Η τάση του ανθρώπου να γίνει μύωπας

ΕΡΕΥΝΕΣ ΣΕ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΚΑΤΑΔΕΙΚΝΥΟΥΝ ΑΥΞΗΣΗ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΟΡΑΣΗ
Ο ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ ΒΑΖΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΟΛΕΞΙΑ ΓΥΑΛΙΑ! Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΤΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΓΚΗ ΚΑΙ Η ΕΓΚΑΙΡΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ
Ο προληπτικός οφθαλμολογικός έλεγχος των παιδιών έχει τεράστια αξία, γιατί θα αναγνωρίσει παθολογικές καταστάσεις, που μπορεί να έχουν σαν συνέπεια διά βίου προβλήματα όρασης και σπανιότερα καταστάσεις που απειλούν τη ζωή του παιδιού
Ο ρόλος του κειμένου δεν είναι για να υπενθυμίσει απλώς ότι πρέπει να μένουμε λίγο μακριά από τηλεοράσεις, tablets, κινητά και άλλες πολύχρωμες ακτινοβόλες οθόνες, αλλά για να συνειδητοποιήσουμε τη σημαντικότητα της πρώιμης εξέτασης των ματιών, που όσο τα αγαπάμε, άλλο τόσο -δυστυχώς- τα παραμελούμε! Έρευνες σε παγκόσμιο επίπεδο καταδεικνύουν την αυξητική τάση των παιδιών με προβλήματα στην όραση.

Ο παιδοφθαλμίατρος Δρ Αντώνης Χριστοφόρου, μιλώντας στη «Σημερινή», έκανε λόγο για την τάση του ανθρώπου να γίνει μύωπας, εφόσον ο τρόπος ζωής των ενηλίκων είναι τέτοιος που επιβάλλει κοντινή όραση. Από την άλλη, κλείνοντας τα παιδιά στο σπίτι, βοηθούμε στην αύξηση των πιθανοτήτων για εμφάνιση προβλημάτων στα μάτια. Ο Δρ Χριστοφόρου ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα συνηθέστερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στα μάτια και εξήγησε τη σημαντικότητα των προληπτικών εξετάσεων στα μάτια από την ώρα που γεννιόμαστε.
Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για έλεγχο των ματιών

«Η όραση ως λειτουργία αναπτύσσεται μέσα στα πρώτα χρόνια της ζωής. Μαθαίνουμε να βλέπουμε όπως μαθαίνουμε να μιλάμε. Η περίοδος που ένα παιδί μαθαίνει να βλέπει, αρχίζει με τη γέννησή του και σταματά γύρω στο 7ο με 8ο έτος της ζωής του. Αυτό σημαίνει ότι ένα πρόβλημα απλώς για έναν ενήλικα, όπως π.χ. υπερμετρωπία, αστιγματισμός, μυωπία, μπορεί να έχει μόνιμη και καθοριστική επίδραση στην όραση ενός παιδιού.

»Ο προληπτικός οφθαλμολογικός έλεγχος των παιδιών έχει τεράστια αξία, γιατί θα αναγνωρίσει παθολογικές καταστάσεις, που μπορεί να έχουν σαν συνέπεια διά βίου προβλήματα όρασης και σπανιότερα καταστάσεις που απειλούν τη ζωή του παιδιού, όπως είναι οι κακοήθεις όγκοι π.χ., ρετινοβλάστωμα. Ποτέ δεν είναι νωρίς για ένα παιδί να εξεταστεί οφθαλμολογικά. Αυτό γιατί σε αντίθεση με τη γενική πεποίθηση, η οφθαλμολογική εξέταση δεν απαιτεί τη συνεργασία του παιδιού ή την ικανότητά του να διαβάσει γράμματα ή αριθμούς».

Η φιλοσοφία που διακατέχει την παιδοφθαλμολογική εξέταση, όπως εξήγησε ο Δρ Χριστοφόρου, είναι ότι πρέπει να γίνει γρήγορα και ταυτόχρονα προσεκτικά, καθώς ο χρόνος που τα παιδιά θα είναι συνεργάσιμα συνήθως δεν είναι πολύς. Η τεχνολογία επιτρέπει την εξέταση, εφόσον το παιδί κάθεται στα πόδια του γονέα. Ο έλεγχος επιβάλλεται για τους ακόλουθους λόγους:

· Τα προβλήματα όρασης, πολλές φορές, δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτά από τους γονείς.

