Σύγχρονη μάστιγα

ΣΟΚΑΡΕΙ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΚΛΕΙΤΟΡΙΔΕΚΤΟΜΩΝ ΠΟΥ ΔΙΕΝΕΡΓΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ
Αν και στην Ευρώπη η μέθοδος είναι ποινικό αδίκημα, εντούτοις υπολογίζεται ότι πέραν των 500.000 γυναικών έχουν υποβληθεί σε ακρωτηριασμό
Ο ακρωτηριασμός, ο οποίος στο παρελθόν είχε καταδικαστεί από τα Ηνωμένα Έθνη ως «παιδική κακοποίηση», συνήθως διεξάγεται σε πρωτόγονες συνθήκες, χωρίς αναισθητικό, σε έφηβα κορίτσια
Σοκαριστικά είναι τα στοιχεία τα οποία είδαν μόλις την περ. βδομάδα το φως της δημοσιότητας, και αφορούν στη διάδοση της παμπάλαιας και απαγορευμένης μεθόδου της κλειτοριδεκτομής (ακρωτηριασμού γυναικείων γεννητικών οργάνων). Τα στοιχεία, τα οποία δημοσιεύονται σε έκθεση που διενεργήθηκε με πρωτοβουλία της Ρωσικής Δικαιοσύνης, αναφέρονται τόσο στην «έξαρση» της μεθόδου σε μουσουλμανικές κοινότητες στον Βόρειο Καύκασο, όσο και ευρύτερα στον κόσμο. Στην έκθεση μάλιστα, η οποία είναι βασισμένη σε πρωτογενή έρευνα μέσω συνεντεύξεων που δόθηκαν από πολλές γυναίκες που ζουν στη συγκεκριμένη περιοχή, απεκάλυψε ότι η κλειτοριδεκτομή ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη σε ορεινά απομακρυσμένα χωριά.
Παιδική κακοποίηση

Ο ακρωτηριασμός, ο οποίος στο παρελθόν είχε καταδικαστεί από τα Ηνωμένα Έθνη ως «παιδική κακοποίηση», συνήθως διεξάγεται σε πρωτόγονες συνθήκες, χωρίς αναισθητικό, σε έφηβα κορίτσια, ακόμη και σε βρέφη και κορίτσια ηλικίας έως τριών ετών. Γυναίκες ανέφεραν ανώνυμα στην έκθεση πως θεωρούσαν την πρακτική μέρος του μουσουλμανικού καθήκοντος για τις κόρες τους. Τα στοιχεία αναφέρουν πως συνήθως γίνεται αφαίρεση ή μερική αφαίρεση της κλειτορίδας και των χειλέων του αιδοίου, αλλά η πιο ακραία μορφή της κλειτοριδεκτομής, με το ράψιμο του κόλπου όπου αφήνεται μια μικροσκοπική τρύπα, δεν εφαρμοζόταν.
Η έρευνα επισημαίνει, παράλληλα, ότι στην πλειοψηφία τους τα κορίτσια που είχαν υποβληθεί σε ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων υπέστησαν ψυχολογικό τραύμα, αιμορραγία και επώδυνες ουλές από την κλειτοριδεκτομή. Η έρευνα αναφέρει πως το θέμα ήταν ταμπού στην κυρίως μουσουλμανική δημοκρατία, όπου υπάρχουν πολλές διαφορετικές εθνοτικές ομάδες, η μεγαλύτερη από τις οποίες είναι αυτή που αποτελούν οι Άβαροι.
200 εκατομμύρια γυναίκες
Εξίσου σοκαριστικά είναι και τα στοιχεία για τη «δημοτικότητα» της μεθόδου και στον υπόλοιπο κόσμο, κυρίως όμως στην αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση που διεξήγαγε ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, με τίτλο «Κλειτοριδεκτομή: Μια παγκόσμια ανησυχία», περίπου 200 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες στον κόσμο υπέστησαν το 2015 κλειτοριδεκτομή, εκ των οποίων οι μισές ζουν στην Αίγυπτο, την Αιθιοπία και την Ινδονησία. Ο συνολικός αριθμός των 200 εκατομμυρίων θυμάτων του ακρωτηριασμού αυτού, που έδωσε στη δημοσιότητα ο ΟΗΕ, ξεπερνάει κατά 70 εκατομμύρια τον τελευταίο υπολογισμό του 2014, κυρίως λόγω νέων στοιχείων που έδωσε στη δημοσιότητα η Ινδονησία.
Εκτός αυτού, η Σομαλία, η Γουινέα και το Τζιμπουτί παραμένουν οι χώρες με το υψηλότερο ποσοστό κλειτοριδεκτομών στον κόσμο. Ωστόσο, το ποσοστό των κοριτσιών που υφίστανται αυτόν τον ακρωτηριασμό στα γεννητικά τους όργανα μειώθηκε σε τριάντα χώρες, κυρίως στη Λιβερία, τη Μπουρκίνα Φάσο ή την Κένυα, επισημαίνει επίσης στην έκθεσή του ΟΗΕ.
Στόχος ο τερματισμός
Ο ΟΗΕ έχει ορίσει ως στόχο τον τερματισμό της πρακτικής αυτής ώς το 2030, στο πλαίσιο των αναπτυξιακών στόχων που υιοθέτησαν 193 χώρες τον περασμένο Σεπτέμβριο. Μεταξύ των 200 εκατομμυρίων θυμάτων της πρακτικής αυτής, τα 44 εκατομμύρια είναι κορίτσια ηλικίας 14 ετών ή μικρότερα. Στις 30 χώρες, στις οποίες η πρακτική αυτή είναι πιο εξαπλωμένη, η πλειοψηφία των κοριτσιών υποβάλλεται σε κλειτοριδεκτομή πριν από την ηλικία των 5 ετών.
