Η Οδύσσεια των αστέγων
«Η πρώτη μας έγνοια ήταν να προσφέρουμε στα παιδιά μας τα απαραίτητα: γάλα, ψωμί, φαγητό. Να άφηνα τα παιδιά μου να πεινούν για να του δώσω το ενοίκιο; Τι να έκανα;»
Κυριακή 02 Δεκ 2018
Ραγδαία αύξηση
Συγκλονιστικά είναι τα στοιχεία που εξασφαλίσαμε από τις υπηρεσίες κοινωνικής ευημερίας, όσον αφορά τον αριθμό των αστέγων που αποτάθηκαν στο κράτος για βοήθεια τα τελευταία δύο χρόνια. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το 2016 η αρμόδια υπηρεσία δέχθηκε συνολικά 49 αιτήματα για βοήθεια, εκ των οποίων τα 35 κρίθηκε ότι έχρηζαν όντως βοήθειας, την οποία και έλαβαν. Ένα χρόνο μετά, το 2017, ο αριθμός αυτός εκτοξεύθηκε στους 130. Από τα 130 άτομα που αποτάθηκαν στις υπηρεσίες κοινωνικής ευημερίας με θέματα στέγασης πέρσι, οι 76 έλαβαν οικονομική βοήθεια ύψους 17 χιλιάδων ευρώ, χρήματα τα οποία καταβλήθηκαν για την προσωρινή παραμονή τους σε ξενοδοχείο. Από αυτά τα 76 άτομα, το 50% ήταν αιτητές ασύλου, ενώ οι περισσότεροι διέμεναν στη Λευκωσία και τη Λάρνακα.
Οικογένεια με επτά παιδιά στον δρόμο
Όσον αφορά τους αριθμούς για το έτος που διανύουμε, σύμφωνα με την αρμόδια υπηρεσία δεν είναι ανακοινώσιμοι, καθώς πρέπει πρώτα να κλείσει το έτος και μετά να γίνει η απογραφή όλων των περιπτώσεων. Ωστόσο, αυτήν τη στιγμή είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι τουλάχιστον 20 άτομα, εκ των οποίων το 95% είναι Κύπριοι πολίτες, είναι άστεγοι. Τα εν λόγω άτομα αποτάθηκαν για βοήθεια στην Παγκύπρια Κίνηση για το Δικαίωμα της Στέγασης, της οποίας ο πρόεδρος, Λευτέρης Γεωργίου, ανέφερε στη «Σ» ότι κάποια από αυτά τα άτομα φιλοξενούνται σε ξενοδοχεία και άλλα σε σπίτια των μελών της Κίνησης.
Μεταξύ των 20 ατόμων που δεν έχουν στέγη είναι τρεις οικογένειες, εκ των οποίων οι δύο έχουν από τρία ανήλικα παιδιά, ενώ η τρίτη οικογένεια έχει επτά παιδιά, με το πιο μικρό να είναι μόλις επτά μηνών. Η συγκεκριμένη οικογένεια, μάλιστα, που βρίσκεται στη Λάρνακα, δεν είχε άλλη επιλογή από το να εγκατασταθεί παράνομα σε ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι. Σύμφωνα με τον κ. Γεωργίου, όλοι αυτοί οι άνθρωποι έμεναν στον δρόμο είτε επειδή δεν μπορούσαν να ενοικιάσουν είτε γιατί τους έβγαλε έξω η τράπεζα.
Η συγκλονιστική μαρτυρία
Αν και οι περισσότεροι προτιμούν να μη μιλούν δημόσια για την τραγική αυτή εμπειρία, τη δική της ιστορία θέλησε να μοιραστεί με τη «Σ» μία γυναίκα, μητέρα τριών παιδιών, που έμεινε άστεγη. Η άτυχη γυναίκα, της οποίας θα κρατήσουμε την ανωνυμία, που είναι άστεγη εδώ και τρεις εβδομάδες, μας περιέγραψε το δράμα της:
«Είμαστε μία πενταμελής οικογένεια που βρέθηκε στον δρόμο. Έχω τρεις γιους: έναν 16 ετών, έναν τεσσαράμισι και ένα τριάμισι χρονών. Μόνον ο σύζυγός μου εργάζεται και είναι σιδεράς. Εγώ εργαζόμουν αλλά μετά, με τα δύο μικρά παιδιά, τα οποία μεγαλώνω χωρίς βοήθεια, δεν μπορούσα να βρω τα κατάλληλα ωράρια. Προηγουμένως δούλευα σε υπεραγορές, ενώ ένα διάστημα καθάριζα ένα δικηγορικό γραφείο. Από το 2008 με τον σύζυγό μου κατοικούμε στη Λεμεσό. Πριν ζούσαμε στη Λευκωσία.
