Η ζωή και η αξιόλογη προσφορά του Φώτου Φωτιάδη

ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΠΟΛΥ ΠΕΤΥΧΗΜΕΝΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ, ΗΤΑΝ ΛΑΤΡΗΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΡΑΣΤΟΣ ΥΠΕΡΜΑΧΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΥΠΗΡΕΤΗΣΕ ΚΑΙ ΠΡΟΕΒΑΛΕ ΠΑΝΤΟΙΟΤΡΟΠΩΣ ΟΣΟΝ ΟΛΙΓΟΙ. Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΙ ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΗ, ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΦΑΝΣΕΙΣ ΤΟΥ, ΣΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ, ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΑΛΛΗ ΜΟΡΦΗ
* Προπάντων, ο Φώτος Φωτιάδης ήταν γνήσιος και προβληματιζόμενος πατριώτης. Το εθνικό μας θέμα και η τουρκική κατοχή μεγάλου μέρους της πατρίδας μας ήταν το πρώτο και το μείζον θέμα που τον απασχολούσε διαρκώς. Ακόμη και στη βράση της μεγάλης πρόσφατης οικονομικής κρίσης, που πέρασε ο λαός μας, έλεγε πάντοτε ότι το πρόβλημα της Κύπρου δεν είναι η οικονομική κρίση, αυτή θα περάσει, το πρόβλημά μας είναι το εθνικό
* Η ευφυΐα, η φιλομάθεια, η ευρυμάθεια, η εργατικότητα, ο ενθουσιασμός, η αποφασιστικότητα, η προσήλωση στις αρχές, τα οράματα και τις αξίες στις οποίες πίστευε, η αποφασιστικότητα, η μεγαλοφροσύνη και η πίστη του ότι θα πετύχαινε σ’ αυτό που οραματιζόταν και έθετε σε εφαρμογή έπειτα από πολλή μελέτη και καλό προγραμματισμό, τον έκαναν να ξεχωρίζει
Ο Φώτος Φωτιάδης ήταν πολύ επιτυχημένος μεγαλοεπιχειρηματίας, ένας από τους πιο δραστήριους και αξιοθαύμαστους των τελευταίων οκτώ δεκαετιών. Όμως, πέρα από το ταλέντο του μεγάλου επιχειρηματία, ένεκα του οποίου χαρακτηρίστηκε ως ο Πατριάρχης του Κυπριακού Επιχειρείν, ήταν προικισμένος και με πολλά άλλα χαρίσματα, τα οποία ανέδειξαν η ωριμότητα, η σοφία και η πολυσχιδής δράση και η αδιάλειπτος προσφορά των δεκαετιών της μακράς ζωής του. Στην παρούσα σύντομη μελέτη θα επικεντρωθούμε στην προσφορά του στον επιχειρηματικό τομέα, στη διαφώτιση και προώθηση του εθνικού μας προβλήματος και στη μεγάλη προσφορά του στην καλλιέργεια και την προβολή του πολιτισμού μας.
Οι επιχειρηματικές δραστηριότητές του, οι οποίες κατέγραψαν μια συνεχή ανοδική και ιδιαίτερα αποδοτική πορεία οκτώ σχεδόν δεκαετιών, δεν περιορίστηκαν μόνο στην Κύπρο, αλλά κάλυπταν και πολλές άλλες χώρες. Παλαιότερα επεκτείνονταν στην Αίγυπτο, στο Ιράκ και πολλές άλλες αραβικές χώρες, τις βαλκανικές χώρες, την Κίνα, την Αγγλία και άλλες, ενώ σήμερα καλύπτουν την Ελλάδα, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία, την Κροατία και άλλες περιοχές του κόσμου.

