ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΡΟΥΟΥΝ ΤΟΝ ΚΩΔΩΝΑ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΙ ΖΗΤΟΥΝ ΑΜΕΣΗ ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΝΤΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ, ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ, ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΕΡΓΟΔΟΤΟΥΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΠΟΥ ΒΙΩΝΕΙ ΝΑ ΚΑΛΥΨΕΙ ΤΟ ΚΕΝΟ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Όπως είπε η κ. Παραδεισιώτη, είναι άμεση ανάγκη να υπάρχει ψυχική ευεξία στον χώρο εργασίας μας: «Να αισθανόμαστε δημιουργικοί, να παράγουμε εργασία, να προάγουμε τις εργασιακές μας σχέσεις και να νιώθουμε χρήσιμοι για την κοινωνία» Ένας στους δύο υπαλλήλους υποφέρει από εργασιακό στρες. Οι αριθμοί που καταγράφονται στη Κύπρο για την ψυχική υγεία στον χώρο εργασίας μάς δίδουν μια θλιβερή πρωτιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα στοιχεία παρουσιάστηκαν την περασμένη Τρίτη, στη διάρκεια ημερίδας με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, που φέτος είναι αφιερωμένη στην «Ψυχική υγεία στο χώρο εργασίας».
Μιλώντας στη «Σημερινή» της Κυριακής η Αναπληρώτρια Διευθύντρια των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, Άννα Παραδεισιώτη, ανέφερε ότι ο αριθμός των ασθενών στη Κύπρο που υποφέρει από εργασιακό στρες και ψυχικά νοσήματα στον χώρο εργασίας, συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη, είναι κατά πολύ μεγαλύτερος, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που έγινε στην Κύπρο.
Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην ημερίδα αφορούν πληροφορίες του “European Social Partners 2004” και δηλώνουν πως το εργασιακό στρες είναι μια κατάσταση στην οποία παρατηρούνται συναισθηματικές, γνωστικές, συμπεριφεριολογικές και ψυχολογικές αντιδράσεις και δυσλειτουργίες σε έναν εργοδοτούμενο και σχετίζονται με την αδυναμία που βιώνει να καλύψει το κενό μεταξύ των δυνατοτήτων του και των απαιτήσεων και προσδοκιών που του ζητούνται στον εργασιακό χώρο. Επίσης το εργασιακό στρες ανησυχεί ιδιαίτερα το 80% των ερωτηθέντων οργανισμών, ενώ μόνο το 30% έχουν αναπτύξει διαδικασίες να το χειριστούν. Θέμα ταμπού
Τα διάφορα όργανα και σώματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κρίνουν ως πολύ σοβαρό το όλο θέμα και αναζητούν τρόπους βελτίωσης της κατάστασης είπε η κ. Παραδεισιώτη. «Ο εργασιακός χώρος είναι ένας χώρος που εμπερικλείει ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, οι οποίοι μπορεί να επηρεάσουν την ψυχική υγεία του εργαζομένου. Είναι ένα θέμα που ήταν λίγο ταμπού τα προηγούμενα χρόνια, τώρα όμως είναι ένα θέμα στο οποίο πρέπει να δοθεί μεγάλη διάσταση, γιατί η πλειονότητα του πληθυσμού εργάζονται και περνούν το 1/3 της ζωής τους στον εργασιακό χώρο», πρόσθεσε.
Όπως εξήγησε, στη Κύπρο υπάρχουν αυξημένα περιστατικά εργασιακού στρες, γεγονός που μας οδηγεί στην κατάθλιψη. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, μέχρι το 2020, το 40% του πληθυσμού θα παρουσιάσουν κάποιας μορφής προβλήματα ψυχικής υγείας και έχει βρεθεί ότι θα καταταχθεί ως η 2η σε συχνότητα ασθένεια παγκοσμίως. Κάτι που θα έχει, πρόσθεσε, ως συνεπακόλουθο, τα αυξημένα κόστη για το κράτος που θα οφείλονται στην απώλεια εργασίας, στην πρόωρη συνταξιοδότηση και άλλα. Οδηγεί στην κατάθλιψη
Το εργασιακό στρες, όπως είπε η κ. Παραδεισιώτη, αν δεν θεραπευθεί, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην κατάθλιψη και το κόστος της θεραπείας της ξεπερνά τα 620 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως στην Ευρώπη. Δηλαδή το συνολικό κόστος της κατάθλιψης που συνδέεται με την εργασία στην ΕΕ-27 υπολογίζεται σε 620 δις ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν το 2013 (matrix):
Συγκεκριμένα, οι άδειες ασθενείας ανέρχονται στα 270 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η απώλεια παραγωγικού έργου ανέρχεται στα 250 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τα έξοδα θεραπείας ανέρχονται στα 60 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τα ωφελήματα από το κοινωνικό σύστημα στα 40 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η κακή ψυχική υγεία στον χώρο εργασίας έχει και άλλες κοινωνικές προεκτάσεις και απασχολεί ιδιαίτερα τις κυβερνήσεις πώς θα προλάβουν τις δύσκολες καταστάσεις με διάφορα προληπτικά μέτρα, διαδικασίες στήριξης των εργαζομένων κ.ά. Ψυχικά προβλήματα στον χώρο εργασίας
Άτομα με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας συνήθως αποκλείονται από την αγορά εργασίας, ενώ 55% αποτυγχάνουν να επιστρέψουν στον εργασιακό χώρο. Παράλληλα, το 68% των ατόμων που επιστρέφουν έχουν λιγότερες ευθύνες και ώρες εργασίας και αμείβονται λιγότερο.
Όπως είπε η κ. Παραδεισιώτη, είναι άμεση ανάγκη να υπάρχει ψυχική ευεξία στον χώρο εργασίας μας: «Να αισθανόμαστε δημιουργικοί, να παράγουμε εργασία, να προάγουμε τις εργασιακές μας σχέσεις και να νιώθουμε χρήσιμοι για την κοινωνία». «Θα πρέπει», τόνισε, «το κράτος να παρέχει όλα τα εχέγγυα για να μπορούμε να επιτελούμε έργο από τη μια και από την άλλη να προληφθούν τυχόν ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι που μπορεί να προκαλέσουν το εργασιακό στρες, την επιδείνωση των ψυχοσωματικών προβλημάτων και "burn out"».
Είναι σημαντικό, πρόσθεσε η κυρία Παραδεισιώτη, να προλάβουμε κακοποιήσεις ή παρενοχλήσεις στον εργασιακό χώρο και συμπέρανε πως είναι ένα θέμα όπου πρέπει όλα τα υπουργεία να δώσουν ιδιαίτερη έμφαση, να συνεργαστούν για να αναπτυχθούν διαδικασίες και πολιτικές στήριξης του εργαζόμενου προσωπικού. ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε.
Το 38,2% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 υποφέρουν από προβλήματα ψυχικής υγείας ετησίως:
Αγχώδεις διαταραχές * Αϋπνία * Μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο * Εξάρτηση από το αλκοόλ και ναρκωτικά * ΔΕΠΥ στα παιδιά * Άνοια σε ηλικιωμένα άτομα