Η πτώση του Τείχους του Βερολίνου και οι επιπτώσεις της

Στις 9 Νοεμβρίου 1989, 30 χρόνια από σήμερα, έπεσε το Τείχος του Βερολίνου. Δεν ήταν κάτι που αναμενόταν άμεσα από τους περισσότερους. Βέβαια, η αναταραχή και ο αναβρασμός υπόβοσκαν κυρίως στην Ανατολική Γερμανία, της οποίας οι κάτοικοι με κίνδυνο της ζωής τους προσπαθούσαν να περάσουν το Τείχος προς τη Δυτική Γερμανία, προς την ελευθερία και την οικονομική ευημερία, εισπράττοντας από τις Αρχές της Δυτικής Γερμανίας και το Begrussungsgeld (λεφτά του καλωσορίσματος) από 100 DM (γερμανικά μάρκα), που για τους Ανατολικογερμανούς ήταν μεγάλο ποσόν. Πολύ λίγοι, όμως, περίμεναν ότι το Τείχος θα έπεφτε χωρίς μεγαλύτερες εσωτερικές συνέπειες και θα επακολουθούσε η επανένωση της Γερμανίας χωρίς αιματοχυσία.

Το Τείχος, λοιπόν, έπεσε και οι Ανατολικογερμανοί πανηγύριζαν. Εντούτοις, οι πτώση του Τείχους δεν ήταν κάτι που επέφερε άμεσα τα καλά αποτελέσματα χωρίς τις δυσκολίες που επακολούθησαν. Επισκέφτηκα το Βερολίνο δέκα χρόνια μετά, δηλαδή το 1999 και είδα ότι οι εσωτερικές επιπτώσεις της επανένωσης της Γερμανίας ήταν πάντα παρούσες. Η διαφορά του βιοτικού επιπέδου μεταξύ των Δυτικογερμανών και Ανατολικογερμανών ήταν πάντα μεγάλη, οι δε Δυτικογερμανοί επιβαρύνονταν στο να πληρώνουν περισσότερα στο Κράτος λόγω της οικονομικής κατάστασης των Ανατολικογερμανών. Εκείνο που ένας τρίτος μπορούσε να παρατηρήσει ήταν η διαφορά της νοοτροπίας που υπήρχε μεταξύ των Δυτικογερμανών και των Ανατολικογερμανών, που έζησαν για χρόνια κάτω από ένα κομμουνιστικό καθεστώς. Βεβαίως με την επανένωση της Γερμανίας και την πάροδο του χρόνου η Γερμανία κατέστη μια Μεγάλη Δύναμη με διπλάσιο πληθυσμό και πόρους.

Η πτώση του Τείχους και η επανένωση της Γερμανίας έφεραν κατακλυσμιαίες εξωτερικές επιπτώσεις. Ήταν η αρχή της πτώσης του κομμουνισμού σε όλη την Ανατολική Ευρώπη, η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και η δημιουργία νέων Κρατών στην Ασία που προέρχονταν από την πρώην Σοβιετική Ένωση.

Τριάντα χρόνια μετά τη πτώση του Τείχους ο κόσμος συνεχίζει να μεταβάλλεται και η Ευρώπη συνεχίζει επίσης να προσπαθεί να βρει την ταυτότητά της. Η ιστορία συνεχίζεται.

*Δικηγόρος, Διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών & Διεθνών Σχέσεων (Η.Ε.Ι., Γενεύης Ελβετίας), Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεοδούλου, πρώην Μέλος της Γραμματείας του ΟΗΕ στο Τμήμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων