Τα ελλα-δικά μας F-16 και η Κύπρος

ΠΡΙΝ από τρεις μέρες, Πέμπτη 17η Οκτωβρίου 2019, τρία μαχητικά αεροπλάνα F-16 της ελλα-δικής μας Πολεμικής Αεροπορίας, της 340 Μοίρας «Αλεπού», της 115 Πτέρυγας Μάχης, από την αεροπορική βάση της Σούδας στην Κρήτη, πέταξαν στην Κύπρο και έλαβαν μέρος στην άσκηση «Ατσάλινο Βέλος» της Εθνικής Φρουράς.

ΗΤΑΝ η πρώτη φορά μετά από 19 χρόνια που η Πολεμική Αεροπορία του ελλα-δικού μας κράτους συμμετείχε σε άσκηση των Ενόπλων Δυνάμεων του κυπριακού μας κράτους.

Η τελευταία φορά ήταν από 17 έως 22 Οκτωβρίου 2000, που είχε διεξαχθεί η εξαήμερη συνδυασμένη άσκηση «Νικηφόρος - Τοξότης» των ελλαδικών και κυπριακών Ενόπλων Δυνάμεων, υλοποιώντας ετησίως για 7η χρονιά τότε το αρξάμενο εμπράκτως από 9 Οκτωβρίου 1994 «Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδος - Κύπρου» που είχαν συνομολογήσει το 1993 οι κυβερνήσεις Ανδρέα Παπανδρέου των Αθηνών και Γλαύκου Κληρίδη της Λευκωσίας.

Πρώτη και δεύτερη φορά μετά το 2000 που πέταξαν τα F-16 ξανά στην Κύπρο, ήταν στην παρέλαση της 1ης Οκτωβρίου 2017 και 2018 στη Λευκωσία, που γιόρταζε την ημέρα της Κυπριακής Ανεξαρτησίας, με κυβερνήσεις Αλέξη Τσίπρα, Πάνου Καμμένου στην Αθήνα και Νίκου Αναστασιάδη στη Λευκωσία. Τα αεροσκάφη ήσαν της 340 Μοίρας από τη Σούδα της Κρήτης.

ΗΤΑΝ βέβαια ανέκαθεν καθήκον - παραμελημένο εντελώς - των διαδοχικών μετά το 1974 κυβερνήσεων της Κύπρου να εξοπλίσουν αποτελεσματικά την Αμυντική Θωράκιση του νησιού, με αυτόχθονη Πολεμική Αεροπορία και Πολεμικό Ναυτικό την Εθνική Φρουρά. Δεν το έπραξαν. Ολιγώρησαν και ολιγωρούν...

ΗΤΑΝ βέβαια εξίσου ύψιστο καθήκον των διαδοχικών κυβερνήσεων της Ελλάδας η ελλαδική ενίσχυση της άμυνας της Κύπρου, η διαφύλαξη και η ανάπτυξη του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου. Πλην των ετών 1994-2000, δεν το έπραξαν. Ολιγώρησαν και ολιγωρούν.

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ μας αναφορά έχει στόχο τη λεπτομερή υπενθύμιση, με ακριβείς ημερομηνίες, των ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ, των πράξεων και των προσώπων:

