Αναλύσεις

Λάμψη Hollywood στο νησί της Αφροδίτης

Ως χώρα πρέπει να εντοπίσουμε και να αναπτύξουμε τις συγκεκριμένες εξειδικεύσεις, που θα δώσουν τη δυνατότητα προσέλκυσης μέρους της οικονομικής δραστηριότητας είτε αυτή είναι η οπτικοακουστική βιομηχανία είτε η έρευνα και καινοτομία

Ανακοινώθηκε τη βδομάδα που μας πέρασε το πλαίσιο των μέτρων και κινήτρων για την προώθηση της οπτικοακουστικής βιομηχανίας στην Κύπρο. Ένα εγχείρημα που χρονολογείται εδώ και καιρό, με τον συγκεκριμένο τομέα να χαρακτηρίζεται συχνά ως ένας από τους νέους πυλώνες ενίσχυσης της κυπριακής οικονομίας, ο οποίος δύναται να δώσει τη δυνατότητα μερικής απεξάρτησης του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) της χώρας από τους παραδοσιακούς οικονομικούς τομείς και άρα να συμβάλει στη μεγαλύτερη διασπορά των κινδύνων.


Το πλαίσιο δεν είναι κάτι καινούργιο, αφού αποτελείται από μια σειρά μέτρων που εφαρμόζονται και σε άλλες χώρες και κυρίως στη Μάλτα.
Τα προγράμματα


Στην προσπάθεια προσέλκυσης οργανισμών που ασχολούνται με τον τομέα της οπτικοακουστικής, η Κυβέρνηση προχώρησε στην εξαγγελία συγκεκριμένων προγραμμάτων για παραχώρηση χορηγιών και κινήτρων, συμβατών με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτά αφορούν:


1. Κάλυψη δαπανών (Cash rebate), νοουμένου ότι ο αιτητής πληροί συγκεκριμένα κριτήρια: Το ετήσιο διαθέσιμο ποσό γι' αυτήν την ενίσχυση δεν θα υπερβαίνει το €1,5 εκ. Η μέγιστη ενίσχυση θα αποτελεί το 35% των δαπανών που εμπίπτουν στο σχέδιο προώθησης του τομέα, νοουμένου ότι θα γίνονται στην Κυπριακή Δημοκρατία. Επιπλέον, απαιτείται η πραγματοποίηση ελάχιστης δαπάνης στην Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία να ανέρχεται σε τουλάχιστον €200.000 στην περίπτωση κινηματογραφικών ταινιών (ταινία μεγάλου μήκους), σε €100.000 για τηλεοπτικές σειρές δραματουργίας ή αυτόνομα δραματουργικά έργα, σε €50.000 για ντοκιμαντέρ για την τηλεόραση ή τον κινηματογράφο και €30.000 για άλλα τηλεοπτικά προγράμματα. Σημειώνεται ότι σε κάθε περίπτωση πραγματοποίησης ελάχιστης δαπάνης στην Κυπριακή Δημοκρατία, τα πιο πάνω ποσά δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν σε ποσοστό το 50% του συνολικού προϋπολογισμού της παραγωγής.


2. Φορολογική Πίστωση (Τax credit): Με το μέτρο αυτό παραχωρείται μείωση/πίστωση του επιβληθέντος εταιρικού φόρου στον αιτητή. Το ποσό που εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα δεν θα υπερβαίνει το 50% του φορολογητέου εισοδήματος του αιτητή, στο φορολογικό έτος εντός του οποίου πραγματοποιείται η παραγωγή. Η πίστωση, στην έκταση που δεν παραχωρείται λόγω του πιο πάνω ποσοστιαίου περιορισμού, θα μεταφέρεται και θα παραχωρείται κατά τα επόμενα πέντε (5) έτη, τηρουμένου του πιο πάνω ποσοστιαίου περιορισμού.


