Οχυρώνεται η κοινωνία για να αντιμετωπίσει του παιδεραστές
Κυριακή 27 Μάι 2018

ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΝΕΑ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΑ ΓΙΑ ΚΑΛΥΨΗ ΚΕΝΩΝ ΠΟΥ ΕΝΤΟΠΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
ΚΑΠΟΙΑ ΒΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΡΘΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΓΙΝΟΝΤΑΙ, ΟΠΩΣ ΤΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΗΛΙΚΩΝ, ΓΙΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ Η ΚΥΠΡΟΣ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΧΩΡΑ ΠΡΟΤΥΠΟ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ, ΑΛΛΑ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΑΛΛΑ ΟΧΙ, ΟΠΩΣ ΑΥΤΟ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΚΕΝΑ... ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ
Το Αρχείο Καταδικασθέντων τηρείται από την Αστυνομία από το 2014 και αυτήν τη στιγμή υπάρχουν σε αυτό το Αρχείο 200 πρόσωπα, όπου περιλαμβάνονται και άτομα που είχαν καταδικασθεί προηγουμένως
Η ανοχύρωτη κοινωνία επιχειρεί τα τελευταία χρόνια, μετά τα αλλεπάλληλα σοκ που δέχθηκε, να οικοδομήσει πλαίσια και δομές, ώστε να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο πρόβλημα της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Για να δημιουργηθούν τα οχυρά θα έπρεπε να αναγνωρισθεί πρώτα το πρόβλημα και να μην καμώνεται η κοινωνία ότι δεν τρέχει τίποτε και ζούμε σε χώρο αγγελικά πλασμένο. Πλέον είναι παραδεκτό ότι υπάρχει πρόβλημα και δεν κρύβεται πίσω από κλειστές πόρτες, αλλά επιδιώκεται να αμβλυνθεί λόγω του ότι η πλήρης εξάλειψη είναι μάλλον ουτοπία, αφού συνδέεται με τους λαβύρινθους του ανθρώπινου εγκεφάλου και την παραγωγή αρρωστημένων παθών, που δύσκολα μπορούν να χαλιναγωγηθούν. Μάλιστα οι επιστήμονες αναφέρουν ότι δύσκολα μπορούν να θεραπευτούν όσοι αρρωστημένοι άνθρωποι κακοποιούν σεξουαλικά νεαρά παιδιά. Οπόταν ο εφησυχασμός απαγορεύεται και η οριστική επίλυση του προβλήματος μάλλον αποτελεί ουτοπία. Απομένει, λοιπόν, μόνο η προστασία των παιδιών και η απομάκρυνση των παιδεραστών από χώρους όπου συχνάζουν παιδιά, αλλά και η πραγματική τιμωρία τους.
Τα οχυρά
Ανάμεσα στα οχυρά που κατασκευάζει η κοινωνία είναι προφανώς και οι νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες άρχισαν να πληθαίνουν το τελευταίο διάστημα και έχουν δώσει κάποια αποτελέσματα. Δυο εξ αυτών είναι αφενός η Αρχή Εποπτείας Καταδικασθέντων για σεξουαλικά αδικήματα σε βάρος παιδιών και το Θεραπευτικό και Υποστηρικτικό Πλαίσιο που ακολουθείται σε παιδιά που έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης ή και κακοποίησης, καθώς και το πλαίσιο σε περιπτώσεις που η καταγγελία γίνεται μετά την ενηλικίωση, τα οποία βρίσκονται στην ατζέντα του Κοινοβουλίου. Κάποια βήματα προς την ορθή κατεύθυνση γίνονται, όπως το Υποστηρικτικό Πλαίσιο Ανηλίκων, για το οποίο η Κύπρος θεωρείται χώρα πρότυπο στο Συμβούλιο της Ευρώπης, αλλά σε κάποια άλλα όχι, όπως αυτό της Αρχής Εποπτείας που παρουσιάζει κενά... επικίνδυνα. Εν πάση περιπτώσει, η Πολιτεία προσπαθεί αλλά και οι γονείς ιδιαίτερα θα πρέπει να βρίσκονται σε συνεχή εγρήγορση αφού παιδεραστές και άλλου είδους ανώμαλοι ευδοκιμούν πλέον στην κοινωνία...
Τα κενά κι οι επόμενες κινήσεις
Ειδικότερα και μετά τη συζήτηση του θέματος στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων φάνηκε ότι υπάρχουν κενά στην πρακτική εφαρμογή της νομοθεσίας που διέπει την Αρχή Εποπτείας Καταδικασθέντων για σεξουαλικά αδικήματα σε βάρος παιδιών. Για το όλο ζήτημα εκκρεμεί ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών τροποποιητικό νομοσχέδιο από τον Σεπτέμβριο του 2017. Σε δηλώσεις της για το θέμα, η Πρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Στέλλα Κυριακίδου, εξέφρασε την πρόθεσή της να αναλάβει πρωτοβουλία σε συνεννόηση με τον Πρόεδρο της Επιτροπής Νομικών να συζητηθεί στην Επιτροπή της οποίας προεδρεύει το σχετικό νομοσχέδιο, για να ρυθμιστούν όλα τα θέματα που αφορούν την Αρχή Εποπτείας. Εκτός από την Αρχή Εποπτείας υπάρχει και το αρχείο καταδικασθέντων για σεξουαλικά αδικήματα σε βάρος παιδιών. Πρόκειται για δύο νέες ρυθμίσεις, οι οποίες περιλαμβάνονταν στη νομοθεσία που ψηφίστηκε το 2014, με την οποία αναθεώρησε το πλαίσιο που διέπει την πρόληψη και αντιμετώπιση των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης και παρενόχλησης.
Το Αρχείο και οι παρακολουθήσεις
Η κ. Κυριακίδου ανέφερε ότι, σύμφωνα με την ενημέρωση της οποίας έτυχε η Επιτροπή, το Αρχείο Καταδικασθέντων τηρείται από την Αστυνομία από το 2014 και αυτήν τη στιγμή υπάρχουν σε αυτό το Αρχείο 200 πρόσωπα, όπου περιλαμβάνονται και άτομα που είχαν καταδικασθεί προηγουμένως. «Το 2016 προστέθηκαν 26 άτομα και το 2017 ακόμη 20», πρόσθεσε. Εξήγησε ότι, στη βάση αυτού του αρχείου, πρέπει να εκδίδονται και τα πιστοποιητικά για να δικαιούται να εργοδοτηθεί κάποιος σε χώρους όπου υπάρχουν παιδιά. Στις δηλώσεις της η βουλευτής του ΔΗΣΥ εστίασε στη σημασία της υποχρέωσης οποιουδήποτε εργοδότη ο οποίος λειτουργεί χώρο όπου θα υπάρχουν παιδιά, όπως μια παιδική κατασκήνωση ή ένα φροντιστήριο, να γνωρίζει ότι τα άτομα που θα εργοδοτήσει έχουν λευκό ποινικό μητρώο σε ό,τι αφορά τα παιδιά και δεν πρέπει να περιλαμβάνονται στο αρχείο. Αναφορικά με την Αρχή Εποπτείας η Πρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε ότι με βάση τον νόμο του 2014 έχει διάφορες ευθύνες για παρακολούθηση των ατόμων τα οποία έχουν καταδικασθεί για σεξουαλικά αδικήματα. «Καταρτίζει πρόγραμμα επανεξέτασης αυτών των προσώπων, συμβουλεύει τον Γενικό Εισαγγελέα ή την Αστυνομία σχετικά με την αναγκαιότητα υποβολής για επιπρόσθετη ποινή γι' αυτά τα πρόσωπα, τηρεί αρχείο για τους εποπτευόμενους», είπε. Πρόσθεσε ότι «αυτό που μας ενημέρωσαν ήταν ότι έχουν κάπου 48 φακέλους ατόμων τα οποία παρακολουθεί η Αρχή Εποπτείας, η οποία λειτουργεί κανονικά, συνεδριάζει περίπου μια φορά τον μήνα». Αλλά, σημείωσε, «επίσης μας είπαν ότι ανακάλυψαν πως υπήρχαν κάποια κενά στη νομοθεσία που τους δυσκολεύει στο να είναι τόσο αποτελεσματικοί όσο θα ήθελαν».
