Θρόμβωση στο αίμα αλλά και στο σύστημα

ΠΟΛΛΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑ ΣΤΑ ΠΟΔΙΑ ΓΙΑ ΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ ΚΑΘΟΛΟΥ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΑΠΟ ΘΡΟΜΒΩΣΗ ΠΑΡΑ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ. ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΟΥΝ ΟΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΑΒΟΥΜΕ, ΑΛΛΑ ΟΙ ΕΛΛΙΠΕΙΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΤΑ «ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ» ΕΜΠΟΔΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ
Άτομα με οικογενειακό ιστορικό με θρόμβωση, μπορεί να εμφανίσουν τη νόσο. Επίσης η νοσηλεία και η παραμονή στο νοσοκομείο για μεγάλο χρονικό διάστημα, αποτελούν παράγοντες κινδύνου. Η ακινησία για πολύ καιρό μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία θρομβώσεων, όπως και οι μεγάλες επεμβάσεις
Θρόμβωση. Είναι η νόσος που προκαλεί περισσότερους θανάτους απ' όσους προκαλούν ο καρκίνος του μαστού, του προστάτη, το AIDS και τα τροχαία ατυχήματα μαζί! Η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης έχει σαν σκοπό να μας σπρώξει στον απαραίτητο έλεγχο, έτσι ώστε να προλάβουμε το κακό. Μπορεί να μας πείσει ότι αξίζει τον κόπο να ενημερωθούμε για τη νόσο και την πρόληψή της, γιατί αυτό πρόκειται να σώσει τη ζωή μας. Πρόκειται για την αιτία πρόκλησης των τριών θανατηφόρων καρδιαγγειακών ασθενειών, που είναι το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, το έμφραγμα του μυοκαρδίου και η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος.

Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος, που περιγράφει τη φλεβική θρόμβωση και την πνευμονική εμβολή μαζί, αν και θεωρείται ύπουλη, εντούτοις μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί με επιτυχία, αν τύχει της απαιτούμενης προσοχής. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Εταιρείας Αγγειακής και Ενδαγγειακής Χειρουργικής, αγγειοχειρουργός Δρ Στυλιανός Παπάς, μίλησε στη «Σημερινή» γι' αυτόν το σχηματισμό πήγματος αίματος στις αρτηρίες ή φλέβες, τι προκαλεί τη θρόμβωση όχι μόνο στον οργανισμό, αλλά και στο ίδιο το σύστημα υγείας, που δεν είναι εύκολο να παρέχει ανά πάσα στιγμή την έγκαιρη διάγνωση.
Υπεύθυνη για έναν στους τέσσερεις θανάτους

Ο Δρ Στυλιανός Παπάς εξήγησε τι ακριβώς εννοούμε με τον όρο θρόμβωση και γιατί είναι επικίνδυνη για την υγεία μας. «Πρόκειται για τον σχηματισμό πήγματος αίματος μέσα στις αρτηρίες ή τις φλέβες του σώματος, γεγονός που εμποδίζει τη φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος. Η δημιουργία θρόμβου σε μια φλέβα, προκαλεί αυτό που ονομάζουμε φλεβική θρόμβωση. Συνήθως το συναντούμε στα πόδια. Όταν όμως ο θρόμβος από μια φλέβα οδηγηθεί μέσω της κυκλοφορίας, στα αγγεία των πνευμόνων, τότε έχουμε την πνευμονική εμβολή που αποτελεί μια επικίνδυνη κατάσταση για την ίδια μας τη ζωή. Η φλεβική θρόμβωση και η πνευμονική εμβολή σαν μια ενιαία νοσολογική οντότητα, είναι υπεύθυνη για έναν στους τέσσερεις θανάτους παγκοσμίως.

Περισσότεροι από 600.000 θάνατοι στην Ευρώπη, σχετίζονται με τη φλεβική θρομβοεμβολική νόσο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι πρόκειται για την πρώτη αιτία ενδονοσοκομειακής θνητότητας, εφόσον το 60% όλων των θρομβώσεων προκύπτουν κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά από νοσηλεία. Μπορούμε να πούμε ότι είναι μια ιδιαίτερα συχνή και θανατηφόρα νόσος αλλά πολλές φορές υποεκτιμημένη από τα ίδια τα συστήματα υγείας, από τους ίδιους τους γιατρούς, από το κοινό αλλά και από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Αν βάλουμε στο μυαλό μας ότι μπορεί να προληφθεί, τότε μπορεί να αλλάξει η κατάσταση».
Ευάλωτες ομάδες

Άτομα με οικογενειακό ιστορικό με θρόμβωση, μπορεί να εμφανίσουν τη νόσο. Επίσης η νοσηλεία και η παραμονή στο νοσοκομείο για μεγάλο χρονικό διάστημα, αποτελούν παράγοντες κινδύνου. Η ακινησία για πολύ καιρό μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία θρομβώσεων. Μεγάλες επεμβάσεις όπως π.χ. η αρθροπλαστική γόνατος και ισχίου, ή επεμβάσεις για αντιμετώπιση καρκίνου, μπορούν επίσης να αυξήσουν τις πιθανότητες δημιουργίας θρόμβωσης. Άλλοι παράγοντες είναι η ηλικία άνω των 60 ετών, οι χημειοθεραπείες για αντιμετώπιση καρκίνου και η φαρμακευτική αγωγή με οιστρογόνα.