Η ευφυΐα, η φιλομάθεια, η ευρυμάθεια, η εργατικότητα, ο ενθουσιασμός, η αποφασιστικότητα, η προσήλωση στις αρχές, τα οράματα και τις αξίες στις οποίες πίστευε, η αποφασιστικότητα, η μεγαλοφροσύνη και η πίστη του ότι θα πετύχαινε σ’ αυτό που οραματιζόταν και έθετε σε εφαρμογή έπειτα από πολλή μελέτη και καλό προγραμματισμό, τον έκαναν να ξεχωρίζει. Μελετούσε τα πάντα, τίποτε δεν άφηνε στην τύχη, ήθελε να επιτυγχάνει το τέλειο. Οι σκέψεις και προβλέψεις του αποδεικνύονταν πάντοτε ορθές και αποτελεσματικές.
Εκτός από πολύ πετυχημένος επιχειρηματίας, ήταν λάτρης και ακούραστος υπέρμαχος της συνεχούς δημιουργίας και καλλιέργειας του πολιτισμού, τον οποίο υπηρέτησε και προέβαλε παντοιοτρόπως όσον ολίγοι. Η προσφορά του στον τομέα αυτό είναι μεγάλη και ανεκτίμητη, σε διάφορους τομείς και εκφάνσεις του, στα γράμματα, στις επιστήμες, στις τέχνες και κάθε άλλη μορφή.
Γνήσιος πατριώτης

Προπάντων, όμως, ήταν γνήσιος και προβληματιζόμενος πατριώτης. Το εθνικό μας θέμα και η τουρκική κατοχή μεγάλου μέρους της πατρίδας μας ήταν το πρώτο και το μείζον θέμα που τον απασχολούσε διαρκώς. Ακόμη και στη βράση της μεγάλης πρόσφατης οικονομικής κρίσης, που πέρασε ο λαός μας, έλεγε πάντοτε ότι το πρόβλημα της Κύπρου δεν είναι η οικονομική κρίση, αυτή θα περάσει, το πρόβλημά μας είναι το εθνικό. Παρακολουθούσε τις πολιτικές εξελίξεις, διάβαζε καθημερινά όλες τις εφημερίδες και συχνά αρθρογραφούσε και συμβούλευε αδιάκοπα όλους τους πολιτικούς αρχηγούς για το καλό της Κύπρου να χαράξουν μια ενιαία πολιτική γραμμή. Για να επιτύχει τον στόχο αυτό, αρκετές φορές προσκάλεσε όλους τους αρχηγούς κομμάτων και τον Αρχιεπίσκοπο στο Γραφείο του για ανταλλαγή απόψεων.
Η αγωνία του για την Κύπρο εκδηλώθηκε αμέσως μετά την τουρκική εισβολή του 1974, όταν ως μέλος της τότε Επιτροπής Προσφύγων μαζί με τον βουλευτή Φειδία Παρασκευαΐδη και τον Κωστή Χατζηκωστή, διευθυντή του Συγκροτήματος Δίας, επισκέφθηκαν διάφορες χώρες, όπως την Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και τον Καναδά και είχαν σειρά επαφών με τους αρχηγούς των κρατών αυτών και άλλα μέλη των κυβερνήσεών τους, με γερουσιαστές, τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, την Ομογένεια και άλλους παράγοντες.
Η αποστολή της αντιπροσωπίας αυτής, που πραγματοποιήθηκε σε συνεννόηση με την κυπριακή κυβέρνηση και καλύφθηκε από σημαντικές εφημερίδες του εξωτερικού και άλλα διεθνή μέσα μαζικής επικοινωνίας, είχε ως στόχο τη διαφώτιση και την εξασφάλιση της πολιτικής στήριξης στον αντικατοχικό αγώνα του λαού μας και την εξασφάλιση οικονομικής βοήθειας για ανακούφιση των εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων μας.

Όλα τα μέλη της αντιπροσωπίας αυτής δούλεψαν σκληρά και πρόσφεραν σημαντικό έργο στον τομέα της διαφώτισης, είχαν πολλές συναντήσεις με σημαντικούς παράγοντες της διεθνούς πολιτικής, έδιναν διαρκώς συνεντεύξεις σε ραδιοσταθμούς, τηλεοπτικά κανάλια, εφημερίδες, περιοδικά και άλλα μέσα ενημέρωσης. Έκτοτε ο Φώτος Φωτιάδης δεν σταμάτησε να αλληλογραφεί με αρχηγούς ξένων κρατών και άλλους πολιτικούς παράγοντες του εξωτερικού, διαφωτίζοντάς τους και ζητώντας τους να ασκήσουν την επιρροή τους προς κάθε κατεύθυνση για εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του κυπριακού προβλήματος.
Τα πρώτα βήματα

