«Όλα ξεκινάνε από την εκπαίδευση και την κοινωνικοποίηση του ζώου»
ΟΙ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΣΚΥΛΩΝ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΠΟΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ, ΤΟΝΙΖΟΥΝ ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΗ «ΣΗΜΕΡΙΝΗ» Δεν είναι απαραίτητο, ένα σκυλί που είναι μεγαλόσωμο, να είναι και επικίνδυνο Μεγάλη συζήτηση γίνεται τους τελευταίους μήνες στην Κύπρο με αφορμή το περιστατικό θανάτου της 46χρονης Πετράνα Μιχαΐλοβα Μίλκοβα, από τη Βουλγαρία, η οποία βρήκε φρικτό θάνατο σε γεωργική περιοχή της Γεροσκήπου μετά από επίθεση από σκυλιά ράτσας ροτβάιλερ. Πρόσφατα, ακόμη ένα παρόμοιο περιστατικό, όπου δυο ροτβάιλερ επιτέθηκαν σε μάνα και κόρη ηλικίας 79 και 45 χρονών, πάλι στην Πάφο, στέλνοντάς τις στο Νοσοκομείο με σοβαρά τραύματα, ήρθε να φέρει ξανά στο προσκήνιο το θέμα, δημιουργώντας από τη μια ανασφάλεια σε μεγάλη μερίδα της κοινωνίας και από την άλλη θυμό σε ένα εξίσου σημαντικό ποσοστό.
Τι κρύβεται όμως πίσω από τα μεγάλα γράμματα μιας τέτοιας δημοσιοποίησης περιστατικών όπως τα πιο πάνω; Πώς απαντώνται ερωτήματα, όπως το «ποια σκυλιά είναι επικίνδυνα;», «ποια σκυλιά είναι απαγορευμένα στην Κύπρο;», «πόσο ευθύνεται ένας ιδιοκτήτης;», «τι προβλέπει η Νομοθεσία;», «ποιος ο θεσμικός ρόλος του κράτους;»;
Όλα αυτά προσπαθήσαμε να τα ξεκαθαρίσουμε ζητώντας απαντήσεις από τους ειδικούς, αλλά και με μια προσεκτική ανάγνωση του Περί Σκύλων (184(I)/2002) Νόμου. Προς απάντηση τούτων, συνομιλήσαμε με κτηνίατρο και διπλωματούχο εκπαιδευτή-συμπεριφοριστή σκύλων, θέλοντας να ρίξουμε φως σε κάθε πτυχή της υπόθεσης «κατοικίδιο-ευθύνες και υποχρεώσεις» με αφορμή πάντα τα περιστατικά που πιο πάνω περιγράψαμε. Η νομοθεσία
Προτού, όμως, επιχειρήσουμε να φωτίσουμε όλα τα σημεία, δέον είναι να σημειώσουμε κάποιες πτυχές της κείμενης Νομοθεσίας, η οποία είναι του 2002 με μια τροποποίηση το 2005. Ο εν λόγω Νόμος είναι σαφής και ξεκάθαρος και δεν επιδέχεται καμία παρερμηνεία ή αμφισβήτηση ως προς το ποιοι δικαιούνται να διατηρούν κατοικίδια.
«Κανένα πρόσωπο δεν μπορεί να κατέχει σκύλο, εκτός αν έχει εφοδιαστεί με τη σχετική άδεια κατοχής, η οποία εκδίδεται από την αρμόδια Αρχή (Δήμο ή Κοινοτικό Συμβούλιο). Η άδεια κατοχής εκδίδεται μετά την υποβολή σχετικής αίτησης για απόκτηση πιστοποιητικού ή βιβλιαρίου υγείας, πιστοποιητικού εγγραφής και απόδειξη πληρωμής με ισχύ ένα χρόνο», τονίζεται, μεταξύ άλλων.
Αλήθεια, πόσο είναι το ποσοστό των ιδιοκτητών που τηρούν τις πιο πάνω πρόνοιες, οι οποίες είναι και οι πρώτες που καθορίζονται ως βασικές στα άρθρα του Νόμου; Αξίζει, εξάλλου, να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τον Περί Σκύλων Νόμο, στην Κύπρο υπάρχουν τέσσερεις απαγορευμένες φυλές.
Σύμφωνα με τον σχετικό νόμο απαγορεύεται η εισαγωγή επικίνδυνων φυλών σκύλων με χαρακτηριστικά του μαχητή ή που εκτρέφονται με σκοπό την ανάπτυξη τέτοιων χαρακτηριστικών και ανήκουν σε οποιαδήποτε από τις τέσσερεις φυλές. Αυτές είναι τα Pit Bull Terrier ή American Pit Bull, τα Japanese Tossa, τα Dogo Argentino και τα Fila Brazileiro. Σε καμία περίπτωση τα rottweiler δεν περιλαμβάνονται στη σχετική λίστα. Τι ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες
Θέλοντας να κάνουμε μια σύγκριση με χώρες που τα νομοθετικά τους πλαίσια ενδεχομένως να μπορούν να θεωρηθούν πιο αυστηρά, ψάξαμε και σας παρουσιάζουμε τι ισχύει για τις απαγορευμένες φυλές στη Δανία και τη Γερμανία. Σε ολόκληρη τη γερμανική επικράτεια απαγορεύονται διά νόμου τα pitbull terrier, τα American Staffordshire terrier, τα Staffordshire bull terrier και τα bull terrier. Επίσης οι πιο κάτω φυλές απαγορεύονται στα πλείστα κρατίδια αλλά και όπου επιτρέπονται, υπόκεινται σε πολύ υψηλά ασφάλιστρα: akita, alano, American bulldog, bullmastiff, cane corso, dogo Argentino, dogue de Bordeaux, fila Brasiliero, mastiff, mastin Espanol, mastino Napoletano, pittbull bandog, perro de presa Canario, perro de presa Mallorcin, και Tosa Inu.
