Κυπριακό

Σκέψεις για παράκαμψη των όρων αναφοράς

Εναλλακτικές για συνέχιση της προσπάθειας αναζητά ο Αντόνιο Γκουτέρες

Πιο ευρύπορες διεξόδους στις δύσβατες ατραπούς του Κυπριακού διαβλέπει η Λευκωσία στο προσχέδιο της τελευταίας έκθεσης του ΓΓ των ΗΕ προς το Συμβούλιο Ασφαλείας για το Κυπριακό.


Σύμφωνα με την ανάγνωση της Κυβέρνησης, η έκθεση αφήνει, παρά τη διαφαινόμενη αποτελμάτωση της διαδικασίας, ανοικτό ένα παράθυρο διεξόδου από το αδιέξοδο για συνέχιση της προσπάθειας προς επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.


Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Σημερινής» της Κυριακής, ο κ. Αντόνιο Γκουτέρες ενδέχεται, προκειμένου να ξεμπλοκάρει η διαδικασία, να επιχειρήσει να εξεύρει τρόπους παράκαμψης του κύριου σκοπέλου για την επανέναρξη των συνομιλιών, που είναι οι όροι αναφοράς και η αδυναμία επίτευξης συμφωνίας επί τούτων.


Τούτο θα σήμαινε, επί της ουσίας, ριζικό αναπροσανατολισμό της παρέμβασής του, η οποία εστιάστηκε στην απροϋπόθετη θέση, ότι πρέπει να υπάρχει εκ των προτέρων συμφωνία επί των βασικών παραμέτρων (όροι αναφοράς) της διαπραγμάτευσης, ώστε να επανεκκινήσει, τελεσφόρως, η διαδικασία.


Όπως χαρακτηριστικά μάς ανέφερε έγκυρη πηγή, «μέσα από μια εις βάθος και ‘ανάμεσα στις γραμμές’ ανάγνωση του προσχεδίου της έκθεσης του Γενικού Γραμματέα, προκύπτει ότι, αν δεν επέλθει συμφωνία επί των όρων αναφοράς, θα πρέπει να αναζητηθεί κάτι άλλο».


Η συμβιβαστική πρόταση της ειδικής απεσταλμένης του ΓΓ για το Κυπριακό Τζέιν Χολ Λουτ ήταν η σύγκληση μιας προ-διάσκεψης, στη μορφή της Γενεύης, η οποία θα συζητούσε και, ει δυνατόν, θα πετύχαινε τη συμφωνία επί των όρων αναφοράς, ανοίγοντας τον δρόμο για μια νέα διάσκεψη, με στόχο την τελική επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Πρόταση την οποία δεν αποδέχθηκε η τουρκική πλευρά, ενώ η Λευκωσία έδωσε τη συγκατάθεσή της.


Η ίδια πηγή επισήμανε, επιπρόσθετα, ότι η συνεχής αρνητικότητα της τουρκικής πλευράς άρχισε να προβληματίζει ιδιαίτερα, αφού λειτουργεί ως «φραγή» σε κάθε προσπάθεια αποδέσμευσης της διαδικασίας από τη στασιμότητα.
Τουρκικός ελιγμός;


Στο πλαίσιο αυτό, η Κυβέρνηση δεν παραλείπει να σταθμίζει όλες τις πιθανές κινήσεις της Άγκυρας και της τ/κ ηγεσίας, μη αποκλειομένου και ενός απρόβλεπτου ελιγμού, ο οποίος θα ανατρέψει τους όρους του παιγνιδιού, εμβάλλοντας την ε/κ πλευρά σε δυσχερή θέση, αφού θα έχει να διαχειριστεί και να απαντήσει σε νέα δεδομένα, τα οποία θα επιχειρήσει να επιβάλει η άλλη πλευρά.


Ακόμη ένα επιπλέον στοιχείο επιδείνωσης της στασιμότητας ήταν η... μηδενική επίτευξη προόδου στην πρόσφατη συνάντηση αντιπροσωπιών του ελληνικού και του τουρκικού ΥΠΕΞ στην Αθήνα, όπου, πέραν των ελληνοτουρκικών θεμάτων και των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο, συζητήθηκε και το Κυπριακό, χωρίς να υπάρξει οιοδήποτε θετικό αποτέλεσμα ή κατ’ ελάχιστον σύγκλιση ανάμεσα στις δύο πλευρές.


