Δεν δίνεται η δέουσα προσοχή…

Ο ΛΑΖΑΡΟΣ ΛΑΖΑΡΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
Μέχρι πρόσφατα υπήρχε η κουλτούρα, και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής και σε επίπεδο κρατών μελών, ότι το ζητούμενο είναι να δαπανηθούν νόμιμα και κανονικά τα χρήματα που δικαιούνται τα κράτη μέλη, χωρίς ικανοποιητική εστίαση στην επίτευξη αποτελεσμάτων
Η προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (e-governance) στην Κύπρο σίγουρα είναι κάτι πολύ θετικό όχι μόνο για τη διαχείριση των κοινοτικών, αλλά και των εθνικών κονδυλίων, τονίζει το μέλος της Κύπρου στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και σε κάποιο βαθμό τα κράτη μέλη της ΕΕ, δεν αποδίδουν τη δέουσα προσοχή στην επίτευξη αποτελεσμάτων σε ό,τι αφορά τα προγράμματα που εφαρμόζονται με κονδύλια από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, δήλωσε, στο ΚΥΠΕ, το μέλος της Κύπρου στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο Λάζαρος Λαζάρου. Ο κ. Λαζάρου, του οποίου η θητεία στο Συνέδριο λήγει στο τέλος Οκτωβρίου, και ο οποίος είναι και πάλι προτεινόμενος από τις κυπριακές Αρχές για επαναδιορισμό στο Συνέδριο και για την επόμενη εξαετία, είπε πως το πρόβλημα αυτό είναι διαχρονικό και ο λόγος της μη αντιμετώπισής του είναι ότι το ζητούμενο για την Επιτροπή και τα κράτη μέλη είναι τα χρήματα να δαπανώνται νόμιμα και κανονικά.
Η κουλτούρα

Σημείωσε πως μέχρι πρόσφατα υπήρχε η κουλτούρα, και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής και σε επίπεδο κρατών μελών, ότι το ζητούμενο είναι να δαπανηθούν νόμιμα και κανονικά τα χρήματα που δικαιούνται τα κράτη μέλη, χωρίς ικανοποιητική εστίαση στην επίτευξη αποτελεσμάτων. Ωστόσο, πρόσθεσε, έχει διαφανεί πως η απορροφητικότητα των κονδυλίων δεν συνεπάγεται πάντα επίτευξη των πολιτικών στόχων της ΕΕ και κάποια διαφοροποίηση προς το θετικό όσον αφορά τη ζωή των πολιτών. Έφερε ως παράδειγμα τις περιπτώσεις κατασκευής περιφερειακών αεροδρομίων σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, έργα για τα οποία δαπανήθηκαν κοινοτικά κονδύλια.

Όπως είπε, στο τέλος διαφάνηκε πως η επιβατική κίνηση σε αυτά τα αεροδρόμια ήταν μηδαμινή και η κατασκευή των αεροδρομίων αυτών δεν έπρεπε να χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ, και αυτό επισημάνθηκε και σε έκθεση του Συνεδρίου. Σημείωσε πως την ευθύνη γι' αυτό το θέμα φέρουν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη, στα οποία έγιναν αυτές οι δαπάνες. «Δεν δίνεται η δέουσα προσοχή και από τις δυο πλευρές στον καταρτισμό των επιχειρησιακών προγραμμάτων, τα οποία πρέπει να γίνονται με βάση τους πολιτικούς στόχους της ΕΕ, και έτσι χρηματοδοτούνται κάποια προγράμματα που δεν συνεισφέρουν στην επίτευξη των πολιτικών στόχων», επεσήμανε ο κ. Λαζάρου.
Ευρήματα έκθεσης

Ανέφερε πως μια έκθεση του ιδίου, κατά τα πρώτα χρόνια της υπηρεσίας του στο Συνέδριο, αφορούσε τις πολιτικές εκπαίδευσης και εργοδότησης ατόμων 55 - 64 χρονών, για τις οποίες υπήρχε διαθέσιμο κονδύλι ύψους περίπου 1 δις ευρώ. Τότε διαπιστώθηκε ότι ναι μεν γίνονταν νόμιμα και κανονικά οι δαπάνες, αλλά ουδείς παρακολουθούσε αν αυτές οι δράσεις είχαν αποτελέσματα. Άρα δαπανούνταν χρήματα, αλλά δεν ήξερε στο τέλος της ημέρας κανένας κατά πόσον είχαν αποτέλεσμα, σημείωσε.

