Ο δρόμος προς το Brexit

Το Βρετανικό Κοινοβούλιο άναψε το πράσινο φως για την Πρωθυπουργό Τερέζα Μέι, ούτως ώστε να ξεκινήσει τη διαδικασία για την έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε συνεδρία της, η Βουλή των Κοινοτήτων ενέκρινε το νομοσχέδιο περί της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου με πλειοψηφία 274 υπέρ και 118 εναντίον, χωρίς μάλιστα να εγκρίνει τις δυο τροποποιήσεις που είχαν τεθεί από τη Βουλή των Λόρδων. Η Βουλή των Λόρδων ενέκρινε το νομοσχέδιο όπως είχε ουσιαστικά εγκριθεί την πρώτη φόρα από τη Βουλή των Κοινοτήτων, με 274 ψήφους υπέρ και 135 εναντίον.
Πέραν της βασιλικής έγκρισης που θεωρείται δεδομένη, ούτως ώστε να τεθεί σε ισχύ ο νόμος που επιτρέπει στην Πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου να επικαλεστεί το Άρθρο 50 της Σύμβασης της Λισαβόνας και να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αναμένεται πλέον το χρονικό σημείο, κατά το οποίο η Τερέζα Μέι θα ενεργοποιήσει το εν λόγω άρθρο.


Η ψήφιση του νόμου για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου έρχεται μόνο μια μέρα μετά που η Πρώτη Υπουργός της Σκοτίας ανακοίνωσε την πρόθεσή της για τη διενέργεια δεύτερου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκοτίας.


Εν όψει αυτής της εξέλιξης και του κλίματος που επικρατεί αυτήν τη στιγμή στο Ηνωμένο Βασίλειο, αναμένεται να καθυστερήσει για λίγες μέρες η επίκληση του Άρθρου 50, η οποία εκτιμάται ότι θα επισυμβεί περί τα τέλη Μαρτίου και μάλλον κατά τη διάρκεια της επετειακής Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα λάβει χώρα στη Ρώμη στις 25 Μαρτίου 2017.
Το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται τώρα στο κατώφλι της πιο κρίσιμης, ίσως, διαπραγμάτευσης τής σύγχρονης ιστορίας του. Η διαδικασία που προβλέπεται από το Άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας προνοεί για πρώτη φορά στην ιστορία της Ένωσης την έξοδο χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από ενημέρωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την έναρξη διαπραγματεύσεων με χρονικό ορίζοντα εξόδου τα δυο χρόνια, εκτός και αν συμφωνηθεί παράταση.


Η συμφωνία εξόδου που θα υιοθετηθεί μετά το πέρας των διαπραγματεύσεων θα πρέπει τότε να εγκριθεί με ειδική πλειοψηφία, δηλαδή το 72% των 27, πλέον, μελών της Ένωσης που να αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού της Ευρώπης και θα πρέπει ταυτόχρονα να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το πιθανό χρονοδιάγραμμα τής διαδικασίας των διαπραγματεύσεων εκτιμάται ότι θα περιλαμβάνει έκτακτη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Απρίλιο για την εξουσιοδότηση τής Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προχωρήσει στη διαπραγμάτευση με το Ηνωμένο Βασίλειο και την έναρξη των διαπραγματεύσεων τον Απρίλιο / Μάιο.


Το φθινόπωρο του 2017 το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να υιοθετήσει νόμο που να καταργεί την ισχύ του Ευρωπαϊκού Δικαίου, ενώ τον Οκτώβριο του 2018 αναμένεται η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και μεταξύ Οκτωβρίου και Μαρτίου 2018 η επικύρωση της συμφωνίας από τα Κοινοβούλια των Κρατών - Μελών, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.B Law (Bristol), Ph.D in Law - International Law and Human Rights (Kent), Διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας