Τράπεζες

Ήθελαν τη λίστα, δεν ήξεραν τι να την κάνουν

Οργιώδες παρασκήνιο και καυτοί διάλογοι για τα κόκκινα δάνεια των πολιτικών

Οργιώδες το παρασκήνιο και “ηλεκτρισμένοι” οι διάλογοι που διημείφθησαν μεταξύ των μελών της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και της Διοικητού της Κεντρικής Τράπεζας, Χρυστάλλας Γιωρκάτζη, για το “καυτό” ζήτημα της λίστας των μη εξυπηρετουμένων δανείων των Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων (ΠΕΠ).


Η “Σημερινή” της Κυριακής εξασφάλισε τα αποστενογραφημένα πρακτικά της πολύκροτης συνεδρίας της 3ης Δεκεμβρίου 2018, τα οποία παρουσιάζουν, με ακρίβεια και λεπτομέρεια, όλα όσα λέχθηκαν και εν τέλει οδήγησαν την Επιτροπή στην πολύκροτη απόφαση να ζητήσει από την κ. Γιωρκάτζη να παραδώσει τα τραπεζικά δεδομένα στη Βουλή.


Μέσα από την πορεία της συζήτησης και τις χαρακτηριστικές ατάκες αναδεικνύονται οι ποικίλες αντιδράσεις, αλλά και οι διαφορετικές απόψεις που εξέφρασαν οι συμμετέχοντες αναφορικά με τον τρόπο χειρισμού του ζητήματος.


Η Επιτροπή, εν τέλει, αποφάσισε πως η Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να εξασφαλίσει τα τραπεζικά δεδομένα από τα πιστωτικά ιδρύματα και να τα αποστείλει στον Πρόεδρο της Βουλής, Δημήτρη Συλλούρη, με την ένδειξη του απορρήτου.


Αρχικά, όπως διαφαίνεται από τα πρακτικά που κατέχουμε, είχε πέσει στο τραπέζι της συζήτησης ακόμη και το ενδεχόμενο να δοθεί το δικαίωμα στους βουλευτές να διαβάσουν τα ονόματα των Πολιτικών Εκτεθειμένων Προσώπων.


Αποδεικνύεται, επίσης, μέσα από τους χαρακτηριστικούς διαλόγους, ότι η Επιτροπή, ενόσω ζητούσε απόρρητα τραπεζικά δεδομένα για ένα τόσο σημαντικό και ευαίσθητο ζήτημα, δεν είχε ιδέα για τον τρόπο με τον οποίο η ίδια θα μπορούσε να τα αξιοποιήσει.


Οι βουλευτές αναγνώριζαν πως δεν έχουν ούτε την αρμοδιότητα, ούτε την τεχνογνωσία για να διεξαγάγουν μια τόσο εξειδικευμένη και περίπλοκη έρευνα, συμφωνώντας πως θα αποφάσιζαν εκ των υστέρων της λήψης των στοιχείων, για το πώς θα τα αξιοποιούσαν.


Υπενθυμίζεται πως η λίστα, που φέρεται να «καίει» πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα, στάλθηκε, τελικά, από την απερχόμενη Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, στον Πρόεδρο της Βουλής, την Παρασκευή, 5 Απριλίου, και παραμένει σφραγισμένη στο γραφείο του κ. Συλλούρη, μέχρι ν’ αποφασιστούν τα περαιτέρω.


Πρόκειται για έναν επικαιροποιημένο και μακροσκελή κατάλογο, απ' όλα τα τραπεζικά ιδρύματα της Κύπρου, ο οποίος περιλαμβάνει ονόματα πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων που διατηρούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Στα στοιχεία υπάρχουν, επίσης, ενδείξεις για ενδεχόμενη ευνοϊκή μεταχείριση κατά τις αναδιαρθρώσεις και διαγραφές δανείων.
Οι πρωταγωνιστές


Στο επίκεντρο της συνεδρίας της 3ης Δεκεμβρίου 2018 της Επιτροπής Οικονομικών ήταν η συνέχιση της μελέτης του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 2019.
Παρέστησαν η Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, συνοδευόμενη από υπηρεσιακούς της Κεντρικής Τράπεζας, για να καταθέσει τις θέσεις της σε σχέση με τη δημοσιονομική κατάσταση και την ευρύτερη οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης.


Στη συνεδρίαση αυτή παρέστησαν, επίσης, εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών.