Ο Φώτος Φωτιάδης γεννήθηκε στην Αγκαστίνα το 1920. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας το 1939. Λόγω του Β ́ Παγκοσμίου Πολέμου ανέστειλε τα σχέδιά του για πανεπιστημιακές σπουδές στο εξωτερικό. Σπούδασε με αλληλογραφία, Short Story Writing, Λογιστική, Οικονομικά και Νομικά. Το 1990 απέκτησε το Ph.D. στα Οικονομικά και Βusiness Administration. Του άρεσε να μελετά και να μορφώνεται διαρκώς, αλλά και να αθλείται. Δεν υπήρχε βιβλίο που εκδιδόταν στην Κύπρο ή στην Ελλάδα, σε τομείς που τον ενδιέφεραν, και να μην το αγοράσει. Ήταν ένας πολύ μεγάλος βιβλιόφιλος.
Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως καθηγητής, αλλά ύστερα από δύο χρόνια τον κέρδισε ο επιχειρηματικός τομέας, ακολουθώντας τα βήματα του αυτοδημιούργητου πατέρα του, ο οποίος ξεκίνησε το 1892. Ο πατέρας του, αν και φτωχός και ορφανός, χάρη στην οξυδέρκεια, την ευρηματικότητα και εργατικότητά του, κατάφερε να γίνει ένας σημαντικός επιχειρηματίας της Αγκαστίνας και της γύρω περιοχής.

Ο Φώτος το 1942 ίδρυσε την πρώτη δική του εταιρεία, Φώτος Φωτιάδης & Σία. Ασχολήθηκε με το εμπόριο, αρχικά στην Κύπρο, λόγω του πολέμου, που καθιστούσε αδύνατες τις αφίξεις πλοίων στα κυπριακά λιμάνια, και αργότερα επεκτάθηκε στο εξωτερικό με γραφεία κατά χρονολογική σειρά στην Αλεξάνδρεια, τη Βηρυτό, την Αθήνα, το Λονδίνο, το Κάιρο, τη Λωζάνη, το Βελιγράδι, τη Σόφια, το Βουκουρέστι και το Ζάγκρεμπ.
Ανέπτυξε ιδιαίτερα το Private Barter Business με σχεδόν όλες τις χώρες τού τότε Σοσιαλιστικού Συστήματος και την Κίνα, η οποία του εμπιστεύθηκε την αποκλειστική αντιπροσώπευση για όλα της τα προϊόντα για την Κύπρο και την Ελλάδα, επί 12ετία. Το 1949 μπήκε στο εμπόριο της ζάχαρης και με τη στήριξη των Sugar Brokers, J.V. Drake & Co, στο Λονδίνο, πήρε το πρώτο του συμβόλαιο με την Κυβέρνηση για 1.000 τόνους. Έγινε μέλος του London Sugar Terminal Market, o μόνος Κύπριος που εμπορευόταν ζάχαρη διεθνώς. Είχε για πολλά χρόνια την αποκλειστική παγκόσμια αντιπροσωπία των λεπίδων ΑΣΤΟΡ. Εμπορευόταν κάθε είδους εμπορεύματα στον τομέα των τροφίμων, όπως τυριά, κρέατα, ψάρια, κονσέρβες, καπνά κ.ά. Επίσης ελάμβανε μέρος σε διεθνείς διαγωνισμούς κρατικών προσφορών.
Πρωτοπόρος

Είναι ο πρώτος που συνέλαβε την ιδέα για τη μεταφορά νερού στην Κύπρο από γειτονικές χώρες, μέσω θαλάσσιου αγωγού. Και όταν διάφορες συγκυρίες κατέστησαν αδύνατη την πραγματοποίηση αυτού του σχεδίου, για επίλυση του οξύτατου προβλήματος της έλλειψης νερού επινόησε την κατασκευή υδατοφρακτών, και ως αντιπρόσωπος της παγκοσμίως γνωστής γιουγκοσλαβικής εταιρείας ENERGOPROJEKT, που ειδικευόταν στον τομέα αυτό, συνέβαλε στην κατασκευή των μεγαλυτέρων υδατοφρακτών που διαθέτει η Κύπρος.
Το 1967 εξασφάλισε την άδεια παραγωγής στην Κύπρο τής παγκοσμίου φήμης μπύρας Carlsberg, η οποία είναι η πρώτη σε κατανάλωση μπύρα στην κυπριακή αγορά. Αγόρασε την εταιρεία Θεά Υγεία, που για δεκαετίες εμφιάλωνε και διένειμε το περίφημο Νερό Μουτουλλά, η οποία ξεκίνησε τις εργασίες της το 1960 και συνέχισε την παραγωγή της μέχρι το 1990. Τώρα εμφιαλώνει και διανέμει το μεταλλικό νερό ΑΓΡΟΣ, που από την ίδρυσή του κατέχει την πρώτη θέση με μεγάλη διαφορά στην αγορά.

