«Τα έσοδα από την πλοιοδιαχείριση ξεπέρασαν το €1 δις»

Σε ένα από τα καλύτερα του κόσμου έχει εξελιχθεί το κυπριακό ναυτιλιακό μας σύμπλεγμα, σύμφωνα με την Υφυπουργό Ναυτιλίας, Νατάσα Πηλείδου, η οποία σε συνέντευξή της στη «Σημερινή» αναφέρεται με στοιχεία και αριθμούς στην ανάπτυξη που επήλθε τα τελευταία έτη σε αυτόν τον τομέα. Την ίδια ώρα, η κ. Πηλείδου μιλά για τους στόχους που έθεσε το Υφυπουργείο Ναυτιλίας, για τις ευκαιρίες που προκύπτουν για τη χώρα μας με τις εξελίξεις όσον αφορά το Brexit και τις εξορύξεις στην κυπριακή ΑΟΖ και για τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν σήμερα οι ναυτιλιακές εταιρείες στην Κύπρο.

Θεωρείτε ότι η κυπριακή ναυτιλία έχει προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης στο άμεσο μέλλον; Τα μηνύματα που παίρνετε από τις ναυτιλιακές εταιρείες είναι θετικά;

Η Κύπρος αποτελεί σήμερα ένα σύγχρονο και ολοκληρωμένο ναυτιλιακό σύμπλεγμα, που συνδυάζει από τη μια ένα διεθνές νηολόγιο εγνωσμένου κύρους και ποιότητας, το οποίο συγκαταλέγεται ανάμεσα στα μεγαλύτερα στον κόσμο και από την άλλη διαθέτει μία επιτόπια ναυτιλιακή βιομηχανία, η οποία δραστηριοποιείται σε ένα ευρύ φάσμα της ναυτιλίας.

Το ναυτιλιακό μας κέντρο έχει διευρυνθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια τόσο σε αριθμό εταιρειών όσο και σε φάσμα δραστηριοτήτων και παρεχόμενων υπηρεσιών. Ενδεικτικά παρατίθενται τα ακόλουθα στατιστικά στοιχεία:

• Ο κυπριακός στόλος βρίσκεται σήμερα στο πιο ψηλό επίπεδο που έχει σημειωθεί ποτέ από την ημερομηνία εφαρμογής του συστήματος φόρου χωρητικότητας το 2010, αγγίζοντας τα 24,5 εκατομμύρια κόρους, ενώ παράλληλα διατηρεί εξαιρετικές προδιαγραφές ποιότητας και ασφάλειας.
• Οι εταιρείες που είναι ενταγμένες στο σύστημα φόρου χωρητικότητας φτάνουν σήμερα τις 220 (από 168 που ήταν την 31/12/2017).
• Παράλληλα παρουσιάζεται αύξηση τόσο στον αριθμό εταιρειών που προσφέρουν υποστηρικτικές και παρεμφερείς υπηρεσίες στον τομέα της ναυτιλίας όσο και στο εύρος των εν λόγω δραστηριοτήτων. Πέραν της πλοιοκτησίας και της πλοιοδιαχείρισης, σήμερα δραστηριοποιούνται στην Κύπρο εταιρείες παροχής ναυτιλιακής τεχνολογίας, ψηφιακών και τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, εταιρείες παροχής καυσίμων και εξοπλισμού, εταιρείες παροχής μεσιτικών, ασφαλιστικών και εξειδικευμένων επαγγελματικών υπηρεσιών, ενώ οι πλείστες κυπριακές τράπεζες έχουν επεκταθεί στον τομέα της χρηματοδότησης ναυτιλιακών δραστηριοτήτων (shipping finance).
• Τα έσοδα από την πλοιοδιαχείριση αυξήθηκαν κατά 9% το 2018 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ξεπερνώντας το €1 δις.

Η συνεχής ανάπτυξη της Κύπρου ως ενός ολοκληρωμένου ναυτιλιακού συμπλέγματος, καθώς και η σύσταση του Υφυπουργείου Ναυτιλίας έχουν λειτουργήσει ως πόλος έλξης πολλών ναυτιλιακών εταιρειών και τα μηνύματα που λαμβάνουμε τόσο από τις εταιρείες που ήδη έχουν παρουσία στην Κύπρο τόσο και από δυνητικούς επενδυτές είναι θετικά.

Επιπρόσθετα, πιστεύουμε ότι οι εξελίξεις στον τομέα των υδρογονανθράκων και της ανακάλυψης φυσικού αερίου τα τελευταία χρόνια στην κυπριακή ΑΟΖ και στη γύρω περιοχή, επιφέρουν μια θετική συγκυρία για την κυπριακή ναυτιλία, η οποία αναμένεται να δημιουργήσει αναδυόμενες ευκαιρίες στην προσέλκυση περισσοτέρων ποιοτικών πλοίων και ναυτιλιακών εταιρειών στο νησί.

