Ο τομέας των υπηρεσιών και οι ανάγκες των επενδυτών

Τους τελευταίους μήνες γίνεται αναφορά για αλλαγή στο μοντέλο του τομέα των υπηρεσιών, με την περισσότερη προσοχή να δίνεται στον τομέα των επενδυτικών ταμείων. Πρόκειται για έναν τομέα πολύ υποσχόμενο, ειδικά μετά τη θέσπιση ενός ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου για την αδειοδότηση και λειτουργία των επενδυτικών ταμείων. Φυσικά απαιτείται πολλή προσπάθεια, ώστε η Κύπρος να αποτελέσει την πρώτη επιλογή για τέτοια ταμεία και τους διαχειριστές τους. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με στατιστικά που υπάρχουν, τα περιουσιακά στοιχεία τέτοιων οργανισμών που έχουν αδειοδοτηθεί στην Κύπρο έχουν πολλαπλασιαστεί.

Σημειώνεται πως η Κύπρος συνεχίζει να παραμένει ένα αξιόπιστο χρηματοοικονομικό κέντρο παροχής υπηρεσιών σε εταιρείες που προέρχονται πέρα από τις παραδοσιακές αγορές (δεν πρέπει να ξεχνάμε την επιχειρηματική στήριξη που είχαμε από επενδυτές προερχόμενους από συγκεκριμένες χώρες, ακόμη και αν υπάρχει μια τάση προς μετακίνηση προς τη Δύση), οι οποίες επέλεξαν σε πολλές περιπτώσεις τη δημιουργία βάσης (substance) στην Κύπρο. Την ίδια στιγμή, βλέπουμε δηλώσεις από αξιωματούχους ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Ιταλία, να κάνουν αναφορές για ανάγκη περιορισμού των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας.
Επενδυτικά ταμεία

Τα επενδυτικά ταμεία ή οι οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων αποτελούν σημαντικό μέρος της παγκόσμιας αγοράς χρηματοοικονομικών μέσων. Προσελκύουν μεγάλο όγκο επενδύσεων διότι διαθέτουν συγκεκριμένα πλεονεκτήματα, όπως η διασπορά του κινδύνου και η δυνατότητα επένδυσης σε έργα ή χρηματοοικονομικά μέσα που ο επενδυτής από μόνος του (δηλαδή χωρίς τη συμμετοχή του σε Οργανισμό Συλλογικών Επενδύσεων - ΟΣΕ) δεν θα είχε πρόσβαση.

Οι επενδύσεις των συγκεκριμένων οργανισμών μπορεί να είναι είτε σε κινητές αξίες όπως μετοχές, ομόλογα, χρηματοπιστωτικές διευκολύνσεις (αγορές δανειακών χαρτοφυλακίων από τραπεζικά ιδρύματα) και παράγωγα ή σε ακίνητα, έργα υποδομής ή ακόμα και σε πολύτιμα μέταλλα ή άλλα αντικείμενα αξίας.

Η Κύπρος διαθέτει σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως τον χαμηλό εταιρικό φόρο, την απαλλαγή από την παρακράτηση φόρων σε μερίσματα όταν λαμβάνονται από φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού και την απαλλαγή από τον φόρο κερδών που προέρχονται από την πώληση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων όπως μετοχές, ομόλογα και μερίδια (units) ΟΣΕ/επενδυτικών ταμείων. Τα συγκεκριμένα κίνητρα αφορούν όχι μόνο τον τομέα των επενδυτικών ταμείων αλλά και τους επενδυτές που επιλέγουν τη δραστηριοποίησή τους μέσω κυπριακών εταιρικών σχημάτων.

Οι συγκεκριμένοι οργανισμοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επενδύσεις στην Κύπρο αλλά και για επενδύσεις διαμέσου Κύπρου, εφόσον η χώρα προσφέρει πρόσβαση τόσο στα ταμεία τα ίδια όσο και στους διαχειριστές στην ευρωπαϊκή αγορά κεφαλαίων.

Τα επενδυτικά ταμεία και οι εταιρείες διαχείρισης αδειοδοτούνται από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και δίνουν τη δυνατότητα άντλησης κεφαλαίων από επενδυτές που δεν είναι κατά κάποιο τρόπο συνδεδεμένοι μεταξύ τους, βάσει των ιδρυτικών εγγράφων και ενημερωτικών δελτίων που εγκρίνονται από τις εποπτικές Αρχές.
Ο τομέας των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο, συγκρινόμενος και με άλλα χρηματοπιστωτικά κέντρα, βρίσκεται σε σταθερή πορεία ανάπτυξης, καταφέρνοντας να προσελκύσει σε μεγάλο βαθμό το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών αλλά και των διαχειριστών επενδυτικών ταμείων.
Η Κύπρος ως κέντρο παροχής υπηρεσιών

Είναι ξεκάθαρο ότι το διεθνές οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον μεταβάλλεται συνεχώς, διαμορφώνοντας νέες ανάγκες από τους επενδυτές και προσφέροντας ένα παράθυρο ευκαιριών για την προώθηση της Κύπρου ως πιθανού χώρου μεταφοράς έδρας μεγάλων διεθνών εταιρικών ομίλων.

Η μεταβλητότητα στο διεθνές πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον οδηγεί πολλούς επιχειρηματίες να κάνουν σκέψεις για μεταφορά μέρους ή ολόκληρου του κύκλου εργασιών τους σε άλλες περιοχές, για περιορισμό του ρίσκου. Φυσικά, για την επιλογή των συγκεκριμένων περιοχών υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια που σταθμίζουν οι επενδυτές και οι σύμβουλοί τους, πριν πάρουν τις τελικές τους αποφάσεις.

