Συνεντεύξεις

Ώρα για νέο μοντέλο στις υπηρεσίες

Μάριος Σκανδάλης: Θετικά και αρνητικά από το Brexit - Να δράσουμε προληπτικά

«Το Brexit έχει τα θετικά και τα αρνητικά του για την Κύπρο. Βέβαια σε τυχόν αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου χωρίς συμφωνία, τότε ενδεχομένως να υπερισχύσουν τα αρνητικά», σημειώνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ), Μάριος Σκανδάλης. Στη συνέντευξή του στη «Σημερινή», ο κ. Σκανδάλης σκιαγραφεί τα νέα δεδομένα που θα προκύψουν και τονίζει την ανάγκη «να ενεργήσουμε προληπτικά σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα».
Παράλληλα θέτει στο τραπέζι την πρόταση του Συνδέσμου για αναδιοργάνωση του μοντέλου παροχής υπηρεσιών, «από προορισμό σύστασης και διαχείρισης ιθυνουσών εταιρειών, σε προορισμό όπου θα υπάρχει πραγματική υπόσταση, παρουσία και οικονομική δραστηριότητα».
Τα νέα που έρχονται από το μέτωπο του Brexit δεν είναι και τα καλύτερα. Μπορεί να υπάρξει εκτίμηση για τον αντίχτυπό του στον τομέα των υπηρεσιών;
Η κατάσταση, δυστυχώς, παραμένει γκρίζα, ως προς την τελική κατάληξη της διαδικασίας, αν και οι μέχρι στιγμής προβλέψεις δείχνουν έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ χωρίς συμφωνία. Το Brexit έχει τα θετικά και τα αρνητικά του για την Κύπρο. Βέβαια, σε τυχόν αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου χωρίς συμφωνία, τότε ενδεχομένως να υπερισχύσουν τα αρνητικά. Θα πρέπει να παρακολουθήσουμε προσεκτικά όλες τις εξελίξεις και να ενεργήσουμε προληπτικά σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα με σκοπό να αντιμετωπιστούν έγκαιρα και αποτελεσματικά τυχόν αρνητικά στοιχεία, μετατρέποντας έτσι όλες τις προκλήσεις σε ευκαιρίες. Αυτό σίγουρα μπορεί να επιτευχθεί εφόσον υπάρξει συλλογική και συντονισμένη προσπάθεια απ' όλους τους φορείς.
Ποια είναι τα θετικά;


Στα θετικά βρίσκονται οι ομοιότητες του νομικού και δικαστικού συστήματος, της εκπαίδευσης που προέρχεται από τα πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου και επαγγελματικών προσόντων, η σταθερότητα και η ασφάλεια που προσφέρει η χώρα, έτσι θα μπορούσε να αποτελέσει η Κύπρος την επόμενη καλύτερη εναλλακτική λύση για τις επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου που θα επιθυμούν να διατηρήσουν την επαφή τους με την ΕΕ. Επίσης, η Κύπρος μπορεί να αποτελέσει και την πύλη για τις βρετανικές επιχειρήσεις προς τη Μέση και Άπω Ανατολή. Ακόμη, αν γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες, η Κύπρος ενδεχομένως να επωφεληθεί σημαντικά στους τομείς της εκπαίδευσης, ναυτιλίας και επαγγελματικών υπηρεσιών, που να στηρίζονται στο εταιρικό δίκαιο.
Και τα αρνητικά;


Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου θα επηρεάσει σημαντικά την ελεύθερη διακίνηση προσώπων, αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων, ενώ θα απαιτηθούν σημαντικές νομοθετικές και άλλες τροποποιήσεις, έτσι ώστε να είναι εφικτή η συνέχιση του status quo σε σχέση με την αναγνώριση ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων, την αναγνώριση επαγγελματιών καθώς και οτιδήποτε άλλο διαλαμβάνει προηγούμενη νομοθετική ρύθμιση βασισμένη σε Ευρωπαϊκές Οδηγίες.
Νέο μοντέλο για υπηρεσίες


Ποιες χώρες μπορούν ν' αποτελέσουν στόχους για ενίσχυση του τομέα των υπηρεσιών;


Κατ' αρχάς θα ήταν ευχής έργον η Κύπρος να εξυπηρετεί επιχειρήσεις, οι οποίες να προέρχονται απ' όλον τον κόσμο, αναδεικνύοντάς την ως ένα διεθνές κέντρο παροχής υπηρεσιών. Είναι σημαντικό όμως να αναδιοργανωθεί το μοντέλο παροχής υπηρεσιών, από προορισμός σύστασης και διαχείρισης ιθυνουσών εταιρειών, σε προορισμό όπου θα υπάρχει πραγματική υπόσταση, παρουσία και οικονομική δραστηριότητα. Ενδεχομένως, οι πιο προσιτές χώρες αυτήν τη στιγμή να είναι η Κίνα, η Ινδία, οι χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής.


