Αναλύσεις

Οι πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία

Στην Τουρκία δέσποζε επί σειρά ετών η προσωποπαγής και αυταρχική διακυβέρνηση του Ερντογάν, που έκδηλα απέβλεπε σ’ ένα ουσιαστικά ολοκληρωτικό καθεστώς. Ωστόσο, με την εύνοια της χριστιανικής Δύσης, το ισλάμ ανενόχλητο εκτόπιζε σταδιακά τον κεμαλισμό, μετατρέποντας, για μια ακόμα φορά, τους κρατικούς θεσμούς σε φύλλο συκής μιας κατ’ επίφαση δημοκρατίας, που παραπέμπει στο «Λόγω μεν δημοκρατία, έργω δε ενός ανδρός αρχή».


Ήταν, βεβαίως, μια καλοσχεδιασμένη πολιτική, που στο μεν εσωτερικό επιβλήθηκε διά πυρός και σιδήρου, με πρώτα θύματα τους Κούρδους, στο δε εξωτερικό εκδηλώθηκε με μια απροκάλυπτη επιθετικότητα σε βάρος, κυρίως, μικρών γειτονικών κρατών.


Ήταν μια πολιτική η οποία, παρότι καμουφλαρισμένη με εύηχες διακηρύξεις, εξυπηρετούσε τον διεθνή ισλαμοφασισμό και απέβλεπε, ευθύς εξ αρχής, σε απροκάλυπτους επεκτατικούς στόχους. Είναι, βέβαια, γεγονός ότι, λόγω Ρωσίας και Ισραήλ, η Άγκυρα αναγκάστηκε -πρόσφατα- να βάλει αρκετό νερό στο κρασί της, σαφώς όμως εξακολουθεί να τη θεωρεί προσοδοφόρα έναντι αδύνατων κρατών όπως η Κύπρος και η Ελλάδα.


Ωστόσο, παρά την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που διέθετε ο Τούρκος ηγέτης, αυτή δεν επαρκούσε για να μεταβάλει τη διακυβέρνησή του σε καθεστώς. Την αναγκαία επιπρόσθετη δύναμη για έναν αποτελεσματικό μηχανισμό, με τον οποίο θα έφθανε στον στόχο του, του την πρόσφερε το πρόσφατο αποτυχημένο πραξικόπημα. Το γεγονός φαίνεται από το εύρος, την ταχύτητα και τη βιαιότητα των διώξεων που ακολούθησαν.


Ουσιαστικά πρόκειται πλέον για μια δικτατορία, με δημοκρατικό προσωπείο, χωρίς να αποκλείεται καθόλου η κατάσταση να εξελιχθεί ακόμα και σε ανοικτό εμφύλιο πόλεμο. Διότι το πραξικόπημα ήταν προφανώς το τέλος μιας μάχης, ενός πολέμου που μόλις άρχισε. Και ήταν περισσότερο δουλειά του Ερντογάν, παρά των αντιπάλων του.


Πρώτα γιατί, παρά την πλούσια εθνική παράδοση, εκδηλώθηκε με ερασιτεχνικό τρόπο. Δεύτερο, διότι ενώ οι πρωταγωνιστές του ήταν στρατιωτικοί και εύκολα μπορούσαν να επισημανθούν, ωστόσο, στους καταλόγους εκκαθαρίσεων που ήταν αδύνατο να ετοιμαστούν σε μερικές ώρες οι πολίτες (κρατικοί υπάλληλοι, ακαδημαϊκοί, δικαστικοί, δημοσιογράφοι, συνδικαλιστές), οι οποίοι δεν πρόλαβαν καν να εκδηλωθούν, ήταν πολλαπλάσιοι των στρατιωτικών!


Το πιθανότερο, επομένως, είναι ότι φιλοκυβερνητικοί πράκτορες που παρεισέφρησαν στις τάξεις αντιφρονούντων αξιωματικών κατόρθωσαν τελικά να καθορίσουν το αποτέλεσμα του πραξικοπήματος, ώστε στην αποτυχία του να θεμελιωθεί ένας επιτυχημένος μηχανισμός βίας και τρομοκρατίας, το όχημα δηλαδή που θα οδηγούσε σε ολοκληρωτικό καθεστώς.


Αν, όμως, στο εσωτερικό ο Ερντογάν θα επιδιώξει να επιτύχει τους στόχους του με μια νομιμοφανή τρομοκρατία (κρατική εσωτερική τρομοκρατία), στο εξωτερικό θα τη χρησιμοποιήσει αποκλειστικά έναντι μικρών κρατών (κρατική εξωτερική τρομοκρατία). Για τα υπόλοιπα θα επιλέξει την αναμονή, ελπίζοντας ότι την ήπια αντίδραση των Αμερικανών θα διαδεχθεί, ως συνήθως, η παραδοσιακή στήριξη. Ήδη οι Βρετανοί έσπευσαν να αναλάβουν τον ρόλο του προπομπού.


Πλην όμως, τώρα υπάρχει και το παγκόσμιο κίνημα του ισλαμοφασισμού, που απειλεί την ασφάλεια και την ειρήνη ακόμα και των ισχυρότερων κρατών. Επομένως, ΗΠΑ και Ευρώπη δεν έχουν μόνο να φροντίσουν τα μονίμως άλλωστε ταλαιπωρούμενα ανθρώπινα δικαιώματα του τουρκικού λαού, έχουν να εξασφαλίσουν πρωτίστως την ασφάλεια των πολιτών τους.


Όπως, βεβαίως, και την ελευθερία αδύνατων λαών που υποφέρουν από την πολιτική τους. Και αν ενοχλούνται από τις μαζικές φυλακίσεις και την επαναφορά της θανατικής ποινής (αντίθετη προς τη μη αναδρομικότητα των ποινικών νόμων), καιρός να θυμηθούν και τη συνεχιζόμενη για 42 χρόνια αιχμαλωσία ενός λαού, όπως ο κυπριακός.


Αν πράγματι επιθυμούν τη διάλυση του Ισλαμικού Κράτους, δεν μπορούν να στηρίζουν ένα νέο στην Τουρκία, με παράρτημά του στην Κύπρο. Κοντολογίς, αν η Δύση θέλει πραγματικά να υπερασπισθεί τις ξεχασμένες αρχές της, πρέπει πρώτα να απογαλακτισθεί από την κατάρα του διαίρει και βασίλευε και την απανθρωπιά του κιζιγκερισμού. Έτσι θα τερματισθεί μια ανακωχή βασισμένη στον φόβο, για να θεμελιωθεί μια ειρήνη βασισμένη στο δίκαιο.


Αν, όμως, επιλέξει να συνεχίσει την πολιτική της τυφλής δύναμης, θα πρέπει τουλάχιστον να σκεφτεί την ασφάλεια των πολιτών της. Διότι, «Το δις εξαμαρτείν, ουκ ανδρός σοφού». Ήδη η πολιτική που κάποτε έσπερνε ανέμους στο εξωτερικό τώρα θερίζει θύελλες στο εσωτερικό, με τον ισλαμοφασισμό να απειλεί βασικά ανθρώπινα δικαιώματα δικών της αθώων πολιτών.


Ο ισλαμοφασισμός, όμως, δεν θα νικηθεί μόνο με τη δύναμη των ολίγων, αλλά και την αλληλεγγύη των πολλών. Σ' έναν αγώνα που θα σέβεται τα δικαιώματα όλων, γιατί αυτά είναι πρωτίστως οικουμενικά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΨΙΛΟΓΕΝΗΣ
Πρέσβης ε.τ.