Παραεμπόριο με κυπριακά προϊόντα-«μαϊμού»

Την πρακτική της “κυπροποίησης” προϊόντων καταγγέλλουν τόσο οι αγροτικές οργανώσεις όσο και το ίδιο το Συμβούλιο Εμπορίας Κυπριακών Πατατών.
Ανήθικες πρακτικές ακολουθούν επιτήδειοι έμποροι, οι οποίοι θησαυρίζουν από το παραεμπόριο αγροτικών προϊόντων. Η καλά στημένη κομπίνα, η οποία αποφέρει κέρδη εκατομμυρίων, έστησε τα πλοκάμια της σε Ελλάδα αλλά και Κύπρο, με θύματα τόσο τους παραγωγούς, όσο και τους ίδιους τους καταναλωτές.
Σε ρεπορτάζ της “Σ” την Κυριακή, 10 Φεβρουαρίου, αποκαλύφθηκε η κομπίνα που έχει στηθεί στην Ελλάδα με το “βάπτισμα” αγνώστου προελεύσεως πατατών σε κυπριακές. Παρ’ όλα αυτά το θέμα δεν είναι καινούριο, καθώς αθέμιτες πρακτικές “βαπτίσματος” ή και απομιμήσεων παρατηρούνται συχνά όσον αφορά αγροτικά προϊόντα και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ποιοτικά προϊόντα όπως η κυπριακή πατάτα.
Την πρακτική της “κυπροποίησης” προϊόντων καταγγέλλουν τόσο οι αγροτικές οργανώσεις όσο και το ίδιο το Συμβούλιο Εμπορίας Κυπριακών Πατατών. Σε δηλώσεις του στη “Σ” ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου, Χρήστος Παπαπέτρου, κατήγγειλε ότι έχουν παρατηρηθεί, εκτός από τα φαινόμενα “πλασαρίσματος” πατατών αγνώστου προελεύσεως στην Ελλάδα ως κυπριακών, και η εισαγωγή φρούτων από την Ελλάδα στη χώρα μας, τα οποία στη συνέχεια παρουσιάζονται στους καταναλωτές ως κυπριακά.

Όπως ανέφερε ο κ. Παπαπέτρου, η κομπίνα αποκαλύφθηκε σε περίοδο που τα κυπριακά φρούτα παρέμεναν αδιάθετα, ενώ επιτήδειοι έμποροι προχωρούσαν σε εισαγωγή φρούτων από την Ελλάδα και πώλησή τους ως «κυπριακών σε προσφορά» και σε κατά πολύ πιο ανταγωνιστική τιμή από τα εγχώρια προϊόντα.

Επειδή, ανέφερε, το περιθώριο κέρδους είναι μεγάλο συγκρίνοντας τα χαμηλότερης τιμής ελληνικά και τα ακριβότερα κυπριακά, οι εν λόγω έμποροι κερδοσκοπούσαν αυξάνοντας την τιμή των εν λόγω προϊόντων-“μαϊμού”, ώστε να είναι ελάχιστα χαμηλότερη και ανταγωνιστική από την τιμή των κυπριακών προϊόντων και να παραπλανούν τον καταναλωτή.
Μάλιστα, ο κ. Παπαπέτρου κατήγγειλε και περιστατικά ανάμειξης κυπριακών προϊόντων με υποδεέστερα ποιοτικά προϊόντα άλλων χωρών σε υπεραγορές αλλά και φρουταρίες. Τέτοια φαινόμενα, σημείωσε, είναι πολύ συχνά, αφού είναι δύσκολο για έναν μη έμπειρο καταναλωτή να τα εντοπίσει.
Σύμφωνα, πάντως, με αρμόδιο λειτουργό του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, οι παράνομες αυτές πρακτικές γίνονται μεμονωμένα. Σε σπανιότερες περιπτώσεις τέτοια φαινόμενα παρατηρούνται σε μεγάλες υπεραγορές, οι οποίες είναι υποχρεωμένες να τηρούν τις σημάνσεις προϊόντων. Με την ευθύνη ελέγχου της ποιότητας και της προέλευσης των αγροτικών προϊόντων είναι επιφορτισμένοι επιθεωρητές του Υπουργείου, οι οποίοι μπορούν να εξακριβώσουν τις παρατυπίες και να ξεχωρίσουν τις ποικιλίες των προϊόντων. Παρόλα αυτά, όσον αφορά τις λαϊκές αγορές, αναμένεται η αλλαγή της υπάρχουσας νομοθεσίας ώστε να δίνει περισσότερες αρμοδιότητες στο Υπουργείο Γεωργίας, καθώς μέχρι σήμερα αρμόδιο είναι το Υπουργείο Εσωτερικών.