Η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη, η πρόσφατη γέννα, το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, είναι άλλοι παράγοντες που μπορούν να δημιουργήσουν φλεβική θρόμβωση. Στο ερώτημα πώς θα υποψιαστούμε ότι μπορεί να αντιμετωπίζουμε τη νόσο, ο δρ Παπάς ανέφερε ότι η φλεβική θρόμβωση εμφανίζεται στα κάτω άκρα. «Τα συμπτώματα είναι πόνος ή ευαισθησία στη γάμπα, πρήξιμο και αύξηση θερμοκρασίας στο πόδι. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να παρατηρηθεί αλλοίωση στο χρώμα του κάτω άκρου, δηλαδή ερυθρότητα ή κυάνωση».
Αγνοούν τα συμπτώματα ακόμη και γιατροί

Δεν είναι σπάνιο οι ασθενείς να αγνοούν τα συμπτώματα. Σύμφωνα με τον δρα Παπά, πολλοί ασθενείς μπορεί να έχουν τα συμπτώματα στα πόδια για μέρες και να μην τα αναφέρουν καθόλου, έχοντας κατά νουν το παροδικό. «Μπορεί να θεωρούν ότι υποφέρουν λόγω κούρασης και η ανάπαυση θα καταλαγιάσει τον πόνο.

Ο πόνος στα πόδια είναι κάτι συνηθισμένο και πολλοί δεν μπορούν να συλλάβουν ότι κάτι άλλο μπορεί να συμβαίνει. Από την άλλη ο πόνος ή το πρήξιμο στο πόδι, δεν σημαίνει αυτόματα φλεβική θρόμβωση. Πολλές παθήσεις με τα ίδια συμπτώματα υπάρχουν, όπως είναι η μυϊκή θλάση, ισχιαλγία, αρθρίτιδες κ.λπ, που μπορεί όχι μόνο να αποπροσανατολίσουν τον ασθενή αλλά και τον ίδιο τον γιατρό, έχοντας ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση στην έγκαιρη διάγνωση. Χρειάζεται υψηλός βαθμός υποψίας από τους γιατρούς, ώστε να προβαίνουν έγκαιρα στις απαραίτητες εξετάσεις μέσω υπερηχογραφήματος των φλεβών».

Το πρώτο βήμα στην πρόληψη είναι η αντίληψη του κινδύνου της φλεβικής θρόμβωσης. «Δεν πρέπει να υποεκτιμούμε τον κίνδυνο της φλεβικής θρόμβωσης. Αυτό το λέμε και για τους επαγγελματίες υγείας αλλά και για το ευρύτερο κοινό. Το 60% των περιστατικών που τυχαίνουν ενώ είναι σε νοσηλεία, αποτελούν το πλέον παράδοξο. Πώς γίνεται σε ένα προστατευόμενο ιατρικό περιβάλλον, να συμβαίνουν τόσα πολλά και θανατηφόρα περιστατικά! Το επόμενο βήμα είναι να εντοπίσουμε τους νοσηλευόμενους ασθενείς που βρίσκονται σε κίνδυνο για να τους δοθεί η κατάλληλη αντιπηκτική φαρμακευτική προφύλαξη, αλλά και να εφαρμοστούν επιπρόσθετα μηχανικά μέτρα πρόληψης. Η υποχρεωτική καθιέρωση ερωτηματολογίων σε όλα τα νοσοκομεία, πιστεύω θα συμβάλει καθοριστικά στην μείωση ενδονοσοκομειακών περιστατικών φλεβικής θρομβοεμβολικής νόσου».
Ο θρόμβος στο σύστημα υγείας

Το υπερηχογράφημα φλεβών που γίνεται σε αρκετά ιδιωτικά και δημόσια ιατρικά κέντρα από ιατρούς ακτινολόγους, αγγειοχειρουργούς και άλλους, προϋποθέτει την ύπαρξη ενός σύγχρονου έγχρωμου μηχανήματος υπερήχων και κατάλληλα καταρτισμένου ιατρικού προσωπικού. Όπως μας εξήγησε ο δρ Στυλιανός Παπάς, οι ασθενείς στον τόπο μας δεν μπορούν να έχουν εύκολη πρόσβαση στην εξέταση αυτή, στα δημόσια νοσηλευτήρια και δη στα τμήματα Πρώτων Βοηθειών.

«Αντ’ αυτού έχουμε καθυστέρηση στη διάγνωση, ταλαιπωρία ασθενών, αύξηση κόστους με αχρείαστες νοσηλίες και μεταφορές ασθενών στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Είναι κάτι που επαναλαμβάνουμε και φέτος και θεωρούμε απαράδεκτο τη σημερινή εποχή, μεγάλα νοσοκομεία όπως της Λεμεσού, της Λάρνακας και της Πάφου, να μην παρέχουν αυτήν τη συνηθισμένη και άκρως απαραίτητη εξέταση επί 24ώρου βάσεως».

Το άλλο σημαντικό έλλειμμα που υπάρχει στη χώρα μας, έχει να κάνει με τη θεραπεία των ασθενών. «Στην Κύπρο, ίσως λόγω κόστους, δεν παρέχονται τα νεότερα αντιπηκτικά στα κρατικά φαρμακεία και πάρα πολλοί συμπολίτες μας, είτε στερούνται μια καθιερωμένη πλέον θεραπεία που είναι ευκολότερη και ασφαλέστερη, είτε αναγκάζονται να επιβαρύνονται με σημαντικό κόστος, αγοράζοντάς τα από τα ιδιωτικά φαρμακεία και μάλιστα με την παρότρυνση των ιατρών του Δημοσίου».