Εκείνος έρχεται «επί πώλον όνου»…

«Όσο και αν θέλουμε να εντρυφήσουμε στην πνευματική χαρά των ημερών, η κατοχή της μισής πατρίδας μας και ο κίνδυνος του εκτουρκισμού, που απειλεί και την υπόλοιπη, δεν μας αφήνουν να ξεχαστούμε στη χαρά»
Μέρες νηστειών, αγάπης και πίστης οι μέρες που διανύουμε. Τι μεγαλύτερο πνευματικά για τον ορθόδοξο χριστιανό, από την εικόνα του Ιησού Χριστού στον σταυρό των μαρτυρίων του, «κουβαλώντας» τις αμαρτίες όλων εμάς να προσεύχεται για τη σωτηρία μας;..

Το μυαλό μας ωστόσο αυτές τις μέρες ταξιδεύει εντονότερα στην κατοχή της πατρίδας μας, στους εκατοντάδες ιερούς ναούς, που άλλη μια Ανάσταση Κυρίου θα μείνουν ερειπωμένοι και βουβοί. Χωρίς καμπάνες να χτυπούν, χωρίς το «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται...», «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου...», «Η ζωή εν τάφω...», και, κυρίως, χωρίς το «Χριστός Ανέστη».

Απέναντί μας μόνο η βαρβαρότητα, που ωστόσο δεν μειώνει τη δύναμη της πίστης στον Θεό και την ελπίδα για ελευθερία της πατρίδας μας.
Το νόημα της νηστείας

Μιλώντας στη «Σ» ο Μητροπολίτης Πάφου Γεώργιος εξήγησε πως «η νηστεία που προηγείται του Πάσχα είναι άθροισμα δυο επιμέρους νηστειών: Της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που ξεκινά την Καθαρά Δευτέρα και τελειώνει την Παρασκευή πριν από το Σάββατο του Λαζάρου (40 ημέρες) και της Μ. Εβδομάδας, στην οποία προστίθενται και το Σάββατο του Λαζάρου και η Κυριακή των Βαΐων, γι’ αυτό και μερικοί το αποκαλούν 50ήμερο.

»Το νόημα της νηστείας είναι πολλαπλό:

α) Είναι μια άσκηση για να συνηθίσουμε να λέμε όχι στις προκλήσεις του πονηρού. Δεν είναι αυτοσκοπός η νηστεία, αλλά άσκηση. Αν ασκηθούμε να λέμε όχι στις πιέσεις της γεύσης μας, θα πούμε όχι και στην πρόκληση της υπεξαίρεσης χρημάτων, της επιβουλής της τιμής του άλλου κ.λπ.

β) Η νηστεία έχει το νόημα και της έμπρακτης υποταγής στο θέλημα του Θεού. Ένας ελεύθερος κάνει ό,τι θέλει. Ένας δούλος υπακούει στις εντολές του κυρίου του.

γ) Χρησιμοποιώντας απλές και λιτές τροφές εξοικονομούμε χρήματα, τα οποία προσφέρουμε ως ελεημοσύνη στους έχοντας ανάγκη. Δείχνουμε έτσι τη φιλαλληλία μας.

δ) Δείχνουμε την ενότητά μας όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Αυτήν την περίοδο νηστεύουμε όλοι οι Ορθόδοξοι, όπου κι αν βρισκόμαστε, για τον ίδιο σκοπό, προετοιμαζόμενοι για το Πάθος και την Ανάσταση του Χριστού».
Η Κυριακή της Ελιάς

«Η Εκκλησία γιορτάζει σήμερα την ένδοξη είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα πριν από το Πάθος. Εκπληρώνοντας τις προφητείες, που αναφέρονταν στο πρόσωπό του, έρχεται ο Χριστός στον τόπο της θυσίας του, απ’ όπου δεν θα φύγει πια, μέχρις ότου γίνουν όλα όσα προφητεύτηκαν γι’ αυτόν», αναφέρει ο Μητροπολίτης Γεώργιος και εξηγεί πως ο Μωσαϊκός Νόμος έλεγε ότι πέντε μέρες πριν από το Πάσχα κάθε εβραϊκή οικογένεια θα έπρεπε να προμηθευτεί τον αμνό (το αρνί) που θα θυσίαζε τις γιορτινές μέρες. Θα τον κρατούσε σπίτι της μέχρι την παραμονή του Πάσχα που θα τον έσφαζαν. Κι ο Χριστός, ο αμνός του Θεού, έξι μέρες πριν από το Πάσχα, ήλθε στη Βηθανία όπου είχε αναστήσει τον Λάζαρο. Και «τη επαύριον», πέντε μέρες δηλ. πριν από το Πάσχα, έρχεται στα Ιεροσόλυμα, απ’ όπου δεν θα φύγει μέχρις ότου σταυρωθεί και αναστηθεί.

