S300 και S400 εναντίον κρατικής κυριαρχίας

Η Τουρκία με τον τρόπο που ενήργησε (δεν είναι η πρώτη φορά), επέδειξε μια στάση που χαρακτηρίζεται από αλαζονεία, περιφρόνηση στους συμμάχους της, αναξιοπιστία, εκβιασμό και ίσως να μην έλαβε υπ’ όψιν της κάποιες πιθανές αντιδράσεις των ΗΠΑ και των άλλων Ευρωπαίων, οι οποίες μακροχρόνια να της στοιχίσουν, όπως νέες αγορές οπλικών συστημάτων υψηλής τεχνολογίας, πολιτικο-στρατιωτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή, Ανεξάρτητο Κουρδικό Κράτος, κ.λπ.


Με την υπογραφή του συμβολαίου αγοράς των ρωσικών αντιαεροπορικών (ΑΑ) πυραύλων S400 από την Τουρκία δεν κλείνει το θέμα των πυραύλων, αλλά τώρα αρχίζει. Σκοπός του άρθρου είναι να αναδείξει πέντε παραμέτρους μόνο του όλου θέματος, με πολλές ανοικτές πιθανές λύσεις.


1. Η Τουρκία με τον τρόπο που χειρίστηκε το θέμα της αγοράς των ΑΑ πυραύλων S400, ενός στρατηγικού αυτόνομου οπλικού συστήματος, μη λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις αντίθετες προς τούτο θέσεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, αφ’ ενός έδειξε και απέδειξε, ταυτόχρονα, την κρατική της κυριαρχία για τα θέματα της ασφάλειάς της, αφ’ ετέρου, όμως, δημιούργησε μιαν αρνητική εικόνα για την ίδια στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, στο οποίο είναι μέλος. Παράλληλα, η Τουρκία ξέχασε ότι το 90 τοις εκατόν του οπλοστασίου της είναι αμερικανικό και γερμανικό και εξαρτάται από αυτές τις χώρες. Η πολιτική ηγεσία της Τουρκίας απέδειξε ότι δεν δέχεται υποδείξεις και παρεμβάσεις στα εσωτερικά της και παράλληλα δείχνει έμπρακτα τη βούλησή της να γίνει η περιφερειακή δύναμη στην περιοχή. Το ψηφιδωτό της εν λόγω πολιτικής της Τουρκίας θα κλείσει με τη ναυπήγηση του δικού της αεροπλανοφόρου για προβολή δυνάμεως (Force Projection). Εδώ καλόν είναι να θυμόμαστε την αλλοπρόσαλλη στρατηγική της κυπριακής Κυβέρνησης και των αξιωματούχων της την περίοδο 1993-2003, που χειρίστηκε το θέμα των ΑΑ πυραύλων S300 κατά τρόπον που θα ζήλευε ακόμη και ο ήρωας της Wald Disney.


2. Με την ένταξη του ΑΑ όπλου S400 στο τουρκικό οπλοστάσιο θα δημιουργηθούν διάφορα τεχνικά και επιχειρησιακά προβλήματα, μερικά των οποίων είναι τα ακόλουθα:


Α. Το σύστημα S400 για να διασυνδεθεί με τα ΝΑΤΟϊκά ΑΑ συστήματα που διαθέτει η Τουρκία επιβάλλεται η τροποποίηση του λογισμικού του και η ένταξή του στο ΝΑΤΟϊκού τύπου Κέντρο Ελέγχου Αεράμυνας, διαδικασία που προϋποθέτει υψηλό κόστος και τη σύμφωνο γνώμη των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας και που, φυσικά, καμιά πλευρά δεν θα αποδεχθεί, για λόγους ασφαλείας και τήρησης του απορρήτου. Σε ουδεμία περίπτωση οι Ρώσοι θα αποδεχθούν να δώσουν τα πρωτόκολλα επικοινωνίας του πυραύλου στην Τουρκία και κατ’ επέκτασιν στο ΝΑΤΟ, για λόγους ασφαλείας.


