Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η ψήφος των πολιτών

Η σημασία του Ευρωκοινοβουλίου είναι μεγάλη και θα πρέπει ο Κύπριος πολίτης να προσέλθει στις κάλπες τον Μάιο του 2019. Δεν θα πρέπει ο πολίτης να βγαίνει στους δρόμους και να ζητά επιχορηγήσεις, ωφελήματα και άλλα, χωρίς πρώτα να ασκήσει το δικαίωμα της ψήφου και να στείλει στο Κοινοβούλιο τους ικανοτέρους
Από το 1979, οπότε οι ευρωβουλευτές αναδείχθηκαν για πρώτη φορά στην ιστορία της Ένωσης με άμεση ψηφοφορία στα κράτη-μέλη, η συμμετοχή των πολιτών στις Ευρωεκλογές έχει ακολουθήσει φθίνουσα πορεία. Το 1999, μάλιστα, υπήρξε η πρώτη φορά όπου λιγότεροι από του μισούς Ευρωπαίους (49,5%) ψήφισαν για τα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου, ενώ το 2019 η μέση προσέλευση έχει καταγραφεί στο 42,5%. Στη διαχρονική μείωση της προσέλευσης ενδεχομένως να έχει συμβάλει η άγνοια του πολίτη ως προς τη σημασία που έχουν οι εκλογές, αλλά και τον ρόλο που διαδραματίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Σημαντικός λόγος είναι ενδεχομένως και η χαμηλότερη σημαντικότητα της αναμέτρησης, αφού συνήθως υψηλότερη αποχή παρατηρείται στις Ευρωεκλογές, καθώς και σε δημοτικές εκλογές. Υψηλότερη προσέλευση παρατηρείται στις Βουλευτικές και ιδιαίτερα στις Προεδρικές, καθώς και σε Δημοψηφίσματα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, λοιπόν, αποτελείται από αντιπροσώπους των λαών των κρατών που έχουν συνενωθεί στην Κοινότητα. Όπως έχει προαναφερθεί, από το 1979, οπότε οι ευρωβουλευτές εκλέγονταν με άμεση καθολική ψηφοφορία στα κράτη-μέλη, το Ευρωκοινοβούλιο είναι το μόνο θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με δημοκρατική νομιμοποίηση και το μόνο που συνεδριάζει δημόσια.

Ο συνολικός αριθμός των εδρών του Κοινοβουλίου αλλάζει, καθώς συνήθως αυξάνονται τα μέλη της Ένωσης. Οι βουλευτές, οι οποίοι, στο παρόν στάδιο, είναι 751, αναμένεται να μειωθούν στους 705, λόγω του BREXIT. Εκλέγονται κάθε πέντε χρόνια από ψηφοφόρους των κρατών μελών, για λογαριασμό περίπου 500 εκατομμυρίων πολιτών. Οι εργασίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διευθύνονται από τον Πρόεδρο, ο οποίος μαζί με 14 Αντιπροέδρους συγκροτούν το Προεδρείο, το οποίο και αποφασίζει για ένα μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων. Ευρύτερες πολιτικές και διαδικαστικές αρμοδιότητες, όπως, για παράδειγμα, η εσωτερική οργάνωση του Κοινοβουλίου, έχει η Διάσκεψη των Προέδρων των πολιτικών ομάδων, της οποίας προεδρεύει ο Πρόεδρος του Σώματος.

Το έργο του Κοινοβουλίου είναι πολύ σημαντικό, αφού σε πολλούς τομείς πολιτικής οι αποφάσεις για νέους ευρωπαϊκούς νόμους λαμβάνονται από κοινού από το Κοινοβούλιο και από το Συμβούλιο Υπουργών, το οποίο εκπροσωπεί τα κράτη μέλη. Οι εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, αυξάνονται διαρκώς. Σήμερα το Κοινοβούλιο έχει επιβάλει τον ρόλο του ως συν-νομοθέτη, διαθέτει δημοσιονομική εξουσία και έλεγχο στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και δημοκρατικό έλεγχο σε όλα τα ευρωπαϊκά όργανα.