Επίσης, σοβαρή προοπτική θα μπορούσε να υπάρξει και με το Καζακστάν, με το οποίο έχει σημειωθεί πρόοδος στο θέμα των διπλωματικών σχέσεων. Για ό,τι κάνουμε, απαιτείται να προϋπάρχει συντονισμένη προσέγγιση μεταξύ των αρμόδιων υπουργείων και κρατικών τμημάτων αλλά και με τον ιδιωτικό τομέα. Πολύ σημαντικός είναι επίσης ο ρόλος του CIPA και γι' αυτόν τον λόγο διατηρούμε μια πολύ εποικοδομητική σχέση. Σημασία έχει πρωτίστως το είδος και η ποιότητα του Προϊόντος και των Υπηρεσιών μας, ενώ ευπρόσδεκτες είναι οι επενδύσεις και οι επιχειρήσεις απ' οπουδήποτε έρθουν.
Ψηφιοποίηση και αλλαγή κουλτούρας


Σε αυτό το πλαίσιο, τι θεωρείτε ότι πρέπει να αλλάξει άμεσα προς το συμφέρον της οικονομίας;


Η κυπριακή οικονομία ακολουθεί την παγκόσμια εξέλιξη, η οποία τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζεται από έναν βομβαρδισμό ρυθμιστικών υποχρεώσεων, που ανάγκασαν τους πλείστους οργανισμούς να αυξήσουν σημαντικά τους πόρους τους μόνο και μόνο για να μπορέσουν να κατέχουν τη ρυθμιστική άδεια λειτουργίας. Το μεγάλο στοίχημα είναι να γίνει αποτελεσματική λειτουργική αφομοίωση αυτού του αυξημένου ρυθμιστικού πλαισίου μέσω καινοτόμων και επαναστατικών αναδιαρθρώσεων με κύριο πυρήνα την ψηφιοποίηση και την αλλαγή κουλτούρας.


Το θεμέλιο μιας τέτοιας επιτυχούς μετάλλαξης αποτελεί την εισαγωγή του επιχειρηματικού ήθους στη βάση λειτουργίας των οργανισμών, ούτως ώστε η στοχοθέτηση να μην εστιάζεται στο τι θεωρείται ορθό, αλλά σε ό,τι είναι πραγματικά ορθό και ηθικό. Τα στοιχεία της ακεραιότητας και διαφάνειας θα πρέπει ν' αποτελούν τον πυρήνα της όλης εταιρικής διακυβέρνησης του κάθε οργανισμού, τα οποία και θα επιβεβαιώσουν την ορθολογιστική του λειτουργία χωρίς ιδιαίτερο κόπο και κόστος. Αυτή είναι η μοναδική κατεύθυνση που θα οδηγήσει την οικονομία σε μιαν ανοδική και σταθερή πορεία εν μέσω των πολλών και πολύπλοκων προκλήσεων, που προδιαγράφονται στο εγγύς μέλλον.
Συνυφασμένο με την οικονομία


Πώς προδιαγράφεται το μέλλον του λογιστικού επαγγέλματος;


Το λογιστικό επάγγελμα αναπτύσσεται ανάλογα με την πορεία της οικονομίας. Σε περιόδους άνθησης σημειώνει αντίστοιχη πρόοδο, όμως σε περιόδους ύφεσης παρουσιάζει σχετική στασιμότητα. Συνεπώς, το μέλλον του επαγγέλματός μας είναι κατ' αρχήν συνυφασμένο με τη διακύμανση της οικονομίας, αλλά την ίδια στιγμή μπορεί και να καθορίσει εν μέρει την πορεία της οικονομίας. Είναι επίσης γεγονός ότι έχουν αυξηθεί σημαντικά οι υποχρεώσεις των λογιστικών/ελεγκτικών οίκων σε ό,τι αφορά θέματα κανονιστικής και ρυθμιστικής συμμόρφωσης, γεγονός που αυξάνει τόσο την ευθύνη όσο και το κόστος λειτουργίας των γραφείων αυτών.


