότι θα φυτευτούν γύρω στις 15.000 φυτά, ενδεχομένως και περισσότερα, από τις 15 Οκτωβρίου 2016 μέχρι τον Ιανουάριο 2017», εξηγεί περαιτέρω ο Διευθυντής του Τμήματος Δασών.
Δεν είναι γνωστό για την ώρα το κόστος
Πέραν των πιο πάνω, ο κ. Τσιντίδης κάνει αναφορά και στις απαιτούμενες δαπάνες, σημειώνοντας πως αυτές για την ώρα δεν είναι γνωστές. Επισημαίνει, ωστόσο, ότι έχουν εξασφαλιστεί αρκετοί πόροι για το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών που ξεπερνούν το μισό εκατομμύριο ευρώ, καθώς και πολλές δωρεές, η μεγαλύτερη από τις οποίες φτάνει τις 200.000 ευρώ από διεθνή εταιρεία που εδρεύει στην Κύπρο.

«Το κύριο πρόβλημα είναι ο μικρός χρόνος μέσα στον οποίο θα πρέπει να ολοκληρωθούν τα αντιδιαβρωτικά / αντιπλημμυρικά έργα, δηλαδή πριν από τις πρώτες βροχές. Αυτό αντιμετωπίζεται με την πρόσληψη επιπρόσθετων εργατών από την περιοχή και με την προκήρυξη πολλών διαγωνισμών, ώστε να εργάζονται πολλοί μικροεργολάβοι ταυτόχρονα», συμπληρώνει, ενώ σε σχέση με τον εθελοντισμό, αφού αναφέρει ότι είναι καλοδεχούμενος, τονίζει ότι «αυτό που χρειαζόμαστε είναι πραγματικοί εθελοντές που θα ενταχθούν στα συνεργεία του Τμήματος Δασών και θα δουλεύουν 5-6 ώρες τουλάχιστον την ημέρα ή τις μέρες που θα έλθουν».