«Ιδεολογία μου είναι ο Άνθρωπος»

Ο πόλεμος του 1974, η συνύπαρξη με τους Τουρκοκυπρίους στη Λεμεσό και οι ιδεολογίες που έχουν ξεπεραστεί από έναν άνθρωπο που νοσταλγεί τα παιδικά του χρόνια
«Το κόστος που έχει ένας γιατρός όταν ασκεί το επάγγελμά του είναι μεγάλο. Εγώ το πλήρωσα με την υγεία μου»
«Άλλο πράγμα οι πολιτικές αντιλήψεις και άλλο η ανθρώπινη σχέση. Εγώ τα ξεχωρίζω αυτά τα δύο. Πιστεύω ότι έχει περάσει ο καιρός των ιδεολογιών»
Γεννήθηκα στη Λεμεσό, όπου και μέχρι σήμερα είναι το σπίτι μου, αν και πολλές ημέρες λόγω των υποχρεώσεων τις περνάω στη Λευκωσία. Άριστος μαθητής δεν υπήρξα, ήμουν μέτριος, γύρω στο 16, καθώς και πολύ ζωηρός, αν και δεν μου φαινόταν. Μέχρι τα οκτώ μου χρόνια μέναμε κοντά στο εργοστάσιο της ΚΕΟ, όπου υπήρχαν πολλοί Τουρκοκύπριοι με τους οποίους παίζαμε μαζί, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που καβγαδίζαμε. Αυτό ήταν και μια ένδειξη ότι μπορούσαμε να συνυπάρχουμε ειρηνικά, χωρίς προβλήματα. Δεν είχαμε ούτε «θρησκευτικές διαφορές» ούτε τίποτα: αυτοί έρχονταν στις δικές μας θρησκευτικές γιορτές κι εμείς πηγαίναμε στις δικές τους. Ζούσαμε καλά.
Τότε, είχαμε τεράστιες αλάνες και όλα τα παιδιά που τελείωναν το σχολείο, πηγαίναμε να παίξουμε. Δείξτε μου σήμερα μιαν αλάνα στην οποία να παίζουν παιδιά. Είναι όλα μέσα στα σπίτια, με τους υπολογιστές και τα κινητά στο χέρι τους. Για μένα αυτό δεν είναι ποιότητα ζωής. Κατ' αρχάς, η παιδικότητα δεν μπορεί να εκφραστεί σωστά μέσα από έναν υπολογιστή, το παιδί πρέπει να κοινωνικοποιείται με άλλα παιδιά, να βγαίνει έξω και να ζει. Ξέρω, έχουν αλλάξει οι εποχές και είναι λογικό να αναπολώ τη δική μου, ίσως αν είχα κι εγώ αυτά που έχουν τα σημερινά παιδιά, να μην αναπολούσα την αλάνα.
Έχει περάσει ο καιρός των ιδεολογιών
Προσωπικός μου φίλος είναι ο τέως πρωθυπουργός της Ελλάδας, ο Αντώνης Σαμαράς, με τον οποίο γνωριστήκαμε όταν εκείνος ήταν μόλις 26 ετών και ήταν ο νεότερος βουλευτής που είχε εκλεγεί στη χώρα. Τότε, εγώ έκανα Παθολογία στους Αμπελόκηπους, αλλά χρειάστηκε να περάσω έξι εβδομάδες σε ένα μικρό νοσοκομείο στην Πύλο, που είναι το χωριό καταγωγής του Αντώνη. Εκεί γνωριστήκαμε και συνδεθήκαμε. Όταν εξελέγην ευρωβουλευτής, είχε εκλεγεί και ο ίδιος με αποτέλεσμα οι σχέσεις μας να ενισχυθούν ακόμα περισσότερο στις Βρυξέλλες.

Σας φαίνεται παράξενο; Έχω φίλους από όλους τους πολιτικούς χώρους. Άλλο πράγμα οι πολιτικές αντιλήψεις και άλλο η ανθρώπινες σχέσεις. Εγώ τα ξεχωρίζω αυτά τα δύο. Πιστεύω ότι έχει περάσει ο καιρός των ιδεολογιών, έτσι όπως έχει εξελιχθεί η κοινωνία μας. Ξέρετε, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου θήτευσα, είναι σχολείο και θα έπρεπε να αποτελεί πρότυπο για τον τρόπο λειτουργίας των κοινοβουλίων των χωρών. Όσα έμαθα εκεί θέλω να εφαρμόσω κι εδώ, όσο θα είμαι βουλευτής, όπως για παράδειγμα να επιχειρηματολογούμε ο καθένας από την πλευρά του, αλλά στο τέλος να πρέπει να συνθέτουμε ιδέες για το καλό του πολίτη, έξω από τους λαϊκισμούς.

