Αναλύσεις

Πήρα κόκκινα γυαλιά

Υπάρχουν χιλιάδες τρόποι να βλέπουμε. Με τα μάτια, με την ψυχή, με την καρδιά, με το μυαλό. Με γυαλιά του ήλιου, με γυαλιά μυωπίας, με φακούς μυωπίας, με τηλεσκόπιο... Μπορούμε να βλέπουμε ακόμα, αν θέλουμε, και με τα ίδια τα γυμνά, τα υπέροχα μάτια μας άμα το επιλέξουμε! Αν σκεφτούμε μοναχά για μια στιγμή πόσο, μα πόσο τυχεροί είμαστε που μπορούμε να βλέπουμε ο ένας τον άλλον, που μπορούμε να διακρίνουμε το γαλάζιο και το πορτοκαλί της κάθε μέρας, τον κήπο του σπιτιού μας, τα δέντρα, τα σύννεφα, τη θάλασσα... Πόσο τυχεροί είμαστε που έχουμε την ελευθερία να ξυπνάμε ένα πρωί και ν' αγναντεύουμε την Ανατολή του ήλιου καθώς ταυτόχρονα αναπνέουμε το υπέροχο φως της μισής και μοιρασμένης πατρίδας μας... Που μπορούμε να βλέπουμε -με όποια μάτια επιλέξουμε- το ηλιοβασίλεμα...
Πόσο λυπηρό, όμως, που οι πιο πολλοί από μας δεν έχουμε την ικανότητα να βλέπουμε. Πόσο κρίμα που τα πιο όμορφα μάτια του κόσμου συχνά βλέπουν, κοιτάζουν, παρακολουθούν τόσο κοντινά, τόσο κενά, τόσο ουδέτερα, τόσο πρόσκαιρα... Δυστυχώς, η ματιά μας πολύ εύκολα εστιάζεται στα εύκολα. Στα κατανοητά. Σε αυτά, κυρίως, που φαίνονται. Στα φωτεινά, κυρίως, γιατί όλες οι βιτρίνες του κόσμου με πολλή τέχνη φωτίζονται υπερβολικά, έτσι ώστε να τις προσέξουμε, θέλουμε δεν θέλουμε. Έτσι ώστε να τις δούμε, έστω και με το ζόρι... Ο φωτισμός είναι επιστήμη πια! Η επιστήμη της διαφήμισης, του σκηνικού, της βιτρίνας, η επιστήμη της εντύπωσης...


Γι' αυτό, λοιπόν, ξοδεύονται τεράστια ποσά στις μέρες μας, έτσι ώστε το συναίσθημα να έχει μιαν ανάσα απόσταση απ’ τα μάτια μας: Στο θέατρο, στο σινεμά, στις παραστάσεις, στην τηλεόραση. Μέσα και έξω απ’ το σαλόνι μας. Οι επιστήμες της διαφήμισης και του μάρκετινγκ γεννήθηκαν και θέριεψαν για να φτάσει όσο γίνεται πιο κοντά στα μάτια μας το προϊόν! Να αγγίξει τις βλεφαρίδες μας! Η επιστήμη αυτή έχει έναν και μοναδικό στόχο: Τα μάτια μας και το μυαλό μας! Πρωταρχικός στόχος, τα μάτια μας. Ένας πετυχημένος διαφημιστής πληρώνεται εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, ώστε να καταφέρει να τραβήξει την προσοχή μας. Με οποιοδήποτε τρόπο! Για να ανέβουν οι τηλεοπτικές μετρήσεις! Για να γεμίσουν τα ταμεία! Για να μάθει ο καταναλωτής -μέσα απ’ τα δυο του μάτια- το προϊόν!
Αν ξέραμε, αλήθεια, πόσο ακριβά είναι τα μάτια μας, θα τα είχαμε ασφαλίσει έναντι δισεκατομμυρίων... Αν ξέραμε πόσα επιχειρηματικά και οικονομικά παιχνίδια παίζονται με στόχο να κερδίσουν την προσοχή των οφθαλμών μας, θα ήμασταν πιο επιλεκτικοί, πιο αυστηροί. Αν γνωρίζαμε την αξία τους, θα ήμασταν αλλιώς.
Υπάρχουν πράγματα και αξίες στη ζωή που χρήζουν σημασίας. Ουσιαστικά πράγματα, που ίσως ποτέ δεν ξοδέψαμε ούτε μια ματιά ούτε αλλάξαμε την οπτική γωνία που τους αξίζει για να τα δούμε. Όπως μια ήρεμη στιγμή που να καταφέρει να ακουμπήσει το μέσα μας. Έτσι ώστε να δούμε τι μένει και τι δεν μένει. Έτσι ώστε να αξιολογήσουμε ποια πραμάτεια, επιτέλους, φορτώνει την ψυχή με ψωμί, νερό κι αλάτι. Πόσα σακιά αγάπης έχουν ξεχαστεί στην έρημο. Πόσα μικρά παιδιά στον κόσμο όπου ζούμε, έχουν ανάγκη από ένα παιχνίδι. Πόσοι ηλικιωμένοι, πόσοι άστεγοι, πόσα θύματα πολέμου ζουν εδώ κι εκεί στις τέσσερεις γωνιές του πλανήτη, χωρίς να τα έχει κοιτάξει ποτέ ούτε ένα ζευγάρι μάτια ανθρώπου...
Εμείς τη λέμε τη ζωή την πιάνουμε απ' τα χέρια/Κοιτάζουμε τα μάτια της που μας ξανακοιτάζουν/Κι αν είναι αυτό που μας μεθάει μαγνήτης, το γνωρίζουμε/Κι αν είναι αυτό που μας πονάει κακό, το 'χουμε νιώσει/Εμείς τη λέμε τη ζωή, πηγαίνουμε μπροστά/Και χαιρετούμε τα πουλιά της που μισεύουνε./Είμαστε από καλή γενιά. (Οδυσσέας Ελύτης)
Υπάρχουν χιλιάδες τρόποι να βλέπουμε. Σήμερα, όμως, πήρα κόκκινα γυαλιά. Τα βρήκα σε τιμή ευκαιρίας. Τη ζωή μου για να επιβλέπω με άλλα μάτια...
Υστερόγραφο: Σταμάτη Κραουνάκη, σ' ευχαριστώ για την έμπνευση και για τον τίτλο...