Ο κ. Λαζάρου σημείωσε πως όταν το Συνέδριο διαπιστώσει ότι υπάρχει υπόνοια απάτης στη διαχείριση κονδυλίων, τότε διαβιβάζει όλα τα στοιχεία στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF). Ανέφερε πως σε γενικές γραμμές πρόκειται για περιπτώσεις στις οποίες, εκ πρώτης όψεως, απώτερος στόχος είναι η αποκόμιση από νομικά ή φυσικά πρόσωπα χρημάτων από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, τα οποία δεν δικαιούνται. Το 2014, που είναι η τελευταία χρονιά για την οποία εκδόθηκε, ώς τώρα, ετήσια έκθεση του Συνεδρίου, είχαν διαβιβαστεί στην OLAF 22 τέτοιες περιπτώσεις.
Κανένα λάθος στην Κύπρο

Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, ο κ. Λαζάρου ανέφερε πως είναι λίγες οι φορές που έγιναν επισκέψεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, στο πλαίσιο των ελέγχων συμμόρφωσης, λόγω του ότι οι έλεγχοι γίνονται κυρίως στις χώρες που παίρνουν περισσότερα χρήματα από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Από τους ελέγχους που κάναμε και αφορούσαν στην Κύπρο μέχρι και το 2014 δεν διαπιστώσαμε οποιαδήποτε λάθη, πρόσθεσε. Ανέφερε πως σε μια ειδική έκθεση του Συνεδρίου για τις διαδικασίες υπερβολικού ελλείμματος, «τα σχόλιά μας για την Κύπρο, η οποία ήταν ανάμεσα στις πέντε χώρες που χρησιμοποιήθηκαν ως δείγμα, ήταν από θετικά έως πολύ θετικά».

Το Συνέδριο είχε διερευνήσει, συγκεκριμένα, εάν η Επιτροπή διαχειρίζεται με ορθό τρόπο την εφαρμογή της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) και προς τον σκοπό αυτό, εξέτασε τη διαδικασία όπως εφαρμόστηκε στην Κύπρο, την Τσεχική Δημοκρατία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Μάλτα, κατά την περίοδο μεταξύ Απριλίου 2009 και Μαΐου 2015. Ο κ. Λαζάρου είπε ακόμη πως η προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (e-governance) στην Κύπρο σίγουρα είναι κάτι πολύ θετικό όχι μόνο για τη διαχείριση των κοινοτικών, αλλά και των εθνικών κονδυλίων.
Βελτιωθήκαμε σε κάποιους τομείς

Ερωτηθείς, αν γενικά υπάρχει συμμόρφωση από την ΕΕ στις συστάσεις που γίνονται από το Συνέδριο, ο κ. Λαζάρου είπε πως υπάρχει βελτίωση σε κάποιους τομείς. Μπορεί να μην είναι τόσο γρήγορη αλλά υπάρχει, πρόσθεσε. Σημείωσε πως όταν εντοπίζονται λάθη που έχουν να κάνουν με συστημικά προβλήματα, τότε γίνονται παρατηρήσεις σε μετέπειτα εκθέσεις του Συνεδρίου, για το εάν λήφθηκαν μέτρα για αντιμετώπισή τους.

Ο κ. Λαζάρου ανέφερε πως η ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2015 θα παρουσιαστεί στις 13 Οκτωβρίου, ενώ ο ίδιος θα βρεθεί στη συνέχεια ενώπιον του κυπριακού κοινοβουλίου (μέσα Οκτωβρίου με μέσα Νοεμβρίου), για να παρουσιάσει την ετήσια έκθεση, καθώς και θέματα που αφορούν την Κύπρο. Σημείωσε πως για την ετοιμασία της ετήσιας έκθεσης γίνεται δημοσιονομικός έλεγχος για το κατά πόσον οι λογαριασμοί παρουσιάζουν αληθινή και πιστή εικόνα της οικονομικής δραστηριότητας των αποτελεσμάτων του χρόνου που έκλεισε, και έλεγχος για την νομιμότητα και κανονικότητα των υποκείμενων πράξεων (έλεγχος συμμόρφωσης).

Κάνουμε επίσης ελέγχους για την επίτευξη αποτελεσμάτων, δηλαδή με κάποια κριτήρια επιλέγουμε τομείς πολιτικής, ενώ γίνεται και επιλογή χωρών με τέτοιον τρόπο, ούτως ώστε τα αποτελέσματα (διαπιστώσεις, παρατηρήσεις, εισηγήσεις) να είναι όσο το δυνατόν πιο αντιπροσωπευτικά για την ΕΕ ως σύνολο, ανέφερε. Αυτό, πρόσθεσε, γίνεται για να δούμε κατά πόσον τηρήθηκαν οι αρχές της σωστής δημοσιονομικής διαχείρισης, και αν επιτεύχθηκαν οι πολιτικοί στόχοι με τα χρήματα που δαπανήθηκαν, αν υπήρξαν αποτελέσματα και επίδραση στη ζωή των πολιτών.

Απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Λαζάρου είπε πως υπάρχουν τομείς που είναι πιο επιρρεπείς σε λάθη, όπως ο τομέας της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, γιατί αφορά διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων.