Η μικρή Κύπρος ή όταν ακόμα κι ένα ποντίκι μπορεί να δαγκώσει μια γάτα

Την περ. Δευτέρα, 11.11.2019, το Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης υιοθέτησε και τυπικά την κατ’ αρχήν συμφωνία στην οποία είχε καταλήξει την Τετάρτη (6.11.2019) η Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων. Οι ΥπΕξ των «28» ενέκριναν ένα νομικό πλαίσιο κυρώσεων για τις «μη εξουσιοδοτημένες ενέργειες» της Τουρκίας στην ΑΟΖ, στην υφαλοκρηπίδα και στα χωρικά ύδατα της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και όπου η ΑΟΖ ή η υφαλοκρηπίδα της Κύπρου δεν έχουν διεθνώς οριοθετηθεί.

Όπως ο εκλεκτός συνάδελφος, Παύλος Ξανθούλης, επισήμανε σε ανταπόκρισή του («Φιλελεύθερος», 12.11.2019): «Το μεγαλύτερο κέρδος του πλαισίου κυρώσεων που εγκαθιδρύθηκε αφορά στην ευρύτατη στόχευσή τους, η οποία, όπως προκύπτει αβίαστα, δεν εξαντλείται στις γεωτρήσεις, αλλά καλύπτει τις τουρκικές έκνομες δραστηριότητες από το στάδιο της προετοιμασίας, δηλαδή από τις σεισμικές ενέργειες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται».

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Τούρκος Πρόεδρος, Ερντογάν, κατά πάγια τουρκική πρακτική, επιδόθηκε σε απειλές: «Ευρωπαϊκή Ένωση, να ξέρεις το εξής: Η Τουρκία δεν είναι μια από αυτές της χώρες που γνωρίσατε μέχρι στιγμής. Είμαστε μια χώρα που κάθεται μαζί σου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αυτές οι διαπραγματεύσεις μπορεί να λήξουν ξαφνικά». Ο σουλτάνος εκβίασε ξανά την ΕΕ ότι «οι πόρτες μπορεί να ανοίξουν για τα μέλη του Ισλαμικού Κράτους. Μην προσπαθήσετε να απειλήσετε την Τουρκία για τις εξελίξεις στην Κύπρο».

Η απόφαση των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ είναι σημαντική, για πολλούς λόγους. Επιβεβαιώνεται ξανά πως, όταν ένα κράτος διεκδικεί με πειστικότητα, συνέπεια και σοβαρότητα, κατά κανόνα επιτυγχάνει. Μετά την τουρκική εισβολή στην κυπριακή ΑΟΖ, στις 4 Μαΐου 2019, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τουλάχιστον πέντε φορές σε διάστημα τριών ημερών (στη Λευκωσία - 6.5.2019 και στο Σίμπιου της Ρουμανίας - 9.5.2019) μίλησε για «μια δεύτερη εισβολή (της Τουρκίας) εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου, του Δικαίου της Θάλασσας, κ.λπ».

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης υπέδειξε προς τους εταίρους μας πως «η ΕΕ, όχι για υποψήφια κράτη, αλλά για τρίτα κράτη (εννοούσε σαφώς τη Ρωσία, μετά την εισβολή και προσάρτηση της Κριμαίας, το 2014) έλαβε συγκεκριμένες κυρώσεις για παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου». Και υπογράμμισε πως «έμπρακτα πρέπει, πια, η ΕΕ να καταδείξει ότι, όπως συμπεριφέρεται με τρίτες χώρες, πολύ περισσότερο έτσι πρέπει να συμπεριφερθεί και με κράτη-μέλη».

