Πεθαίνουμε από καρδιά και καρκίνο

Έκθεση της Μονάδας Παρακολούθησης Υγείας για τις αιτίες θανάτου κατά την περίοδο 2004-2014
Τα καρδιακά και κυκλοφορικά προβλήματα, ο καρκίνος και οι νόσοι του αναπνευστικού συστήματος, αλλά και τα δυστυχήματα αποτελούν τις κυριότερες αιτίες θανάτου, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία
«Δεν είναι που με τρομάζει ο θάνατος. Απλώς, δεν θα ήθελα να είμαι παρών όταν θα συμβεί», έχει πει ο μοναδικός Γούντι Άλεν αναφερόμενος στον θάνατο. Επειδή όμως, όπως λέει και μία λατινική ρήση, «Mors certa, hora incerta», δηλαδή ο θάνατος είναι σίγουρος, η ώρα του δεν είναι σίγουρη, καλό θα ήταν να γνωρίζουμε τις πιο συνηθισμένες αιτίες θανάτου στη χώρα μας, όπως αποτυπώνονται στην έκθεση της Μονάδας Παρακολούθησης Υγείας του Υπουργείου Υγείας, η οποία καλύπτει την περίοδο 2004-2014.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Έκθεσης, η οποία αναρτήθηκε την περασμένη εβδομάδα στην ιστοσελίδα της Κυβέρνησης, 58.337 Κύπριοι όλων των ηλικιών πέθαναν κατά τη δεκαετία 2004-2014. Οι πέντε κυριότερες κατηγορίες αιτιών θανάτου είναι οι ασθένειες του κυκλοφορικού συστήματος (34.9 %), τα νεοπλάσματα (23.9 %), ασθένειες των ενδοκρινών αδένων (8.7 %), του αναπνευστικού συστήματος (8.0 %) και εξωτερικές αιτίες (5.4 %), εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό οφείλονται σε ατυχήματα (ένας στους τέσσερεις σε τροχαία δυστυχήματα).
Πηγή των στοιχείων αυτών, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, είναι τα πιστοποιητικά θανάτου που υποβάλλουν οι γιατροί και, για τις περιπτώσεις αιφνιδίων ή βίαιων θανάτων, οι Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες.
Αιτίες θανάτου παιδιών
Κατά την περίοδο 2004-2014 σημειώθηκαν 520 θάνατοι παιδιών από τη βρεφική μέχρι και την ηλικία των 14 ετών, εκ των οποίων τα αγόρια ήταν 303 (58%), ενώ τα κορίτσια 217 (42%).
Οι κυριότερες αιτίες αφορούν την περιγεννητική περίοδο (183 περιστατικά ή ποσοστό 35%), τις εξωτερικές αιτίες (75 περιστατικά ή ποσοστό 14%), τις συγγενείς δυσμορφίες και χρωμοσωμικές ανωμαλίες (68-13%), τα νεοπλάσματα (47-9%) και τις ασθένειες του νευρικού συστήματος και αισθητηρίων οργάνων (25-5%).
Σημειώνεται ότι όσον αφορά την περιγεννητική περίοδο οι 115 (63%) θάνατοι αφορούν αγόρια και οι 68 (37%) κορίτσια. Για τις εξωτερικές αιτίες το μεγαλύτερο ποσοστό καταλαμβάνουν τα ατυχήματα (70 περιστατικά ή ποσοστό 94%). Αναλύοντας τα ατυχήματα, παρατηρούμε ότι 42 θάνατοι (60%) οφείλονται σε τροχαία δυστυχήματα και 12 θάνατοι (17%) σε πνιγμό.