Αν αυτοπροσδιορίζομαι ως Αριστερός; Όχι, η δική μου ιδεολογία είναι ο άνθρωπος. Καταλαβαίνω τις ιδεολογίες των κομμάτων, καταλαβαίνω και την ιδεολογία του ΑΚΕΛ στο οποίο εξάλλου δεν ανήκω. Η συνεργασία μου με το κόμμα είναι στη βάση του πολιτικού του προγράμματος και όχι της ιδεολογίας του. Αυτό που θα πρέπει να κάνουμε σε κάθε περίπτωση, είναι να δούμε τις ανισότητες που υπάρχουν σε μια κοινωνία και να τις σμικρύνουμε.
«Την ιατρική την πλήρωσα με την υγεία μου»

Ίσως να έχω αυτή την αντίληψη για την πολιτική επειδή είμαι γιατρός. Η ιατρική είναι λειτούργημα και θα ήθελα να βλέπω όλους τους γιατρούς να την ασκούν ως τέτοιο και ξέρω ότι εκείνοι που προσβάλλουν το επάγγελμα δεν είναι η πλειοψηφία. Το κόστος που έχει ένας γιατρός, ξέρετε, είναι μεγάλο. Το επάγγελμα έχει πολλές αγωνίες και πολλά ερωτηματικά: θα πάει καλά ο ασθενής, θα έχει παρενέργειες το τάδε φάρμακο, θα πετύχει το χειρουργείο; Υπάρχει τεράστιο στρες και αυτό το πληρώνει ο γιατρός. Το επάγγελμά μας είναι το πρώτο σε καρδιακά νοσήματα στον κόσμο. Το λέω αυτό μετά λόγου γνώσεως, όχι μόνο επειδή είμαι γιατρός επί 40 χρόνια, αλλά κι επειδή το πλήρωσα κι εγώ ο ίδιος.

Η ειδικότητά μου, αυτή της Παθολογίας-Ογκολογίας, δεν υπήρχε στην Κύπρο. Υπουργός Υγείας τότε ήταν ο Τάκης Πελεκάνος που ήταν γιατρός, ο οποίος με έφερε να δουλέψω εδώ μετά από 19 χρόνια στην Αθήνα. Ενώ στην Ελλάδα ήμουν Αναπληρωτής Διευθυντής στα 35 μου χρόνια, εδώ έπρεπε να κάνω κάποιους μήνες στην περιφέρεια κι έτσι βρέθηκα στο Παραλίμνι, με την υπόσχεση ότι θα επιστρέψω στην ειδικότητά μου σε έξι μήνες. Τελικά, οι έξι μήνες έγιναν δύο χρόνια κι έπειτα μεταφέρθηκα στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, στο τμήμα της Ακτινοθεραπευτικής Κλινικής Ογκολογίας, ενώ, όταν μετά από αγώνες ασθενών και ιατρών φτιάχτηκε το Ογκολογικό Κέντρο της Τράπεζας Κύπρου, πήγα εκεί.

Δουλεύαμε πολύ σκληρά τότε, από το πρωί μέχρι το βράδυ. Κάποια στιγμή το 2001, από την πολλή δουλειά έπαθα ένα καρδιακό επεισόδιο και είπα ότι αν ήθελα να ζήσω, θα έπρεπε να κάνω ένα βήμα πίσω. Οπότε, αποφάσισα ότι ο άλλος χώρος στον οποίο θα μπορούσα να εξαργυρώσω την εμπειρία μου στον τομέα της Υγείας, ήταν η πολιτική. Μου έγινε πρόταση από αρκετούς, αλλά επέλεξα το πολιτικό πρόγραμμα του ΑΚΕΛ, το οποίο συμβάδιζε με την προσωπικά μου στάση απέναντι στα πράγματα.
«Δεν ήθελα να γίνω γιατρός»

Αρχικά, δεν ήθελα να σπουδάσω Ιατρική, ήθελα να γίνω φιλόλογος. Ήταν η επιμονή του πατέρα μου που με οδήγησε στην Ιατρική, λέγοντάς μου «ή θα πας να σπουδάσεις Ιατρική ή θα μείνεις στην Κύπρο να σου βρω μια δουλειά ως υπάλληλος». Δεν ξέρω τι είχε δει σε εμένα κι επέμενε να γίνω γιατρός, αλλά μάλλον επρόκειτο για τη σταθερή άποψη των γονιών τότε, που ήθελαν τα παιδιά τους είτε γιατρούς, είτε δικηγόρους. Βασανίστηκα πάρα πολύ, διότι είχα τελειώσει κλασικό και όχι πρακτικό, με αποτέλεσμα, όταν πήγα στην Ιατρική Σχολή, να δυσκολευτώ.