Επίσης ήταν ο ιδρυτής και πρόεδρος του Ομίλου Εταιρειών Φώτος Φωτιάδη, ενός από τους ηγετικούς επιχειρηματικούς οργανισμούς της Κύπρου και της Ελλάδας με πέραν των 40 εταιρειών στην Κύπρο και το εξωτερικό. Ήταν ο πρόεδρος και κυριότερος μέτοχος του Ομίλου Universal Life Insurance και ο κυριότερος εισαγωγέας ποτών στην Κύπρο.

Επίσης ήταν ιδρυτικό μέλος και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Συνδέσμου Μεγάλων Αναπτύξεων, διετέλεσε για πολλά χρόνια μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΚΕΒΕ, ενώ ήταν ακόμα ο ιδρυτής της Εταιρείας Αφροστρώμ και δεκάδων άλλων εταιρειών και βιοτεχνιών, οι οποίες αποδείχθηκαν πολύ χρήσιμες, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του Β ́ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν το εισαγωγικό εμπόριο της Κύπρου, λόγω του πολέμου, ατόνησε πλήρως.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν ένας από τους μεγαλύτερους εργοδότες στην Κύπρο με πέραν των χιλίων υπαλλήλων. Ήταν πολύ αγαπητός εργοδότης και τύγχανε μεγάλου σεβασμού και εκτίμησης από όλο το προσωπικό των εταιρειών του. Οι σχέσεις του με το προσωπικό των εταιρειών του Ομίλου αποτελούσαν πάντοτε έκφραση ειλικρινούς αγάπης, πατρικής στοργής και κατανόησης, αλλά και της δέουσας πειθαρχίας και αυστηρότητας, εκεί και όπου έπρεπε. Γνοιαζόταν για τους υπαλλήλους του και συνέβαλλε στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετώπιζαν αυτοί και οι οικογένειές τους. Ήταν άνθρωπος που συμπονούσε τους συνανθρώπους του και βοηθούσε πάρα πολλούς που αντιμετώπιζαν διάφορα προβλήματα, καθώς και διάφορα ευαγή ιδρύματα και φιλανθρωπικούς συνδέσμους.
Εραστής του Πολιτισμού

Πολύ σημαντική ήταν, επίσης, η στήριξη και αρωγή του στον Πολιτισμό, που αποτελεί την τρίτη πολύ μεγάλη διάσταση της απροσμέτρητης προσφοράς του στην Κύπρο και την Ελλάδα. Η ενασχόληση με τον Πολιτισμό για τον Φώτο Φωτιάδη ήταν ελιξίριο ζωής. Από τα μαθητικά του χρόνια, τόσο στο Δημοτικό της Αγκαστίνας, όσο και στο Παγκύπριο Γυμνάσιο, είχε την τύχη να έχει καλούς και χαρισματικούς δασκάλους και καθηγητές, οι οποίοι εκτίμησαν την αγάπη και έφεσή του στα γράμματα, πράγμα που εκτιμήθηκε και του έδωσε την ευκαιρία να πάρει πολλά απ’ αυτούς.

Μεταξύ αυτών ήταν ο δάσκαλός του στην Αγκαστίνα Σοφοκλής Πουλλής, ο μακρινός συγγενής και χωριανός του καθηγητής και λόγιος Προυσής, ο οποίος ήταν και ο κηδεμόνας του στο Παγκύπριο Γυμνάσιο. Ο μεγάλος ποιητής της Κύπρου, Δημήτρης Λιπέρτης, τον οποίον ο Φώτος γνώρισε στο οικογενειακό περιβάλλον του φίλου και συνεργάτη του πατέρα του.

