Διαχείριση παιδιών που τίθενται υπό κρατική κηδεμονία

Απαντήσεις σε σειρά ερωτημάτων που σχετίζονται με τη διαχείριση παιδιών που τίθενται υπό την κηδεμονία του κράτους και τη στήριξη της οποίας τυγχάνουν μετά την ενηλικίωσή τους δίνουν, μέσω της «Σημερινής» της Κυριακής, οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ). Η εφημερίδα μας ζήτησε την τοποθέτηση των Υπηρεσιών με αφορμή τις συγκλονιστικές ιστορίες που παρουσιάσαμε το τελευταίο διάστημα, όπως αυτή της 15χρονης που φιλοξενείται σε Στέγη Νεανίδων και είναι έγκυος (εξελίξεις για το θέμα στη σελ. 25).

Ειδικότερα, οι ΥΚΕ κλήθηκαν να απαντήσουν στα εξής ερωτήματα: Πού τοποθετείται ένα παιδί που τίθεται υπό τη φροντίδα του κράτους και υπό ποίες προϋποθέσεις; Ποια στήριξη λαμβάνει μέχρι την ενηλικίωσή του; Μετά την ενηλικίωσή του παρακολουθείται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του κράτους ή αφήνεται στη μοίρα του;
Κηδεμονία από κράτος

Σε σχέση με τους λόγους που ένα παιδί μπορεί να τεθεί υπό την κηδεμονία του κράτους, οι ΥΚΕ αναφέρουν πως, με βάση τις ισχύουσες Νομοθεσίες που αφορούν την παιδική προστασία, παιδιά μπορούν να τεθούν υπό τη φροντίδα των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και να τοποθετηθούν είτε σε ανάδοχες οικογένειες είτε σε ιδρύματα παιδικής προστασίας μέχρι τα 18 τους χρόνια.

«Η μετακίνηση του παιδιού θα επιδιωχθεί αφού εξαντληθούν όλες οι άλλες επιλογές στήριξης της οικογένειας, χωρίς όμως να φέρουν αποτέλεσμα είτε με τη συγκατάθεση των γονιών είτε ύστερα από απόφαση του Δικαστηρίου. Οι ΥΚΕ έχουν ως κύρια επιδίωξη την επιστροφή του παιδιού στη φυσική οικογένειά του μόλις οι συνθήκες που επέβαλαν τη μετακίνησή του εκλείψουν ή διαφοροποιηθούν, ώστε να είναι ασφαλές κοντά της. Για τον σκοπό αυτό το καλώς νοούμενο συμφέρον του παιδιού αξιολογείται σε τακτά χρονικά διαστήματα και γίνονται ανάλογες ενέργειες που να το διασφαλίζουν. Το παιδί, οι φυσικοί και ανάδοχοι γονείς είναι ενήμεροι και στη συνεργασία τους με τον Λειτουργό Κοινωνικών Υπηρεσιών τυγχάνουν εξατομικευμένης στήριξης και συμβουλευτικής», προσθέτουν οι Υπηρεσίες στην απάντησή τους.
Η στήριξη μετά τα 18

Αναφορικά με τη στήριξη της οποίας τυγχάνουν τα παιδιά αυτά μετά την ενηλικίωσή τους, οι ΥΚΕ ξεκαθαρίζουν πως η στήριξή τους συνεχίζεται και μετά την συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους. Μεταξύ άλλων, τα πρώην παιδιά υπό κρατική φροντίδα τυγχάνουν στήριξης μέσω του «Σχεδίου Οικονομικής Ενίσχυσης Πρώην Παιδιών Υπό τη Νομική Φροντίδα της Διευθύντριας Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, μετά τα 18 τους χρόνια, για σκοπούς αποκατάστασής τους».

«Η οικονομική στήριξη πρώην παιδιών υπό φροντίδα, μετά τα 18 τους χρόνια, συμβάλλει στην ομαλή κοινωνικο-επαγγελματική ενσωμάτωση και αποκατάστασή τους και παράλληλα συνάδει με τις αρχές της Στρατηγικής ‘Ευρώπη 2020’ και την Ανακοίνωση της Επιτροπής για το Θεματολόγιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, αφού δημιουργεί προϋποθέσεις κοινωνικής ένταξης μιας ευάλωτης ομάδας του πληθυσμού. Σκοπός του Σχεδίου είναι η οικονομική βοήθεια πρώην παιδιών υπό φροντίδα που έχουν ενηλικιωθεί, παρέχοντάς τους ευκαιρίες για σπουδές, επαγγελματική κατάρτιση/εκπαίδευση και αγορά οικιακού/επαγγελματικού εξοπλισμού και συγκεκριμένα για:

1. Κάλυψη διδάκτρων φοίτησης σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης / εκπαίδευσης.

2. Κάλυψη εξόδων σπουδών σε αναγνωρισμένα ανώτερα ή ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Κύπρο και το εξωτερικό.

3. Οικονομική βοήθεια για αγορά βιβλίων ή/και άλλων ειδών που είναι απαραίτητα για τη φοίτηση σε κρατικά ιδρύματα ανώτερης/ ανώτατης εκπαίδευσης της Κύπρου και της Ελλάδας.

4. Κάλυψη εξόδων αγοράς εργαλείων και εξοπλισμού για επαγγελματική αποκατάσταση.

5. Αγορά επίπλωσης και οικιακού εξοπλισμού», επισημαίνουν οι ΥΚΕ.

Σημειώνεται πως η οικονομική βοήθεια μπορεί να δοθεί για περισσότερους από έναν από τους πιο πάνω σκοπούς, δεδομένου ότι πληρούνται οι πρόνοιες του Σχεδίου. Η συνολική οικονομική ενίσχυση ανά αιτητή δεν μπορεί να ξεπερνά το ανώτατο ποσό των €25.000.
Ο στόχος

Αξίζει, εξάλλου, να αναφερθεί πως, με την εφαρμογή του αναφερόμενου Σχεδίου δίνεται ευκαιρία για στήριξη των πρώην παιδιών υπό φροντίδα, όπως επίσης και πρόσβασης και δικτύωσής τους και με άλλες Υπηρεσίες για τυχόν άλλες ανάγκες τους (περιλαμβανομένης της ψυχολογικής στήριξης, της εξασφάλισης επιδόματος για κάλυψη βασικών αναγκών κ.ά).

«Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως, παρά το ότι ένα παιδί που τίθεται υπό φροντίδα ουσιαστικά μπαίνει σε ένα σύστημα υπηρεσιών, ωστόσο η διαπροσωπική σχέση του με τον Λειτουργό Κοινωνικών Υπηρεσιών είναι μια ‘σχέση ζωής’ που συνοδεύει σε πολλές περιπτώσεις τόσο το παιδί όσο και τον Λειτουργό. Πάγιος στόχος που διέπει όλες τις ενέργειες είναι η ομαλή εξέλιξη του παιδιού και η υγιής ένταξή του στην ενήλικη ζωή. Το όλο θέμα τυγχάνει παρακολούθησης και συγκέντρωσης στοιχείων, τα οποία τυγχάνουν μελέτης και αξιολόγησης για αναβάθμιση και προαγωγή των εν λόγω υπηρεσιών, ώστε να καλύπτουν στον μεγαλύτερο βαθμό τις ανάγκες των πρώην παιδιών υπό φροντίδα», καταλήγουν οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας.