Στο κυνήγι πωλήσεων

Στην ακίδα του στοχάστρου των τραπεζιτών βρίσκονται τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) και το 2019 αναμένεται να χρησιμοποιηθεί ολόκληρη η γκάμα των διαθέσιμων εργαλείων για περαιτέρω μείωσή τους. Η πώληση δανείων έχει δοκιμαστεί το 2018 από τις δύο, πλέον, μεγάλες τράπεζες του τόπου, έχει αρέσει και πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι θα ξαναχρησιμοποιηθεί στο εγγύς μέλλον, καλώς εχόντων των πραγμάτων και το 2019. Τουλάχιστον οι τράπεζες, Κύπρου και Ελληνική, αναμένεται ότι θα επιχειρήσουν να ξεφορτώσουν προβλήματα από τους ισολογισμούς τους και μέσω νέων πωλήσεων ΜΕΔ.

Οι εξελίξεις του 2018 στην πρώην Συνεργατική έφεραν και τη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου για την αντιμετώπιση των ΜΕΔ. Δεν είναι τυχαίο ότι η μεγαλύτερη πώληση δανείων, αυτή της Τράπεζας Κύπρου, των €2,7 δισ. ΜΕΔ, έγινε αμέσως μετά και ενώ στις 10 Ιουλίου είχαν περάσει, ομόφωνα, από την Ολομέλεια της Βουλής πέντε προτάσεις νόμου για φορολογικές ελαφρύνσεις, στις περιπτώσεις που η ακίνητη ιδιοκτησία πωλείται σε τρίτα πρόσωπα και το προϊόν πώλησης διατίθεται για τη μείωση ή εξόφληση δανείων.
Άνοιξε η όρεξη της Τρ. Κύπρου

Στην Τράπεζα Κύπρου έχουν γλυκαθεί από την εμπειρία της πώλησης δανείων και δεν κρύβουν ότι τους ενδιαφέρει. «Πωλήσεις δανείων θα ξανακάνουμε. Κυνηγάμε μια νέα πώληση, αλλά δεν έχει αποφασιστεί ή έχει κλείσει κάτι. Πρόθεσή μας είναι να φύγουν από τον ισολογισμό μας τα ΜΕΔ. Μια από τις επιλογές εξακολουθεί να είναι η πώληση. Επομένως δεν είναι κάτι το οποίο δεν θα έχει και συνέχεια», σημειώνουν στη «Σ» πηγές από την Τράπεζα.

Ιδανικά, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, η Τράπεζα θα επιδιώξει μεγάλες πωλήσεις δανείων, κάτι το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο και με τα «πακέτα», που θα δημιουργηθούν. Πολύ περισσότερο, βεβαίως, εξαρτάται από τους δυνητικούς αγοραστές, οι οποίοι θα επιδείξουν ενδιαφέρον και θα καθορίσουν εν πολλοίς το αποτέλεσμα. «Αν υπάρχουν ενδιαφερόμενοι αγοραστές για μεγάλη πώληση θα προχωρήσουμε, εάν δεν βρούμε θα μπορούσαμε για παράδειγμα, να κάνουμε ένα “πακέτο” όλο ξενοδοχεία ή όλο αποθήκες και να επιδιώξουμε να το πωλήσουμε».

Η πρακτική εφαρμογή της πώλησης δανείων, δεικνύει, σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους ότι είναι ευκολότερο να επιτευχθεί η πώληση μεγάλων δανείων. «Το δύσκολο είναι να πωληθούν δάνεια μικρών επιχειρήσεων. Όσο απομακρύνεσαι από τις μεγάλες επιχειρήσεις και συναντάς μικρότερες είναι πιο δύσκολο να κλείσει συναλλαγή», σημειώνουν. Επί του παρόντος στην Τράπεζα Κύπρου αναμένουν τις απαραίτητες εγκρίσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το project HELIX, οι οποίες εκτιμάται ότι δεν θα αργήσουν.
Υπό εξέταση στην Ελληνική

Τις πιθανότητες μιας νέας πώλησης δανείων και δη ΜΕΔ κυνηγά και η Ελληνική Τράπεζα, η οποία θέλει να συρρικνώσει περαιτέρω το πρόβλημα. Στις 9 Δεκεμβρίου ο ανώτατος εκτελεστικός διευθυντής της Τράπεζας, ξεκαθάριζε σε συνέντευξή του στη «Σ» ότι βρίσκεται στα πλάνα της Τράπεζας μια νέα πώληση δανείων. Συγκεκριμένα ο Ιωάννης Μάτσης τόνιζε, χαρακτηριστικά, ότι «καθήκον μας είναι, να εξετάζουμε συνεχώς την πιθανότητα πώλησης πακέτου δανείων και αυτό σκοπεύουμε να κάνουμε εκεί που το κρίνουμε σαν την ορθότερη λύση. Τώρα κατά πόσο θα καταλήξουμε σε πώληση ή όχι αυτό δεν είναι κάτι, το οποίο γνωρίζω αυτή τη στιγμή, αλλά είναι κάτι που θα το κοιτάξουμε και το κοιτάζουμε».

