«Έδεσε» το γλυκό και το κολοκάσι

Η ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΕΝΟΣ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε. ΠΡΟΫΠΟΘΕΤΕΙ ΣΩΣΤΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
Ο Σάββας Μαλιώτης, Διευθυντής της «Φιλαγροτικής Συμβουλευτικής», που ετοίμασε τους φακέλους κατοχύρωσης για το κολοκάσι Σωτήρας και για το Γλυκό Τριαντάφυλλο Αγρού, μίλησε στη «Σ» για τη συνταγή της επιτυχίας των δύο φακέλων
ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΣΕΙΡΑ η τσαμαρέλλα, ο τραχανάς, ο σουτζιούκος, το χαρουπόμελο, το παστέλλι, τα αρκατένα και η κυπριακή πατάτα
Τη στιγμή που γίνονται μάχες για την κατοχύρωση του χαλλουμιού ως προϊόντος Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), άλλα κυπριακά προϊόντα έχουν ήδη κατοχυρωθεί και ξεκίνησαν την πορεία προβολής τους σε όλα τα μήκη και πλάτη της Ευρώπης. Πίσω από τα δύο τελευταία προϊόντα που έχουν κατοχυρωθεί, το κολοκάσι Σωτήρας και το Γλυκό Τριαντάφυλλο Αγρού, βρίσκεται ένας ειδικός σε θέματα κατοχύρωσης, ο οποίος με την εταιρεία του ετοίμασε τους φακέλους για τα δύο προϊόντα.

Ο Σάββας Μαλιώτης, Διευθυντής της «Φιλαγροτικής Συμβουλευτικής», μίλησε στη «Σ» για τη δυναμική που αποκτά ένα προϊόν με την κατοχύρωσή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τη συνταγή της επιτυχίας των δύο φακέλων και για τα επόμενα κυπριακά προϊόντα που διαθέτουν τα φόντα για κατοχύρωση.
Σωστά από την αρχή

Αρχικά, όπως σημείωσε ο κ. Μαλιώτης, η κατοχύρωση των προϊόντων γίνεται με πρωτοβουλία των ιδιωτών, δηλαδή ομάδων παραγωγών ή εταιρειών. Μετά την ετοιμασία του φακέλου, αυτός προωθείται στον αρμόδιο κρατικό φορέα, που είναι το Τμήμα Γεωργίας του Υπουργείου Γεωργίας, το οποίο αναλαμβάνει με τη σειρά του να ενημερώσει τα αρμόδια σώματα της Ε.Ε. για την πρόθεση για κατοχύρωση.

«Για να ετοιμαστεί ένας πλήρης και σωστός φάκελος κατοχύρωσης, χρειάζεται μια βαθιά γνώση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, έρευνα σε βάθος ειδικά για τα ιστορικά στοιχεία, μελέτη για τα χημικά χαρακτηριστικά των προϊόντων, τις ιδιομορφίες του κάθε προϊόντος και γενικά όλα όσα αφορούν το προϊόν», ανέφερε ο κ. Μαλιώτης. Παράλληλα τόνισε πόσο σημαντικό είναι να γίνει η διαδικασία σωστά από την αρχή, ώστε στα μετέπειτα στάδια να μην αντιμετωπιστούν προβλήματα.
Βάλαμε μπρος για τσαμαρέλλα

Εκτός από το κολοκάσι, τις πούλλες Σωτήρας και το Γλυκό Τριανταφύλλο του Αγρού, η Κύπρος έχει κατοχυρώσει ως Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) το παφίτικο λουκάνικο, την κουφέτα αμυγδάλου Γεροσκήπου και το λουκούμι Γεροσκήπου. Την ίδια ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη η εξέταση του φακέλου του χαλλουμιού ως ΠΟΠ. Απαντώντας για τα προϊόντα τα οποία μπορούν να κατοχυρώσουν Κύπριοι παραγωγοί, ο κ. Μαλιώτης ανέφερε σαν παραδείγματα την τσαμαρέλλα, τον τραχανά, τον σουτζιούκο, το χαρουπόμελο, το παστέλλι, τα αρκατένα και την κυπριακή πατάτα. Όσον αφορά την τσαμαρέλλα, ήδη ετοιμάζεται ένας φάκελος κατοχύρωσης, ο οποίος αναμένεται να ολοκληρωθεί τον επόμενο μήνα, ενώ φάκελοι ετοιμάζονται και για συγκεκριμένα κυπριακά ζυμαρικά.
Ο σκοπός