Η Κύπρος διαθέτει την εμπειρία και έχει τις δυνατότητες και την τεχνογνωσία να συνεχίσει όχι μόνο να παρέχει υψηλού επιπέδου ναυτιλιακές υπηρεσίες, αλλά και να ανεβάσει περαιτέρω τη θέση της ως ένα εξαιρετικής σημασίας ναυτιλιακό κέντρο με ανεπτυγμένη υποδομή.

Πώς επηρεάζει το Brexit τον τομέα στη χώρα μας; Υπάρχει ενδιαφέρον από ξένες εταιρείες;

Το Brexit έχει δημιουργήσει κάποιες ευκαιρίες για την κυπριακή ναυτιλία με τη δημιουργία παρουσίας κάποιων σημαντικών εταιρειών και τη νηολόγηση πλοίων στο κυπριακό νηολόγιο. Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που προσφέρει η Κύπρος είναι σημαντικά για κάθε δυνητικό επενδυτή που θέλει να μεταφέρει δραστηριότητες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τέτοια πλεονεκτήματα είναι ασφαλώς το αγγλοσαξονικό νομικό σύστημα, η γεωγραφική θέση, το ελκυστικό φορολογικό περιβάλλον και τα κίνητρα που προσφέρονται σε επιχειρήσεις και προσωπικό. Ακόμη, η Κύπρος προσφέρει υψηλής ποιότητας εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό καθώς και εξειδικευμένες επαγγελματικές υπηρεσίες, ενώ την ευνοεί η σύγκριση µε άλλα ναυτιλιακά κέντρα και στο θέμα του κόστους της ενοικίασης γραφείων, φοίτησης σε σχολεία κλπ.

Επιπρόσθετα όσον αφορά το Brexit, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών, το Υφυπουργείο Ναυτιλίας έχει επεξεργαστεί σειρά δράσεων προκειμένου να διασφαλίσει ότι η κυπριακή ναυτιλία, οι ναυτιλιακές εταιρείες που έχουν παρουσία στην Κύπρο και τα πλοία στο κυπριακό νηολόγιο δεν θα επηρεαστούν δυσμενώς σε περίπτωση ενός άτακτου Brexit.

«Οι εξελίξεις στον τομέα των υδρογονανθράκων και της ανακάλυψης φυσικού αερίου τα τελευταία χρόνια στην κυπριακή ΑΟΖ και στη γύρω περιοχή, επιφέρουν μια θετική συγκυρία για την κυπριακή ναυτιλία»

Ποιες προκλήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν σήμερα οι ναυτιλιακές εταιρείες στην Κύπρο;

Διαχρονικά η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η κυπριακή ναυτιλία είναι η συνεχιζόμενη επιβολή περιοριστικών μέτρων από την Τουρκία στα κυπριακά πλοία για ελλιμενισμό στα τούρκικα λιμάνια. Τα περιοριστικά μέτρα που έχουν υιοθετηθεί από την Τουρκία (από το 1987) επηρεάζουν αρνητικά την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής ναυτιλίας, αλλά και την ελκυστικότητα της Κύπρου ως βάσης για διεθνείς ναυτιλιακές δραστηριότητες.

Μια άλλη μεγάλη πρόκληση, που θα αντιμετωπίσει όχι μόνο η κυπριακή αλλά και η παγκόσμια ναυτιλία, είναι οι προσπάθειες που γίνονται για τη μείωση των ρύπων, οι οποίες επηρεάζουν τόσο το κόστος διαχείρισης των πλοίων, όσο και τις δεξιότητες που πρέπει να έχουν τα πληρώματα των πλοίων σε σχέση με τη χρήση εξειδικευμένου εξοπλισμού και την εφαρμογή περίπλοκων διαδικασιών. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η μείωση στις εκπομπές θείου από τον Ιανουάριο του 2020 στο πλαίσιο των νέων κανονισμών του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ). Παρόλες τις προκλήσεις, η ναυτιλία αντιμετωπίζει το θέμα της μείωσης των ρύπων με θετικό πνεύμα, προκειμένου να διατηρήσει τον ρόλο της ως μια από τις καθαρότερες μεθόδους μεταφοράς και η ραχοκοκαλιά του διεθνούς εμπορίου.

Μιλήστε μας λίγο και για το Σχέδιο κρατικής ενίσχυσης για αναβάθμιση ακτοπλοϊκών σκαφών που ενέκρινε πρόσφατα το Υπουργικό…

Σκοπός του σχεδίου, το οποίο εγκρίθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2019 από το Υπουργικό Συμβούλιο, είναι η αναβάθμιση του τομέα της ακτοπλοΐας και των επαγγελματικών υπηρεσιών που προσφέρονται από τα ακτοπλοϊκά σκάφη σε ντόπιους και ξένους τουρίστες, με περισσότερη ασφάλεια και μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.

Πιο συγκεκριμένα, με το εν λόγω Σχέδιο επιδιώκεται (α) η προαγωγή της προστασίας του περιβάλλοντος, (β) η αναβάθμιση/ βελτίωση των μέσων ναυσιπλοΐας, (γ) η ενίσχυση των συνθηκών ασφάλειας και υγείας των επιβατών και του πληρώματος και (δ) η εξυπηρέτηση της προσβασιμότητας Ατόμων με Αναπηρίες (ΑμεΑ) στα υπό αναβάθμιση σκάφη.