»Εκεί παντρευτήκαμε κι εκεί μεγαλώσαμε τον μεγάλο μας γιο. Τότε η κατάσταση ήταν καλύτερη. Η μητέρα του συζύγου μου είχε ένα γνωστό εστιατόριο στη Λευκωσία και όλα κυλούσαν ομαλά. Μέχρι που δυστυχώς αρρώστησε με καρκίνο και τα χάσαμε όλα. Ο σύζυγός μου κατάγεται από τη Λεμεσό, γι’ αυτό και λίγους μήνες πριν πεθάνει η μητέρα του μετακομίσαμε εκεί. Πάντα νοικιάζαμε σπίτι. Δεν είχαμε ποτέ κάτι δικό μας.
»Τα τελευταία δύο χρόνια ήταν πολύ δύσκολη η κατάσταση. Μέναμε σε ένα σπίτι τριών υπνοδωματίων στο Κολόσσι και πληρώναμε ενοίκιο 400 ευρώ. Τους τελευταίους τρεις μήνες ο σύζυγός μου παρουσίασε πρόβλημα με τη μέση του, με αποτέλεσμα να χάνει πολλά μεροκάματα και δυσκολευόμασταν να πληρώνουμε το ενοίκιο. Είχαμε πρόβλημα με τον σπιτονοικοκύρη, τσακωνόμασταν και μπροστά στα παιδιά μου μού έλεγε ότι θα μας φέρει Αστυνομία.
»Όμως η πρώτη μας έγνοια ήταν να προσφέρουμε στα παιδιά μας τα απαραίτητα: γάλα, ψωμί, φαγητό. Να άφηνα τα παιδιά μου να πεινούν για να του δώσω το ενοίκιο; Τι να έκανα; Ό,τι μπορούσα τού έδινα λίγα-λίγα και τέλος του μήνα πάντα τον ξοφλούσα. Τελικά, όμως, όταν έληξε το συμβόλαιο μάς έδιωξε. Ήρθε και μας είπε μέχρι το μεσημέρι να μαζέψουμε τα πράγματά μας και να φύγουμε. Δεν μας έδωσε την ευκαιρία να βρούμε κάτι άλλο».
«Μέναμε όλοι στο αυτοκίνητο»
Έτσι η πενταμελής αυτή η οικογένεια έμεινε άστεγη από τη μία στιγμή στην άλλη. Η μητέρα μάς εξιστορεί τα τραγικά γεγονότα που ακολούθησαν:
«Δεν ξέραμε τι να κάνουμε. Στην αρχή μέναμε στο αυτοκίνητο και λέγαμε “Άγιος ο Θεός”. Ο Γολγοθάς μας κράτησε τέσσερεις μέρες. Με δυσκολία τα καταφέρναμε, αλλά προσαρμοστήκαμε. Όλα τα χρήματα από τον μισθό του άντρα μου τα δίναμε για φαγητό και νερό. Εγώ με τα παιδιά κοιμόμασταν στα πίσω καθίσματα του αυτοκινήτου. Εγώ κοιμόμουν καθιστή και τα δύο μου μικρά παιδιά κοιμόντουσαν πάνω μου.
»Ο σύζυγός μου κοιμόταν στη θέση του οδηγού και ο γιος μου ο μεγάλος δίπλα του. Περνούσαμε άβολα και συνήθως δεν είχαμε ύπνο. Μετακινούμασταν συνέχεια για να μη μας βλέπει ο κόσμος ότι μένουμε στο αυτοκίνητο. Δεν έχω κλέψει και δεν έχω σκοτώσει, αλλά ντρέπεσαι να σε βλέπει ο κόσμος έτσι. Τα παιδιά μας διαμαρτύρονταν και ο γιος μου ο μεγάλος ντρεπόταν, αλλά βάζαμε το σταυρό μας και λέγαμε ότι θα περάσει».
Με δυσκολία βρήκαν βοήθεια
Οι τραγικές αυτές στιγμές πέρασαν. Πλέον η πενταμελής οικογένεια φιλοξενείται σε ξενοδοχείο στη Λεμεσό, και τα έξοδα καλύπτονται από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Βέβαια, όπως δήλωσε η ίδια η μητέρα, η βοήθεια δεν τους δόθηκε εύκολα. Η ίδια καταγγέλλει ότι προσπαθούσαν να επικοινωνήσουν με την αρμόδια Υπηρεσία όταν ακόμα έμεναν στο αυτοκίνητο, αλλά δεν τους απαντούσαν τα τηλέφωνα.