• 1993, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ, Αθήνα: Ο Πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου και ο Πρόεδρος Γλαύκος Κληρίδης εξαγγέλλουν το Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας - Κύπρου. Υπουργοί Άμυνας: Γεράσιμος Αρσένης, Κώστας Ηλιάδης. Αρχηγός ΓΕΕΦ αντιστράτηγος Νικόλαος Βορβολάκος.
• 1994, ΚΥΡΙΑΚΗ, 9η Οκτωβρίου, ώρα 10.55: Στην τελική επίθεση της 20ής Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας, με διοικητή τότε τον ταξίαρχο Χαράλαμπο Λόττα, στη Δρομολαξιά, στην ΤΑΜΣ «Νικηφόρος ‘94», για πρώτη φορά στην ιστορία η ελληνική Πολεμική Αεροπορία, με έξι μαχητικά αεροσκάφη που είχαν απογειωθεί από την αεροπορική βάση της 115 Πτέρυγας Μάχης στη Σούδα της Κρήτης, παρέχει εικονικά πυρά εγγύς αεροπορικής υποστήριξης στις επιτιθέμενες επιλαρχίες της ΧΧΤΘΤ της ΕΦ. Ήσαν, δύο μαχητικά F-16C της 330 Μοίρας Διώξεως / Βομβαρδισμού από τη Νέα Αγχίαλο με τον επισμηναγό Ηλία Βενέτη και τον σμηναγό Δ. Γρηγοριάδη και τέσσερα βομβαρδιστικά A-7 Corsair της 345 Μοίρας Βομβαρδισμού, από τη Σούδα, με τους επισμηναγό Κ. Συντιχάκη, σμηναγό Μ. Λούκο, υποσμηναγό Η. Παναγόπουλο και υποσμηναγό Δ. Βότση.

Στον θαλάσσιο χώρο της άσκησης μετέχει και η φρεγάτα ΑΔΡΙΑΣ του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.

Την επόμενη μέρα, Δευτέρα, 10 Οκτωβρίου 1994, τρία μαχητικά F-16 υπερίπτανται της παρελάσεως των ασκηθέντων τμημάτων της ΕΦ στη Λάρνακα, όπου μετέχει και άγημα της ΑΔΡΙΑΣ.