Μετά τη γνωριμία τους, ο ποιητής, εκτιμώντας τη φιλομάθεια του Φώτου, ενδιαφερόταν για την πρόοδό του στο Παγκύπριο Γυμνάσιο. «Έκτοτε -αναφέρει ο Φώτος- αναπτύξαμε πολύ στενούς δεσμούς με τον ποιητή Λιπέρτη. Μέχρι που πέθανε το 1937 είχαμε πολλές σχέσεις, είχα και πολλά ενθυμήματα από εκείνες τις μέρες, που δυστυχώς έμειναν στην κατεχόμενη Λευκωσία, όταν έπρεπε τάχιστα να εγκαταλείψουμε τα εκεί γραφεία μας».

Η αγάπη και μεγάλη εκτίμηση που έτρεφε ο Φωτιάδης στο πρόσωπο και την ποίηση του Λιπέρτη αποδείχθηκαν τόσο με την ειδική Επιτροπή που συνέστησε και τη δραστηριότητα που ανέλαβε σε συνεργασία με την Πολιτιστική Κίνηση του Πέτρου Στυλιανού, η οποία είχε ως αποτέλεσμα, κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1980, να διασωθεί το σπίτι, όπου ο Λιπέρτης έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του και έγραψε σημαντικές συλλογές ποιημάτων του, όσο και με τις προτομές που το Πολιτιστικό Ίδρυμα Φώτος Φωτιάδης φιλοτέχνησε και τοποθέτησε σε επίλεκτα σημεία της Κύπρου, καθώς και τις ειδικές Βραδιές Ποίησης που το Ίδρυμα Φωτιάδη διοργάνωσε προς τιμήν του μεγάλου μας ποιητή.

Ο Φωτιάδης, λόγω της σχέσης που είχε με τον Δημήτρη Λιπέρτη, γνώρισε πολλές σημαντικές προσωπικότητες. Στο σπίτι του Δημήτρη Λιπέρτη ο Φ. Φωτιάδης γνώρισε τον Σίμο Μενάρδο, τον Λοΐζο Φιλίππου, τον Παύλο Ξιούτα, τον Άντη Περνάρη, τον Αθανάσιο Σακελλάριο. Στο Παγκύπριο Γυμνάσιο, μεταξύ άλλων, είχε δασκάλους τον Αδαμάντιο Διαμαντή και τον κηδεμόνα του Κώστα Προυσή.

Η πνευματική ελίτ της Κύπρου της εποχής εκείνης ήταν συντροφιά του νεαρού Φώτου, και μια κουβέντα από τον καθένα ήταν αρκετή για παντοτινή πνευματική παρακαταθήκη.
Η σχέση με τον Μόντη

Στα τέλη του 1942, ο Φωτιάδης γνώρισε τον ποιητή Κώστα Μόντη, ο οποίος ήλθε στο γραφείο του, απεσταλμένος από τον κοινό φίλο τους Γιώργο Καμιντζή από τη Μόρφου, που προμήθευε την Εταιρεία Τροφίμων του Φώτου με τα περίφημα μορφίτικα φασόλια. Σύντομα μεταξύ τους αναπτύχθηκε μεγάλη φιλία, που διήρκεσε μέχρι τον θάνατο του ποιητή.

Όπως δήλωνε ο Φωτιάδης, αυτή ήταν μια μεγάλη φιλία, που μετά τον θάνατο του το 2004 θεώρησε χρέος του να εξαγγείλει τον Διαγωνισμό προς τιμήν του, ο οποίος αργότερα εμπλουτίστηκε και διευρύνθηκε, έτσι που σήμερα αποτελεί δύο χωριστούς και σημαντικούς διαγωνισμούς: ο ένας για τη συγγραφή μελέτης και ο άλλος για τη μελοποίηση στίχων από το πλούσιο έργο του Κώστα Μόντη.

