Όταν οι μαχητές κερδίζουν τους διασήμους

Αρκετές ήταν οι περιπτώσεις στο Κύπελλο Κυπελλούχων και το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ που θριάμβευσαν τα αουτσάιντερ και απέτυχαν τα φαβορί. Η «Σ» παρουσιάζει τις δέκα ιδιαίτερες κατακτήσεις-εκπλήξεις από το 1965 μέχρι σήμερα

Την περασμένη Κυριακή, η «Σημερινή» παρουσίασε τις έξι περιπτώσεις στο Κύπελλο Πρωταθλητριών / Τσάμπιονς Λιγκ που τα προγνωστικά πήγαν... περίπατο και τον γύρο του θριάμβου έκαναν ομάδες που κανείς δεν περίμενε ούτε καν να βρεθούν στον τελικό. Η ιστορία, όμως, επεκτείνεται και στις άλλες δύο ευρωπαϊκές διοργανώσεις, το Κύπελλο Κυπελλούχων και το Κύπελλο Διεθνών Εκθέσεων (μετέπειτα Κύπελλο ΟΥΕΦΑ και νυν Γιουρόπα Λιγκ). Έχουμε απομονώσει εννέα περιπτώσεις που -για να χρησιμοποιήσουμε έναν όρο της εποχής- «οι μαχητές αναμετρήθηκαν με τους διασήμους» και επικράτησαν. Εννέα περιπτώσεις που άλλη ομάδα περιμέναμε να κερδίσει το τρόπαιο κι άλλη βγήκε από την... εξωτερική.

Ας δούμε, λοιπόν, με χρονική σειρά, τις δέκα νίκες των «μαχητών»:

Φέρεντσβαρος (1965 ΟΥΕΦΑ)

Μπαρσελόνα, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Γιουβέντους, Ατλέτικο, Μίλαν, Ρόμα, Έβερτον, Βαλένθια. Οκτώ ομάδες, ανάμεσα στις οποίες «κρυβόταν» το 1965 -σύμφωνα με τα προγνωστικά- η νικήτρια του Κυπέλλου Διεθνών Εκθέσεων (το οποίο μετονομάστηκε σε Κύπελλο ΟΥΕΦΑ στην περίοδο 1972-73 και σε Γιουρόπα Λιγκ το 2009-10). Κι όμως, η Φέρεντσβαρος, υπολογίσιμη ομάδα εκείνη την εποχή, ήρθε από την εξωτερική και θριάμβευσε. Και άξιζε κάθε συγχαρητηρίων η ουγγρική ομάδα, καθώς απέκλεισε, μεταξύ άλλων, τη Ρόμα, την Μπιλμπάο (προημιτελικά) και τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (ημιτελικά). Την εποχή εκείνη, το τρόπαιο του Κυπέλλου Διεθνών Εκθέσεων κρινόταν σε δύο αγώνες ανάμεσα στους φιναλίστ, αλλά για κάποιο λόγο η ΟΥΕΦΑ αποφάσισε το 1965 ότι ο τελικός μεταξύ Γιουβέντους - Φέρεντσβαρος θα διεξαγόταν στο Τορίνο, έδρα της Γιουβέντους. Κι όμως, οι Ούγγροι επικράτησαν στο Κομουνάλε (1-0) και πανηγύρισαν με το σπαθί τους το τρόπαιο.

Ντινάμο Zάγκρεμπ (1967, ΟΥΕΦΑ)

Για άλλη μία φορά τα φαβορί του Κυπέλλου Διεθνών Εκθέσεων ήταν πολλά (Μπαρσελόνα, Μπενφίκα, Γιουβέντους, Βαλένθια, Νάπολι), αλλά το «γκρόσο κόλπο» έκανε η Ντινάμο Ζάγκρεμπ, από την πρώην Γιουγκοσλαβία. Έχοντας «εξαφανίσει» στα προημιτελικά τη Γιουβέντους, βρήκε στον τελικό τη Ληντς, ανερχόμενη, τότε, δύναμη του αγγλικού και ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Οι Γιουγκοσλάβοι κέρδισαν στον πρώτο τελικό στο γήπεδό τους (2-0) και άντεξαν στην πίεση των Άγγλων στον επαναληπτικό του Έλαντ Ρόουντ (0-0). Έτσι, η Ντινάμο Ζάγκρεμπ έγινε η πρώτη ομάδα των Βαλκανίων που κατέκτησε Κύπελλο Ευρώπης.