Οι πληροφορίες φέρουν την Ελληνική να επιδιώκει, επίσης, μια μεγάλη πώληση.

«Καθαρή λύση»
Κύριο ζητούμενο είναι η τιμή πώλησης
Το μέτρο της πώλησης πακέτων δανείων από τραπεζικά ιδρύματα σε τρίτους εμπεριέχει θετικά και αρνητικά στοιχεία για τα τραπεζικά ιδρύματα:

· Μπορεί να θεωρηθεί ως «καθαρή λύση» εφόσον φεύγουν άμεσα από τους ισολογισμούς των τραπεζών μη εξυπηρετούμενα δάνεια (αν αυτά επιλεγούν να πωληθούν).

· Σε περίπτωση αναδιάρθρωσης μη εξυπηρετούμενου δανείου, το δάνειο παραμένει ως μη εξυπηρετούμενο για ένα χρόνο.

· Αντί τα τραπεζικά ιδρύματα να αναμένουν σταδιακή αποπληρωμή των δανείων σε βάθος χρόνου, λαμβάνουν άμεση ρευστότητα.

· Οι τράπεζες πρέπει να αξιολογούν εάν χρειάζονται την επιπλέον ρευστότητα, αν μπορούν να χορηγήσουν νέα δάνεια, ώστε στην τελική να μην τους δημιουργεί ζημιές μέσω καταθέσεων με αρνητικά επιτόκια.

Κύριο ζητούμενο είναι αφενός η τιμή πώλησης και αφετέρου τα δάνεια, τα οποία θα πωληθούν, δεδομένου ότι η πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων συνεπάγεται μεγάλη έκπτωση στην τιμή. Γι’ αυτό είθισται στα πακέτα δανείων να συμπεριλαμβάνονται και εξυπηρετούμενα δάνεια, ώστε να γίνονται πιο ελκυστικά προς τους πιθανούς αγοραστές.

Παράλληλα, τα τραπεζικά ιδρύματα πρέπει να μελετήσουν πώς επηρεάζονται οι κεφαλαιακές τους βάσεις κυρίως από την τιμή πώλησης, αν και οι αυξημένες επισφάλειες, που έχουν καταγράψει, τους δίδουν τη δυνατότητα να αποδεχτούν χαμηλότερες τιμές. Εάν, για παράδειγμα, έχουμε ένα δάνειο €100 χιλ. για το οποίο η τράπεζα προέβλεψε ζημιές €40 χιλ. (και βάσει αυτών ανακεφαλαιοποιήθηκε), τότε εάν αυτό το δάνειο το πωλήσει η τράπεζα στις €65 χιλ. καταγράφει κέρδος. Εάν πωληθεί κάτω των €60 χιλ. τότε προκύπτει κεφαλαιακή ανάγκη.

Να σημειωθεί επίσης ότι η αγορά προβληματικών δανείων (distressed assets) είναι αναπτυγμένη σε άλλες χώρες όπως η Ιρλανδία, η Βρετανία ακόμη και η Ελλάδα. Συνήθως η αγορά γίνεται σε χαμηλές τιμές, ανάλογα φυσικά με τα δάνεια που πωλούνται, από ξένα επενδυτικά ταμεία ή άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Ακίνητα και Εστία

Το 2019 θα συνεχίσουν και οι ανταλλαγές ακινήτων έναντι χρέους, οι αναδιαρθρώσεις, οι εκποιήσεις και ό,τι άλλο περιβάλλεται από τον φλοιό των λεγόμενων οργανικών λύσεων. Η εφαρμογή του Σχεδίου Εστία, το οποίο έρχεται για να συμβάλει στην αντιμετώπιση του δυσκολοκατάβλητου «κομματιού» των ΜΕΔ, που σχετίζεται με την πρώτη κατοικία, ασφαλώς και θα δώσει λύσεις σε δύσκολες εξισώσεις.