Υπάρχει κίνδυνος επανάληψης
Απαντώντας σε ερώτηση, η κ. Κυριακίδου ανέφερε ότι τα μέλη τα οποία απαρτίζουν την Αρχή είναι εκπρόσωποι του Υπουργείου Δικαιοσύνης, της Αστυνομίας, του Γενικού Εισαγγελέα, των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, του Τμήματος Φυλακών, του Συμβουλίου Αποφυλάκισης Κρατουμένων και του Οργανισμού Νεολαίας. Πρόκειται για μια διατμηματική υπηρεσιακή επιτροπή, η οποία συζητάει και έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί την πορεία ατόμων τα οποία εντάσσονται, παραδείγματος χάριν, σε ένα πρόγραμμα ψυχολογικής παρακολούθησης από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, είπε. Ετοιμάζονται τακτικά σημειώματα προς την Αρχή, στα οποία καταγράφεται αν αυτός ο άνθρωπος μετά την αποφυλάκισή του συνεχίζει να συνεργάζεται, να παρακολουθεί τη θεραπεία του ή όχι, σημείωσε, προσθέτοντας ότι «συζητείται ο κάθε φάκελος εξατομικευμένα». Σε άλλη ερώτηση ανέφερε ότι παρόλο που δεν παρουσιάστηκαν στοιχεία ενώπιον της Επιτροπής για την Κύπρο, εντούτοις, «και στο εξωτερικό γνωρίζουμε από επιστημονικά δεδομένα ότι το ποσοστό ατόμων, τα οποία επαναλαμβάνουν παρόμοια αδικήματα εναντίον ανηλίκων, είναι αρκετά υψηλό. Αυτό το γνωρίζουμε παρ’ όλες τις θεραπευτικές παρεμβάσεις», είπε, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι «οφείλουμε να προσφέρουμε και κάποιες διαδικασίες θεραπευτικές, τουλάχιστον αν μπορούμε να βοηθήσουμε κάποια άτομα». Σε άλλη ερώτηση διευκρίνισε ότι σε ό,τι αφορά την Αρχή Εποπτείας, επειδή περιέχει και το θεραπευτικό κομμάτι, «δεν μπορείς να υποχρεώσεις κάποιον να μπει σε θεραπεία». Γι’ αυτό και στη νομοθεσία υπάρχει και η ανάγκη να έχεις τη συγκατάθεση εκείνου ο οποίος θα μπει σε αυτήν τη διαδικασία, σημείωσε.
Απομένουν ακόμα πολλά
Από την πλευρά της η βουλευτής ΑΚΕΛ Ευανθία Σάββα ανέφερε ότι «παρά το γεγονός ότι έχουν γίνει θετικά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, εντούτοις παραμένουν πολλά που πρέπει να γίνουν». Απόδειξη, σύμφωνα με την ίδια, «είναι το γεγονός ότι η Αρχή Εποπτείας έχει καταθέσει μέσω του Υπουργείου Εργασίας νομοσχέδιο που αναγνωρίζει τα κενά και τις ελλείψεις όπως διαφάνηκαν μέσα από την πρακτική εφαρμογή της νομοθεσίας». Δυστυχώς, σημείωσε η ίδια, η νομοθεσία «δεν λειτουργεί με τον τρόπο τον οποίο οραματιστήκαμε κατά τη συζήτηση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου». Διαβεβαίωσε την ίδια ώρα ότι «θα επανέλθουμε μέσα από τη συζήτηση του νέου νομοσχεδίου με εποικοδομητικές προτάσεις ώστε να δώσουμε τα εφόδια στην Αρχή να ανταποκριθεί στον ρόλο της», προσθέτοντας ότι θα είναι «και μια ευκαιρία να εντοπίσουμε και άλλα κενά στην υφιστάμενη νομοθεσία». Η κ. Σάββα ανέφερε ότι το νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων, προνοεί τη δυνατότητα επιβολής επιπρόσθετης ποινής από το Δικαστήριο και μετά την επιβολή ποινής, την προσθήκη στο νόμο επιπρόσθετης ποινής που να απαγορεύει στον καταδικασθέντα να επισκεφτεί το σχολείο του θύματος ή τον χώρο όπου συχνάζει το θύμα ή άλλα παιδιά. Προνοεί, επίσης, όπως είπε, διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της Αρχής Εποπτείας, τη δυνατότητα του Γενικού Εισαγγελέα μετά από εισήγηση της Αρχής Εποπτείας και/ ή της Αστυνομίας να καταχωρεί αίτηση στο δικαστήριο για επιβολή κυρώσεων που καθορίζονται στο νόμο, τη δυνατότητα της Αρχής Εποπτείας να εισηγείται στον Γενικό Εισαγγελέα την καταχώρηση αίτησης για επιβολή κυρώσεων και μετά την καταδίκη και τη δυνατότητα της Αρχής Εποπτείας να αγοράζει υπηρεσίες για επίβλεψη των εποπτευομένων. Σε ερώτηση ως προς πώς γίνεται η εποπτεία, η κ. Σάββα είπε ότι «δεν πήραμε ικανοποιητικές απαντήσεις». Επισκέπτονται τον εποπτευόμενο κάποιοι κοινωνικοί λειτουργοί ή ψυχίατροι, μια φορά την εβδομάδα και τα αποτελέσματα αξιολογούνται για τα περαιτέρω, πρόσθεσε.