Σλόβαν (1969, Κυπελλούχων)

Παρούσης της Μπαρσελόνα, οι υπόλοιπες ομάδες δεν είχαν μεγάλη πιθανότητα διάκρισης στο Κύπελλο Κυπελλούχων 1969. Κι όμως, η Σλόβαν Μπρατισλάβας, κόντρα σε όλα τα προγνωστικά, χάρισε στην Τσεχοσλοβακία το πρώτο και μοναδικό της ευρωπαϊκό τρόπαιο. Μάλιστα, στον δρόμο για τον τελικό, απέκλεισε ισχυρές ομάδες (Πόρτο, Τορίνο), προτού αναμετρηθεί με την Μπαρσελόνα στον τελικό της Βασιλείας. Οι Τσεχοσλοβάκοι θεωρούνταν χαμένοι από χέρι αλλά αιφνιδίασαν τους Ισπανούς, προηγήθηκαν στο πρώτο ημίχρονο (3-1) και τελικά κέρδισαν με 3-2.

Μαγδεμβούργο (1974, Κυπελλούχων)

Οι περισσότερες ομάδες της Δυτικής Γερμανίας ήταν ανέκαθεν ισχυρές. Όχι όμως κι αυτές της Ανατολικής Γερμανίας. Πολύς κόσμος, λοιπόν, θεώρησε έκπληξη την πορεία του Μαγδεμβούργου στο Κύπελλο Κυπελλούχων 1974. Είναι γεγονός ότι οι Γερμανοί δεν βρήκαν θηρία στην πορεία τους (Μπρέντα, Οστράβα, Στάρα Ζαγόρα) και μόνο η Σπόρτινγκ στα ημιτελικά ήταν... διάσημη. Στον τελικό, όλοι ανέμεναν ότι η Μίλαν (νικήτρια του θεσμού το 1973) θα διατηρούσε τα σκήπτρα. Έγινε, όμως, αυτό που ελάχιστοι διέβλεψαν: Το Μαγδεμβούργο επικράτησε (2-0) και η Ανατολική Γερμανία πανηγύρισε τον πρώτο και μοναδικό της ευρωπαϊκό τίτλο.

Ντινάμο Τιφλίδας (1981, Κυπελλούχων)

Για πολλούς, το ζευγάρι του τελικού στο Κύπελλο Κυπελλούχων 1981 (Ντινάμο Τιφλίδας - Καρλ Τσάις Ιένα) παραμένει μέχρι και σήμερα το πλέον απρόσμενο στην ιστορία των Κυπέλλων Ευρώπης. Ποιος στ’ αλήθεια περίμενε ότι ομάδες όπως η Ρόμα, η Βαλένθια, η Φέγενορντ και η Μπενφίκα θα εξαφανίζονταν πρόωρα από τον θεσμό, δίνοντας τη θέση τους σε δύο ομάδες ανατολικών χωρών; Η σοβιετική Ντινάμο Τιφλίδας κέρδισε στον «τελικό των λίγων» (μόλις 5.000 θεατές, αρνητικό ρεκόρ όλων των εποχών για τελικό κυπέλλου Ευρώπης) την Καρλ Τσάις Ιένα (2-1), αλλά η ανατολικογερμανική ομάδα έμεινε με ένα μεγάλο παράπονο: Στον δρόμο προς τον τελικό απέκλεισε τρία από τα μεγάλα φαβορί (Ρόμα, Βαλένθια, Μπενφίκα), αλλά την κούπα σήκωσε η Τιφλίδα...