Όλα τα πιο πάνω έχουν αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των πολιτών, αφού στα θέματα άσκησης εξουσίας συγκαταλέγονται η προστασία του περιβάλλοντος, τα δικαιώματα των καταναλωτών, ίσες ευκαιρίες, μεταφορές και η ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων, κεφαλαίων, υπηρεσιών και αγαθών, αλλά και άλλα. Να σημειωθεί ότι το Κοινοβούλιο εκλέγει τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και εγκρίνει ή απορρίπτει τα μέλη της Επιτροπής, η οποία, λίγο-πολύ, έχει την ευθύνη για την υλοποίηση αποφάσεων και γενικά για τη διαχείριση των καθημερινών δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μεγάλος αριθμός του έργου του Κοινοβουλίου, όπως εκθέσεις, προεκτάσεις ψηφισμάτων, γνωμοδοτήσεις, συμπεράσματα αλλά και άλλα, διεξάγεται στις 20 μόνιμες Κοινοβουλευτικές Επιτροπές, όπου καθεμιά είναι αρμόδια για συγκεκριμένο τομέα της κοινοτικής δραστηριότητας και οι οποίες συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες. Συνεπώς, η σημασία του Ευρωκοινοβουλίου είναι μεγάλη και θα πρέπει ο Κύπριος πολίτης να προσέλθει στις κάλπες τον Μάιο του 2019. Δεν θα πρέπει ο πολίτης να βγαίνει στους δρόμους και να ζητά επιχορηγήσεις, ωφελήματα και άλλα, χωρίς πρώτα να ασκήσει το δικαίωμα της ψήφου και να στείλει στο Κοινοβούλιο τους ικανοτέρους.
Πώς υπολογίζονται οι έδρες
Η χώρα θεωρείται ως μια-ενιαία περιφέρεια και οι έδρες κατανέμονται στα κόμματα σε μια κατανομή, αλλά σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση το σύνολο των έγκυρων ψήφων διαιρείται με τις διαθέσιμες έδρες, σύνολο 6, και αυτό αποτελεί το εκλογικό μέτρο. Με το μέτρο αυτό διαιρείται το σύνολο των ψήφων που πήρε το κάθε κόμμα και κάθε κόμμα ή συνδυασμός παίρνει τόσες έδρες, όσες φορές το εκλογικό μέτρο περιέχεται στην εκλογική του δύναμη. Την έδρα ή τις έδρες παίρνει ο υποψήφιος που έχει εξασφαλίσει περισσότερους σταυρούς προτίμησης.

Για παράδειγμα, το 2009, 306.325 έγκυρες ψήφοι διαιρέθηκαν με τις 6 διαθέσιμες έδρες και το αποτέλεσμα που προέκυψε, δηλαδή 51.054 ψήφοι (16.6%), αποτέλεσε το εκλογικό μέτρο. Ο ΔΗΣΥ έλαβε 109.209 ψήφους, το ΑΚΕΛ 106.922 ψήφους, το ΔΗΚΟ 37.625, η ΕΔΕΚ 30.169, το ΕΥΡΩΚΟ 12.630, οι Οικολόγοι 4.602 και οι Άλλοι 5.168. Στον ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ, το εκλογικό μέτρο περιέχεται 2 φορές στον αριθμό των ψήφων που έλαβαν, με τον μεν ΔΗΣΥ να έχει 7.101 ψήφους ως αχρησιμοποίητο υπόλοιπο και το ΑΚΕΛ 4.814.

Με τη διαδικασία αυτή, ο ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ λαμβάνουν αυτομάτως από 2 έδρες και παραμένουν 2 έδρες αδιάθετες. ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ, των οποίων το μέτρο ξεπερνά τον αριθμό των ψήφων που έλαβαν, δεν δικαιούνται έδρες αυτόματα και καταλήγουν αυτομάτως με τις ψήφους αυτές ως αχρησιμοποίητο υπόλοιπο, δηλαδή για το ΔΗΚΟ=37.625 και την ΕΔΕΚ=30.169. Δεν υπάρχει δεύτερη κατανομή, οι έδρες που απομένουν, κατανέμονται στη βάση του υπολοίπου της Α’ κατανομής. Συνεπώς, οι 2 αδιάθετες έδρες πηγαίνουν από μία στο ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ, των οποίων το υπόλοιπο ξεπερνά αυτό του ΑΚΕΛ και του ΔΗΣΥ.
ΔΡ ΝΑΣΙΟΣ ΟΡΕΙΝΟΣ
Eκλογικός Αναλυτής