· Τα περισσότερα παιδάκια δεν μπορούν να αναφέρουν το πρόβλημα με την όρασή τους, εκτός αν κάτι συμβεί ξαφνικά.

· Τα προβλήματα της όρασης δεν συνοδεύονται από πόνο ή άλλα εμφανή συμπτώματα.

· Η μη έγκαιρη διάγνωση ή αντιμετώπιση κάποιου προβλήματος μπορεί να αποφέρει την απώλεια της όρασης.

· Η έγκαιρη θεραπεία δίνει στα παιδιά μεγαλύτερες πιθανότητες για να έχουν καλή όραση σαν ενήλικες.

· Συστήνεται να γίνεται αμέσως μετά τη γέννηση, σε ηλικία 6-12 μηνών, σε ηλικία 3-3 1/2 ετών, σε ηλικία 5 ετών και με την έναρξη της σχολικής ηλικίας μια φορά τον χρόνο.

· Επιβάλλεται σε παιδιά με ιστορικό από τη γενετική υγεία, οικογενειακό ιστορικό με οφθαλμολογική πάθηση, σημεία και συμπτώματα που θα αναφέρει το παιδί ή θα παρατηρήσουν οι γονείς.
Συνήθη προβλήματα στις παιδικές ηλικίες

Στραβισμός ή αλληθωρισμός

Συμβαίνει όταν το ένα μάτι παρεκκλίνει της κατεύθυνσης που πρέπει να ακολουθεί, είτε προς τα μέσα, δηλαδή προς τη μύτη, είτε προς τα έξω. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να αποκλείσει αν ο στραβισμός οφείλεται σε κάποια παθολογική κατάσταση και θα αποτρέψει τη μόνιμη απώλεια της όρασης στο μάτι που στραβίζει. Χειρουργική διόρθωση για κοσμητικούς λόγους και όχι μόνο, ακολουθείται όταν ο στραβισμός εξακολουθήσει να υπάρχει, αφού αποτραπεί η αμβλυωπία.
Αμβλυωπία

Αλλιώς το τεμπέλικο μάτι. Είναι ο ιατρικός όρος της απώλειας της όρασης σε έναν κατά τα άλλα υγιή οφθαλμό. Αυτό συμβαίνει όταν για κάποιο λόγο το ένα μάτι βλέπει πιο καθαρά από το άλλο. Ο εγκέφαλος αγνοεί τη θολή εικόνα του τεμπέλικου ματιού και η όραση σε αυτό το μάτι συνεχώς μειώνεται. Αν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί μέχρι την ηλικία των 6-7 χρόνων, η απώλεια της όρασης παραμένει διά βίου. Αφορά περίπου 4% του γενικού πληθυσμού και είναι από τις παθήσεις που πραγματικά θα προλάβει ένας έγκαιρος οφθαλμολογικός έλεγχος.
Διαθλαστικές ανωμαλίες (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός)

Ο άνθρωπος γενικά μετά τη γέννησή του έχει υπερμετρωπία. Ο αστιγματισμός συνήθως υπάρχει από μικρή ηλικία και μπορεί να αυξάνεται όπως μεγαλώνει το παιδί. Η μυωπία αφορά συνήθως παιδιά σχολικής ηλικίας και αυξάνεται με την ανάπτυξη του παιδιού. Αυτό που είναι οφθαλμολογικά σημαντικό είναι ότι στα παιδιά κάτω των 6 χρονών, υψηλοί βαθμοί αυτών των ανωμαλιών και ειδικότερα αν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα δύο μάτια (ανισομετρωπία) οδηγεί σε αμβλυωπία. Δεν γίνεται αντιληπτό από το παιδί ή τους γονείς, καθώς αν το ένα μάτι βλέπει καλά, το παιδί εκτελεί όλες του τις δραστηριότητες χωρίς πρόβλημα (παιχνίδι, γράψιμο, τηλεόραση). Ο παιδοφθαλμίατρος θα μετρήσει τον βαθμό όλων των διαθλαστικών ανωμαλιών ακόμα και σε ένα παιδί ηλικίας λίγων μηνών.
Απόφραξη ρινοδακρυϊκού πόρου

