Η καταναλωτική συμπεριφορά είναι ο εσωτερικός μας κόσμος

Έρχονται Χριστούγεννα, γιορτινοί ρυθμοί και οι αγορές ελπίζουν στην επόμενη εβδομάδα, ενόψει Πρωτοχρονιάς και συνάμα ημέρα ανταλλαγής δώρων, να πάρουν τα πάνω τους. Οι περισσότεροι από εμάς θα προσπαθήσουμε να οργανωθούμε για τα δώρα που είμαστε υποχρεωμένοι ν’ αγοράσουμε (στα παιδιά μας και στα βαφτιστήρια μας), γιατί αν κατέβουμε ανεξέλεγκτα στα καταστήματα, είναι πολύ πιθανόν να ξοδέψουμε περισσότερα χρήματα και να χάσουμε τον προϋπολογισμό του μήνα...

Παράλληλα, κάθε χρόνο υποσχόμαστε στον εαυτό μας ότι δεν θα αγοράσουμε τα δώρα της Πρωτοχρονιάς την τελευταία στιγμή, πάντα, όμως, καταλήγουμε να ψωνίζουμε την 31η Δεκεμβρίου.

Ίσως να μην το έχουμε σκεφτεί ποτέ, ωστόσο η κάθε καταναλωτική συμπεριφορά κρύβει πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για τον εσωτερικό μας κόσμο. Έρευνα του Πανεπιστημίου της Φλόριντα κατατάσσει τους ανθρώπους σε κατηγορίες, ανάλογα με το πώς ψωνίζουν τα δώρα τους. Η έρευνα επισημαίνει ότι ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η συγκεκριμένη διαδικασία αποκαλύπτει πολλά για τον χαρακτήρα του κάθε ανθρώπου. Πριν γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, να σας πούμε ότι υπάρχει λίγος χρόνος για να διορθωθούμε, όσοι το θέλουμε.

• Εκείνοι της τελευταίας στιγμής: Δεν έχουν άγχος για τις επιλογές τους, δεν θεωρούν την αγορά δώρου ως κάτι το ιδιαίτερα σημαντικό, έχουν έτοιμες δικαιολογίες για τη μη επιλογή σωστού δώρου, ενώ θεωρούν ότι ακόμα και μια δωροεπιταγή είναι καλό δώρο και «μας βγάζει από τον μπελά».
• Εκείνοι που φτιάχνουν λίστα: Από πολύ νωρίς, τσεκάρουν και ξανατσεκάρουν τις σημειώσεις τους για το τι θα ψωνίσουν στον καθένα. Συγκροτημένοι άνθρωποι, με πρόγραμμα στη ζωή τους. Λειτουργούν αποτελεσματικά και παραγωγικά όταν είναι μέσα στο πρόγραμμα, και ενδεχομένως αποδιοργανώνονται τελείως σε περίπτωση που το πρόγραμμα καταστρατηγείται. Χρειάζονται πολύ χρόνο, ωστόσο, προκειμένου να πάρουν την κάθε τους απόφαση.
• Εκείνοι που αγοράζουν δώρα τυποποιημένα: Επιμένουν στις σίγουρες λύσεις και στα συντηρητικά πρότυπα, αδιαφορούν για τις προκλήσεις και για το καινούργιο, δεν ρισκάρουν και δεν διακρίνονται για την τεχνοκρατική διαχείριση του προγράμματός τους. Είναι τυπικοί και δεν επιθυμούν συναισθηματική εμπλοκή στις κοινωνικές τους υποχρεώσεις. Ωστόσο, δίνουν αξία στη διαδικασία του δώρου, το οποίο δεν θεωρούν αναγκαίο κακό και γι' αυτό προχωρούν σε αγορές δώρων που είναι συνηθισμένα και χωρίς φαντασία.
• Εκείνοι που αγοράζουν δώρα στηριζόμενοι στο δικό τους γούστο: Είναι εγωκεντρικοί, θεωρούν ότι από τη στιγμή που αρέσει στους ίδιους ένα βιβλίο ή ένα κασκόλ, θα πρέπει να αρέσει και σε όλους τους άλλους. Δεν σκέφτονται εάν το δώρο που θα αγοράσουν θα αρέσει ή όχι σε αυτόν που απευθύνεται. Πιστεύουν ότι αποτελούν το επίκεντρο του πλανήτη. Βαθύτατα προβληματικά άτομα στην κοινωνική συμπεριφορά τους.
• Εκείνοι που κάνουν δώρα «με την ψυχή τους»: Βαθύτατα συναισθηματικοί τύποι, αδιαφορούν για το κόστος των δώρων, αγοράζουν μόνο με βάση το θυμικό, τη διάθεσή τους και πολλές φορές καταφεύγουν σε υπερβολές. Αυτή η ομάδα είναι εντελώς αντίθετη από την τελευταία που αναφέραμε.

