Το πέλαγο είναι βαθύ…

Ειδικά η Τουρκία έχει σκληρύνει ακόμα πιο πολύ τη θέση της στο Κυπριακό. Όπως άλλωστε και στα ελλαδοτουρκικά. Και μάλλον θα σκληρύνει ακόμα περισσότερο, εξαιτίας και των αποτελεσμάτων των δημοτικών εκλογών στη χώρα, αλλά και των γενικότερων εξελίξεων στην οικονομία τη Τουρκίας και στις διεθνείς της σχέσεις
Δυστυχώς, η κατάσταση στο Κυπριακό έχει εισέλθει σ' έναν πολύ γκρίζο δρόμο. Στο βάθος του δρόμου δεν υπάρχει φως. Υπάρχει δυνητικά σκότος. Είχε γίνει ξεκάθαρο από το τέλος του Κραν Μοντανά ότι η Τουρκία αναζητά πλέον λύσεις και διαδικασίες εκτός των παραμέτρων του Ο.Η.Ε. Πιο πρόσφατη ένδειξη αναφορικά με τη διαδικασία συνιστά η πρόταση της τ/κ πλευράς για σύγκληση τετραμερούς, την οποία, δυστυχώς, φέρεται να αντιμετώπισε φιλικά και η κυρία Λουτ.

Θέση η οποία παρουσιάστηκε πριν από δεκαετίες και έκτοτε απερρίφθη, αλλά επανέρχεται. Και κάθε φορά που επανέρχεται, απορρίπτεται και, παρ’ όλον τούτο, η μεν τ/κ πλευρά επανήλθε, η δε κυρία Λουτ την αντιμετώπισε μάλλον θετικά. Είναι και αυτό κάτι το οποίο πρέπει να καταγραφεί. Όπως πρέπει να καταγραφεί και το γεγονός ότι στην ε/κ πλευρά δεν έχει επαρκώς υποδειχθεί ότι η πρόταση περί τετραμερούς είναι ξαναζεσταμένο φαγητό. Ούτε έχει υποδειχθεί ότι βρίσκεται εκτός του πλαισίου του Γ.Γ. του Ο.Η.Ε.

Πέραν της διαδικασίας, όμως, δύο φορές, δυστυχώς, και επί της ουσίας, τόσο η Τουρκία, όσο και η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων στην τ/κ κοινότητα ξεφεύγουν, πια, από το πλαίσιο της λύσης Ομοσπονδίας. Και υπογραμμίζω Ομοσπονδίας. Όχι δικοινοτικής - διζωνικής ή άλλης μορφής απλώς, αλλά από την ίδια την Ομοσπονδία. Επί τούτου ήταν ξεκάθαρη η σχετική δήλωση του κ. Οζερσάι, που αποτελεί, όπως φαίνεται, τη φωνή της Τουρκίας στα κατεχόμενα.

Ειδικά, η Τουρκία έχει σκληρύνει ακόμα πιο πολύ τη θέση της στο Κυπριακό. Όπως άλλωστε και στα ελλαδοτουρκικά. Και μάλλον θα σκληρύνει ακόμα περισσότερο, εξαιτίας και των αποτελεσμάτων των δημοτικών εκλογών στη χώρα, αλλά και των γενικότερων εξελίξεων στην οικονομία της Τουρκίας και στις διεθνείς της σχέσεις. Η Τουρκία έχει, ως φαίνεται, πλέον, μια στρατηγική επιλογή, την οποία ακολουθεί εδώ και λίγα χρόνια. Μια επιλογή, η οποία σφραγίστηκε και οριστικοποιήθηκε μετά το αποτυχόν πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου του 2016.

Μια επιλογή, η οποία ταυτίζεται με την επικράτηση, την ύπαρξη και συνέχεια του καθεστώτος Ερντογάν. Στο πλαίσιο αυτής της επιλογής, η Κύπρος επηρεάζεται πολλαπλά. Ως τα τώρα, το ενδιαφέρον της Τουρκίας στην Κύπρο σχετιζόταν με την παρουσία των Τ/κ -εθνικοί λόγοι-, τη στρατιωτική ασφάλειά της, το γόητρό της και το ισοζύγιο στις σχέσεις της με την Ελλάδα.