Υποβοήθηση ενηλίκων που
κακοποιήθηκαν σεξουαλικά
Το Θεραπευτικό και Υποστηρικτικό Πλαίσιο που ακολουθείται σε παιδιά που έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης ή και κακοποίησης, καθώς και το πλαίσιο σε περιπτώσεις που η καταγγελία γίνεται μετά την ενηλικίωση τέθηκαν, επίσης, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Το κυβερνών κόμμα ζήτησε, διά της βουλευτού Αννίτας Δημητρίου, τη δημιουργία ικανοποιητικού υποστηρικτικού πλαισίου για τους ενήλικες. Από πλευράς του το ΑΚΕΛ διαπιστώνει κενά, με τη βουλευτή του κόμματος Σκεύη Κουκουμά να διατυπώνει τη θέση ότι θα πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω οι τρόποι που μπορούν να στηριχθούν τόσο παιδιά που έχουν βιώσει σεξουαλική κακοποίηση, όσο και ενήλικες. Η κ. Δημητρίου σημείωσε στις δηλώσεις της ότι ειδικά όσον αφορά το υποστηρικτικό πλαίσιο ανηλίκων, η Κύπρος θεωρείται χώρα πρότυπο στο Συμβούλιο της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την κύρωση της Σύμβασης Λανζαρότε, τις νέες νομοθεσίες και τη δημιουργία του Σπιτιού του Παιδιού. «Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να δημιουργηθεί και ένα ικανοποιητικό υποστηρικτικό πλαίσιο -όπως ισχύει ακριβώς δηλαδή για τις περιπτώσεις των ανήλικων παιδιών- για ενήλικες και ειδικά για ενήλικες οι οποίοι κακοποιήθηκαν σεξουαλικά κατά την παιδική τους ηλικία και δεν εξακριβώθηκε», υπέδειξε. Όπως ανέφερε, «είναι πολύ δύσκολο γι' αυτά τα άτομα να μπορέσουν να προβούν σε καταγγελίες ή να εξακριβωθεί και να "δικαιωθεί" η καταγγελία τους για να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες που προσφέρονται, άρα πρέπει να δημιουργηθεί ένα σύστημα, ένα πλαίσιο που να τους βοηθά ακριβώς και να τους παραπέμπει στις αρμόδιες υπηρεσίες». Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Σκεύη Κουκουμά ανέφερε πως στην Κύπρο, έστω κι αν δεν υπάρχουν έρευνες που να καταδεικνύουν τη σχέση μεταξύ της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης και προβλημάτων σωματικής και ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της ζωής του θύματος, αποδεικνύεται καθημερινά ότι το φαινόμενο πλήττει τα ίδια τα θεμέλια της κοινωνίας επιβάλλοντας την εμπλοκή του κράτους και της κοινωνίας για την ανάπτυξη πολιτικής πρόληψης με επίκεντρο τα παιδιά. «Διαπιστώνουμε καθημερινά ότι τα πράγματα είναι στο χαρτί και δεν ανταποκρίνονται στην ανάγκη και το μέγεθος της κατάστασης που επικρατεί στην κοινωνία. Θεωρούμε ότι θα πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω οι τρόποι με τους οποίους μπορούν να στηριχθούν παιδιά που έχουν βιώσει σεξουαλική κακοποίηση, αλλά και στη συνέχεια οι ενήλικες», κατέληξε.