Παρόντες βουλευτές στη συγκεκριμένη συνεδρία, βάσει των πρακτικών που κατέχει η “Σ”, ήταν οι Mάριος Μαυρίδης (ως Αναπληρωτής Πρόεδρος), Μαρίνος Μουσιούττας, Ονούφριος Κουλλά, Μαρίνος Σιζόπουλος, Στέφανος Στεφάνου, Μιχάλης Γιωργάλλας, Άριστος Δαμιανού, Γιώργος Περδίκης, Αντρέας Καυκαλιάς, Άννα Θεολόγου και Άγγελος Βότσης.


Αφότου συζητήθηκαν σωρεία άλλων θεμάτων, εγέρθη το θέμα των δανείων Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων. Ακολουθούν χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τα πρακτικά (συνολικό μέγεθος 92 σελίδες).
Χ. ΓΙΩΡΚΑΤΖΗ:
Έστω να τα καταθέσουμε, αν θέλετε. Να μην κάνουμε έρευνα. Να καταθέσουμε τα στοιχεία των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων των Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων...
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Πού να τα καταθέσετε;
Χ. ΓΙΩΡΚΑΤΖΗ:
Σε εσάς, αν θέλετε, ή να κάνουμε την έρευνα εμείς.
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Εγώ θα συνεννοηθώ και με τον Πρόεδρο της Επιτροπής.
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Είμαστε εδώ και δεν θέλουμε τον Πρόεδρο της Επιτροπής. Να κατατεθούν! Βάζω πρόταση, όπως είμαστε εδώ. Δεν θέλουμε κανέναν Πρόεδρο...
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Να μπορούν και να δημοσιοποιηθούν; Αυτό λέμε τώρα;
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Όχι, λέει η Διοικήτρια...
Χ. ΓΙΩΡΚΑΤΖΗ:
Όχι, να δημοσιοποιηθούν.
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Άμα κατατεθούν, θα δημοσιοποιηθούν.
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Όποτε θέλετε κύριοι, εγώ τα καταθέτω. Να κατατεθούν στον Πρόεδρο της Βουλής.
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Ναι, απλά λέω... Είσαστε έτοιμοι;
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Τόσο απλό. Εγώ είμαι πανέτοιμος.
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Είσαστε έτοιμοι να δημοσιοποιηθούν; Διότι θα δημοσιοποιηθούν.
Γ. ΓΙΩΡΚΑΤΖΗ:
Μπορούμε να βρούμε μια λύση, όπως βρήκαμε και άλλες φορές. Να κατατεθούν στον Πρόεδρο, να είναι στο Γραφείο του και, όποιος βουλευτής θέλει να τα δει, ή μπορείτε να διασφαλίσουμε εμείς το απόρρητο και να κάνουμε εμείς την έρευνα. Εμείς μπορούμε, λίγο πιο εύκολα, να αναγνωρίσουμε, εάν είναι ένα δάνειο με ευνοϊκούς όρους, γιατί ξέρουμε περίπου τους όρους των δανείων.
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Είναι δύο πράματα. Τα δάνεια με ευνοϊκούς όρους...
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Μα έπρεπε να είχαν γίνει αυτά. Έπρεπε να είχαν γίνει.
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Πρόεδρέ μου, είναι τα δάνεια με ευνοϊκούς όρους και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων.
Χ. ΓΙΩΡΚΑΤΖΗ:
Έπρεπε να είχαν γίνει, αν δεν απειλούμουν με σύλληψη από την Αστυνομία.
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Εγώ εισηγούμαι να κατατεθούν στον Πρόεδρο της Βουλής, απλά και ωραία. Αν θα αποφασίσει να τα βλέπει ένας-ένας ή να τα δημοσιοποιήσουν, ας το αποφασίσει ο Πρόεδρος της Βουλής και η Ολομέλεια του Σώματος, αλλά να κατατεθούν.
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Ναι, Άγγελε, να κατατεθούν, αλλά εμείς είμαστε σε θέση να αξιολογήσουμε, αν ένα δάνειο δόθηκε με όρους; Πρέπει να γίνει ειδική επιτροπή να το εξετάσει αυτό το πράμα και...
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Λέει η Διοικήτρια ότι είναι έτοιμη, έχει τα στοιχεία...
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Να τα κάνουμε, τι, εμείς; Να τα κάνουμε, τι;