Ο Πρόεδρος ζήτησε «στοχευμένα μέτρα» αλλά, λίγο αργότερα, επισήμανε πως τα μέτρα κατά της Τουρκίας «δεν είναι αυτοσκοπός». Δηλ. ενώ απαιτούσε, αιτιολογημένα, μέτρα κατά της εισβολικής χώρας και καλούσε τους εταίρους μας να υποστούν πιθανό κόστος από ενδεχόμενες αντιδράσεις της Άγκυρας, την ίδια στιγμή τα ακύρωνε. Αυτό το μούδιασμα της Λευκωσίας φαίνεται να ξεπεράστηκε με προφανή επιμονή του Υπουργού Εξωτερικών, Ν. Χριστοδουλίδη, ο οποίος, στο εξής, επιφορτίζεται με την υποβολή συγκεκριμένων, στοιχειοθετημένων ονομάτων με τα απαραίτητα αιτιολογικά και στοιχεία, ώστε να τοποθετηθούν στη λευκή λίστα (empty annex).

Οι νομικές κυρώσεις θα σταματήσουν τις έκνομες, εισβολικές, κατοχικές και επιθετικές δραστηριότητες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ και στην ξηρά; Όχι, βέβαια. Η άμεση αντίδραση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών και του σουλτάνου, το επιβεβαιώνουν. Άλλωστε, από τον περ. Μάιο, μετά τη νέα τουρκική εισβολή στην κυπριακή ΑΟΖ και τις γεωτρήσεις σε κυπριακά θαλασσοτεμάχια, η Τουρκία επιμένει αταλάντευτα στις πειρατικές ενέργειές της.

Ποιος θα την εμποδίσει; Ποιος θα την σταματήσει; Η Λευκωσία καλείται ξανά να αντιληφθεί τρία σημαντικά ζητήματα, τα οποία μέχρι σήμερα παραγνωρίζει, ελαυνόμενη από ψευδαισθήσεις και ασυγκράτητο τουρκοψοφοδεϊσμό. Πρώτον, η υποχωρητικότητα, ο κατευνασμός και οι γονυκλισίες δεν εξημερώνουν τον Τούρκο πειρατή.

Αντίθετα, τον αποθηριώνουν επειδή διαπιστώνει ότι απέναντί του έχει μια τρεμαλέα Κύπρο, που ικετεύει τον σφαγέα της να λύσουν δημοκρατικά και ευρωπαϊκά το Κυπριακό. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης φαίνεται να μην έχει ακόμα αντιληφθεί πως, δεν συζητάς με μία (τουρκική) τίγρη, όταν έχεις το κεφάλι σου μέσα στο στόμα της.

Δεύτερον, στις διακρατικές και διεθνείς σχέσεις, η άσκηση αποτελεσματικής εξωτερικής πολιτικής στηρίζεται στην ισχύ - στρατιωτική, οικονομική, μαλακή ή πολιτιστική. Η Τουρκία αξιοποιεί τη στρατιωτική ισχύ για να επιβάλει τις υπερφίαλες και επεκτατικές αξιώσεις της και να εξαναγκάσει την Κυπριακή Δημοκρατία να υποταχθεί.

Τρίτον, με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, δεν ευσταθεί σχεδόν καθόλου το επιχείρημα περί δυνατού και αδύναμου. Αντίθετα, όσα κράτη διαθέτουν ηγεσία και εκπεφρασμένη θέληση να αντισταθούν, να διεκδικήσουν και να υπερασπιστούν με κάθε μέσο και τεχνολογικό τρόπο τα εθνικά συμφέροντά τους, κατά τεκμήριο κερδίζουν.

Ισχύει, δηλ., το ιαπωνικό ρητό ότι: «Ακόμα και ένας ποντικός μπορεί να δαγκώσει μία γάτα». Υπό την προϋπόθεση ότι ένα κράτος και ένας λαός θα επιδείξουν οργάνωση, μεθοδικότητα, αποφασιστικότητα, αταλάντευτη επιμονή και αμάχητη συνέπεια στη διεκδίκηση των εθνικών δικαίων και συμφερόντων τους. Διερωτάται κανείς: Πότε, επιτέλους, η ηγεσία της Κύπρου θα αντιληφθεί αυτήν την αλήθεια;