Γερό χαστούκι για την κρατική μηχανή

Γερό χαστούκι για την κρατική μηχανή αποτελεί η έκθεση του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας, Οδυσσέα Μιχαηλίδη, ο οποίος ουσιαστικά αποκάλυψε ένα - τεραστίων διαστάσεων - σκάνδαλο διαχρονικής κακοδιαχείρισης, σπατάλης και φεσώματος των φορολογουμένων αναφορικά με την ενοικίαση κτηρίων που ανήκουν σε ιδιώτες για σκοπούς στέγασης κυβερνητικών τμημάτων, υπηρεσιών και υπουργείων.

Τα ζητούμενα, πλέον, μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης, την Πέμπτη, είναι οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες να υιοθετήσουν τις συστάσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και ν’ απεμπλακούν από τα ετεροβαρή για το κράτος συμβόλαια, να σωθεί ό,τι σώζεται από τα δημόσια ταμεία και να συναφθούν νέες συμβάσεις, με τις νενομισμένες διαδικασίες και αρχές χρηστής διοίκησης και διαφάνειας.

Επίσης, θα πρέπει ν’ αναζητηθούν τυχόν πειθαρχικές και ποινικές ευθύνες, από δημόσιους λειτουργούς, και όσοι κριθούν ένοχοι, είτε για κατάχρηση εξουσίας είτε για αμέλεια είτε για διαφθορά, να τιμωρηθούν, αναλόγως.

Ήδη, βρίσκονται σε εξέλιξη δύο ποινικές έρευνες, κατόπιν στοιχείων που διαβίβασε στον Γενικό Εισαγγελέα ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης. Η μία αφορά τη διαδικασία στέγασης του Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου Λάρνακας στο υφιστάμενο κτήριο.

Μεταξύ των διαπιστώσεων της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, είναι ότι το ύψος του καθαρού ποσού που αποκόμισε ο ιδιοκτήτης από την πώληση του κτηρίου στο Δημόσιο ανήλθε στα €7 εκατ. Συγκεκριμένα, πωλήθηκε στο Δημόσιο για €15 εκατ., ενώ σύμφωνα με τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη, η αξία του κτηρίου με τη γη δεν ξεπερνούσε τα €8 εκ.

«Η εικόνα που έχουμε σχηματίσει είναι ότι ενδεχομένως διάφορα πρόσωπα που ασκούσαν δημόσια εξουσία, κεχωρισμένα ή σε συνεννόηση μεταξύ τους, μεθόδευσαν την απόκτηση του κτηρίου σε τιμή που ήταν εξόχως ασύμφορη για το Κράτος, με τρόπο ώστε να δίνεται η ψευδής εικόνα ότι η τιμή ήταν λογική και συμφέρουσα για το Κράτος και, με εκ των υστέρων ενέργειες, όταν ασκήθηκε κοινοβουλευτικός έλεγχος, ώστε να υπάρχει συγκάλυψη των μεμπτών ενεργειών που είχαν προηγηθεί», καταγγέλλει στην έκθεσή του ο Γενικός Ελεγκτής. Η ποινική έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη από τον Ιανουάριο του 2018.

Η δεύτερη ποινική έρευνα αφορά τα ήδη γνωστά “αμαρτωλά” συμβόλαια ενοικίασης κτηρίων από το ΤΕΠΑΚ. Στάλθηκαν εκθέσεις ελέγχου για 19 κτήρια στον Γενικό Εισαγγελέα, ο οποίος αποφάσισε την περαιτέρω διερεύνησή τους από την Αστυνομία.