Η πολύχρονη παράνομη κατοχική της παρουσία πρόσθεσε στα πιο πάνω το οικονομικό της συμφέρον και τα συμφέροντα των Τούρκων μεγαλοεπιχειρηματιών, από την εκμετάλλευση των κατεχομένων και των δυνατοτήτων που προσφέρουν σε διάφορους τομείς. Ενδεικτικά αναφέρω μόνο δύο: Τουρισμός και Παιδεία (βλέπε πανεπιστήμια). Με την ανακάλυψη του Φυσικού Αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ προστέθηκαν και συμφέροντα στον τομέα της ενέργειας. Και με τις εξελίξεις στην περιοχή μας -όπως π.χ. Συριακό, Κουρδικό- το γεωστρατηγικό ενδιαφέρον της Τουρκίας για την Κύπρο αυξήθηκε δραματικά.

Όλα αυτά ανεβάζουν το επίπεδο της τουρκικής αδιαλλαξίας, τουλάχιστον κατά μία-δύο κατηγορίες. Της αδιαλλαξίας ως προς τη λύση του Κυπριακού, στο πλαίσιο στο οποίο αναζητείτο για τόσα χρόνια. Αυτό τα πλαίσιο, του Ο.Η.Ε., δηλαδή, εντός του Διεθνούς Οργανισμού και στη βάση των αποφάσεών του με τίποτα δεν την βολεύουν. Εξ ου και η θέση της για λύση εκτός παραμέτρων του Ο.Η.Ε. Εξ ου και η αναζήτηση άλλου πλαισίου -π.χ. Τετραμερής- ή η αναζήτηση λύσης εκτός Ομοσπονδίας αναφορικά με την ουσία του ζητήματος.
Επικίνδυνη περιπλοκή

Αυτές τις ολοφάνερες πλέον στοχεύσεις της Τουρκίας, δυστυχώς, μέχρι στιγμής, τουλάχιστον, η διεθνής κοινότητα καμώνεται ότι δεν τις βλέπει. Το ίδιο, από την άλλη, δεν τις βλέπουν, τις προσπερνούν και ορισμένοι εδώ στην ε/κ κοινότητα. Και επειδή οι στοχεύσεις της Τουρκίας στην Κύπρο, όπως προανέφερα, δεν έχουν να κάνουν, πλέον, με τους Τ/κ, ούτε και με τη λύση του Κυπριακού μόνο, αλλά και με τις λοιπές γεωστρατηγικές κατευθύνσεις και οικονομικά της συμφέροντα, η επίλυση του Κυπριακού περιπλέκεται επικίνδυνα. Και οι κίνδυνοι αυξάνονται από την ανάγκη του καθεστώτος Ερντογάν, ιδιαίτερα μετά τις πρόσφατες εκλογές και τις οικονομικές δυσκολίες, να εξάγει μέρος της πίεσης το οποίο υφίσταται στο εσωτερικό της χώρας.

Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, η αποστολή της κυρίας Λουτ ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Και το αποτέλεσμα προδιαγεγραμμένο. Και φτάσαμε, με το πέρας της αποστολής, στη μεγαλύτερη ρήξη τόσο μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων, όσο και μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων εντός των δύο κοινοτήτων. Είναι ιδιαίτερης σημασίας, αλλά και ανησυχίας, να επισημάνουμε ότι αυτό το αρνητικό αποτέλεσμα καταγράφεται τη στιγμή που στην ηγεσία των δύο κοινοτήτων βρίσκονται παραδοσιακοί οπαδοί της λύσης. Τη στιγμή που στην Κύπρο κυβερνά το κόμμα που στήριξε φανατικά το Σχέδιο Ανάν και στην άλλη πλευρά διοικεί κόμμα παρόμοιων θέσεων.

Η διάσταση μεταξύ των υπολοίπων κομμάτων στην ε/κ Κοινότητα, από τη μια, και στην τ/κ Κοινότητα, από την άλλην, είναι πολλαπλάσια. Με εξαίρεση, βέβαια, το ΑΚΕΛ. Είναι, εξόφθαλμα, λοιπόν, η πιο δύσκολη στιγμή μετά το 1974. Αν ληφθεί υπ’ όψιν και η ρευστότητα των σχέσεων Τουρκίας - Η.Π.Α, το πέλαγος που αγκαλιάζει το Κυπριακό δεν είναι, απλώς, βαθύ, αλλά και τρικυμισμένο. Στο τρικυμισμένο πέλαγος χρειάζονται μετρημένοι ελιγμοί και σταθερή πορεία. Άρα, συνέπεια στις αρχές και ευελιξία στους χειρισμούς.