Γκέτεμποργκ (1982, ΟΥΕΦΑ)

Οι σκανδιναβικές ομάδες (από τη Δανία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία και τη Φινλανδία) ουδέποτε συγκαταλέγονταν ανάμεσα στις ισχυρές της Ευρώπης. Γι’ αυτό και η πορεία της Γκέτεμποργκ στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1982 έκανε πάταγο. Για να φτάσει στον τελικό απέκλεισε, μάλιστα, ομάδες όπως η Βαλένθια και η Καϊζερσλάουτερν. Άλλες ομάδες (Ρεάλ, Άρσεναλ, Ίντερ, Αϊντχόφεν, Γκλάντμπαχ) είχαν αποκλειστεί από νωρίς. Έτσι, το Αμβούργο των Χρούμπες και Γιάκομπς έμεινε ως το μοναδικό και αδιαφιλονίκητο φαβορί. Στον πρώτο τελικό, όλα πήγαν σύμφωνα με το πρόγραμμα και το Αμβούργο επικράτησε στη Σουηδία (1-0). Στη ρεβάνς, όμως, η Γκέτεμποργκ ήταν οδοστρωτήρας και παρέσυρε στο διάβα της τους Γερμανούς (3-0).

Αμπερτίν (1983, Κυπελλούχων)

Ίντερ, Μπαρσελόνα, Ρεάλ (ναι, δύο ισπανικές), Μπάγερν, Τότεναμ. Αμάν υποψηφιότητες για το τρόπαιο. Αλλά ο τίτλος πήγε στη Σκοτία και στην Αμπερτίν. Η ομάδα του Σερ Άλεξ Φέργκουσον έριξε βόμβα. Ξεκίνησε μάλιστα από προκριματικό (4 ομάδες) και απέκλεισε τη Σιόν. Πέρασε μετά δύσκολα από την Ντιναμό Αλβανίας με 1-0, 0-0. Απέκλεισε με δύο νίκες τη Λεχ και στους «8» γκρέμισε με 3-2 την Μπάγερν μέσα στο Μόναχο (0-0) στη Σκοτία. Στα ημιτελικά, ήταν περίεργο το καρέ. Η Ρεάλ μαζί με τους Σκοτσέζους, την Αούστρια και τη... Βάτερσεϊ Βελγίου. Η Αμπερτίν απέκλεισε τους Βέλγους και στο τελικό (στο Γκέτεμπρογκ), ως νεαρά Πριγκίπισσα, πήρε τον θρόνο από τη Βασίλισσα (Ρεάλ). Νίκη με 2-1 στο τελικό και σούπερ έκπληξη.

Γκέτεμποργκ (1987, ΟΥΕΦΑ)

Πολλές φορές λέμε, για τα απροσδόκητα γεγονότα, ότι «αυτό γίνεται μία φορά κάθε χίλια χρόνια». Ε, λοιπόν, αυτό που πέτυχε η Γκέτεμποργκ το 1982, το ξανάκανε πέντε χρόνια αργότερα! Απίστευτο, αλλά πραγματικότητα. Η σουηδική ομάδα, κόντρα σε όλα τα προγνωστικά και με την τύχη στο πλευρό της, κατάφερε να αποκλείσει ομάδες του δικού της βεληνεκούς (Σίγκμα Όλομουτς, Βραδεμβούργο, Γάνδη, Τιρόλ) κι άλλη μία από τα φαβορί (Ίντερ). Έτσι, έφτασε για δεύτερη φορά στην ιστορία της στον τελικό του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ. Απέναντί της, άλλη μία «μικρή», η Νταντή Γιουνάιτεντ, που πέταξε έξω, ανάμεσα σε άλλες, την Μπαρσελόνα και την Γκλάντμπαχ. Ο βρετανο-σουηδικός τελικός είχε αίσια έκβαση για τους Σουηδούς (1-0 στο Γκέτεμποργκ, 1-1 στη ρεβάνς), που μπήκαν στη λίστα με τις ομάδες που κατέκτησαν το τρόπαιο τουλάχιστον δύο φορές.