• 1995, ΔΕΥΤΕΡΑ, 25 έως Τετάρτη, 27 Σεπτεμβρίου. Τρία F-16 και τρία Α-7 Corsair με πραγματικά πυρά μετέχουν καθημερινά στην άσκηση «Τοξότης – Νικηφόρος ‘95» στη Δρομολαξιά και στο Καλό Χωριό. Επίσης στη θάλασσα συμμετέχουν στην άσκηση η φρεγάτα ΥΔΡΑ, το αντιτορπιλικό ΝΕΑΡΧΟΣ και το υποβρύχιο ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ. Της παρελάσεως στη Λάρνακα υπερίπτανται τέσσερα F-16 και μετέχουν πεζοπόρα αγήματα ναυτών όλων των σκαφών του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. Στο αεροδρόμιο Πάφου, για πρώτη φορά στην ιστορία Πρόεδρος της Κύπρου, ο Γλ. Κληρίδης, μαζί με τους Υπουργούς Άμυνας Κώστα Ηλιάδη και Εξωτερικών Αλέκο Μιχαηλίδη και τον Αρχηγό ΓΕΕΦ αντιστράτηγο Νικόλαο Βορβολάκο και τον πρέσβη της Ελλάδος στη Λευκωσία, Αλέκο Σάνδη, επιθεωρεί προσγειωμένα στον δίαυλο τα ελλαδικά F-16 με επικεφαλής τον αντισμήναρχο διοικητή της 330 Μ.Δ/Β Ηλία Βενέτη και τον σμηναγό Γρηγόρη Θεοχαρίδη, της 111 Πτέρυγας Μάχης.
• 1996, ΔΕΥΤΕΡΑ, 7 έως Τετάρτη, 9 Οκτωβρίου, η ελληνική Πολεμική Αεροπορία, με δύο έως τέσσερα F-16, δύο A-7 Corsair και επικεφαλής τον διοικητή της 330 Μ.Δ/Β επισμηναγό Δημήτρη Προκοπίου, μετέχει καθημερινά στην ΤΑΜΣ «Νικηφόρος ‘96» της ΕΦ, στο Μαρώνι, στον Κοτσιάτη και στο Καλό Χωριό, όπου C-130 της 356 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών πραγματοποιεί ρίψη 25 αλεξιπτωτιστών της Α΄ Μοίρας Αλεξιπτωτιστών του αντισυνταγματάρχη Βασιλαντωνάκη. Στη θαλάσσια άσκηση μετέχουν το αντιτορπιλικό ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, η φρεγάτα ΑΙΓΑΙΟΝ, το υποβρύχιο ΠΟΣΕΙΔΩΝ και δύο πυραυλάκατοι του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. Στην παρέλαση ασκηθέντων στη Λάρνακα, μαζί με την ΕΦ μετέχει η ΕΛΔΥΚ, οι ναύτες των σκαφών του Π.Ν. και οι Ελλαδίτες αλεξιπτωτιστές.
• 1997, ΚΥΡΙΑΚΗ, 12 έως Τετάρτη, 15η Οκτωβρίου, καθημερινή συμμετοχή των F-16 και A-7 Corsair και C-130 της Π.Α. καθώς και: Tης φρεγάτας ΛΗΜΝΟΣ, του αντιτορπιλικού ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, του υποβρυχίου ΩΚΕΑΝΟΣ και των πυραυλακάτων ΣΤΑΡΑΚΗΣ και ΤΡΟΥΜΠΑΚΗΣ του Π.Ν. στην «Νικηφόρος – Τοξότης ‘97», στην Πόλη Χρυσοχούς, στο Μαρώνι, στο Καλό Χωριό και στη Λάρνακα. Παρών και ο τότε Υπ.Εθ.Αμ. Άκης Τσοχατζόπουλος, την πτήση του οποίου από Κύπρο προς Ελλάδα, με το C-130, παρενόχλησαν τουρκικά F-16 κοντά στην Κρήτη, στις 10:13 της Πέμπτης, 16.10.1997.
• Δημοσκόπηση της AMER 12.2.1997 έδειχνε ότι: Το 88% των πολιτών τάσσονται υπέρ του Δόγματος Ενιαίου Αμυντικού Χώρου. 94% υπέρ της αγοράς των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-300. Το 91% πρόθυμοι για περισσότερες δαπάνες στην άμυνα. 48% φοβούνται και 48% δεν φοβούνται πρόκληση θερμού επεισοδίου λόγω των S-300.
• Δημοσκόπηση του Κυπριακού Κέντρου Στρατηγικών Μελετών (Άριστου Αριστοτέλους μετέπειτα βουλευτή ΑΚΕΛ), Ιουλίου - Αυγούστου 1997 έδειξε ότι: Το 65% των πολιτών θέλουν ισχυρότερη άμυνα, που καθιστά ισχυρότερη τη διαπραγματευτική θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας. 87% ζητούν περισσότερα μέτρα και έργα για την άμυνα. 75% υπέρ μεγαλύτερων δαπανών για την άμυνα. 87% υπέρ και της στρατιωτικής θητείας θηλέων. 75% μέτρια έως αρκετά ικανοποιημένοι για τη συμπαράσταση της Ελλάδας στην άμυνα της Κύπρου.