Β. Σε σχέση με το προαναφερθέν, το ΑΑ σύστημα S400 θα μπορεί να λειτουργεί αυτόνομα σε κάποια περιοχή, μη εξαιρουμένων κάποιων τεχνικής φύσεως προβλημάτων που θα το καθιστούν πιο αργό και θα του μειώνουν κάποιες από τις δυνατότητές του και κυρίως για στόχους σε μεσαία και μεγάλα ύψη από 10.000 μέχρι 30.000 πόδια. Το πρόβλημα αυτό η Τουρκία έχει τις δυνατότητες να το ξεπεράσει με ανάπτυξη δικών της πρωτοκόλλων επικοινωνίας καθότι έχει την τεχνογνωσία.


Γ. Λόγω του ότι πρόκειται για ένα μεγάλο και πολύπλοκο οπλικό σύστημα με πολλά άλλα περιφερειακά υποσυγκροτήματα τελευταίας τεχνολογίας, οι Ρώσοι δεν θα παραχωρήσουν όλα τα επίπεδα συντήρησής του στην Τουρκία, με αποτέλεσμα για την καλή του λειτουργία να υπάρχουν μόνιμα στη χώρα Ρώσοι τεχνικοί και τεχνοεφοδιαστική εξάρτηση από τη χώρα αυτή και τη συνεχή οικονομική ωφέλεια των Ρώσων. Δηλαδή, η Τουρκία, μια ΝΑΤΟϊκή χώρα, θα καταστεί δέσμια της ρωσικής τεχνικής και λογιστικής υποστήριξης για το εν λόγω όπλο. Σε όλες τις χώρες όπου πουλήθηκαν ρωσικά οπλικά συστήματα υψηλής τεχνολογίας οι Ρώσοι ήταν πάντα παρόντες σε μεγάλο αριθμό, τουλάχιστον για 10 με 15 χρόνια.


3. Η Τουρκία με τον τρόπο που ενήργησε (δεν είναι η πρώτη φορά), επέδειξε μια στάση που χαρακτηρίζεται από αλαζονεία, περιφρόνηση στους συμμάχους της, αναξιοπιστία, εκβιασμό και ίσως να μην έλαβε υπ’ όψιν της κάποιες πιθανές αντιδράσεις των ΗΠΑ και των άλλων Ευρωπαίων, οι οποίες μακροχρόνια ίσως να της στοιχίσουν, όπως νέες αγορές οπλικών συστημάτων υψηλής τεχνολογίας (αεροσκάφη F 35 κ.ά.), πολιτικο-στρατιωτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή, Ανεξάρτητο Κουρδικό Κράτος, κ.λπ.


4. Στην περίπτωση που το σύστημα εγκατασταθεί στα νότια της Τουρκίας δεν πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο παρενόχλησης των ραντάρ του Ισραήλ και των Βρετανικών Βάσεων (ΒΒ) στην Κύπρο, ένα θέμα το οποίο δεν σχολιάστηκε και που σίγουρα θα απασχολεί τη Βρετανία και το Ισραήλ. Επίσης, η Ανατολική Μεσόγειος θάλασσα είναι η περιοχή στην οποία αναπτύσσεται μέρος του 6ου Αμερικανικού Στόλου και των συμμάχων του σε περιόδους έντασης, κρίσεως και πολέμου (όπως στην παρούσα περίοδο) στην Εγγύς και Μέση Ανατολή.


Τέλος, η στάση που επιδεικνύει η Τουρκία την παρούσα περίοδο πρέπει να προβληματίσει πολλούς, γιατί στέλνει μηνύματα για την πολιτική που θα ακολουθήσει και δεν πρέπει να αποκλείονται στο μέλλον, πρώτον, η δημιουργία ενός αεροπλανοφόρου, όχι γιατί το έχει ανάγκη, αλλά για στρατηγικούς λόγους, και μετά η κατασκευή ατομικών και πυρηνικών όπλων, που θα την αναβαθμίσουν σε μεγάλη περιφερειακή δύναμη με λόγο στα δρώμενα σ’ αυτήν.