«Ακούοντας ο λαός τον ερχομό του Χριστού και συγκινημένοι από την ανάσταση του Λαζάρου, του έκαμαν μια υποδοχή με κλαδιά φοινικιάς και άλλων δένδρων, όπως υποδέχονταν τους στρατηγούς και τους βασιλείς που επέστρεφαν από νικηφόρους πολέμους. Κι εκείνος έρχεται "επί πώλον όνου", καθισμένος σ’ ένα γαϊδουράκι, όπως πάλιν προφητεύτηκε.

»Μιμούμενοι εκείνην την υποδοχήν, οι Χριστιανοί στην Κύπρο παίρνουν στην εκκλησία κλαδιά ελιάς, τα οποία αποξηραίνουν μετά και τα χρησιμοποιούν ως θυμίαμα.

»Η σημερινή Κυριακή σηματοδοτεί και την είσοδό μας στη Μ. Εβδομάδα για βίωση των Παθών του Κυρίου», αναφέρει ο Μητροπολίτης.
Εβδομάδα των Παθών

Κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα, που ονομάζεται έτσι γιατί είναι γεμάτη από μεγάλα και συνταρακτικά γεγονότα, καλούμαστε να ακολουθήσουμε τον Χριστό στο Θείο Πάθος και να συσταυρωθούμε μαζί του ως προς τον κόσμο τούτο, τα φόβητρα και τα θέλγητρά του, για να συζήσουμε μαζί του μια νέα ζωή, απαλλαγμένη από τα πάθη.

Σύμφωνα με τον Πανιερότατο, το Πάθος του Χριστού είναι ένα ακατάληπτο μυστήριο. Όπως είπε, «δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε πώς ο Παντοδύναμος Θεός καταδέχεται να εμπαίζεται από το δημιούργημά του, να υποφέρει και να πεθαίνει ως άνθρωπος στον σταυρό. Γι’ αυτό και η Εκκλησία μάς οδηγεί σιγά-σιγά στο μεγάλο αυτό μυστήριο».
Τι σηματοδοτεί η Μεγάλη Εβδομάδα

Ερωτηθείς τι σηματοδοτεί η Εβδομάδα των Παθών, ο Μητροπολίτης Πάφου εξηγεί ότι «τη Μ. Δευτέρα θυμούμαστε τον πάγκαλο Ιωσήφ, τον γιο του Ιάκωβο, ο οποίος παρόλο που συνάντησε πολλές προκλήσεις της αμαρτίας, εντούτοις δεν υπέκυψε σ’ αυτή. Στο τέλος δοξάστηκε κι έγινε Αντιβασιλεύς της Αιγύπτου. Καλούμαστε να τον μιμηθούμε.

»Την ίδια μέρα θυμούμαστε την άκαρπη συκιά που ξεράθηκε ύστερα από την κατάρα του Χριστού. Θέλοντας να δείξει ο Χριστός ότι χρειάζεται κάθε στιγμή να επιδεικνύουμε σωστό τρόπο ζωής και αρετές, όταν ήλθε κοντά στη συκιά και δεν βρήκε καρπό, την καταράστηκε.

»Τη Μ. Τρίτη προβάλλονται οι δέκα παρθένοι που περίμεναν να έρθει ο Νυμφίος για να μπουν μαζί του στη γαμήλια χαρά. Οι Πέντε, που ήσαν φρόνιμες (προνοητικές), προμηθεύτηκαν λάδι για τα φανάρια τους. Οι άλλες, οι μωρές (αμελείς), δεν πήραν λάδι μαζί τους. Όταν κατά τα μεσάνυχτα ήρθε ο Νυμφίος, μαζί του στον νυμφώνα μπήκαν εκείνες που είχαν αναμμένες τις λαμπάδες τους. Οι πέντε μωρές παρθένοι απεκλείσθησαν από τους γάμους.

»Τη Μ. Τετάρτη η Εκκλησία παρουσιάζει τη μετάνοια της πόρνης γυναίκας, που άλειψε με μύρο τα πόδια του Χριστού. Καλούμαστε να τη μιμηθούμε στη μετάνοια. Παράλληλα παρουσιάζεται και ο Ιούδας, ο οποίος τρέχει για την προδοσία. Ένας απόστολος που έκανε και θαύματα, στο τέλος χάνεται και κατακρίνεται. Και μια αμαρτωλή με τη μετάνοιά της παίρνει την άφεση.