• 1998, ΔΕΥΤΕΡΑ, 19 έως Κυριακή, 25 Οκτωβρίου, με νέο Υπ.Αμ. τον Γιαννάκη Ομήρου και νέο Αρχηγό ΓΕΕΦ τον αντιστράτηγο Δημήτριο Δήμου, πραγματοποιείται η ΤΑΜΣ «Νικηφόρος – Τοξότης ‘98» και η ΤΑΜΣ «Νίκη ‘98» της ΕΛΔΥΚ, με καθημερινή συμμετοχή των αεροσκαφών της Π.Α. και των σκαφών του Π.Ν. στην Τερσεφάνου, στον Κοτσιάτη και στην παρέλαση της Λάρνακας. Ο Γιαννάκης Ομήρου παραιτήθηκε από το Υπουργείο Άμυνας μετά την απόφαση «εξορίας» στην Κρήτη των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-300 που αγόρασε η Κύπρος. Η απόφαση ήταν της εν Αθήναις κυβέρνησης Κώστα Σημίτη με Υπ.Εθ.Αμ. τον πολύ μετέπειτα καταδικασθέντα σε φυλάκιση Άκη Τσοχατζόπουλο, στην οποία συμμορφώθηκε για να μη διαταραχθούν οι ελλαδο-κυπριακές σχέσεις, η κυβέρνηση Κληρίδη της Λευκωσίας.
• 1999, ΚΥΡΙΑΚΗ, 3 έως Πέμπτη, 7 Οκτωβρίου, με νέο Υπ.Αμ. τον Σωκράτη Χάσικο, υπήρξε καθημερινή συμμετοχή της ελληνικής Π.Α. και Π.Ν. στην ΤΑΜΣ «Νικηφόρος-Τοξότης ‘99» και στη «Νίκη ‘99» της ΕΛΔΥΚ, στην Πάφο, στον Κοτσιάτη, στην ακτή Μέρικα του Μαζωτού. Μαζί με τη φρεγάτα ΥΔΡΑ, τη φρεγάτα ΛΗΜΝΟΣ, το υποβρύχιο ΠΟΣΕΙΔΩΝ και τις πυραυλακάτους ΛΑΣΚΟΣ και ΞΕΝΟΣ, ασκούνται και ελικόπτερα Σικόρσκι του Π.Ν. και 50 αλεξιπτωτιστές της Α΄ Μοίρας Αλεξιπτωτιστών με επικεφαλής τον αντισυνταγματάρχη Μανωλά. Παρόντες ο Υπ.Εθ.Αμ. Τσοχατζόπουλος, ο υφυπ. Εθ.Αμ. Δημ. Αποστολάκης και για πρώτη φορά στην Κύπρο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, ο στρατηγός Μανούσος Παραγιουδάκης.
• 2000, ΤΡΙΤΗ, 17 έως Σάββατο, 21η Οκτωβρίου, με νέο Αρχηγό ΓΕΕΦ τον αντιστράτηγο Ευάγγελο Φλωράκη πραγματοποιήθηκε η ΤΑΜΣ «Νικηφόρος - Τοξότης - Βεργίνα 2000» και η ΤΑΜΣ «Νίκη» της ΕΛΔΥΚ. Στον Κοτσιάτη, στην ακτή Μέρικα, στην Ξυντού, στο Καλό Χωριό, στην αεροπορική βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο, στο Μαρώνι. Με τα F-16 και Α-7 Corsair και το C-130 της Π.Α. με τους αλεξιπτωτιστές του συνταγματάρχη Τσάκαλου, τις φρεγάτες ΑΙΓΑΙΟΝ και ΣΑΛΑΜΙΣ, το υποβρύχιο ΩΚΕΑΝΟΣ και τις πυραυλακάτους ΜΠΕΣΑΣ και ΣΤΑΡΑΚΗΣ του Π.Ν. Παρών και ο τότε Υπ.Εθ.Αμ. Τσοχατζόπουλος.
• ΗΤΑΝ Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ φορά που διεξήχθη η άσκηση «Τοξότης» 17-22 Οκτωβρίου 2000. Έκτοτε δεν ξαναφάνηκαν στην Κύπρο οι αεροναυτικές ελλαδικές δυνάμεις. Το 2001 η ΤΑΜΣ «Νικηφόρος ‘01» διεξήχθη «ορφανή», χωρίς «Τοξότη». Το 2001 ήταν και η τελευταία φορά που η ΕΛΔΥΚ (με διοικητή τον συνταγματάρχη Περικλή Πιπερούδη) πραγματοποίησε την ΤΑΜΣ «ΝΙΚΗ ‘01».
• Τα έτη 2002, 2003 και 2004 καταργήθηκε και η ΤΑΜΣ «Νικηφόρος» της Ε.Φ.
• Επανήρχισε ο «Νικηφόρος» το 2005 και συνεχίστηκε το 2006 και 2007 επί κυβερνήσεως Τάσσου Παπαδόπουλου και με Αρχηγό ΓΕΕΦ τον αντιστράτηγο Αθανάσιο Νικολοδήμο, χωρίς, όμως, έκτοτε τον ελλα-δικό μας «Τοξότη» και με το... «Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου» μόνο στα λογύδρια.
• Το 2008 η κυβέρνηση Δημήτρη Χριστόφια ΑΚΕΛ και με Υπουργό Άμυνας τον Κώστα Παπακώστα κατήργησε εντελώς και την ετήσια άσκηση «ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ» της Εθνικής Φρουράς.

ΛΑΖΑΡΟΣ Α. ΜΑΥΡΟΣ