Ενέργεια

Πέταξε το μπαλάκι στην Άγκυρα

Ασφάλεια, Περιουσιακό και Εδαφικό θα γείρουν την πλάστιγγα της έκβασης των συνομιλιών
Τις γενικές αρχές που θα διέπουν τη λύση, αλλά και τις κόκκινες γραμμές των Ε/κ παρουσίασε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, στην ομιλία του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ

Την αποφασιστικότητά του να εργαστεί με ζήλο, ούτως ώστε να επιτευχθεί λύση στο Κυπριακό μέχρι το τέλος του χρόνου, με την προϋπόθεση και η Τουρκία να συμβάλει θετικά προς αυτή την κατεύθυνση, εξέφρασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης, στη χθεσινή ομιλία του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.


Ο κ. Αναστασιάδης παρουσίασε αναλυτικά τα σημεία στα οποία μέχρι σήμερα έχει σημειωθεί πρόοδος στις διαπραγματεύσεις, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα εκκρεμούντα ζητήματα κυρίως του Περιουσιακού, του Εδαφικού και της Ασφάλειας, τα οποία, όπως είπε, θα γείρουν την πλάστιγγα, καταδεικνύοντας κατά πόσον μία λύση είναι εφικτή.


Στο πρώτο μέρος της ομιλίας του, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξέφρασε την ανάγκη ανάληψης κοινών δράσεων για αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων και των παραγώγων τους που ξεπερνούν, όπως είπε, σύνορα και απειλούν την περιφερειακή και τη διεθνή συνοχή.
Στον ΟΗΕ το Κοινό Ανακοινωθέν
Αναφορικά με το Κυπριακό ο κ. Αναστασιάδης, αφού έκανε λόγο για τα τραγικά γεγονότα του 1974, την εισβολή της Τουρκίας, τη συνεχιζόμενη στρατιωτική κατοχή περισσότερου του ενός τρίτου του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας και τον διά βίας εκτοπισμό περίπου του 40 τοις εκατόν του πληθυσμού, εξήγησε πως η ελληνοκυπριακή πλευρά αποδέχθηκε σε πνεύμα συμβιβασμού τη μετεξέλιξη του ενιαίου κράτους σε ομοσπονδιακό.


Αφού αναφέρθηκε στις μέχρι τώρα αποτυχημένες προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος, ανέπτυξε τους βασικούς πυλώνες επίλυσης του Κυπριακού, όπως αυτοί καταγράφονται στην Κοινή Διακήρυξη στις 11 Φεβρουαρίου 2014, αλλά και τη μεθοδολογία η οποία υιοθετήθηκε στις συνομιλίες.