Τελικά, η φωνή τους ακούστηκε με τη βοήθεια της Κίνησης για το Δικαίωμα της Στέγασης. «Όταν είδαν ότι έχω ανήλικα παιδιά και μετά από παρέμβαση της Υπουργού Εργασίας ήρθαν να μας βοηθήσουν», μας είπε. Ωστόσο, το οικονομικό πρόβλημα της οικογένειας δεν λύθηκε ακόμη. Στο ξενοδοχείο τούς παρέχεται πρόγευμα, αλλά δύσκολα τα βγάζουν πέρα, καθώς όλος ο μισθός του συζύγου της, που κυμαίνεται γύρω στα 800 με 1000 ευρώ, πάει στα απολύτως απαραίτητα. Στο φαγητό, το νερό, το γάλα και στη βενζίνη. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ήταν ο μεγάλος τους γιος να εγκαταλείψει το σχολείο για να βρει δουλειά.
Παράλληλα, η μητέρα αναμένει να εγκριθεί το αίτημά της για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ). Αυτές τις δύο εβδομάδες που διαμένουν στο ξενοδοχείο κατάφεραν μετά από πολύ ψάξιμο να βρουν ένα διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων, με ενοίκιο 550 ευρώ, σε τιμή ευκαιρίας δηλαδή, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι ίδιοι. Όπως μας είπαν ήταν «σαν να ψάχνουν ψύλλους στα άχυρα», καθώς τα ενοίκια στη Λεμεσό έχουν φτάσει στα ύψη. «Είτε ψάχνεις εντός της πόλης είτε εκτός, οι τιμές είναι εξωπραγματικές», δήλωσαν.
Αυτήν τη στιγμή αναμένουν από το κράτος να καταβάλει το πρώτο ενοίκιο και την προκαταβολή στην ιδιοκτήτρια του διαμερίσματος, για να μπορούν να πάρουν τα κλειδιά και να εγκατασταθούν μέσα. Από εκεί και πέρα, στο πλαίσιο του ΕΕΕ θα λαμβάνουν μηναίο επίδομα ενοικίου. Όπως δήλωσε η ίδια η μητέρα, τα μικρά έχουν κουραστεί στο ξενοδοχείο. «Έρχονται γιορτές και ακόμα είμαστε εδώ. Θέλουν ένα σπίτι με χριστουγεννιάτικο δέντρο»...
«Δεν είμαι η μόνη μάνα στον δρόμο»
Μπορεί το πρόβλημα της πενταμελούς αυτής η οικογένειας να οδεύει προς τη λύση του, ωστόσο όπως δήλωσε στη «Σ» η μητέρα δεν πρόκειται να επαναπαυτούν και θα συνεχίσουν να είναι δίπλα στις οικογένειες που έχουν ανάγκη. «Δεν είμαι η μόνη μάνα που έμεινα στον δρόμο», ανέφερε χαρακτηριστικά, για να προσθέσει ότι γνώρισε μία γυναίκα, μάνα δύο ανήλικων παιδιών, που είναι στον δρόμο απ' όταν έχασε τον άντρα της και αυτήν τη στιγμή φιλοξενείται σε άλλο ξενοδοχείο, το οποίο το πληρώνει η Κίνηση για το Δικαίωμα στη Στέγαση.
«Ο σύζυγός της πέθανε και λίγους μήνες μετά ο ιδιοκτήτης την έβγαλε έξω. Εγώ τουλάχιστον έχω και ένα σύζυγο δίπλα μου. Αυτή η γυναίκα είναι τελείως μόνη με δύο παιδιά. Η κατάσταση είναι τραγική», συμπλήρωσε.
«Ο κόσμος που είναι στην ίδια κατάσταση με μένα ή αυτοί που θα βρεθούν άστεγοι αν δεν γίνει κάτι, πρέπει να κάνουν υπομονή και να είναι δυνατοί, ειδικά αν έχουν παιδιά. Ο κάθε γονιός κάνει ό,τι μπορεί για τα παιδιά του, με όποιο μέσο διαθέτει. Δεν το αντέχεις να βλέπεις έτσι τα παιδιά σου χωρίς σπίτι. Εγώ ακόμα κι αν τακτοποιηθώ πάλι θα είμαι δίπλα τους, όπως ήταν κι αυτοί όταν η Κυβέρνηση δεν ήταν παρούσα», μας λέει.