Σωρεία παρατυπιών και παρανομιών

Η Ελεγκτική υπηρεσία, στη βάση στοιχείων, που της απέστειλε η Βουλή, πέρασε από “κόσκινο” τρέχουσες συμβάσεις για 582 ενοικιαζόμενα κτήρια. Τα ευρήματα που δημοσιεύτηκαν σε ειδική έκθεση περιλαμβάνουν τα εξής:

• Η Δημόσια Υπηρεσία, σε πολύ μεγάλο ποσοστό που φτάνει το 53%, στεγάζεται σε ενοικιαζόμενα κτήρια. Η ενοικίαση κτηρίων φαίνεται να άρχισε από το 1977. Τα τελευταία πέντε χρόνια καταβάλλεται σε ενοίκια, κατά μέσο όρο, το ποσό των €24 εκατ. τον χρόνο, ποσό, το οποίο ισοδυναμεί με το κόστος ανέγερσης κτηρίων εμβαδού περίπου 15.000 τ.μ.
• Έγινε επιλογή κτηρίων χωρίς να ακολουθηθούν οι ενδεδειγμένες διαδικασίες, παραβιάζοντας τις αρχές της χρηστής διοίκησης, ίσης μεταχείρισης και διαφάνειας. Παραδείγματα αποτελούν οι ενοικιάσεις των ακόλουθων κτηρίων: Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο Λάρνακας, Γραφείο Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας Λακατάμιας, Κεντρικά Γραφεία του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας στη Λευκωσία, Κεντρικά Γραφεία των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών στην Αγλαντζιά, Γραφεία της Επαρχιακής Διοίκησης Αμμοχώστου στο Παραλίμνι και Γραφείο Επιτρόπου Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων.
• Έχουν συναφθεί ευνοϊκά προς τους ιδιοκτήτες συμβόλαια ενοικίασης με μακροχρόνια περίοδο ενοικίασης και πρόβλεψη για αυξήσεις των ενοικίων ανά διετία, όπως είναι για παράδειγμα τα κτήρια που στεγάζουν το Επαρχιακό Γραφείο Πάφου του Τμήματος Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, το Τμήμα Κτηματολογίου (διοίκηση), τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας και τις Φαρμακευτικές Υπηρεσίες.
• Εντοπίστηκαν Συμβόλαια Ενοικίασης με συμφωνημένες τιμές ενοικίων, αρκετά υψηλότερες από τις εκάστοτε λογικές τιμές της αγοράς.
• Αρκετά ενοικιαζόμενα κτήρια δεν διέθεταν πιστοποιητικά έγκρισης.
• Ορισμένες Υπηρεσίες/Τμήματα/Οργανισμοί προχώρησαν στην ενοικίαση κτηρίων για κάλυψη των στεγαστικών τους αναγκών, με εμβαδόν γραφειακών χώρων πολύ μεγαλύτερο των απαιτούμενων.
• Δόθηκαν αυξήσεις ενοικίων, χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για περιορισμό τους.
• Ενοικιάστηκε αριθμός κτηρίων, τα οποία ήταν ακατάλληλα για στέγαση κυβερνητικών υπηρεσιών.
• Επιλέγηκαν κτήρια για μίσθωση με υψηλότερο ποσό ενοικίου από το προτεινόμενο ποσό ενοικίου άλλων ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων.
• Έγινε επιλογή κτηρίων χωρίς να ακολουθηθούν οι ενδεδειγμένες διαδικασίες, παραβιάζοντας τις αρχές της χρηστής διοίκησης, ίσης μεταχείρισης και διαφάνειας.
• Οι διαδικασίες εξέτασης των στεγαστικών αναγκών των Κρατικών Υπηρεσιών, οι οποίες τροποποιήθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο τρεις φορές, το 2011, 2014 και 2017, χρήζουν περαιτέρω τροποποίησης για καλύτερη δημοσιονομική διαχείριση της στέγασης των Κρατικών Υπηρεσιών και μείωση των λειτουργικών δαπανών του Κράτους.

Τον έλεγχο των 585 συμβολαίων ενοικίασης κτηρίων από το Δημόσιο ζήτησαν από τον Γενικό Ελεγκτή οι βουλευτές της Επιτροπής Οικονομικών, οι οποίοι αποδέσμευσαν κονδύλια για την καταβολή των ενοικίων μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο, αναμένοντας τα ευρήματα του Οδυσσέα Μιχαηλίδη. Η σχετική έκθεση στάλθηκε, την Πέμπτη, στη Βουλή, για συζήτηση και παράλληλα δόθηκε στη δημοσιότητα.