Το πρώτο έτος, για να καταλάβετε, το έκανα για δύο χρονιές: την πρώτη για να συμπληρώσω τα μαθήματα του πρακτικού, και τη δεύτερη κανονικά. Για μια στιγμή απογοητεύτηκα, αλλά είπα ότι δεν θα το έβαζα κάτω. Θυμάμαι πόσο πανηγύριζα τη δεύτερη χρονιά όταν πέρασα όλα τα μαθήματα. Ήταν και δύσκολες εποχές, στην Ελλάδα είχε χούντα, εμείς είχαμε φύγει από την Κύπρο ως άβγαλτα παιδαρέλια. Πέρα από τις αντιπαραθέσεις της εποχής στην Κύπρο, που οδήγησαν στο πραξικόπημα και στην εισβολή, εμείς δεν είχαμε ιδέα από πολιτική, πού να τα μαθαίναμε;
Στον πόλεμο του 1974
Το 1974, ήρθα να κάνω διακοπές, έγινε εισβολή κατατάχθηκα κι εγώ. Υπήρχε ένα χάος και μια ανοργανωσιά που δεν φαντάζεστε. Ούτε επιστράτευση ούτε τίποτα, μόνοι μας πήγαμε να καταταγούμε. Άλλοτε μας έδιωχναν, άλλοτε μας έστελναν να καθόμαστε κάτω από τα δέντρα χωρίς όπλα. Είχε φυσικά μεσολαβήσει το πραξικόπημα που είχε διαλύσει τα πάντα.

Όταν είχα υπηρετήσει την κανονική μου θητεία, ήμουν στις δυνάμεις καταδρομών, αλλά στην εισβολή ήμουν ήδη στο τέταρτο έτος της Ιατρικής. Όταν τους είπα ότι μπορώ να προσφέρω περισσότερα ως γιατρός για την περίθαλψη τραυματιών, ζήτησαν να δουν το απολυτήριό μου του στρατού. Μόλις το είδαν, μου είπαν ότι ανήκα στα ειδικά σώματα, κι έτσι με αρχικό σταθμό τη Λευκωσία, με πήγαν σε διάφορα σημεία και μέτωπα. Είχαμε να φάμε κανονικό φαγητό πολλούς μήνες. Συνήθως τρώγαμε χαρούπια και λίγες κονσέρβες και μια φορά που μας έφεραν ένα τεράστιο καζάνι με νερόβραστα φασόλια, νόμιζα ότι έτρωγα το πιο νόστιμο φαγητό του κόσμου.
Επέστρεψα «τραυματισμένος» στην Αθήνα
Τον Οκτώβριο που απολυθήκαμε, είχα χάσει 20 κιλά, είχα μια γενειάδα μέχρι την κοιλιά κι έπρεπε μαζί με όλους τους φοιτητές να επιστρέψω στην Ελλάδα. Θυμάμαι ότι στο καράβι που έφυγε από Λεμεσό, βρήκα μια θέση σε έναν καναπέ όπου ξάπλωσα και όταν ξύπνησα, το πλοίο ήταν ήδη στον Πειραιά. Όταν πήγα πίσω ήμουν πολύ τραυματισμένος ψυχικά και πνευματικά.

Αν φοβήθηκα; Το να αρνηθεί κάποιος ότι φοβήθηκε στον πόλεμο, μάλλον θα πει ψέματα. Η αντάρα του πολέμου όλους τους φοβίζει. Όμως, με την τριβή όλα αρχίζουν και φαίνονται συνηθισμένα στα αφτιά σου, εξοικειώνεσαι και πλέον μπορείς και κάνεις περισσότερα πράγματα από όσα είχες φανταστεί ότι μπορείς να κάνεις. Όπως για όλους, έτσι και για μένα, ο πόλεμος ήταν μια μεγάλη εμπειρία. Για εμένα, δεν υπάρχει χειρότερο στον κόσμο, από το να σκοτώνονται αθώοι, γιατί έτσι πρέπει να ασκηθούν κάποιες πολιτικές. Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να διορθώσουμε.