Η ίδια πηγή πρόσθεσε ότι, τώρα, πλέον, «όλων τα βλέμματα είναι στραμμένα προς το πρόσωπο του Ρ. Τ. Ερντογάν, από τον οποίο αναμένεται, μετά το πέρας των δημοτικών εκλογών στην Τουρκία, και με δεδομένο το γεγονός ότι οι επόμενες εκλογές στη χώρα είναι ύστερα από τέσσερα χρόνια, να προβεί σε μια θετική κίνηση, προκειμένου να διανοιχθεί μια προοπτική επανέναρξης των συνομιλιών. Εμείς, παρά την τουρκική αρνητικότητα, διατηρούμε όλη τη θετικότητά μας και βρισκόμαστε σε αναμονή, για κάθε πιθανή εξέλιξη, παρά τις δυσοίωνες εκτιμήσεις».
Θετική ανάγνωση


Την ίδια ώρα, η Κυβέρνηση αποτιμά θετικά το προσχέδιο της έκθεσης του ΓΓ των ΗΕ προς το ΣΑ, αφού, αφενός, διατηρεί ανοικτή την προοπτική συνέχισης της προσπάθειας για επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας, και, αφετέρου, περιλαμβάνει βελτιωμένες αναφορές -σύμφωνα, πάντα, με την ανάγνωση της Λευκωσίας-, σε σχέση με προηγούμενες εκθέσεις του ΓΓ. Μια θέση, η οποία συνδέεται, άμεσα, για την ε/κ πλευρά, με το θέμα της ανανέωσης της παρουσίας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στην Κύπρο, κάτι στο οποίο αντιτίθενται σφόδρα οι Τούρκοι και είναι ένας από τους κύριους λόγους της παρελκυστικής στάσης τους όσον αφορά το ξεπέρασμα της παρατηρούμενης στασιμότητας.


Ως μια τέτοια βελτιωμένη αναφορά η Λευκωσία θεωρεί την αναφορά στα θέματα της ενέργειας, καθώς, στην έκθεση του περασμένου Οκτωβρίου, ο κ. Αντόνιο Γκουτέρες έκανε λόγο για πιθανές εντάσεις από τη συνέχιση των γεωτρητικών ερευνών και συνιστούσε την αποφυγή ενεργειών οι οποίες θα μπορούσαν να οξύνουν το κλίμα.


Στην τωρινή έκθεση, ωστόσο, αναφέρεται θετικά στις επιχειρούμενες ανακαλύψεις υδρογονανθράκων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, σημειώνοντας ότι η ανακάλυψη φυσικού αερίου μπορεί να χρησιμοποιηθεί προς όφελος των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο, αλλά και, επιπρόσθετα, ότι μπορεί να λειτουργήσει ως ισχυρό κίνητρο για ενίσχυση της προσπάθειας επανεκκίνησης της διαπραγματευτικής διαδικασίας.


Η Κυβέρνηση, δηλώνεται αρμοδίως, επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί επισήμως επί του τελικού κειμένου της έκθεσης του κ. Αντόνιο Γκουτέρες, όταν αυτό κατατεθεί ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας.


Την ίδια ώρα, αποτιμώντας τις συνεχείς επαφές με την Τ. Χ. Λουτ και αξιωματούχους των ΗΕ, εκτιμά ότι «ο διεθνής οργανισμός αντικρίζει με θετικό πρόσημο τις νέες ιδέες-προτάσεις που καταθέτει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προς απεγκλωβισμό της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, καθώς δύνανται να εμβολιάσουν τη συζήτηση με εναλλακτικούς τρόπους που μπορούν να δημιουργήσουν προϋποθέσεις υπέρβασης του αδιεξόδου».


Ιδέες, βεβαίως, οι οποίες ήδη έχουν απορριφθεί κατηγορηματικά από την τουρκική πλευρά, αλλά και από το σύνολο της αντιπολίτευσης στην Κύπρο.