Υπερβολικά καθοδηγητικοί γονείς… ή απλώς τοξικοί

Είμαστε κι εμείς που μεγαλώσαμε με λίγο πιο αυστηρούς γονείς, είναι και οι άλλοι που «έμαθαν» παλαιότερα ότι με το ξύλο διορθώνεται μια κατάσταση. Είναι και η νέα γενιά γονέων που διαβάζουν ποικίλα ψυχολογικά άρθρα, για να ερμηνεύσουν καλύτερα συμπεριφορές και να υιοθετήσουν νέους τρόπους μεγαλώματος του παιδιού. Είναι και μια άλλη μερίδα που ακολουθεί το ένστικτό της και συμπεριφέρεται ανάλογα με τα δικά της βιώματα στα παιδιά. Όπως και να 'χει, ο γονιός θέλει το καλό του παιδιού του και κάνει τα πάντα από αγάπη(;)!

Όμως τίποτα δεν είναι απόλυτο έτσι και η προηγούμενη πρόταση... Στην άσκηση του γονεϊκού μας ρόλου σίγουρα όλοι κάνουμε λάθη είτε από άγνοια είτε από αδυναμία, ωστόσο οι γονείς που κακομεταχειρίζονται επανειλημμένα το παιδί τους καθίστανται τοξικοί γονείς. Η ψυχολόγος Δρ Αριστονίκη Θεοδοσίου Τρυφωνίδου εξήγησε στη «Σ» ποιοι είναι οι τοξικοί γονείς αλλά και τις συνέπειες που έχει η συμπεριφορά τους, στα παιδιά τους.
Χαρακτηριστικά τοξικότητας

· Γονείς που βρίζουν συνεχώς τα παιδιά τους και τα θεωρούν ανάξια των προσδοκιών τους.

· Γονείς που κακοποιούν σωματικά τα παιδιά τους.

· Γονείς που κάνουν καταχρήσεις ουσιών και είναι εθισμένοι σε αυτές.

· Γονείς με έντονες συναισθηματικές δυσκολίες, που δεν ζητάνε βοήθεια.

· Γονείς που φροντίζονται από τα παιδιά τους.

· Γονείς που προξενούν φόβο στα παιδιά τους από υπερβολική αυστηρότητα.

· Γονείς που κακοποιούν σεξουαλικά το παιδί.

· Γονείς δυνάστες που δεν μπορεί το παιδί να κάνει διάλογο μαζί τους, καθότι δεν μπορούν να επικοινωνήσουν.

· Γονείς που παραμελούν συστηματικά τη φροντίδα και τη φύλαξη του παιδιού, εκθέτοντάς το σε κίνδυνο.

· Γονείς που τιμωρούν σκληρά τα παιδιά με το να σπάζουν τα παιχνίδια τους ή να τα κλειδώνουν στο δωμάτιο.
Ο αντίκτυπος στα παιδιά

Τα ενήλικα παιδιά των τοξικών γονέων, είτε τα κτυπούσαν οι γονείς τους όταν ήταν μικρά είτε τα άφηναν υπερβολικά μόνα τους, είτε συμπεριφέρθηκαν προς αυτά σαν σε τρελούς, είτε τα υπερπροστάτευαν, είτε τα υπερφόρτωσαν με ενοχές, σχεδόν όλα αυτά τα παιδιά υποφέρουν από εκπληκτικά παρόμοια συμπτώματα: έχουν μια πληγωμένη αυτοεκτίμηση, που οδηγεί σε αυτοκαταστροφική συμπεριφορά.

Τα παιδιά που έτυχαν τοξικής διαπαιδαγώγησης συνήθως εμπλέκονται σε καταστροφικές σχέσεις, νιώθουν ανασφάλεια, είναι απαισιόδοξα, δεν ξέρουν τι θέλουν, νιώθουν απόρριψη, θεωρούν τον εαυτό τους ανάξιο, είναι μελαγχολικά, δεν ξέρουν να νιώθουν χαρά. Αυτά τα παιδιά όταν ενηλικιώνονται περιμένουν την έγκριση των γονιών τους για κάθε απόφαση που παίρνουν στη ζωή τους, δεν μπορούν να κάνουν διάλογο με τους γονείς τους, οι γονείς τους τούς φορτώνουν ενοχές, οι γονείς χρησιμοποιούν τα παιδιά τους για να απομυζούν χρήματα, ό,τι και αν κάνουν τα παιδιά που ενηλικιώθηκαν, ποτέ δεν είναι αρκετό για τους γονείς, οι γονείς τονίζουν στα παιδιά πως ό,τι κατάφεραν το κατάφεραν χάρη σ' αυτούς.

Στην ουσία αυτοί οι γονείς επικεντρώνουν την ενέργειά τους στη δική τους φυσική και συναισθηματική επιβίωση. Πολλοί από τους γονείς που φέρονται τοξικά έχουν ταλέντο στο να κάνουν τους άλλους να τους λυπούνται. Τα παιδιά αυτών των γονιών όταν ενηλικιώνονται συχνά δυσκολεύονται να δουν τον εαυτό τους ως ξεχωριστό από τους γονείς τους.
Αποτοξίνωση τώρα

Οι ενήλικες που υπήρξαν παιδιά τοξικών γονέων χρειάζονται ψυχοθεραπεία, με την οποία θα αντιληφθούν πως δεν είναι υπεύθυνοι γι' αυτά που πέρασαν. Θα χρειαστεί να παλέψουν με τα επώδυνά τους συναισθήματα, να μάθουν να τα διαχειρίζονται, να θρηνήσουν γι' αυτά που δεν πήραν και να πάρουν την προσωπική ευθύνη της ζωής τους. Με άλλα λόγια:

· Να γίνουν ξεχωριστά άτομα από τους γονείς τους.

· Να είναι ειλικρινείς με τις σχέσεις τους.

· Να αποδεχθούν την αλήθεια για την τοξικότητα των γονιών τους.

· Να εκφράσουν τα συναισθήματά τους.

· Να αλλάξουν ό,τι δεν τους αρέσει στην προσωπικότητά τους.

· Να κόψουν τον ψυχολογικό ομφάλιο λώρο.

· Να αποκαθηλώσουν τους γονείς τους και να τους αντιμετωπίσουν ως ενήλικας προς ενήλικα.

· Να αντέξουν την αντιπαράθεση με τους γονείς.

· Να αγαπήσουν τον εαυτό τους.

· Να ξαναγράψουν την ιστορία τους βάζοντας οι ίδιοι τον τίτλο και καθιστώντας τον εαυτό τους πρωταγωνιστή.