Το Σχέδιο θα εφαρμοστεί από το Υφυπουργείο Ναυτιλίας κατά την περίοδο 2019-2022 (με συνολικό προϋπολογισμό ύψους τριών (3) εκατομμυρίων (1 εκατομμύριο ανά έτος) και η μέγιστη χρηματοδοτική ενίσχυση που θα παρέχεται δεν θα ξεπερνά τις €200.000 ανά δικαιούχο, ενώ η ένταση της χορηγίας δεν θα ξεπερνά το 60% των επιλέξιμων δαπανών αναβάθμισης.

Δικαιούχοι θα είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία είναι ιδιοκτήτες επαγγελματικού ακτοπλοϊκού σκάφους και ασκούσαν οικονομική δραστηριότητα όχι λιγότερη από τρία (3) χρόνια τα τελευταία εφτά (7) χρόνια πραγματοποιώντας τουλάχιστον εξήντα (60) πλόες ανά τουριστική περίοδο (Απρίλη- Νοέμβριο). Σύμφωνα με τις πρόνοιες του Σχεδίου, η ελάχιστη επένδυση θα πρέπει να είναι τουλάχιστον €20.000.

«Το Brexit έχει δημιουργήσει κάποιες ευκαιρίες για την κυπριακή ναυτιλία με τη δημιουργία παρουσίας κάποιων σημαντικών εταιρειών και τη νηολόγηση πλοίων στο κυπριακό νηολόγιο»

Ποιες είναι οι προτεραιότητες του Υφυπουργείου Ναυτιλίας;

Όραμα του Υφυπουργείου είναι η εκπόνηση της ολοκληρωμένης «Εθνικής Στρατηγικής για τη Ναυτιλία» σε συνεργασία με τη ναυτιλιακή βιομηχανία, με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη της Κύπρου ως ενός ολοκληρωμένου και προηγμένου ναυτιλιακού κέντρου που να καλύπτει το εύρος των ναυτιλιακών και παρεμφερών δραστηριοτήτων και να ενθαρρύνει την ενίσχυση της τεχνογνωσίας, την υψηλής ποιότητας εκπαίδευση, την καινοτομία και τη γαλάζια ανάπτυξη.

Συγκεκριμένα, οι ενέργειές μας έχουν ως στόχο την περαιτέρω βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται σε υφιστάμενες ναυτιλιακές εταιρείες αλλά και την προσέλκυση επιπρόσθετων ποιοτικών πλοιοκτητριών και ναυτιλιακών εταιρειών στην Κύπρο, με αλυσιδωτή θετική επίδραση στην περαιτέρω μείωση της ανεργίας και στην ενίσχυση άλλων οικονομικών κλάδων που παρέχουν υπηρεσίες προς τη Ναυτιλιακή Βιομηχανία. Επίσης σημαντική είναι η διατήρηση και η ενίσχυση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων, με κύριο στόχο την ανανέωση του φορολογικού μας συστήματος για περίοδο 10 ετών.

Τι γίνεται με την ανανέωση από την Κομισιόν του κυπριακού φορολογικού πλαισίου (φόρος χωρητικότητας);

Είμαστε στα τελικά στάδια της διαβούλευσης με την Κομισιόν σχετικά με τον φόρο χωρητικότητας και ευελπιστούμε ότι η διαδικασία θα ολοκληρωθεί πολύ σύντομα. Είμαστε αισιόδοξοι βάσει της μέχρι σήμερα εξέλιξης των διαβουλεύσεων και θεωρούμε ότι θα έχουμε θετικές εξελίξεις πριν από το τέλος του έτους.

Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η πρόταση που ετοιμάζετε για την Κομισιόν αναφορικά με την ακτοπλοϊκή σύνδεση Κύπρου – Ελλάδας;

Με στόχο το 2020 να υπάρξει ακτοπλοϊκή σύνδεση με την Ελλάδα, το ΥΦΥΝ μαζί με τον Έφορο Κρατικών Ενισχύσεων εντατικοποιεί τις προσπάθειες προκειμένου να ολοκληρωθεί το συντομότερο η πρόταση που θα κατατεθεί ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την επιδότηση της δραστηριότητας με ευρωπαϊκά ή κρατικά κονδύλια.

Το πρώτο βήμα έχει υλοποιηθεί με την ολοκλήρωση της μελέτης βιωσιμότητας μιας τέτοιας δραστηριότητας, η οποία καταγράφει το χρηματοδοτικό κενό που προκύπτει στη βάση των διαφόρων σεναρίων.

Ο στόχος του ΥΦΥΝ είναι οι διαδικασίες να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το επόμενο καλοκαίρι. Ξεκαθαρίζεται ότι το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της πρότασης βασίζεται στο πόσο γρήγορα θα καταλήξει στο θέμα η Κομισιόν, καθώς και στο ενδιαφέρον που θα επιδείξουν οι εταιρείες για να εντάξουν το δρομολόγιο Κύπρου - Ελλάδας στο πρόγραμμά τους.