Σ’ αυτούς τους διαγωνισμούς που διεξάγονται κάθε χρόνο από κοινού από το Κοινωφελές Επιστημονικό και Πολιτιστικό Ίδρυμα Φώτος Φωτιάδης και το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού λαμβάνουν μέρος όλα τα σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης Κύπρου, Γυμνάσια, Λύκεια και Τεχνικές Σχολές. Εκτός από τους πιο πάνω αναφερθέντες, ο Φωτιάδης είχε σχέσεις και με πολλούς άλλους ποιητές, λογοτέχνες και λόγιους, όπως τον Παύλο Λιασίδη, τον ποιητή Ανδρέα Μαππούρα, τον επίσης μεγάλο και πολυβραβευμένο ποιητή μας Κυριάκο Χαραλαμπίδη, τον ποιητή Άντη Κανάκη, τον Λεωνίδα Μαλένη, τον γλύπτη και ζωγράφο Γιώργο Μαυρογένη, τον Πέτρο Στυλιανού, τους καθηγητές πανεπιστημίου Μιχάλη Πιερή, Γιώργο Γιωργή, Πέτρο Παπαπολυβίου, Παντελή Βουτουρή, τους μουσικοσυνθέτες Μάριο Τόκα, Γιώργο Κοτσώνη και Γιώργο Θεοφάνους, τον ζωγράφο Γιώργο Κοτσώνη και πολλούς άλλους. Επίσης, με θεατρικούς Θιάσους, μουσικοχορευτικά συγκροτήματα, Μορφωτικούς Συλλόγους, πνευματικά ιδρύματα κ.ά.
Ιδιαίτερα στενή φιλία συνέδεε τον Φώτο Φωτιάδη από τα μαθητικά του χρόνια με τον Λόγιο, Συγγραφέα, Λυκειάρχη και Ιδρυτή των Εκπαιδευτηρίων «Νεοκλέους», Κυριάκο Νεοκλέους. Ο Φωτιάδης και ο Νεοκλέους ήταν δύο πραγματικοί φίλοι, που η φιλία τους ξεκίνησε από τη νεανική τους ηλικία και κράτησε μια ολόκληρη ζωή. Ως Λυκειάρχης ο Κ. Νεοκλέους συχνά προσκαλούσε τον Φώτο Φωτιάδη και έκανε διαλέξεις σε τελειόφοιτους μαθητές για επίκαιρα οικονομικά θέματα. Εκτιμώντας τη μεγάλη προσφορά του Κυριάκου Νεοκλέους στην Παιδεία και στον τόπο γενικότερα, το Ίδρυμα «Φώτος Φωτιάδης» τοποθέτησε προτομή του κ. Νεοκλέους στο σχολείο του. Τιμής ένεκεν, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού μετονόμασε το σχολείο σε Γυμνάσιο Έγκωμης - Κυριάκος Νεοκλέους.
Το Ίδρυμα «Φώτος Φωτιάδης»

Εξαιρετικά μεγάλη προσφορά στον τόπο ήταν η ίδρυση του Κοινωφελούς Επιστημονικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος «Φώτος Φωτιάδης» το 1994 και δύο χρόνια αργότερα του Κυπριακού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, του πρώτου που δημιουργήθηκε στην Κύπρο. Με την ίδρυσή του το Ίδρυμα αυτό ανέλαβε να θέσει υπό την αιγίδα του τις διάφορες πολυσχιδείς πολιτιστικές, επιστημονικές και κοινωφελείς δραστηριότητες που μέχρι τότε αναλάμβαναν διάφοροι άλλοι φορείς του Ομίλου Φωτιάδη, όπως ήταν το Φεστιβάλ Carlsberg, το τμήμα Δημοσίων Σχέσεων, το τμήμα Μάρκετινγκ του Ομίλου κ.λπ. Το Πολιτιστικό Ίδρυμα «Φώτος Φωτιάδης» έχει συμπληρώσει ήδη είκοσι τέσσερα χρόνια ζωής και σημαντικής προσφοράς στον κυπριακό και ελληνικό Πολιτισμό και όχι μόνο.
Έχει διοργανώσει πάμπολλες εκδηλώσεις στην Κύπρο και αλλού, υψηλού πάντοτε επιπέδου. Εκτός από τους έξι διαφορετικούς ετήσιους παγκύπριους διαγωνισμούς που διοργανώνει με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, διοργανώνει και διάφορες άλλες σημαντικές εκδηλώσεις, με τις οποίες τιμά εξέχουσες προσωπικότητες της Κύπρου και της Ελλάδας με πολύ μεγάλη προσφορά στην επιστήμη, τα γράμματα και τις τέχνες.

Τέτοιες εκδηλώσεις διοργάνωσε προς τιμήν του Έλληνα συγγραφέα και λογοτέχνη Νίκου Καζαντζάκη, του ποιητή Κώστα Μόντη, του ποιητή Δημήτρη Λιπέρτη, του Κώστα Προυσή, που ήταν για πολλά χρόνια καθηγητής σε Πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών, του Κύπριου Νομπελίστα Χριστόφορου Πισσαρίδη, του διάσημου Έλληνα γλωσσολόγου Γιώργου Μπαμπινιώτη, τον οποίο τίμησε με το Βραβείο του Ιδρύματος «Φώτος Φωτιάδης» και τον αναγόρευσε σε Επίτιμο Πρόεδρο του Ιδρύματος, του Σκηνοθέτη Γιάννη Σμαραγδή, διοργάνωσε διάφορα επιστημονικά συνέδρια και πολλές άλλες εκδηλώσεις.

Το Ίδρυμα Φωτιάδη φιλοτέχνησε γύρω στις τριάντα ορειχάλκινες προτομές προς τιμήν σημαντικών ανθρώπων των Γραμμάτων και Τεχνών της Κύπρου και της Ελλάδας, οι οποίες τοποθετήθηκαν σε επίλεκτους χώρους, για να θυμίζουν τη μεγάλη προσφορά τους και να αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση. Τις προτομές αυτές, εκτός ελαχίστων περιπτώσεων, φιλοτέχνησε ο γνωστός Κύπριος γλύπτης Γιώργος Μαυρογένης.
Το Φεστιβάλ Carlsberg

Τέλος, ως πολύ σημαντικό δημιούργημα του Φώτου Φωτιάδη θα πρέπει να αναφέρουμε και το Φεστιβάλ Carlsberg, που για δύο σχεδόν δεκαετίες, από το 1971 μέχρι το 1987, με μία μόνο μικρή διακοπή δύο μόνον ετών μετά τα τραγικά γεγονότα της βάρβαρης τουρκικής εισβολής του 1974, αποτέλεσε τη μεγαλύτερη Γιορτή της Κύπρου.

Από τη σκηνή του Φεστιβάλ πέρασαν τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού πενταγράμμου, σε μια περίοδο, μάλιστα, που, λόγω της κατάστασης που επικρατούσε στην Κύπρο, εξαιτίας των τραγικών γεγονότων του 1974, οι Κύπριοι φιλόμουσοι δεν είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν καλλιτεχνικά προγράμματα του υψηλού ποιοτικού επιπέδου που πρόσφεραν τα ετήσια Φεστιβάλ Carlsberg. Το πρόγραμμα του Φεστιβάλ αυτού δεν ήταν μόνο μουσικό και χορευτικό, αλλά ήταν και πολιτισμικό.

Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ τιμήθηκαν τριάντα περίπου Κύπριοι άνθρωποι των Γραμμάτων και Τεχνών, διοργανώθηκαν διάφορες καλλιτεχνικές εκθέσεις κ.ά. Αξίζει, επίσης, να τονιστεί ότι μετά την τουρκική εισβολή του 1974, τα καθαρά έσοδα του Φεστιβάλ, ενισχυόμενα με ετήσια εισφορά της Ζυθοβιομηχανίας Carlsberg, διετίθεντο για την προικοδότηση άπορων προσφυγοπούλων. Από τον θεσμό αυτό βοηθήθηκαν οικονομικά γύρω στις 150 άπορες προσφυγοπούλες.
Όλες οι πιο πάνω πολιτιστικές δραστηριότητες έφεραν πάντοτε τη σφραγίδα του Φώτου Φωτιάδη, τις θεωρούσε πνευματικά παιδιά του και φρόντιζε πάντοτε να είναι άρτια οργανωμένες και να συμβάλλουν στην καλλιέργεια και προβολή του αξιόλογου πολιτισμού μας.
ΔΡ ΧΡΙΣΤΟΣ Γ. ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ
Διευθυντής του Κοινωφελούς Επιστημονικού
και Πολιτιστικού Ιδρύματος «Φώτος Φωτιάδης»