Εξαιρετικά ανησυχητικό μάλιστα είναι το γεγονός ότι σε χώρες όπως η Σομαλία, η Γουινέα και το Τζιμπουτί, η πρακτική αυτή είναι σχεδόν καθολική, όπως επισημαίνεται στην έκθεση. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα ποσοστά που δημοσιεύονται, το 98% των κοριτσιών υποβάλλονται σε κλειτοριδεκτομή στη Σομαλία, το 97% στη Γουινέα και το 93% στο Τζιμπουτί.
Υποστήριξη εθνικών πρακτικών
«Οφείλουμε να υποστηρίξουμε τις εθνικές προσπάθειες για να ενθαρρύνουμε την εγκατάλειψη της πρακτικής αυτής», είπε η διευθύνουσα της έκθεσης Κλόντια Κάπα, η οποία αναφέρθηκε, ωστόσο, και σε κάποιες προόδους όσον αφορά στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται οι κοινότητες την πρακτική αυτή. Ως αποτέλεσμα της προόδου αυτής, από το 2008 περισσότερες από 15.000 κοινότητες απαρνήθηκαν την πρακτική αυτή, οι 2.000 από τις οποίες πέρυσι, ενώ πέντε χώρες υιοθέτησαν, εξάλλου, νόμους που ποινικοποιούν την πρακτική αυτή: η Κένυα, η Ουγκάντα, η Γουινέα-Μπισάου και πρόσφατα η Νιγηρία και η Γκάμπια.
Πιο αρχαία και από τη θρησκεία
Η κλειτοριδεκτομή εμφανίζεται να είναι στην Αφρική πιο αρχαία από τη θρησκεία, με την καταγωγή της να χάνεται κάπου ανάμεσα στη σημιτική και την αιγυπτιακή παράδοση. Αξίζει να σημειωθεί πως τον 5ο αιώνα π.Χ., ο Ηρόδοτος αναφέρει πως οι Χετταίοι, οι Αιθίοπες και οι Φοίνικες πραγματοποιούσαν κλειτοριδεκτομή στα κορίτσια, ενώ παράλληλα, ιστορικοί και ανθρωπολόγοι έχουν μελετήσει την πρακτική σε περιοχές της Αφρικής, σε φυλές του Αμαζονίου, στις Φιλιππίνες, στους Ίνκας του Μεξικού και στους Αβορίγινες της Αυστραλίας.
Αν και πολλοί ιμάμηδες και πιστοί μουσουλμάνοι πιστεύουν ότι η κλειτοριδεκτομή είναι υποχρεωτική από το Κοράνι, προκειμένου η γυναίκα να καθίσταται «καθαρή» (κάτι που μάλιστα δεν ισχύει), διαπιστώνεται πως αφενός η πρακτική είναι εξίσου διαδεδομένη μεταξύ των πιστών και άλλων θρησκειών, και αφετέρου δεν εφαρμόζεται σε χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, το Ιράν και το Ιράκ, που αποτελούν επί της ουσίας τον «σκληρότερο» πυρήνα του Ισλάμ.
Κλειτοριδεκτομές στην Ευρώπη
Αν και στην Ευρώπη η κλειτοριδεκτομή θεωρείται έγκλημα και διώκεται ποινικά, σύμφωνα με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο ακρωτηριασμός φαίνεται πως έχει εξαπλωθεί σε πολλές χώρες όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Δανία, η Γερμανία, η Ισπανία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, η Πορτογαλία, η Σουηδία, αλλά και το Ηνωμένο Βασίλειο. Πριν από ένα χρόνο, η εφημερίδα «Guardian» ξεκίνησε καμπάνια κατά της κλειτοριδεκτομής στη Βρετανία, όπου κάθε χρόνο υποβάλλονται σε αυτήν εκατοντάδες νεαρά κορίτσια.
Όπως υποστηρίζουν, μάλιστα, αναφορές της Οργάνωσης Agency for Culture and Change Management, αρκετά μέλη μειονοτήτων καλούν εξειδικευμένους «κόφτες» να εφαρμόσουν την πρακτική στο Λονδίνο, το Μπρίστολ και άλλες περιοχές της χώρας. Μόνο το 2013, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασαν γιατροί, σε Αγγλία και Ουαλία είχαν υποστεί το μαρτύριο του ακρωτηριασμού των γεννητικών τους οργάνων 66.000 γυναίκες και 24.000 κορίτσια μικρότερα των 15 ετών.
Και στη Γαλλία, όμως, αρκετές υποθέσεις που έχουν φτάσει στη δικαιοσύνη μαρτυρούν πως η βάναυση αυτή πρακτική έχει μεταναστεύσει εδώ και καιρό στην Ευρώπη. Ενδεικτικά, σημειώνεται πως τα τελευταία επίσημα στοιχεία για τη χώρα αναφέρονται πίσω στο 2004 και μιλούν για ακρωτηριασμό 50.000 κοριτσιών και γυναικών.
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή εκστρατεία END FGM, μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για την κλίμακα εξάπλωσης του προβλήματος στην Ευρώπη. Ωστόσο, οι ερευνητές εκτιμούν πως το πιθανότερο είναι ότι «τα νεαρά κορίτσια που ζουν στην Ευρώπη συνήθως υποβάλλονται σε ακρωτηριασμό στις χώρες καταγωγής τους κατά τη διάρκεια των διακοπών. Το 2009, πάντως, σύμφωνα με στοιχεία του END FGM, 500.000 κορίτσια και γυναίκες στην Ευρώπη είχαν υποστεί κλειτοριδεκτομή.
*Στοιχεία από BBC