Στις περισσότερες περιπτώσεις τα μέλη μιας οικογένειας αρνούνται να αλλάξουν πορεία πλεύσης, διατηρώντας την εμμονική τους διάθεση να κοιτάνε στην ίδια οπτική γωνία το πρόβλημά τους Οι πορείες της ζωής των ατόμων που απαρτίζουν μια οικογένεια είναι μπλεγμένες μεταξύ τους. Πολλές φορές, στην προσπάθειά τους τα μέλη της οικογένειας να λύσουν τους κόμπους που δημιουργούνται μεταξύ τους, μπερδεύονται ακόμη περισσότερο. Οι άνθρωποι είμαστε κατασκευαστές πραγματικοτήτων.
Μια κατασκευή πραγματικότητας εμπεριέχει συναισθηματικές και γνωστικές διαδικασίες που ορίζουν τη σκέψη, τη δράση, την αντίληψη, τα βιώματα. Αυτές οι κατασκευές της πραγματικότητας καθοδηγούν τη συμπεριφορά ενός ανθρώπου, ενώ αλληλεπιδρώντας με άλλους ανθρώπους εξελίσσεται λιγότερο ή περισσότερο η ίδια η κατασκευή του αλληλεπιδρώντος ατόμου, καθώς και αυτές οι κατασκευές των ατόμων με τα οποία ο αλληλεπιδρών επικοινωνεί. Οι οικογένειες που υπερασπίζονται με σθένος τις κατασκευές της πραγματικότητάς τους μέσα από αρνητικές επανατροφοδοτήσεις και μέσα από άκαμπτα όρια με τον έξω κόσμο συνήθως φορτώνουν στο πιο καταπιεσμένο μέλος τους το πρόβλημα. Από την άλλη, οικογένειες που επικοινωνούν με έναν έντονα συγκρουσιακό τρόπο ορθώνουν πιο άκαμπτα όρια διαγενεακά, με αποτέλεσμα τα μέλη αυτής της οικογένειας να είναι επιρρεπείς σε παραβατικές συμπεριφορές. Αν αλλάξει η κατασκευή της πραγματικότητας και αυτό έχει επίδραση στη συμπεριφορά του ατόμου, τότε διαταράζεται η μέχρι τώρα επικοινωνία που είχε η οικογένεια μεταξύ της. Η συμπεριφορά λοιπόν κάποιου αλλάζει, όταν οι παλιές συμπεριφορικές του εκφάνσεις δεν εκδηλώνονται πια, όταν τη θέση των παλιών συμπεριφορών παίρνουν καινούργιες συμπεριφορές και όταν οι παλιές συμπεριφορές αλλάζουν χωροχρόνο.
Τα στοιχεία της κατασκευής της πραγματικότητας είναι επίσης πολύ σημαντικά, για να κατανοήσει κανείς τη δομή της κατασκευής αυτής. Μια πραγματικότητα λοιπόν περιγράφεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο αφήγησης. Επίσης, μια πραγματικότητα εμπεριέχει ένα επεξηγηματικό σχήμα και αξιολογείται με ορθολογιστικό ή συναισθηματικό τρόπο. Πώς λοιπόν αλλάζει μια κατασκευή πραγματικότητας;
Πώς θεραπεύεται -αν θέτε να το πούμε πιο απλά- ένα πρόβλημα; Θεραπεία σημαίνει αλλάζω τις κατασκευές πραγματικότητας που δεν με βοηθούν να ερμηνεύσω την πραγματικότητα με τρόπο εποικοδομητικό για τη ζωή μου. Με λίγα λόγια, θεραπεία σημαίνει αλλάζω τον τρόπο που περιγράφω το πρόβλημά μου. Ξεκινώ να κοιτάζω το πρόβλημά μου από μια άλλη οπτική γωνία.
Σε αυτό ακριβώς το σημείο εστιάζω την προσοχή μου και αυτή η επανεστίαση με βοηθά να αναπλαισιώσω το πρόβλημά μου. Στη συνέχεια, αυτή η αναπλαισίωση με βοηθά να αλλάξω την αξιολόγησή μου για το πρόβλημα. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα μέλη μιας οικογένειας αρνούνται να αλλάξουν πορεία πλεύσης, διατηρώντας την εμμονική τους διάθεση να κοιτάνε στην ίδια οπτική γωνία το πρόβλημά τους! ΑΡΙΣΤΟΝΙΚΗ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ-ΤΡΥΦΩΝΙΔΟΥ Ψυχολόγος Σχολικής-Εξελικτικής ψυχολογίας