«Χρυσός οδηγός»

για οικονομικά ψώνια

ΚΑΙ αφού αναφερθήκαμε πριν στους καταναλωτικούς χαρακτήρες, ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για το πώς θα αποφύγουμε τα περιττά έξοδα. Οι ανάγκες μας δεν περιμένουν. Τι μπορούμε να κάνουμε για να περιορίσουμε τα έξοδα στην υπεραγορά, χωρίς να στερηθούμε τα είδη που χρειαζόμαστε; Διαβάστε στη συνέχεια πέντε χρήσιμες συμβουλές για πιο «έξυπνες» και, φυσικά, πιο οικονομικές αγορές. Η πειθαρχία στον προϋπολογισμό σας, η σύγκριση τιμών, η χρήση μίας πιστωτικής κάρτας για τα ψώνια και ο έλεγχος των αποδείξεων κατά την επιστροφή μας στο σπίτι, είναι από τα σημαντικότερα που πρέπει να προσέχετε.

1) Οργανώστε τα ψώνια σας: Όταν κάποιο από τα τρόφιμά σας τελειώσει και θελήσετε να το αντικαταστήσετε, προσθέστε το σε μια λίστα που θα έχετε δημιουργήσει αποκλειστικά για τα ψώνια στην υπεραγορά.

Αυτό το μικρό δείγμα «πειθαρχίας» θα σας βοηθήσει να διατηρείτε τον έλεγχο του προϋπολογισμού σας. Στη λίστα μπορείτε να καταγράφετε και τις τιμές από τα προϊόντα που θέλετε να αγοράσετε. Με τον τρόπο αυτό θα γνωρίζετε εκ των προτέρων πόσα χρήματα πρέπει να έχετε μαζί σας και έτσι θα αγοράζετε μόνο αυτά τα οποία χρειάζεστε.

2) Δώστε χρόνο στα ψώνια σας: Πηγαίνετε μια φορά την εβδομάδα για ψώνια, διαθέτοντας κάθε φορά τον απαραίτητο χρόνο. Είναι σημαντικό να αφιερώσετε επαρκή χρόνο στα ψώνια σας, κάτι που δεν μπορεί να συμβεί αν επισκέπτεστε καθημερινά την υπεραγορά. Με τον τρόπο αυτό μπορείτε να κάνετε καλύτερο έλεγχο τιμών, συγκρίνοντάς τες πριν προβείτε στην αγορά.

3) Χρησιμοποιήστε μία μόνο κάρτα: Είναι εξαιρετικά σημαντικό να μη «σκορπάτε» τις αγορές για τα ψώνια σας σε πολλές κάρτες, εάν δεν συνηθίζετε να πληρώνετε με μετρητά. Όταν έχετε όλες τις αγορές σας συγκεντρωμένες σε μία κάρτα, μπορείτε να έχετε και τον έλεγχο των εξόδων σας, κάνοντας με αυτόν τον τρόπο καλύτερο κουμάντο στα οικονομικά σας.

4) Ελέγχετε τις αποδείξεις: Κάθε φορά που πληρώνετε, ειδικά όταν χρησιμοποιείτε κάρτα, ελέγξτε την απόδειξη. Αυτό είναι απαραίτητο, γιατί πολλές φορές παρατηρείται το φαινόμενο λανθασμένων χρεώσεων.

5) Φτιάξτε ό,τι μπορείτε μόνοι σας: Προκειμένου να μειώσετε σημαντικά τα έξοδά σας, καλό θα ήταν να προσπαθήσετε να φτιάξετε μόνοι σας ό,τι αγοράζατε έτοιμο από την υπεραγορά. Ένα παράδειγμα είναι οι σαλάτες. Είναι πολύ πιο οικονομικό να αγοράζετε τα λαχανικά και να τα τεμαχίζετε μόνοι σας, από το να αγοράζετε έτοιμη τη σαλάτα. Άλλο παράδειγμα είναι τα έτοιμα φαγητά στην κατάψυξη, τα οποία θα μπορούσαμε, αν αφιερώναμε λίγο χρόνο, να τα φτιάχναμε εμείς οι ίδιοι.