Αναφερόμενος στη σημασία των προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ, ο κ. Μαλιώτης τόνισε ότι η Ε.Ε., θέλοντας να αναδείξει κάποια προϊόντα που είναι μοναδικά για κάποια περιοχή και συνάμα να βοηθήσει τους παραγωγούς να ξεχωρίσουν τα δικά τους προϊόντα ποιότητας, έχει θεσμοθετήσει μια σειρά σημάτων ποιότητας με προεξάρχοντα τα ΠΟΠ και ΠΓΕ. «Η Ε.Ε. έρχεται να κατοχυρώσει προϊόντα είτε γιατί γίνονται απομιμήσεις είτε διότι θέλει αυτό το προϊόν υποστήριξη, ώστε να αναδειχθεί στην αγορά και με την κατοχύρωσή του δικαιούται χρήματα προβολής για προώθηση, γεγονός που του προσφέρει σημαντικό πλεονέκτημα», ανέφερε ο Διευθυντής της «Φιλαγροτικής Συμβουλευτικής».

Προϊόντα με ευρωπαϊκή κατοχύρωση ΠΟΠ/ΠΓΕ μπορούν να λάβουν χρηματοδοτική ενίσχυση που φτάνει και το 70% επί των δαπανών από συγκεκριμένο Μέτρο του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-20.
Γλυκό με παγωτό

Παράλληλα, η κατοχύρωση ενισχύει την τοπική γαστρονομία, ενώ την ίδια στιγμή έρχεται να δημιουργήσει νέες συνταγές με τα προϊόντα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως ανέφερε ο κ. Μαλιώτης, το Γλυκό Τριαντάφυλλο, το οποίο μπορεί να συνδυαστεί ιδανικά με το παγωτό βανίλια. Την ίδια στιγμή, αναφέρθηκε στα τρόφιμα που ξεκίνησαν να παράγονται με βάση το κολοκάσι μετά την κατοχύρωσή του.
Η περίπτωση του κολοκασιού

Ειδικότερα, ανασκοπώντας τον φάκελο κατοχύρωσης του κολοκασιού, φαίνεται ότι το προϊόν προϋπήρχε της πατάτας στην Κύπρο κατά περίπου 4 με 5 αιώνες, καθώς υπάρχουν αναφορές γι' αυτό από τον 13ο αιώνα. Στην περιοχή της Σωτήρας, όπου και κατοχυρώθηκε, καλλιεργείται τα τελευταία 100 περίπου χρόνια. Ο λόγος είναι επειδή εκεί εντοπίστηκαν τα κλιματολογικά πλεονεκτήματα, ενώ την ίδια στιγμή οι αγρότες εκεί δημιούργησαν την εμπειρογνωμοσύνη.

«Για παράδειγμα οι αγρότες της Σωτήρας πιάνουν από την προηγούμενη σοδειά κομμάτια, κόβουν το φυτό, το καλλιεργούν με ειδική μέθοδο, το ξύνουν με συγκεκριμένο τρόπο. Μπορεί να φαίνεται απλό, αλλά εκεί υπάρχει μια εμπειρογνωμοσύνη που χρειάστηκε χρόνια να γίνει και μεταφέρεται από γενιά σε γενιά», ανέφερε ο κ. Μαλιώτης.