Μαλίν (1988, Κυπελλούχων)

Μαλίν στα γαλλικά σημαίνει πονηρή. Και πράγματι, η βελγική ομάδα αποδείχθηκε πολύ... «μαλίν» στην περίοδο 1987-88. Δεν υπήρχαν πολλά μεγάλα ονόματα εκείνη τη χρονιά στο Κύπελλο Κυπελλούχων (Άγιαξ, Σπόρτινγκ, Αμβούργο) κι έτσι, η πόρτα ήταν ανοικτή για έκπληξη. Η Μαλίν απέκλεισε την Ντινάμο Βουκουρεστίου, τη Σεντ Μίρεν, τη Μινσκ και την Αταλάντα και βρέθηκε στον τελικό απέναντι στον Άγιαξ των Μιούρεν, Μπόσμαν, Μπέργκαμπ, Βίντερ και Μπλιντ. Ήταν αουτσάιντερ; Ασφαλώς. Το τέρμα όμως του Ντεν Μπουρ (53 ́) ήταν το μοναδικό του αγώνα και η Μαλίν έφυγε από το Στρασβούργο με το τρόπαιο υπό μάλης.

Γαλατάσαραϊ (2000, ΟΥΕΦΑ)

Η Γαλατάσαραϊ έπαιξε στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ στη σεζόν 1999-00 και, τερματίζοντας τρίτη, μεταφέρθηκε στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ. Οι υποψήφιες για το τρόπαιο ήταν πολλές (Γιουβέντους, Άρσεναλ, Ληντς, Τότεναμ, Ντόρτμουντ, Βρέμη, Ατλέτικο, Μπενφίκα) και η τουρκική ομάδα δεν αισιοδοξούσε και τόσο. Έκανε όμως το «θαύμα» της: Έβγαλε έξω κατά σειρά τις Μπολόνια, Ντόρτμουντ, Μαγιόρκα και Ληντς και στον τελικό βρέθηκε αντιμέτωπη με την Άρσεναλ. Στην Κοπεγχάγη, η λονδρέζικη ομάδα ήταν το λογικό φαβορί, ήταν καλύτερη, αλλά όλα κρίθηκαν στη διαδικασία των πέναλτι (0-0 το 120λεπτο), με τους Τούρκους να επικρατούν (4-1), αφήνοντας ολόκληρη την Ευρώπη άναυδη.

«Μαχητές» αλλά ηττημένοι

Στις εννέα πιο πάνω περιπτώσεις θα πρέπει να υπολογίσουμε κι αρκετές άλλες ομάδες τις οποίες ουδείς υπολόγιζε, έφτασαν στην πηγή (τελικό) αλλά, δυστυχώς γι’ αυτές, δεν ήπιαν νερό. Η λίστα με τους «άσημους» ηττημένους στις δύο διοργανώσεις είναι η ακόλουθη:

Κύπελλο Κυπελλούχων: ΜΤΚ (Ουγγαρία, 1964, Γκόρνικ (Πολωνία, 1970), Φέρεντσβαρος (Ουγγαρία, 1975), Αούστρια (Αυστρία, 1978), Καρλ Τσάις Ιένα (Ανατολική Γερμανία, 1981), Ραπίντ (Αυστρία, 1985 και 1996), Λειψία (Ανατολική Γερμανία, 1987).

Κύπελλο ΟΥΕΦΑ / Γιουρόπα Λιγκ: Ζάγκρεμπ (Γιουγκοσλαβία, 1963), Φέρεντσβαρος (Ουγγαρία, 1968), Ούιπεστ (Ουγγαρία, 1969), Τβέντε (Ολλανδία, 1975), Μπαστιά (Γαλλία, 1978), Άλκμααρ (Ολλανδία, 1981), Βίντεοτον (Ουγγαρία, 1986), Νταντή Γιουνάιτεντ (Σκωτία, 1987), Εσπανιόλ (Ισπανία, 1988), Ζάλτσμπουργκ (Αυστρία, 1994), Αλαβές (Ισπανία, 2001), Μίντελσμπρο (Αγγλία, 2006), Φούλαμ (Αγγλία, 2010), Μπράγκα (Πορτογαλία, 2011), Ντνίπρο (Ουκρανία, 2015).