Αναλύσεις

Ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Τι είναι αυτό;

Τελευταία η Κύπρος σε κίνητρα και υποδομές

Από τις 49.450 εγγραφές μηχανοκίνητων οχημάτων το 2018, μόλις τα 135 ήταν ηλεκτρικά!
Η Νορβηγία, η μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα της Ευρώπης, έχει θέσει ως στόχο να διακόψει εντελώς τις πωλήσεις αυτοκινήτων με βενζίνη και πετρέλαιο μέχρι το 2025
Μία ματιά στις πωλήσεις των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που έχουν πραγματοποιηθεί στη Νορβηγία κατά το 2018, είναι το πλέον αντιπροσωπευτικό παράδειγμα της σημασίας που προσδίδει το σκανδιναβικό κράτος και οι κάτοικοί του για την οικολογία και την αειφόρο πολιτική που ακολουθείται. Η χώρα κατέγραψε παγκόσμιο ρεκόρ στην αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων, που ανήλθε στο 30% των συνολικών αγορών.


Η αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Κύπρο κατά το 2018 κατάφερε να σκαρφαλώσει στο μόλις 0,77% επί των συνολικών πωλήσεων καινούριων μηχανοκίνητων οχημάτων και στο 0,27% του συνολικού αριθμού πωλήσεων μηχανοκίνητων οχημάτων (καινούρια και μεταχειρισμένα). Με λίγα λόγια, από τις 17.469 εγγραφές καινούριων μηχανοκίνητων οχημάτων και από τις 49.450 εγγραφές του συνόλου των μηχανοκίνητων οχημάτων (καινούρια και μεταχειρισμένα), μόλις τα 135 ήταν ηλεκτρικά!


Σύμφωνα με στοιχεία που παραχώρησε το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων στη «Σ», τα αδειούχα ηλεκτροκίνητα για την περασμένη χρονιά ανέρχονταν συνολικά μόλις σε 203. Κυριότερος παράγοντας που συμβάλλει στις μειωμένες πωλήσεις είναι η υψηλή τιμή συγκεκριμένων ηλεκτρικών αυτοκινήτων, αλλά και η έλλειψη κινήτρων αγοράς και αντικινήτρων για αγορά και χρήση συμβατικών αυτοκινήτων.
Η Νορβηγία (μας) δείχνει τον δρόμο


Η σκανδιναβική χώρα έχει θέσει ως στόχο να διακόψει εντελώς τις πωλήσεις αυτοκινήτων με βενζίνη και πετρέλαιο μέχρι το 2025, γεγονός που ωθεί τους αγοραστές σε πιο φιλικές προς το περιβάλλον επιλογές. Όμως, η ώθηση αυτή γίνεται με τα ανάλογα κίνητρα, τα οποία είναι ιδιαίτερα ελκυστικά, όπως η εξαίρεση όλων των ηλεκτρικών οχημάτων από ετήσιο φόρο κυκλοφορίας, δημόσια τέλη στάθμευσης και τέλη διοδίων, σημεία δωρεάν φόρτισης, και χρήση λωρίδων λεωφορείων.


Παράλληλα, η νορβηγική κυβέρνηση με το Εθνικό Σχέδιο Μεταφορών έθεσε το 2030 ως την προθεσμία κατά την οποία όλα τα βαν βαρέος τύπου, το 75% των υπεραστικών λεωφορείων και το 50% των νέων φορτηγών, πρέπει να είναι οχήματα με μηδενική εκπομπή ρύπων.


Μάλιστα, το εντυπωσιακότερο είναι πως η Νορβηγία προχωρεί στην κατάργηση όλων των ρυπογόνων οχημάτων, και σπεύδει να αλλάξει προσανατολισμό και να στηρίξει την πράσινη ενέργεια, την ίδια στιγμή που είναι η μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα στη Γηραιά Ήπειρο.
Υψηλοί ρύποι, ανύπαρκτες υποδομές


Στην Κύπρο, πάντως, σύμφωνα με στοιχεία του «Οδηγού για την Αυτοκινητοβιομηχανία» για το 2018-2019 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA, 2018), η εκπομπή ρύπων διοξειδίου του άνθρακα από τα καινούρια αυτοκίνητα (κατά το 2017) ανέρχεται στο 122.2gCO2/km και βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που κυμαίνεται στο 118.5gCO2/km.


Σε άλλη έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων με τίτλο «Κάνοντας τη Μετάβαση σε μηδενικούς ρύπους» (Ιούνιος 2018), η χώρα μας κατέχει την τελευταία θέση στο θέμα υποδομών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και συγκεκριμένα στα σημεία φόρτισης. Συγκεκριμένα, στην έρευνα αναφέρεται ότι στην Κύπρο διατίθενται μόλις 36 σημεία φόρτισης, αριθμός που ανέρχεται στο μόλις 0.03% του ποσοστού των σημείων σε ολόκληρη την ΕΕ. Αξίζει να επισημανθεί ότι στην προτελευταία θέση βρίσκεται η Ελλάδα με μόλις 38 σημεία, ενώ στην πρώτη η Ολλανδία με 32.875. Σημειώνεται ότι το 76% όλων των σημείων φόρτισης στην Ευρώπη βρίσκονται σε τέσσερεις ευρωπαϊκές χώρες, 28% στην Ολλανδία, 22% στη Γερμανία, 14% στη Γαλλία και 12% στο Ηνωμένο Βασίλειο


Στη χώρα μας τα σημεία φόρτισης διαχειρίζεται η ΑΗΚ. Έχουν εγκατασταθεί έξι σταθμοί φόρτισης στην Επαρχία Λευκωσίας, τέσσερεις στη Λεμεσό, ένας στις Πλάτρες, δύο στη Λάρνακα, δύο στην επαρχία Αμμοχώστου (Παραλίμνι και Πρωταράς), δύο στην Πάφο και ένας στη Πόλη Χρυσοχούς. Σε κάθε σταθμό φόρτισης υπάρχουν δύο ρευματολήπτες φόρτισης και μπορούν να εξυπηρετούν ταυτόχρονα δύο οχήματα.
Πενιχρά κίνητρα


Σε έκθεσή της για το 2018 η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων όσον αφορά τα φορολογικά κίνητρα που παραχωρούν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου, η χώρα μας συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες που παραχωρούν τα λιγότερα κίνητρα, αφού εξαιρούνται μόνο το τέλος εγγραφής και η άδεια κυκλοφορίας (σε όλα τα οχήματα με μηδενικούς ρύπους). Παρέχονται επίσης κίνητρα δωρεάν χώρων στάθμευσης αλλά αυτά γίνονται μεμονωμένα από τοπικές Αρχές και σε δημόσιους χώρους στάθμευσης.
Τι κάνουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες


Παρ’ όλα αυτά χώρες οι οποίες προωθούν την πράσινη οδήγηση έχουν θεσπίσει ελκυστικές πολιτικές ενθάρρυνσης των πολιτών τους για αγορά και χρήση του ηλεκτρικού αυτοκινήτου, πέραν της σταδιακής απαγόρευσης χρήσης ρυπογόνων οχημάτων στα κέντρα πόλεων, τη δωρεάν φόρτιση και τη δωρεάν στάθμευση που θεωρούνται, πλέον, αυτονόητα.


Στη Γαλλία από το 2015 παρέχεται μπόνους αγοράς ηλεκτρικού αυτοκινήτου σε περίπτωση απόσυρσης παλιού αυτοκινήτου με κινητήρα ντίζελ που κυκλοφόρησε πριν από την 1η Ιανουαρίου 2001. Στη Γερμανία από τον Απρίλιο του 2016 θεσπίστηκαν μέτρα κινήτρων που περιλαμβάνουν επιδοτήσεις αγοράς και φόρτισης. Η ολλανδική κυβέρνηση, από την πλευρά της, έθεσε ως στόχο τα 15.000 ηλεκτρικά οχήματα το 2015, 200.000 το 2020 και 1 εκατομμύριο το 2025.