Απαντώντας στην ερώτηση για τη συνταγή επιτυχίας του φακέλου του κολοκασιού, ο κ. Μαλιώτης ανέφερε ότι στηρίχθηκε στα μοναδικά χαρακτηριστικά του προϊόντος: Οι εδαφολογικές και κλιματολογικές συνθήκες, που ευνοούν την καλλιέργεια στη συγκεκριμένη περιοχή, τα ιστορικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι για μια σειρά ετών η περιοχή επικεντρώθηκε στο κολοκάσι και πολλές φορές αποτέλεσε βασικό προϊόν για την επιβίωση των κατοίκων της περιοχής, η εμπειρογνωμοσύνη που έκτισαν οι παραγωγοί και η φήμη που προϋπάρχει. Επισημαίνεται ότι το προϊόν αυτό είναι το μοναδικό κατοχυρωμένο ως ΠΟΠ στην Κύπρο, άρα ταυτίζεται πλήρως με τη γη που το παράγει. Κατοχυρώθηκε επίσημα στις 3 Αυγούστου.
Από το Μηλικούρι στον Αγρό

Όσον αφορά το Γλυκό Τριαντάφυλλο του Αγρού, η κατοχύρωσή του είναι με την ένδειξη ΠΓΕ, καθώς ναι μεν τα τριαντάφυλλα είναι από τον Αγρό, αλλά η ζάχαρη που μπαίνει μέσα είναι εισαγόμενη. Τα συστατικά της επιτυχίας του φακέλου, σύμφωνα με τον κ. Μαλιώτη, είναι ότι η ποικιλία του τριανταφύλλου, η ρόζα η Δαμασκηνή, ευδοκιμεί στον Αγρό, καθώς το 70% της συγκεκριμένης καλλιέργειας εντοπίζεται εκεί.

Παράλληλα, και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει μια εμπειρογνωμοσύνη που έκτισε ο παραγωγός, η οποία, μεταξύ άλλων, έχει να κάνει με την ώρα συγκομιδής του τριανταφύλλου, την ώρα που μεταφέρεται το προϊόν και άλλα, ενώ την ίδια στιγμή υπάρχει η φήμη του Αγρού, ο οποίος είναι γνωστός για τα προϊόντα τριανταφύλλου όπως το ροδόσταγμα.

Στον φάκελο κατοχύρωσης του Γλυκού Τριανταφύλλου Αγρού υπάρχουν γραπτές αναφορές από το 1930 για το είδος της τριανταφυλλιάς, η οποία αξίζει να σημειωθεί ότι την έφεραν το 1917 οι Άγγλοι πρώτα στο Μηλικούρι, αλλά τελικά ήταν οι Αγρότες αυτοί που την εκμεταλλεύτηκαν. Το Γλυκό Τριαντάφυλλο κατοχυρώθηκε στις 21 Ιουνίου φέτος.
«Να προφυλαχθούν οι εξαγωγές του χαλλουμιού»

Απαντώντας σε ερώτηση για το χαλλούμι και τις προσπάθειες κατοχύρωσής του, ο κ. Μαλιώτης σημείωσε ότι είναι το μοναδικό μεταποιημένο γεωργικό προϊόν που οι εξαγωγές του παρουσιάζουν τεράστια αύξηση από το 2004 και έπειτα, άρα η όποια προσπάθεια για κατοχύρωσή του πρέπει να διασφαλίσει τη διατήρηση τουλάχιστον των εξαγωγών αυτών. Παράλληλα, ο Διευθυντής της «Φιλαγροτικής Συμβουλευτικής» εκτιμά ότι δεν αναμένει πως με την κατοχύρωση μπορούμε να πετύχουμε τεράστιες αυξήσεις στην τιμή του προϊόντος. «Το χαλλούμι έχει πάρει μια τιμή στις αγορές, η οποία δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί σημαντικά αν κατοχυρωθεί και άρα η διασφάλιση των εξαγωγικών ποσοτήτων πρέπει να είναι ο κύριος στόχος μας».