3. Φορολογική Έκπτωση για επενδύσεις σε Υποδομές και εξοπλισμό: Κάθε αιτητής που επενδύει στην κινηματογραφική υποδομή και σε τεχνολογικό εξοπλισμό όπως κινηματογραφικά στούντιο, οπτικοακουστικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας, εξοπλισμού κινηματογράφησης, ψηφιακών οπτικοακουστικών μέσων κ.ά., θα δικαιούται το ποσό της επένδυσής του να εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημά του. Η επένδυση, στην περίπτωση που αφορά εξοπλισμό, θα πρέπει να παραμείνει στην επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας για περίοδο τουλάχιστον 5 ετών.


4. Επιστροφή του ΦΠΑ επί των δαπανών: Στην Κυπριακή Δημοκρατία οι φορολογικοί συντελεστές του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας είναι 19%, 9% και 5% σε όλα τα προϊόντα και υπηρεσίες που παρέχονται στην Κυπριακή Δημοκρατία και με συντελεστή 19% και 5%, σε όλες τις φορολογητέες εισαγωγές. Ο αιτητής δικαιούται επιστροφή ΦΠΑ σε σχέση με οποιεσδήποτε δαπάνες.


Σε ό,τι αφορά νομικά ή φυσικά πρόσωπα από τρίτες χώρες, τα οποία συναλλάσσονται με τον αιτητή, τα πρόσωπα αυτά δεν δικαιούνται επιστροφή ΦΠΑ εκτός στις περιπτώσεις προσώπων από το Ισραήλ, Νορβηγία και Ελβετία, με τις οποίες η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη συνάψει διακρατικές συμφωνίες. Σχετικά, η Αρμόδια Αρχή θα μελετήσει την προώθηση Διακρατικών Συμφωνιών για αμοιβαία επιστροφή του ΦΠΑ με τις ακόλουθες χώρες: Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Ουκρανία, Καναδάς, Αυστραλία, Ιαπωνία, Νέα Ζηλανδία, Ταϊλάνδη, Αίγυπτο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Επιλογή παλιών και νέων κινήτρων


Σημειώνεται ότι, σε ό,τι αφορά την ενίσχυση κάλυψης δαπανών ή τη φορολογική πίστωση, ο αιτητής θα πρέπει να επιλέγει ποιο κίνητρο θα εκμεταλλευτεί, δεδομένου ότι δεν θα ισχύουν και τα δύο μαζί. Η κάλυψη δαπανών μπορεί να ισχύει μαζί με τη φορολογική έκπτωση για επενδύσεις σε υποδομές και εξοπλισμό, καθώς και με την επιστροφή ΦΠΑ. Η φορολογική πίστωση μπορεί να ισχύει μαζί με τη φορολογική έκπτωση για επενδύσεις σε υποδομές και εξοπλισμό, καθώς και με την επιστροφή ΦΠΑ, συμπληρώνοντας τις ανάλογες αιτήσεις.


Αυτά έρχονται να προστεθούν στα ήδη υφιστάμενα κίνητρα, που είναι διαθέσιμα σε όλους τους οικονομικούς τομείς όπως αυτά της πολιτογράφησης, της απαλλαγής του 50% των εισοδημάτων από τον φόρο για όσους εγκαθίστανται στην Κύπρο και λαμβάνουν μισθό πέραν των 100.000 ευρώ, και της μη περικοπής φορολογίας στην πληρωμή μερισμάτων σε μη φορολογικούς κατοίκους Κύπρου.


Με δεδομένο ότι υπάρχει ενδιαφέρον, ότι ο όγκος εργασιών του τομέα είναι τεράστιος και ότι μεγάλες παραγωγές γίνονται σε όλα τα μέρη του κόσμου (όχι κατ’ ανάγκην στη χώρα όπου είναι εγγεγραμμένη η εταιρεία παραγωγής), το ζητούμενο είναι κατά πόσον τα πιο πάνω κίνητρα θα μπορέσουν να πείσουν ένα μέρος της συγκεκριμένης βιομηχανίας να κοιτάξει σοβαρά την Κύπρο.
Ζητούμενο η προώθηση, πολλαπλά τα οφέλη


Η Κύπρος διαθέτει φυσικά τοπία, τα οποία θα ήταν ιδανικά για συγκεκριμένες παραγωγές, ενώ το συνολικό κόστος παραγωγής είναι μειωμένο σε σχέση με τις άλλες χώρες. Ταυτόχρονα, η γεωγραφική θέση της χώρας μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Εντούτοις, θα απαιτηθεί μεγάλη προσπάθεια προώθησης του συγκεκριμένου τομέα εφόσον ήδη οι μεγάλες, διεθνείς εταιρείες οπτικοακουστικής έχουν δημιουργήσει σημαντικές επιχειρηματικές σχέσεις με άλλες χώρες.


Σε περίπτωση που οι προσπάθειες ευοδωθούν (όπως αναφέρεται πιο πάνω απαιτείται στοχευμένη προώθηση και δημιουργία κουλτούρας στη χώρα), η χώρα έχει να κερδίσει σημαντικά οφέλη πέρα από το οικονομικό σκέλος.


Η προβολή της χώρας μέσω των ταινιών αναμένεται να ενισχύσει το τουριστικό ρεύμα (σε συνδυασμό με τη λειτουργία καζίνο), ενώ η προσεκτική επιλογή παραγωγών δύναται να προωθήσει τον πολιτισμό και την ιστορική κληρονομιά της Κύπρου.


Η δημιουργία του πλαισίου ήταν το εύκολο μέρος, συνεπώς το ζητούμενο αυτήν τη στιγμή είναι η σωστή προώθηση του τομέα. Να υπενθυμίσουμε την πληθώρα των κινήτρων που εντάχθηκαν στην πρόσκληση για τη δημιουργία του τεχνολογικού πάρκου στην Κύπρο, χωρίς όμως την ένδειξη ενδιαφέροντος, αλλά και τα κίνητρα για την έρευνα και καινοτομία, χωρίς, όμως, τουλάχιστον προς το παρόν, την προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων στον τομέα αυτό.
Πέραν των παραδοσιακών τομέων της οικονομίας


Ως χώρα πρέπει να εντοπίσουμε και να αναπτύξουμε τις συγκεκριμένες εξειδικεύσεις, που θα δώσουν τη δυνατότητα προσέλκυσης συγκεκριμένου μέρους της οικονομικής δραστηριότητας για τις οποίες γίνεται αναφορά, είτε αυτή είναι η οπτικοακουστική, είτε η έρευνα και καινοτομία. Η ενίσχυση των οικονομικών τομέων πέραν των παραδοσιακών, όπως των υπηρεσιών, του τουρισμού και των κατασκευών, αναμένεται να ενισχύσει το ΑΕΠ της χώρας (και τους ίδιους τους παραδοσιακούς τομείς). Αυτά συμπεριλαμβάνονται στις προτάσεις για το νέο οικονομικό μοντέλο που πρέπει να ακολουθήσει η χώρα, για το οποίο γίνεται κατά κόρον αναφορά.


Σε καμιά περίπτωση, όμως, ένας οικονομικός τομέας δεν αναπτύσσεται από τη μια μέρα στην άλλη. Απαιτείται συγκεκριμένο μακροπρόθεσμο πλάνο. Η Κύπρος δεν μπορεί να είναι ούτε Hollywood, ούτε Bollywood, ούτε Silicon Valley. Με επίγνωση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου, η οπτικοακουστική βιομηχανία μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πυλώνα μιας πολυδιάστατης οικονομικής στρατηγικής, η οποία όμως πρέπει να συνοδεύεται με ρεαλισμό ως προς τις προτεραιότητες στον τομέα της οικονομίας και μακριά από επιφανειακή αντιμετώπιση των δυσκολιών του όλου εγχειρήματος.
ΤΑΣΟΣ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗΣ
Οικονομολόγος