Σχετικά με τις συγγενείς δυσμορφίες και χρωμοσωμικές ανωμαλίες οι 38 θάνατοι (56 %) αφορούν αγόρια και 30 θάνατοι (44%) κορίτσια, ενώ από τους 37 κακοήθεις καρκίνους, οι 13 θάνατοι (35%) οφείλονται σε λευχαιμία και οι υπόλοιποι 24 (65%) σε άλλες κατηγορίες κακοήθων νεοπλασμάτων.
Ηλικίες 15-34 ετών
Κατά την υπο αναφορά δεκαετία συνέβησαν 1.438 θάνατοι σε άτομα ηλικίας από 15 έως 34 ετών, εκ των οποίων οι άνδρες ήταν 1078 (75%) και οι γυναίκες 360 (25%).
Οι κυριότερες αιτίες θανάτου ήταν οι εξωτερικές αιτίες (894 περιστατικά ή ποσοστό 62%), τα νεοπλάσματα (154-11%) και οι ασθένειες του κυκλοφορικού συστήματος (131-9%). Ακολουθούν οι ασθένειες του νευρικού συστήματος (51-4%) και οι ασθένειες του πεπτικού συστήματος (21-1%).
Αξίζει να σημειωθεί, αναφορικά με τις εξωτερικές αιτίες, ότι το μεγαλύτερο ποσοστό καταλαμβάνουν τα ατυχήματα (695 θάνατοι ή ποσοστό 78%), ενώ αναλύοντας τα στοιχεία βλέπουμε ότι 503 θάνατοι (72%) αφορούν τροχαία δυστυχήματα. Τα θύματα ήταν 421 άντρες (84%) και τα 82 γυναίκες (16%). Οι αυτοκτονίες είναι η δεύτερη αιτία θανάτων από εξωτερικές αιτίες, με 115 θανάτους (13%), ακολουθούμενες από τους φόνους, 58 θάνατοι (6%).
Ηλικίες 35-64 ετών
Κατά την περίοδο 2004-2014, είχαμε 8.944 θανάτους. Συνολικά απεβίωσαν 5.895 άντρες (66%) και 3.049 γυναίκες (34%).
Οι κυριότερες αιτίες θανάτου είναι τα νεοπλάσματα (3.282 περιστατικά ή ποσοστό 37%), οι ασθένειες του κυκλοφορικού συστήματος (2756-31%), οι εξωτερικές αιτίες (972-11%).

Με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν οι ασθένειες των ενδοκρινών αδένων, της θρέψης και του μεταβολισμού (361 περιστατικά ή ποσοστό 4%) και οι ασθένειες του πεπτικού συστήματος (307-3%). Οι υπόλοιποι 1.266 θάνατοι (14%) αφορούν άλλες κατηγορίες αιτιών.
Ηλικίες 65 ετών και άνω
Κατά τα τελευταία 11 χρόνια συνέβησαν 4.7435 θάνατοι (δηλαδή 81% όλων των θανάτων της περιόδου 2004-2014) σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Οι άνδρες ήταν 23.525 (49.6%) και οι γυναίκες 23.910 (50.4%).
Οι κυριότερες αιτίες θανάτου είναι οι ασθένειες του κυκλοφορικού συστήματος (19.236 περιστατικά ή ποσοστό 41%), τα νεοπλάσματα (9.221-19%), οι ασθένειες των ενδοκρινών αδένων, της θρέψης του μεταβολισμού (4.075- 8.6%) και οι ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος (3.925- 8.3%). Οι υπόλοιποι 10.978 θάνατοι (23%) αφορούν άλλες κατηγορίες αιτιών θανάτου.
Αύξηση αυτοκτονιών
Αξίζει να επισημανθεί ότι κατακόρυφη αύξηση παρατηρήθηκε κατά την υπό αναφορά περίοδο στις αυτοκτονίες και ειδικά στους άνδρες ηλικίας 15-34 ετών, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία. Εντούτοις πρέπει να λεχθεί ότι παρά την αύξηση, η Κύπρος συνεχίζει να έχει πολύ χαμηλά ποσοστά αυτοκτονιών σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Σημειώνεται ότι βάσει της έκθεσης υπολογίζεται ότι 30 άτομα τον χρόνο αυτοκτονούν, ενώ 14 χάνουν τη ζωή τους λόγω ανθρωποκτονιών.
Τέλος, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, αύξηση παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια και στους θανάτους οι οποίοι οφείλονται σε πιθανές ελλείψεις στο σύστημα υγείας και κυρίως κατά το 2012, τη χρονιά της μεγάλης οικονομικής κρίσης στη χώρα μας.