Το υπερβολικό δάκρυσμα και συχνές μολύνσεις στους πρώτους μήνες της ζωής συμβαίνει σε αρκετά μεγάλο ποσοστό νεογέννητων παιδιών όταν οι δακρυϊκοί πόροι, μέσω των οποίων τα δάκρυα διοχετεύονται στη μύτη, είναι αποφραγμένοι. Το παιδί είναι βουρκωμένο ακόμα και όταν δεν κλαίει. Με την κατάλληλη αγωγή και μασάζ στην πλειονότητα των παιδιών η απόφραξη λύεται μέχρι την ηλικία του 1 έτους. Η καθυστερημένη διάγνωση και αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης θα οδηγήσει το παιδί στο χειρουργείο σε μεγαλύτερη ηλικία, για μια επέμβαση πολύ βαρύτερη και επίπονη.
Όγκοι (ρετινοβλάστωμα)

Αν και σπάνιο, είναι ο συχνότερος οφθαλμικός όγκος των παιδιών. Είναι κακοήθης, η έγκαιρη διάγνωσή του έχει εξαιρετικά καλή πρόγνωση αρχικά για τη ζωή, αλλά και την όραση ενός παιδιού. Αφορά τον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού και η διάγνωση γίνεται με βυθοσκόπηση. Ο μέσος όρος της ηλικίας των παιδιών με ρετινοβλάστωμα είναι 1 - 2 χρονών. Συχνά προσβάλλει και τα δύο μάτια. Είναι από τους κύριους λόγους που επιβάλλεται η προληπτική οφθαλμολογική εξέταση στην ηλικία των 6-12 μηνών.
Συγγενής καταρράκτης

Ανάλογα με τη βαρύτητά του, ένας παιδικός καταρράκτης πρέπει να αντιμετωπιστεί χειρουργικά ακόμα και από τις πρώτες μέρες της ζωής, έτσι ώστε η πρόγνωση για την όραση του παιδιού στην υπόλοιπή του ζωή να είναι θετική. Εάν υπάρχει σε ήπιο βαθμό, χρήζει τακτικής παρακολούθησης για να μην προκαλέσει αμβλυωπία.
Αμφιβληστροειδοπάθεια των πρόωρων

Τα πρόωρα παιδιά ανήκουν στην κατηγορία των παιδιών στα οποία εμφανίζονται διάφορα οφθαλμολογικά προβλήματα, συχνότερα από τα άλλα παιδιά. Η αμφιβληστροειδοπάθεια είναι η πιο απειλητική και μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση.
«Τα γυαλιά σου τα πήρες;»

Όπως ετοιμάζουμε το παιδί για το σχολείο, φροντίζουμε μαζί με τα τετράδια και το κολατσιό να πάρει μαζί του και τα γυαλιά του, στην περίπτωση που αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα όρασης. Η επιλογή του σωστού σκελετού γυαλιών και των φακών είναι πολλές φορές καθοριστική στην εξέλιξη της κατάστασης των ματιών. Ανάλογα αν το παιδί είναι πολλές ώρες στον υπολογιστή, καλό θα ήταν να επιλέξει φακούς κατασκευασμένους από υλικά που προστατεύουν τα μάτια του παιδιού από την UV ακτινοβολία, αλλά και φακούς με εξειδικευμένη επίστρωση που προστατεύει τα μάτια από το βλαβερό «μπλε φως».

Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού και με τις δραστηριότητές του, τότε η επιλογή του σκελετού θα πρέπει να εξασφαλίζει τη σταθερότητα των γυαλιών στο πρόσωπο. Καλό είναι να μην επιλέγουμε τα γυαλιά μόνο από την εξωτερική τους εμφάνιση, αλλά αφού συμβουλευτούμε τον ειδικό οπτικό να προχωρήσουμε στην επιλογή αυτών που είναι κατάλληλα για τα μάτια του παιδιού μας.