Προετοιμασίες για το Brexit

Ως γνωστόν, νέα αναβολή δόθηκε για το Brexit για το τέλος Ιανουαρίου 2020. Κανένας πάντως δεν ξέρει τι θα γίνει τελικά, αφού θα υπάρξουν και εκλογές στις 12 Δεκεμβρίου 2019.

Ορισμένες, όμως, χώρες από καιρό άρχισαν να κάνουν τις προετοιμασίες τους και για ένα «no deal» Brexit. Μια τέτοια χώρα είναι η Ελβετία. Στις αρχές Ιουλίου 2019 η Ομοσπονδιακή Σύμβουλος (Υπουργός) Karin Keller-Sutter μετέβη στο Λονδίνο για συνομιλίες με την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ) για να υπογράψει συμφωνίες σχετικά με το Brexit. Δύο συμφωνίες υπογράφτηκαν μεταξύ των δύο κυβερνήσεων σχετικά με την ασφάλεια και την απασχόληση (εργοδότηση) (βλ. Eric Albert, “La Suisse prepare le terrain de l’ apres-Brexit”, Le Temps, 11 Ιουλίου 2019, σελ. 3).

Το ΗΒ θέλει, επίσης, να πληροφορηθεί από την Ελβετία σχετικά με τις σχέσεις της τελευταίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), αφού η Ελβετία δεν είναι μέλος της ΕΕ.

Σχετικά με τις Συμφωνίες μεταξύ Ελβετίας και ΗΒ, ακόμα πριν από τον Ιούλιο του 2019 πέντε συμφωνίες είχαν ήδη υπογραφεί σχετικά με τα δικαιώματα των πολιτών, το εμπόριο, τα ασφαλιστικά συμβόλαια, τις οδικές μεταφορές και τις αεροπορικές συμφωνίες.

Κατά την επίσκεψη της κ. Keller Sutter τον Ιούλιο 2019, όπως έχει αναφερθεί έχουν ήδη υπογραφεί δυο συμφωνίες σχετικά με την ασφάλεια και την απασχόληση (εργοδότηση).

Για την ασφάλεια υπεγράφη συμφωνία για ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την τρομοκρατία και την εγκληματικότητα.

Σχετικά με την απασχόληση η Ελβετία θέλησε να εξασφαλίσει τα δικαιώματα των υπηκόων της για εργοδότηση στη Βρετανία μετά το Brexit. Απ’ ό,τι φαίνεται η Ελβετία είναι από τις χώρες που πήραν τα μέτρα τους για να προστατευτούν από ένα “no deal” Brexit.

Εμείς, τι έχουμε κάνει; Η Κύπρος, όπως είναι γνωστόν, έχει πάρα πολλές σχέσεις με το ΗΒ και το Brexit θα την επηρεάσει, ακόμα δε περισσότερο ένα «no deal» Brexit. Έχουμε πάρει τα μέτρα μας; Θα διαπραγματευτούμε με το ΗΒ για τα θέματα που μας επηρεάζουν; Για παράδειγμα: το θέμα των φοιτητών μας που σπουδάζουν σε πανεπιστήμια και άλλες σχολές στο ΗΒ. Οι Κύπριοι είναι από τους πιο καλούς πελάτες του ΗΒ και τεράστια ποσά ξοδεύονται από τους Κυπρίους για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα στο ΗΒ. Μια διαπραγμάτευση γι’ αυτό το θέμα πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατόν, αν δεν έγινε.

Άλλο θέμα για το οποίο πρέπει να γίνει διαπραγμάτευση, αν δεν έγινε, είναι για τους Κυπρίους που ζουν και εργάζονται στο ΗΒ ή ορισμένους απ’ αυτούς και για τους αντίστοιχους Βρετανούς που βρίσκονται στην Κύπρο. Ένα άλλο θέμα είναι αυτό τής στο μέλλον απασχόλησης Κυπρίων υπηκόων στο ΗΒ. Άλλο θέμα είναι το τεράστιο ζήτημα του τουρισμού από το ΗΒ. Βεβαίως, υπάρχει επίσης το θέμα των Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο. Ένα τεράστιο και πολύ λεπτό θέμα. Άλλο είναι η παροχή ιατρικών υπηρεσιών σε Κυπρίους υπηκόους από κυβερνητικά ιδρύματα στο ΗΒ.

Υπάρχουν πολλά άλλα θέματα, για τα οποία πρέπει να γίνουν συμφωνίες με το Ηνωμένο Βασίλειο. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο, που είναι οι σχέσεις μεταξύ των δύο φίλων χωρών: η Κύπρος έχει πάρα πολλούς δεσμούς με το ΗΒ και, όμως, σε πολλούς Κυπρίους έρχεται η εύλογη απορία όταν βλέπουμε για διάφορα θέματα και, τελευταίως, στην ΕΕ, ότι η μόνη χώρα που δεν μας υποστηρίζει σχετικά με τη σχέση μας με τη Τουρκία είναι το ΗΒ. Γιατί άραγε; Εμείς πάντοτε το υποστηρίζουμε και τώρα για το θέμα του Brexit η κυβέρνησή μας υποστηρίζει μέσα στην ΕΕ τη φίλη χώρα. Γιατί τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει ανταπόκριση; Κρίμα.

*Δικηγόρος, Διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών & Διεθνών Σχέσεων (Η.Ε.Ι., Γενεύης Ελβετίας), Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεοδούλου, πρώην Μέλος της Γραμματείας του ΟΗΕ στο Τμήμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων