Πόρισμα-κόλαφος

Σε λιγότερο από ένα μήνα (αρχές Μαρτίου), το πολιτικοοικονομικό σύστημα της Κύπρου αναμένεται να ταρακουνηθεί συθέμελα, καθώς θα δοθεί στη δημοσιότητα ένα πόρισμα-κόλαφος από την τριμελή Ερευνητική Επιτροπή για την κατάρρευση του Συνεργατισμού. Δεν αναμένεται πόρισμα «ήπιου» περιεχομένου. Αντίθετα, θα είναι άκρως αιχμηρό και καταγγελτικό. Θα αποδίδονται ευθύνες σε πρώην στελέχη της τράπεζας και πολιτικά πρόσωπα, τα οποία είχαν ενεργό εμπλοκή στη διαχείριση και λειτουργία του Συνεργατισμού.

Το «βαρίδι» των ευθυνών θα αγγίζει τόσο την προ του 2013 εποχή, όσο και την περίοδο μετά το 2013. Μάλιστα, οι ευθύνες αυτές θα «φωτογραφίζουν» και ενδεχόμενη διάπραξη ποινικών αδικημάτων, θέματα που αναμένεται να απασχολήσουν τον Γενικό Εισαγγελέα, ο οποίος και θα παραλάβει πρώτος το πόρισμα για αξιολόγηση και περαιτέρω χειρισμό.

Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο μεγάλος αριθμός των ατόμων που «παρέλασαν» για καταθέσεις, τα θέματα που καλύφθηκαν και οι ερωτήσεις-φαρμάκι που υπέβαλαν τα τρία μέλη της Επιτροπής, Γεώργιος Αρέστη, Γεώργιος Χαραλάμπους και Γεώργιος Γεωργίου, κατά την ακροαματική διαδικασία. Θα πρέπει, επίσης, να ληφθούν υπόψη τα «σκάνδαλα ολκής», που ακούστηκαν περί κακοδιαχείρισης, διασπάθισης χρήματος και για δάνεια, που δίνονταν με τη σέσουλα ακόμη και σε νεκρούς! Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή, κατά την περίοδο 3 Αυγούστου 2018 μέχρι και 12 Δεκεμβρίου 2018, πραγματοποίησε 40 δημόσιες ακροάσεις και εξέτασε 75 μάρτυρες.
Πώς χάθηκε 1,7 δις;

Οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους. Ένα βασικό ερώτημα, που θα απαντά το πόρισμα, είναι πώς «εξαφανίστηκε» το 1,7 δις της ανακεφαλαιοποίησης που έγινε, από το κράτος, το 2013 και το 2015. Και η μπάλα αυτής της «αφαίμαξης» της τράπεζας αναμένεται να «κτυπήσει» αρκετούς. Σήμερα, η τριμελής Επιτροπή βρίσκεται στο τελικό στάδιο της ετοιμασίας του πορίσματος, συγγράφοντας τα συμπεράσματα. Το πόρισμα θα είναι ομόφωνο.

Η Επιτροπή βοηθείται από εμπειρογνώμονα του Πανεπιστημίου Κύπρου στην ανάλυση των στοιχείων που έχουν συγκεντρωθεί. Το πόρισμα θα είναι μεγέθους μερικών εκατοντάδων σελίδων και θα συνοδεύεται από δεκάδες χιλιάδες άλλα έγγραφα, τα οποία αποτελούν καταθέσεις και στοιχεία που προσκόμισαν εμπλεκόμενοι φορείς στο πλαίσιο διερεύνησης.

Το πόρισμα θα αρχίζει από το 1981, οπότε και δημοσιεύτηκε το πόρισμα άλλης Ερευνητικής Επιτροπής για τον Συνεργατισμό. Στη συνέχεια θα χωρίζεται σε κεφάλαια ανάλογα με την περίοδο. Ένα από τα κεφάλαια θα αφορά στην περίοδο εισόδου της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004 και ακολούθως θα καταπιαστεί με την περίοδο 2013 και μετά, που ήταν και η πιο σημαντική για την ανακεφαλαιοποίηση του Συνεργατισμού.
Πράματα και θάματα

Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, που πραγματοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο «Φιλοξενία», έδρα της τριμελούς Ερευνητικής Επιτροπής, κατέθεσαν σωρεία πρώην και νυν στελεχών της πρώην τράπεζας και άλλοι φορείς που είχαν εμπλοκή στα θέματα του Οργανισμού.

Καταγγέλθηκαν, μεταξύ άλλων, περιπτώσεις που αφορούσαν κυρίως την προ του 2013 περίοδο σε σχέση με παράτυπες παραχωρήσεις δανείων εκατομμυρίων, χωρίς εξασφαλίσεις, από Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα σε πολίτες, αλλά και στελέχη των ιδίων των ιδρυμάτων. Οι καταγγελίες επεκτάθηκαν στις υποθηκεύσεις κοιμητηρίων και εκκλησιών. Αφορούσαν, επίσης, υπερεκτιμήσεις ακινήτων, αλλά και περιπτώσεις που «βγάζουν μάτια», όπως την πολύκροτη υπόθεση του 2009 με την παραχώρηση δανείου σε 90χρονη μοναχή με 40ετή αποπληρωμή! Καταγγέλθηκε, επίσης, έντονη κομματική εμπλοκή στη λήψη αποφάσεων και στους διορισμούς σε Γραμματείες και Επιτροπείες των Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων.

Ορισμένες καταθέσεις εστιάστηκαν και στις ασφυκτικές πιέσεις που ασκήθηκαν, μετά το 2013, από τους επόπτες, εντός και εκτός Κύπρου, για τη μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, αλλά και για την αποκρατικοποίηση και πώληση της Τράπεζας. Ως εκ τούτου, η Ερευνητική Επιτροπή ζήτησε και έλαβε γραπτές απαντήσεις και στοιχεία από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (SSM).