Επαγγελματίες Οδηγοί Επιβατικών Συγκοινωνιών

Με αφορμή το πρόσφατο θανατηφόρο εργατικό δυστύχημα με θύμα τον οδηγό του λεωφορείου της εταιρείας ΟΣΕΛ Σοφρώνη Μυλωνά, θα ήθελα να αναφερθώ στον πολύ σημαντικό ρόλο του επαγγελματία οδηγού λεωφορείου για τις εταιρείες επιβατικών μεταφορών, αλλά και την κοινωνία γενικότερα. Η Ομοσπονδία Μεταφορών της ΣΕΚ έχει ασχοληθεί ενδελεχώς με τα θέματα ασφάλειας των επαγγελματιών οδηγών λεωφορείων.
Η μεταφορά ανθρωπίνων ψυχών έγκαιρα και με ασφάλεια στον προορισμό τους είναι μια πολύ μεγάλη ευθύνη για τον κάθε επαγγελματία οδηγό. Οι επαγγελματίες οδηγοί λεωφορείων είναι αυτοί που μεταφέρουν καθημερινά έναν πολύ μεγάλο αριθμό μαθητών στα σχολεία τους, φοιτητών στα πανεπιστήμιά τους και εργαζομένων στις δουλειές τους.

Είναι οι εργαζόμενοι που έχουν επωμιστεί την τεράστια ευθύνη μεταφοράς συνανθρώπων μας στους καθημερινούς προορισμούς τους, χωρίς να έχουν στη διάθεσή τους όλα τα απαραίτητα εφόδια. Όλα τα παραπάνω επιβάλλουν την απόλυτη και χωρίς εκπτώσεις προσήλωσή τους αποκλειστικά και μόνο στην οδήγηση.
Δυστυχώς οι καθημερινές εργασίες που είναι υποχρεωμένος να διεκπεραιώσει ο κάθε οδηγός σήμερα, δεν του επιτρέπουν να είναι απόλυτα ξεκούραστος και με καθαρή σκέψη την ώρα της οδήγησης, με αποτέλεσμα όλα αυτά να λειτουργούν σε βάρος της ασφάλειας. Οφείλουμε, λοιπόν, να απαλλάξουμε από κάθε άλλη υποχρέωση κάθε επαγγελματία οδηγό και να τον αφήσουμε να αφοσιωθεί αποκλειστικά και μόνο στην οδήγηση, η οποία με τη διαρκώς αυξανόμενη τροχαία κίνηση καθίσταται όλο και πιο δύσκολη.