Συγκεκριμένα, επεσήμανε πως η Κοινή Διακήρυξη επαναβεβαιώνει τη βάση της λύσης στο πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, προβλέπει τη συνέχεια της ιδιότητας της Κύπρου ως κράτους μέλους του ΟΗΕ και της ΕΕ, τις ευρωπαϊκές αρχές στις οποίες θα εδράζεται, αλλά και το γεγονός ότι η ένωση ολοκληρωτικά ή εν μέρει με οποιαδήποτε άλλη χώρα, ή οποιαδήποτε μορφή διαίρεσης ή απόσχισης ή άλλη μονομερής αλλαγή στην κατάσταση πραγμάτων απαγορεύεται.
Οι γενικές αρχές της λύσης
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπενθύμισε στο σώμα της Ολομέλειας πως πέρυσι, μετά την αλλαγή στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας, ο ίδιος είχε αναπτερωμένες ελπίδες για τερματισμό του απαράδεκτου στάτους κβο. «Φέτος, μετά από μια σειρά συχνών συναντήσεων μεταξύ των δύο ηγετών, είμαι στην ευχάριστη θέση να σας πληροφορήσω ότι έχει επιτευχθεί πρόοδος σε σημαντικές πτυχές του κυπριακού προβλήματος», πρόσθεσε ο Πρόεδρος, παρουσιάζοντας αναλυτικά τις γενικές αρχές που διέπουν τη λύση:
• Επιβεβαίωση ότι η Ενωμένη Κύπρος θα έχει μία και μόνη διεθνή νομική προσωπικότητα, μία και μόνη κυριαρχία και μία και μόνη ιθαγένεια.
• Εξασφάλιση, για όλους τους Κυπρίους, της ελεύθερης διακίνησης, του δικαιώματος απόκτησης περιουσίας, εγκατάστασης, άσκησης επαγγέλματος και ίδρυσης και λειτουργίας επιχείρησης ή άσκησης οποιασδήποτε οικονομικής δραστηριότητας σε ολόκληρη την Κύπρο.
• Πλήρης σεβασμός του δικαιώματος του ατόμου στην ιδιοκτησία.
• Διασφάλιση ότι ο δημογραφικός χαρακτήρας του νησιού κατά την πρώτη ημέρα της λύσης θα αντικατοπτρίζει, με μια μικρή απόκλιση, την παραδοσιακή δημογραφική σύνθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως εγκαθιδρύθηκε το 1960.
• Διασφάλιση ότι η εν λόγω δημογραφική σύνθεση δεν θα μεταβληθεί από έξωθεν επιρροές.
• Εφαρμογή του Κοινοτικού Κεκτημένου σε ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου χωρίς αποκλίσεις και μόνιμες παρεκκλίσεις.
• Προστασία του διζωνικού και δικοινοτικού χαρακτήρα της λύσης μέσω συγκεκριμένων ρητρών.
• Όπως συμφωνήθηκε από τους δύο ηγέτες: Το ομοσπονδιακό σύνταγμα θα ορίζει ότι η ενωμένη ομοσπονδία της Κύπρου θα αποτελείται από δύο συνιστώσες πολιτείες με ισότιμο καθεστώς.
• Καθιέρωση του τρόπου με τον οποίο θα ασκείται η πολιτική ισότητα, συμπεριλαμβανομένης της ουσιαστικής συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Επιπλέον, αναφέρθηκε και στις συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί στις περισσότερες πτυχές των κεφαλαίων της Διακυβέρνησης, της Οικονομίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προς όφελος όλων των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Οι κρίσιμες διαφορές
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν παρέλειψε να τονίσει στη συνέχεια και τα προβλήματα που υπάρχουν μέχρι την τελική εξεύρεση λύσης, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Διαφορές παραμένουν σε μία σειρά από ζητήματα στα κεφάλαια της Διακυβέρνησης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Οικονομίας. Οι πιο σημαντικές διαφορές αγγίζουν την ουσία και τα θεμελιώδη κεφάλαια του Περιουσιακού, του Εδαφικού, και της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων, τα οποία θα γείρουν την πλάστιγγα, καταδεικνύοντας κατά πόσον μία λύση είναι εφικτή».
Αποφυγή λαθών του παρελθόντος
Στόχος μου είναι, συνέχισε, να αποφύγουμε τις αποτυχίες του παρελθόντος και να παρουσιάσουμε στον λαό μια ξεκάθαρη και καλά προετοιμασμένη συμφωνία, η οποία δεν θα παρουσιάζει ασάφειες και παραλείψεις». Σε αυτό το πλαίσιο εξήγησε τα ζητήματα που θα πρέπει να διασαφηνιστούν, τα οποία είναι:
• Η οικονομική διάσταση της λύσης, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών που σχετίζονται με το θέμα των Περιουσιών και της θεσμικής λειτουργίας του ομοσπονδιακού κράτους.
• Η διασφάλιση της ομαλής εφαρμογής της συμφωνίας.
• Η πρώτη μέρα της λύσης και τι αυτό συνεπάγεται.
• Η εισαγωγή του Ευρώ ως του νόμιμου νομίσματος κατά την πρώτη ημέρα της λύσης.
• Η ταχεία εφαρμογή των διαφόρων πτυχών της συμφωνίας.
Οι ευθύνες της Τουρκίας
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξέφρασε την εκτίμηση ότι η λύση πριν από το τέλος του 2016 είναι εφικτή, υπό την προϋπόθεση, όπως είπε, πως όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς, και ιδιαίτερα η Τουρκία, θα επιδείξουν τον ίδιο βαθμό δέσμευσης, θα συμμετάσχουν εποικοδομητικά και θα προχωρήσουν κάνοντας συγκεκριμένα και απτά βήματα. Σύμφωνα με τον ίδιο, η λύση θα πρέπει μεταξύ άλλων να απαλλάσσει την Κύπρο από τα στρατιωτικά στρατεύματα και τις εγγυήσεις τρίτων χωρών, η οποία αποτελεί στοιχείο αναχρονισμού στον σημερινό κόσμο.
Το μήνυμα μιας λύσης
Όσον αφορά τον αντίκτυπο της επίλυσης του Κυπριακού, επεσήμανε πως αυτή θα ήταν προπάντων προς όφελος όλων των Κυπρίων, σε περιφερειακό επίπεδο θα μετέτρεπε το νησί Κύπρο σε μία χώρα-μοντέλο σταθερότητας και προβλεψιμότητας, και θα ενίσχυε τον ρόλο της Κύπρου ως παροχέα ασφάλειας σε μία από τις πλέον ταραχώδεις περιοχές του κόσμου.


Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πρόσθεσε, «η επίλυση του Κυπριακού θα τερμάτιζε το οξύμωρο σχήμα του να έχεις ένα κράτος-μέλος διαιρεμένο, ενώ παράλληλα θα ενίσχυε θετικά τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας και τη συνολική αρχιτεκτονική σταθερότητας της ΕΕ». Τέλος σημείωσε πως η λύση ενός διεθνούς προβλήματος όπως το Κυπριακό, που βρίσκεται στην ατζέντα των Ηνωμένων Εθνών τις τελευταίες δεκαετίες, θα αποτελούσε ένα φάρο ελπίδας ότι ακόμα και τα πλέον δυσεπίλυτα προβλήματα βρίσκουν τη λύση τους.
Αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης
Υπενθυμίζεται ότι το θέμα της γενικής συζήτησης κατά την 71η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών είναι «Οι Στόχοι για την Αειφόρο Ανάπτυξη: μια παγκόσμια ώθηση για να μεταμορφώσουμε τον κόσμο μας». Στο αρχικό μέρος της ομιλίας του, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρθηκε και στην προσφυγική και μεταναστευτική κρίση, με τον βίαιο εκτοπισμό εκατομμυρίων ανθρώπων, λέγοντας ότι για να αντιστραφούν αυτές οι εξελίξεις και να εδραιωθούν πιο ευημερούσες, δίκαιες και ειρηνικές κοινωνίες, θα πρέπει συλλογικά οι ηγέτες των κρατών να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις γενεσιουργές αιτίες των προβλημάτων αυτών.