Η Κυβέρνηση απαλλάσσει τα επιλεγμένα οχήματα από τέλη εγγραφής και από φόρους κυκλοφορίας. Μάλιστα, τα ηλεκτρικά οχήματα έχουν ειδική πρόσβαση σε προνομιούχες θέσεις στάθμευσης στο Άμστερνταμ, θέσεις για τις οποίες η σειρά αναμονής μπορεί να ξεπερνά και τα δέκα χρόνια. Επίσης, παραχωρείται δωρεάν στάθμευση στους δημόσιους χώρους στάθμευσης.
Υπό μελέτη περαιτέρω μέτρα από Κυβέρνηση
Προς αύξηση των υποδομών φόρτισης

Όσον αφορά τα επιπλέον κίνητρα για επιχορήγηση αγοράς και χρήσης ηλεκτρικού αυτοκινήτου, αυτά εξετάζονται από το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, στο πλαίσιο της μελέτης των διαφόρων πολιτικών και μέτρων που μπορούν να υιοθετηθούν για επίτευξη των ενεργειακών και περιβαλλοντικών στόχων για τις μεταφορές. Σε επόμενο στάδιο, το Υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να εξετάσει την παραχώρηση κινήτρων για τα διάφορα μέτρα πολιτικής και οποιεσδήποτε επενδύσεις αποφασιστούν, λαμβάνοντας υπόψη τα δημόσια οικονομικά, στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού Πλαισίου.


Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραχώρησε το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων στη «Σημερινή», το ίδιο Υπουργείο σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης, εξασφάλισε το ποσό του €1.500.000 από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ, για την προώθηση και ανάπτυξη υποδομών επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, στην προσπάθειά του για προώθηση της χρήσης του ηλεκτρικού οχήματος.


Στο πλαίσιο αυτό, το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών προχωρεί με τις διαδικασίες για την εγκατάσταση 10 διπλών δημοσίως προσβάσιμων σημείων επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων σε δημόσιους δρόμους, σε σημεία που κρίνεται απαραίτητο για την αποτελεσματικότερη κάλυψη του οδικού δικτύου. Η εκτιμώμενη αξία του έργου υπολογίζεται σε περίπου 1.000.000 ευρώ και αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2019.
Νωρίς για... αυτόνομη οδήγηση


Όσον αφορά τη σταδιακή εφαρμογή της αυτόνομης οδήγησης, όπως έχει μερικώς εφαρμοστεί σε αρκετά καινούρια οχήματα με λειτουργίες διατήρησης σε λωρίδα και διατήρηση απόστασης από προπορευόμενο όχημα και εφαρμόζεται πιλοτικά σε πλήρη λειτουργία σε διάφορες χώρες, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Συγκοινωνιών, το θέμα των οχημάτων που θα κινούνται χωρίς οδηγό και θα επικοινωνούν μεταξύ τους έχει, πέραν της τεχνολογικής πτυχής (όχημα, λογισμικά, διαχείριση μαζικών δεδομένων κ.λπ), πολλές άλλες πτυχές, όπως της χρήσης των δρόμων, της ευθύνης, της προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, εργασιακών, αλλά και ηθικών θεμάτων.


Όπως αναφέρει το αρμόδιο Υπουργείο, το θέμα συζητείται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο σε σχέση με τον καταλληλότερο τρόπο για την προώθησή του όσο και σε σχέση με το νομοθετικό πλαίσιο που θα το ρυθμίσει. Η Κυπριακή Δημοκρατία συμμετέχει και παρακολουθεί τις συζητήσεις και θα προωθήσει τα κατάλληλα νομοθετικά μέτρα όταν αυτά συμφωνηθούν σε επίπεδο ΕΕ.