Ο οδηγός λεωφορείου σήμερα, δεν μπορεί να είναι και εισπράκτορας και ελεγκτής και καθαριστής και πολλά άλλα! Όλα αυτά, χωρίς καμιά δόση υπερβολής, κουράζουν και διαταράσσουν την ηρεμία των οδηγών, με αποτέλεσμα να καθίστανται επιρρεπείς σε τροχαία δυστυχήματα.
Προς επίρρωση των παραπάνω παρατίθενται συγκεκριμένα παραδείγματα:
- Η πώληση των εισιτηρίων και καρτών (υπάρχουν δέκα διαφορετικά είδη εισιτηρίων και καρτών) είναι αρμοδιότητα του οδηγού. Δεδομένου ότι οι τιμές των εισιτηρίων δεν είναι στρογγυλοποιημένες, ο κάθε οδηγός είναι υποχρεωμένος να έχει μαζί του κέρματα όλων των τύπων για να μπορεί να δίνει ρέστα στους επιβάτες. Ακολούθως θα πρέπει να ετοιμάσει την παράδοση των χρημάτων που εισέπραξε και να μεταβεί στα γραφεία της εταιρείας του για να τα παραδώσει και να χρεωθεί εισιτήρια εκ νέου.
- Ο κάθε οδηγός εκτελεί ακόμη και καθήκοντα ελεγκτή, με αποτέλεσμα να μην είναι λίγες οι φορές που αντιμετωπίζει τις αντιδράσεις των επιβατών, ακόμη και κατά τη διάρκεια των διαδρομών. Όταν, δε, ένεκα της υπερβολικής πίεσης που δέχεται, προκύψουν κάποια λάθη στον έλεγχο των εισιτηρίων, επωμίζεται ο ίδιος ο οδηγός το κόστος της όποιας χρηματικής απώλειας.
- Ο επαγγελματίας οδηγός λεωφορείου στην Κύπρο είναι υποχρεωμένος να συμπληρώνει το δελτίο κίνησης, να ετοιμάζει την παράδοση των εισιτηρίων του, να μεταβαίνει στην εταιρεία για την παράδοση των χρημάτων και των εισιτηρίων, να καθαρίζει όλους τους εσωτερικούς χώρους του λεωφορείου και να διευθετεί ο ίδιος τον ανεφοδιασμό και τον εξωτερικό καθαρισμό του οχήματός του, τις πλείστες φορές κατά τη διάρκεια του διαλείμματος! Κατά την άποψή μου, για ευνόητους λόγους, το διάλειμμα είναι εξίσου σημαντικό με τον εργάσιμο χρόνο για όλους τους επαγγελματίες οδηγούς, γι’ αυτό άλλωστε και διέπεται από διεθνείς, ευρωπαϊκές αλλά και εθνικές νομοθεσίες.
Στα παραπάνω να προστεθούν ακόμη και τα εξής: Δεν υπάρχουν επαρκείς χώροι ανάπαυσης των οδηγών στους κατά τόπους σταθμούς, με αίθουσα και τουαλέτες, έτσι ώστε ο οδηγός να ξεκουραστεί κατάλληλα.
Οι οδηγοί λεωφορείων έχουν να αντιμετωπίσουν την άναρχη κυκλοφοριακή κατάσταση της χώρας, καθώς και την κακή συμπεριφορά από πολλούς οδηγούς άλλων οχημάτων, χωρίς να έχουν την προστασία ούτε των εταιρειών επιβατικών μεταφορών, αλλά το σημαντικότερο ούτε δυστυχώς και της πολιτείας. Βρίσκονται εκτιθέμενοι στην κακή οδηγική νοοτροπία των πλείστων συμπολιτών μας, οι οποίοι θεωρούν το λεωφορείο ως ένα δεύτερης κατηγορίας όχημα, το οποίο αποτελεί πρόβλημα για τη συντριπτική πλειοψηφία των οδηγών αυτοκινήτων ΙΧ.
Εν κατακλείδι θεωρώ, εκ των ων ουκ άνευ, ότι επείγει η επίσπευση της εγκατάστασης του συστήματος αυτόματης έκδοσης εισιτήριων και καρτών, η δημιουργία τερματικών σταθμών λεωφορείων καθώς και σταθμών ανάπαυσης των οδηγών, ως επίσης και η ουσιαστική βελτίωσή τους εκεί όπου ήδη υπάρχουν. Επίσης, θα πρέπει να εφαρμόζονται πλήρως οι νομοθεσίες «Περί Ελέγχου Ωρών Οδήγησης και Ανάπαυσης των Οδηγών» και «Οργάνωσης του Χρόνου Εργασίας των Εκτελούντων Κινητές Δραστηριότητες Οδικών Μεταφορών».

Επιπρόσθετα, θα πρέπει να δημιουργηθούν, σε συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο, κυκλοφοριακές ρυθμίσεις που θα βοηθήσουν στην απρόσκοπτη κυκλοφορία των λεωφορείων. Η εφαρμογή κουβούκλιων στα λεωφορεία θα βοηθήσει, επίσης, έτσι ώστε οι οδηγοί να οδηγούν ανεπηρέαστα από ενοχλήσεις των επιβατών.

Επιπλέον, θα πρέπει να επισπευθούν οι διαδικασίες για την εγκατάσταση και εφαρμογή ζωνών ασφαλείας σε όλα τα οχήματα, έπειτα από συνεννόηση με το Τμήμα Οδικών Μεταφορών και το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων. Τέλος, επιβάλλεται όλοι οι κοινωνικοί εταίροι να συνεργαστούν με στόχο τη δημιουργία κουλτούρας σεβασμού των λεωφορείων στους δρόμους.
Όλα τα παραπάνω είναι βέβαιο πως θα λύσουν πολλά από τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επαγγελματίες οδηγοί λεωφορείων και θα δημιουργήσουν τέτοιες συνθήκες εργασίας που θα συνάδουν με τα ευρωπαϊκά πρότυπα που ισχύουν για τον κάθε επαγγελματία οδηγό λεωφορείου και που σίγουρα θα βελτιώσουν την ποιότητα των επιβατικών μεταφορών στη χώρα μας.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΗ
Επαρχιακός Γραμματέας Κλάδου Μεταφορών ΣΕΚ Λευκωσίας