Προσωπικά, παραμένω συγκρατημένα αισιόδοξος για το εγγύς μέλλον του επαγγέλματός μας, αφού είναι στη φύση των λογιστών να είναι πρωτοπόροι στη δημιουργία οικονομικής δραστηριότητας, όπως ακριβώς γίνεται διαχρονικά. Ως ΣΕΛΚ προσπαθούμε να καταστήσουμε τον επαγγελματία λογιστή απαραίτητο συνεργάτη/στέλεχος του επιχειρηματικού κόσμου και του δημόσιου τομέα, ενώ εξετάζονται νέες αγορές, με τις οποίες θα μπορούσε να εγκαθιδρυθεί επιχειρηματική σχέση.


Παράλληλα, ως ΣΕΛΚ και ως επάγγελμα, εργαζόμαστε και σε άλλους τομείς, όπως την υποβολή προτάσεων για την ενδυνάμωση και συνεχή βελτίωση της ελκυστικότητας και ανταγωνιστικότητας της χώρας προς την Κυβέρνηση και τη Βουλή. Διαβλέπουμε και ευελπιστούμε ότι στο προσεχές διάστημα θα αναπτυχθούν περισσότερο και άλλοι τομείς της οικονομίας, όπως ο τομέας της Υγείας και της Παιδείας, γεγονός που θα διατηρήσει την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας σε θετικό πρόσημο, κάτι που θα επιτρέψει τη διατήρηση του λογιστικού επαγγέλματος σε αξιοζήλευτα επίπεδα.
Ποιες είναι οι προκλήσεις, με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι επαγγελματίες του κλάδου;


Όπως έχω αναφέρει πιο πάνω, οι συνεχόμενες αυξημένες υποχρεώσεις σε θέματα κανονιστικής και ρυθμιστικής συμμόρφωσης, που αυξάνουν συνάμα την ευθύνη και το κόστος λειτουργίας των λογιστικών γραφείων, αποτελούν ίσως τη μεγαλύτερή τους πρόκληση. Επίσης, πρόκληση θα αποτελέσει και η διατήρηση των ξένων πελατών (κυρίως Ρώσων), οι οποίοι αποτελούσαν για χρόνια σημαντική πηγή οικονομικής δραστηριότητας, ενώ για να είναι ολοκληρωμένη η παροχή υπηρεσιών, αποτελεί προϋπόθεση και η αντίστοιχη ευκολία συναλλαγών με τον τραπεζικό τομέα.


Ενδεχομένως, για να διατηρήσουν υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών με αντίστοιχα ικανοποιητικό κύκλο εργασιών, και από την άλλη, για να μπορέσουν να διαχειριστούν τους κινδύνους και τις υποχρεώσεις τους όσο πιο αποτελεσματικά μπορούν, αριθμός επαγγελματιών ή/και γραφείων να επιλέξουν τις συγχωνεύσεις και ενοποιήσεις δραστηριοτήτων, κάτι το οποίο αντιμετωπίζουμε θετικά.
Κρίσιμος ο έλεγχος από τη Moneyval
Η Κύπρος διαθέτει σήμερα το αυστηρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο για πάταξη του οικονομικού εγκλήματος στην Ευρώπη
Ο βαρύνουσας σημασίας έλεγχος της χώρας από τη Moneyval πλησιάζει. Ποιες είναι οι προσδοκίες σας;


Όντως ο προσεχής έλεγχος από τη Moneyval, τον ερχόμενο Μάιο, είναι κομβικής σημασίας για την Κύπρο. Είναι ο σταθμός, που, είτε θα επιβεβαιώσει τα όσα διατυπώνουμε για σημαντική βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου της Κύπρου είτε όχι. Συνεπώς αυτή η διαβεβαίωση δεν πρέπει να αποτελεί προσδοκία, αλλά απαραίτητο στόχο και προϋπόθεση.


Η Κύπρος διαθέτει σήμερα το αυστηρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο για πάταξη του οικονομικού εγκλήματος στην Ευρώπη και αποδεδειγμένα απέδειξε τα τελευταία χρόνια ότι εφαρμόζει αποτελεσματικά αυτούς τους αυστηρούς όρους, αφού υπήρξε αυξημένος τερματισμός πελατειακών σχέσεων απ' όλες τις ρυθμιστικές Αρχές (ΣΕΛΚ, Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος, Κεντρική Τράπεζα και Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς), και σημαντική αύξηση του κόστους συμμόρφωσης τόσο σε επίπεδο καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού, όσο και σε δαπάνες σε εξειδικευμένα συστήματα πληροφορικής. Εάν αυτό δεν διαπιστωθεί από τη Moneyval στον προσεχή τους έλεγχο, τότε όλοι οι κόποι και θυσίες μας των τελευταίων χρόνων θα πάνε χαμένοι.