Όπως αναφέρθηκε από το Υπουργείο Γεωργίας, παρά το ότι έχουν καταγραφεί φαινόμενα ψεύτικων σημάνσεων σε αγροτικά προϊόντα, ή ανάμειξή τους με κυπριακά, εντούτοις, η νέα πρακτική η οποία πλέον ακολουθείται από μεγάλες υπεραγορές είναι το πακετάρισμα προϊόντων σε ειδικές συσκευασίες με την ανάλογη σήμανση ή και η παρουσίασή τους στους πάγκους των υπεραγορών ή των φρουταριών σε ειδικά χαρτοκιβώτια με ειδική σήμανση προέλευσης αντί τα μέχρι σήμερα πλαστικά. Συνεπώς εναπόκειται τόσο στον ίδιο τον παραγωγό να αφιερώσει περισσότερη σημασία στην εμφάνιση και παρουσίαση του προϊόντος του αλλά και στον ίδιο τον καταναλωτή να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικός όταν παρατηρεί πρόχειρες σημάνσεις ή αναμείξεις προϊόντων στα ίδια κιβώτια.
Κίνδυνοι από το παράνομο εμπόριο
Σε συχνές καταγγελίες προβαίνουν, εξάλλου, γεωργοί και αγροτικές οργανώσεις για ύπαρξη κυκλώματος παράνομου εμπορίου στη χώρα μας. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, επιτήδειοι έμποροι φαίνεται να εισάγουν αγροτικά προϊόντα από τα κατεχόμενα διά μέσου μη ελεγχόμενων σημείων πρόσβασης. Ενώ το εμπόριο με τα κατεχόμενα από ελεγχόμενα σημεία πρόσβασης βάσει του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής ελέγχεται και αφορά προϊόντα τα οποία καλλιεργούνται στις κατεχόμενες περιοχές από Τουρκοκυπρίους, η παράνομη διοχέτευση εμπορευμάτων στις ελεύθερες περιοχές αφορά κυρίως προϊόντα αγνώστου προελεύσεως, τα οποία τις περισσότερες φορές μπορεί να προέρχονται από την Τουρκία, την Αίγυπτο ή άλλες τρίτες χώρες, για τις οποίες πιθανόν να υπάρχει υπό κανονικές προϋποθέσεις αυστηρότερος έλεγχος όσον αφορά την εισαγωγή τους στο καλάθι του καταναλωτή.
Μάλιστα, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Εμπορίας Κυπριακών Πατατών, Γιώργος Τάσου, επεσήμανε και τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την παράνομη διοχέτευση αγροτικών προϊόντων. Ανέφερε ότι ο κίνδυνος αυτός είναι ορατός τόσο για τον καταναλωτή όσο και για τις ίδιες τις αγροτικές καλλιέργειες. Αφενός, τα προϊόντα τα οποία μπαίνουν στις ελεύθερες περιοχές παράνομα δεν περνούν τους απαραίτητους ελέγχους από τα αρμόδια τμήματα και βέβαια δεν πληρούν τις προδιαγραφές που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση στη χρήση φυτοφαρμάκων.

Αφετέρου, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος, ανέφερε ο κ. Τάσου, μετάδοσης ασθενειών σε καλλιέργειες, όπως είναι το γνωστό βακτήριο Ralstonia Solanacearum, γνωστό και ως “Brown Rot” (καστανή σήψη), μία από τις πιο καταστρεπτικές αδροβακτηριώσεις που προσβάλλει πολλά είδη φυτών, κυρίως την πατάτα. Το βακτήριο είναι σε έξαρση στην Αίγυπτο και για τον λόγο αυτό το εμπόριο προϊόντων από τη συγκεκριμένη χώρα στην Κύπρο αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση ρυθμίζεται και τίθενται αυστηροί έλεγχοι στα αιγυπτιακά προϊόντα. Σχετική οδηγία (98/57/EC) έχει εκδοθεί το 1998 από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την προστασία από τη μετάδοση της συγκεκριμένης ασθένειας.
Σε πρόσφατη αναφορά της Κομισιόν τον περασμένο Ιούλιο, για τις ασθένειες που αντιμετωπίζονται στα κράτη-μέλη για τα γεωργικά προϊόντα και πιο συγκεκριμένα για τις ασθένειες που προσβάλλουν τις πατάτες «Ralstonia solanacearum» («Brown Rot») και «Clavibacter michiganensis ssp. Sepedonicus» («Potato Ring Rot»), σημειώθηκε ότι βάσει αποτελεσμάτων ερευνών που ελήφθησαν από 27 κράτη μέλη και από την Ελβετία, σημειώνονται σημαντικές προσπάθειες έρευνας και εκρίζωσης στα κράτη μέλη για τις δύο σοβαρές ασθένειες.
Επισημαίνεται, παράλληλα, ότι έντεκα κράτη-μέλη επηρεάστηκαν από τη “Ring Rot”, η οποία εντοπίστηκε τόσο σε πατατόσπορο όσο και σε πατάτες κατανάλωσης στην Ισπανία, την Πολωνία και τη Ρουμανία. Όπως επισημαίνει στην αναφορά της η Κομισιόν, η συχνότητα εμφάνισης δακτυλιοειδούς σήψης (“Ring Rot”) έχει αυξηθεί ελαφρώς στην πατάτα και είναι σταθερή για τον πατατόσπορο, με την κατάσταση στη Ρουμανία να έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια, ενώ κρούσματα και για τις δύο ασθένειες εντοπίστηκαν σε Ισπανία, Γερμανία και Πολωνία.
Λαμβάνει μέτρα το Υπουργείο
Σύμφωνα με όσα ανέφερε αρμόδιος λειτουργός του Υπουργείου Γεωργίας, λαμβάνονται όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα για τα εισαγόμενα προϊόντα και οι έλεγχοι είναι εξαντλητικοί, κυρίως όσον αφορά τρίτες χώρες με τις οποίες το εμπόριο ρυθμίζεται, όπως η Αίγυπτος. Για τον λόγο αυτό, ανέφερε, παρόμοια κρούσματα δεν έχουν εντοπιστεί στη χώρα μας, χωρίς να παραλείψει να παραδεχθεί τους κινδύνους που εγκυμονεί η παράνομη διοχέτευση στην αγορά αγροτικών προϊόντων τα οποία διαφεύγουν του απαραίτητου ελέγχου.