Επομένως, πρέπει να κτίσουμε στα πλεονεκτήματα που παρέχει η Κύπρος και να προχωρήσουμε ένα βήμα πιο πέρα από απλά την πώληση κάποιων ακινήτων (κάτι που ήδη βοηθά τον κατασκευαστικό τομέα και την οικονομία της χώρας). Με την τεχνολογική εξέλιξη και την ενοποίηση των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών η αλλαγή της έδρας ενός ομίλου γίνεται ευκολότερη, κυρίως για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των υπηρεσιών.

Η επιλογή της χώρας εγκατάστασης αποφασίζεται εφόσον ληφθούν υπόψη πολλοί παράγοντες όπως η γεωγραφική θέση, το χρηματοπιστωτικό, φορολογικό και νομικό σύστημα, η ευκολία που μπορεί κάποιος να ταξιδέψει από και προς τη χώρα, ο τρόπος ζωής, το σύστημα υγείας και το εκπαιδευτικό σύστημα (εφόσον τα διευθυντικά στελέχη που θα έρθουν με την οικογένειά τους θα θέλουν τα παιδιά τους να έχουν πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου μόρφωση).

Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, η Κύπρος όχι μόνο κατάφερε να διατηρήσει τα σημαντικά πλεονεκτήματά της ως χρηματοοικονομικό κέντρο, αλλά σταδιακά αναπτύσσει νέα προσόντα και τομείς. Ο εταιρικός φόρος συνεχίζει να είναι ένας από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη, το δίκτυο συμφωνιών αποφυγής διπλής φορολογίας συνεχώς αυξάνεται, οι εξαιρέσεις στη φορολόγηση μερισμάτων παραμένουν, ενώ η χώρα διαθέτει ένα ισχυρό και αποτελεσματικό, αν εξαιρεθούν οι καθυστερήσεις που παρουσιάζονται, νομικό σύστημα. Η Κύπρος διαθέτει άρτια εξειδικευμένο προσωπικό που ομιλεί σε συντριπτικό βαθμό την αγγλική γλώσσα, ενώ σε σχέση με άλλα χρηματοοικονομικά κέντρα, το διοικητικό κόστος είναι μικρότερο. Η γεωγραφική θέση της Κύπρου αποτελεί σημαντικό στρατηγικό πλεονέκτημα, ενώ η συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση τής δίνει τη δυνατότητα να διαδραματίζει τον ρόλο της διόδου κεφαλαίων και επενδύσεων από και προς την Ευρώπη.
Συνεχής ανάγκη βελτίωσης

Πολλοί είναι οι ξένοι επενδυτές που επενδύουν ή δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στην Κύπρο, είτε διότι βρίσκουν το φορολογικό και νομικό σύστημα ελκυστικό είτε επειδή απολαμβάνουν τον τρόπο ζωής, τον οποίο συνδυάζουν με την απόκτηση υπηκοότητας.

Είναι σημαντικό η πολιτεία να προχωρήσει σε όλες αυτές τις ενέργειες που θα διευκολύνουν την επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κύπρο (και αυτό αφορά όλους όσοι δραστηριοποιούνται στην Κύπρο, ντόπιους και ξένους) και να αναπτυχθούν οι υποδομές που θα προσθέσουν από τη μια αξία στις επενδύσεις που γίνονται και από την άλλη θα βελτιώσουν τον τρόπο ζωής των πολιτών.
Τραπεζικό Σύστημα

Σημαντικό μέρος στην προσπάθεια προσέλκυσης επενδυτών αποτελεί η σταθεροποίηση και ο εκσυγχρονισμός του τραπεζικού τομέα. Η γρήγορη διεκπεραίωση εμβασμάτων και εξυπηρέτηση των επενδυτών αποτελεί προτεραιότητα. Εξ ανάγκης τα τραπεζικά ιδρύματα στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια αφιερώνουν μεγάλο μέρος των πόρων τους και του προσωπικού στη διαχείριση δανείων, ενώ το άνοιγμα λογαριασμών και η διεκπεραίωση συναλλαγών/επενδύσεων έχει δημιουργήσει τεράστιο διοικητικό κόστος σε όλους τους εμπλεκομένους.

Η Κύπρος μπορεί να αποτελέσει την επιχειρηματική έδρα αρκετών ομίλων αφού διαθέτει σημαντικά πλεονεκτήματα. Δύο είναι τα ζητούμενα σε αυτήν την περίπτωση. Πρώτο η ενημέρωση των επενδυτών (π.χ. στην περίπτωση των πολιτογραφήσεων) και δεύτερο η διατήρηση ενός περιβάλλοντος ελκυστικού για τους επενδυτές (και φυσικά όλους όσοι διαμένουν στη χώρα).

Ο τομέας αναπροσαρμόζεται σταδιακά στη νέα τάξη πραγμάτων. Η γκάμα των υπηρεσιών που προσφέρονται έχει μεγαλώσει εφόσον ενισχύθηκαν οι υπηρεσίες που αφορούν τα επενδυτικά ταμεία, τη λογιστικοποίηση συναλλαγών εταιρειών που βρίσκονται στο εξωτερικό (outsourcing of accounting procedures) και τις υπηρεσίες συμμόρφωσης. Τα εισοδήματα που προέρχονται από αυτές τις υπηρεσίες, ως ποσοστό επί των συνολικών εισοδημάτων αυξάνονται συνεχώς. Φυσικά οι ελεγκτικές και φορολογικές υπηρεσίες διατηρούν τη μερίδα του λέοντος.

Ο διεθνής ανταγωνισμός είναι πολύ μεγάλος και θα πρέπει ως χώρα να λαμβάνουμε όλα εκείνα τα μέτρα που θα διατηρήσουν τη χώρα ως ένα αξιόπιστο και ανταγωνιστικό επιχειρηματικό κέντρο.