Στη Δανία από το 2014 έχει ανακοινωθεί ότι απαγορεύονται οι ακόλουθες 13 ράτσες σκυλιών: Pit Bull Terrier, Tosa Inu, American Staffordshire Terrier, Fila Brasileiro, Dogo Argentino, American Bulldog, Boerboel, Kangal, Central Asian Shepherd Dog, Caucasian Shepherd Dog, South Russian Shepherd Dog, Tornjak και Sarplaninac. Ούτε στη Γερμανία, ούτε στη Δανία τα rottweiler θεωρούνται επικίνδυνα ή απαγορευμένα σκυλιά. Θέμα κοινωνικοποίησης
Η συμπεριφορά των σκυλιών είναι καθαρά θέμα κοινωνικοποίησης, αναφέρει μιλώντας στη «Σ» ο κτηνίατρος Γιάννης Κυριάκου. «Όλα ξεκινάνε από την εκπαίδευση και την κοινωνικοποίηση του ζώου», σημειώνει.
«Αρχικά οι ιδιοκτήτες οφείλουν να γνωρίζουν τη Νομοθεσία και να ξέρουν ότι δεν μπορούν να έχουν τα σκυλιά τους χωρίς λουρί. Ο έλεγχος είναι ανύπαρκτος από τις Αρχές, με αποτέλεσμα να μπορεί ο καθένας να θεωρεί ότι έχει το δικαίωμα να παίρνει τον σκύλο του όπου του κάνει κέφι. Ως επαγγελματίες νιώθουμε ενοχλημένοι με την ταμπέλα που η κοινωνία, ένεκα των δυο περιστατικών, έβαλε στα rottweiler. Ως επαγγελματίας μπορώ να σας πω με ασφάλεια ότι από τις καλύτερες ράτσες σκύλων που έρχονται στην κλινική μας θεωρούνται τα rottweiler.
»Τα συγκεκριμένα σκυλιά έχουν καλή και ισορροπημένη συμπεριφορά, είναι ασφαλή ζώα, παιχνιδιάρικα, ενώ υπάρχουν σκυλιά που μπορεί η εικόνα τους να παραπέμπει σε κάτι πιο χαριτωμένο και να έχουν πολύ πιο επιθετική συμπεριφορά. Όλα εξαρτώνται από την παιδεία μας και το πώς ο ιδιοκτήτης μεγάλωσε το ζώο. Αν το έχει κλειστό σε έναν περιφραγμένο χώρο και του μαθαίνει να είναι επιθετικό, χωρίς κοινωνικοποίηση με άλλα ζώα και ανθρώπους, τότε όταν το αφήσει ελεύθερο οι πιθανότητες να επιτεθεί είναι σαφώς αυξημένες», κατέληξε. Ο ρόλος των ιδιοκτητών
Δεν υπάρχουν επιθετικά σκυλιά, πέρα από αυτά που καθορίζονται από τη Νομοθεσία, αναφέρει μιλώντας στη «Σ» ο διπλωματούχος εκπαιδευτής-συμπεριφοριστής σκύλων Θεοδόσης Χαραλάμπους. Η επικινδυνότητα των σκύλων δεν κρίνεται, σε καμία περίπτωση, αναφέρει, από τον σωματότυπό τους.
«Δεν είναι απαραίτητο, ένα σκυλί που είναι μεγαλόσωμο, να είναι και επικίνδυνο. Αν από νεαρή ηλικία τα σκυλιά εκπαιδευτούν σωστά, κοινωνικοποιηθούν, τότε είναι απόλυτα ασφαλή και μπορούν να ζουν και με μικρά παιδιά και με οικογένειες. Εδώ χρειάζεται όμως να το αντιληφθούν πρώτα οι ιδιοκτήτες, να αγαπούν τα ζώα τους και να τους αφιερώνουν χρόνο και για εκπαίδευση και για φροντίδα. Δυστυχώς, κάποιοι ιδιοκτήτες συνδυάζουν την κατοχή μεγαλοσώμου σκύλου με την ισχύ και τη μαγκιά.
»Θεωρούν ότι αν ο σκύλος τους είναι επιθετικός ή έχει χαρακτηριστικά φύλακα, τότε είναι πιο ασφαλείς οι ίδιοι και το στάτους τους διαφορετικό. Δυστυχώς, δεν είναι έτσι. Κάποιοι, μάλιστα, φέρνοντας σκυλιά να τα εκπαιδεύσουμε και να τους μάθουμε τρόπους, ζητάνε από την αρχή να τα διδάξουμε πώς να επιτίθενται, πράγμα που κανένας επαγγελματίας συνάδελφος δεν πρόκειται να δεχθεί», κατέληξε ο κ. Χαραλάμπους.