Μ. ΣΙΖΟΠΟΥΛΟΣ:
Θέλουμε να γνωρίζουμε.
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Από τη στιγμή που κυκλοφορεί αυτό το πράμα, αυτό το νέφος να είναι μπροστά μας, «τα του Καίσαρος τω Καίσαρι».
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Μαρίνο, βεβαίως να γνωρίζουμε, να γνωρίζουμε σωστά, όμως. Να γνωρίζουμε σωστά.
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Εγώ θεωρώ ότι για μένα δεν τίθεται θέμα, πρέπει να κατατεθούν...
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Εντάξει.
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Από τη στιγμή που τίθεται ενώπιόν μας...
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Στον Πρόεδρο της Βουλής.
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Η Διοικητής λέγει: «Εγώ είμαι έτοιμη, κύριοι. Δώστε μου τα».
ΣΤ. ΣΤΕΦΑΝΟΥ:
Συγγνώμη, να πω, όμως, για να είμαστε ξεκάθαροι για τη διαδικασία, διότι υπάρχουν τα στοιχεία και υπάρχει ένας νόμος για τα πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα σε σχέση με τις δύο πτυχές που έχουμε βάλει, είτε πήραν χατιρικώς δάνειο, να το πω έτσι, είτε έχουν μη εξυπηρετούμενο δάνειο, σωστά; Με βάση τα προσωπικά δεδομένα, δεν πρόκειται ή δεν πρέπει να δώσουμε τίποτε, ούτε να διαρρεύσει κάτι.
Χ. ΓΙΩΡΚΑΤΖΗ:
Σωστό.
ΣΤ. ΣΤΕΦΑΝΟΥ:
Λοιπόν, τούτο είναι το ένα. Άρα, κάποιοι μπορεί...
Α. ΘΕΟΛΟΓΟΥ:
Να χαρακτηριστούν απόρρητα.
ΣΤ. ΣΤΕΦΑΝΟΥ:
Ναι. Κάποιοι μπορεί να θέλουν κιόλας να αφήσουν να διαρρεύσει κάτι, για να αρχίσει τώρα η δημόσια διαπόμπευση διαφόρων. Θέλω να ρωτήσω κάτι. Η διαδικασία δεν προβλέπεται για το τι πρέπει να ακολουθηθεί, να διαπιστωθεί και να παρθούν μέτρα; Διότι είναι εκεί η όλη ουσία, όχι ποιος θα διαπομπευθεί και τι ονόματα θα βγουν στον αέρα, για να διαβάζουμε και ο καθένας να...
Χ. ΓΙΩΡΚΑΤΖΗ:
Να κάμνει κουτσομπολιό.
Σε μετέπειτα χρονικό σημείο της συζήτησης, σύμφωνα με τα πρακτικά, εξελίσσεται ο ακόλουθος διάλογος:
Α. ΒΟΤΣΗΣ:
Και εγώ λέω, παρά να κυκλοφορεί αυτό το ποιοι είναι αυτοί, τι κάμνουν... Να δοθούν στον Πρόεδρο της Βουλής ως απόρρητο έγγραφο.
Α. ΔΑΜΙΑΝΟΥ:
Δεν είναι μόνο οι βουλευτές, επειδή εδώ βάζουμε αυτογκόλ. Υπάρχουν και βουλευτές, υπάρχουν και πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα.
Γ. ΠΕΡΔΙΚΗΣ:
Όχι μόνο τους βουλευτές, Άριστε, και άλλους.
Α. ΔΑΜΙΑΝΟΥ:
Οι πάντες.
Μ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ:
Να το δούμε μαζί.
Γ. ΠΕΡΔΙΚΗΣ:
Δεν είναι μόνο οι βουλευτές.
Α. ΔΑΜΙΑΝΟΥ:
Και είναι καλά να περιλάβετε και τις διαγραφές δανείων ΠΕΠ. Θα είναι ακόμα πιο χρήσιμο.
Χ. ΓΙΩΡΚΑΤΖΗ:
Ναι, έχει πολλά στοιχεία...
Α. ΔΑΜΙΑΝΟΥ:
Εκεί να δούμε τι γίνεται.
Το «mea culpa» της Γιωρκάτζη


Σύμφωνα με το περιεχόμενο των πρακτικών, η κ. Γιωρκάτζη είχε πει πως φέρει βαρέως το γεγονός πως δεν ολοκλήρωσε την έρευνα που είχε ξεκινήσει το 2015 για τα "κόκκινα" δάνεια Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων.


Η τότε έρευνα της Κεντρικής Τράπεζας αφορούσε κατά πόσον εφαρμόζονταν ή όχι οι οδηγίες για το ξέπλυμα χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.


Ο έλεγχος, όμως, τερματίστηκε, διότι, σύμφωνα με την κ. Γιωρκάτζη, είχε γίνει καταγγελία στην Αστυνομία «από συγκεκριμένο βουλευτή», με αποτέλεσμα να κατασχεθεί ο υπολογιστής της ιδίας και των συνεργατών της.


Επιστράφηκαν, τελικά, μετά την περιβόητη παρέμβαση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι.


H καταγγελία του βουλευτή είχε γίνει, όπως είπε, ύστερα από διαρροή καταλόγου ονομάτων σε σχέση με μία εκ των υπό διερεύνηση τραπεζών.