»Η Μ. Πέμπτη μάς εισάγει στο Πάθος του Χριστού, στο λεγόμενο Σταυρώσιμο Πάσχα. Την ημέρα αυτή η Εκκλησία θυμάται, ανάμεσα στ’ άλλα, την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας από τον Χριστό (τον Μυστικό Δείπνο). Με το σώμα και το Αίμα του Χριστού θα τρέφεται η Εκκλησία και ο κάθε πιστός.

»Η Μ. Παρασκευή (Μ. Πέμπτη βράδυ και Παρασκευή πρωί) μάς παρουσιάζει το Πάθος του Χριστού και τον θάνατό του στον Σταυρό. Είναι χαρακτηριστικά κάποια μηνύματα προς τους πιστούς, από τα οποία μέσα στη φαινομενική αδυναμία του Χριστού, αναδεικνύεται η θεότητά του.

»Το Μ. Σάββατο (Μ. Παρασκευή βράδυ και Σάββατο πρωί) τιμούμε την ταφή του Χριστού. Συγκινητική η ακολουθία γιατί όλοι φέρνουμε στη μνήμα την ταφή δικών μας ανθρώπων. Η Εκκλησία, όμως, με την ακολουθία της δεν παραδίδεται στην απόγνωση. Προσμένει, κατά τις υποσχέσεις Του, την ανάσταση του Χριστού.

»Την Κυριακή του Πάσχα γιορτάζουμε μεγαλόπρεπα την Ανάσταση του Χριστού. Δεν ήταν δυνατόν ο Αρχηγός της Ζωής να κρατηθεί από τον θάνατο. Η Ανάσταση του Χριστού διέφερε απ' όλες τις άλλες αναστάσεις που έγιναν, όπως π.χ. την ανάσταση του Λαζάρου. Όσοι άλλοι αναστήθηκαν, ξαναπέθαναν ύστερα από κάποιο διάστημα. Ο Χριστός, όμως, δεν ξαναπέθανε. Ο Χριστός πήρε τον θάνατο και τον έκαμε ζωή, πήρε τη φθορά και τη μετέτρεψε σε αφθαρσία. Η ανάστασή του έδωσε και το μήνυμα της δικής μας ανάστασης κατά τη Δευτέρα Παρουσία».
Μεγάλη Εβδομάδα και στις κατεχόμενες εκκλησίες

Ο Πανιερότατος δεν λησμόνησε να αναφερθεί και στο εθνικό μας πρόβλημα και τις κατεχόμενες εκκλησίες μας. «Για 45 χρόνια, τώρα, το μήνυμα της Ανάστασης δεν ακούγεται στις κατεχόμενες εκκλησίες μας. Αυτό, όμως, δεν μας οδηγεί σε απόγνωση. Ξέρουμε ότι υπάρχει ο Θεός "ο καθαιρών δυνάστας" και "διασκεδάζων βουλάς εθνών". Στο τέλος της ακολουθίας του Επιταφίου, μετά την περιφορά, η Αγία Γραφή μάς δίνει ένα ενθαρρυντικό μήνυμα. Σ’ όσους αποκάμνουν από τις δυσκολίες, σ’ όσους λεν ότι χάσαμε κάθε ελπίδα, παρουσιάζεται ο Θεός να λέει: "Ιδού εγώ φέρω εις υμάς πνεύμα ζωής". Θα σας δώσω δύναμη να τα ξεπεράσετε», δηλώνει ο Μητροπολίτης Γεώργιος.

«Μέσα στη ροή των αιώνων, τα 45 χρόνια δεν λογαριάζονται ούτε μια στιγμή. Όταν θα περάσουν οι ταλαιπωρίες, θα μείνουν στην ιστορική μας μνήμη ως ένας απλός νυχτερινός εφιάλτης. Και θα περάσουν, αν εμείς μείνουμε πιστοί στις αξίες της θρησκείας κα της πατρίδας μας», πρόσθεσε.
Ευχές από τον Μητροπολίτη Γεώργιο

«Όσο και αν θέλουμε να εντρυφήσουμε στην πνευματική χαρά των ημερών, η κατοχή της μισής πατρίδας μας και ο κίνδυνος του εκτουρκισμού, που απειλεί και την υπόλοιπη, δεν μας αφήνουν να ξεχαστούμε στη χαρά. Γι’ αυτό και οι ευχές μου και το μήνυμα στους πιστούς μας είναι μήνυμα για υπομονή και εγκαρτέρηση, μήνυμα για εμμονή στις αρχές, τα ιδανικά και τα ήθη των προγόνων μας. Η πατρίδα μας άντεξε σε μακρύτερες και σκληρότερες κατοχές. Κι αυτό γιατί οι πατέρες μας δεν σαγηνεύτηκαν από τις υποσχέσεις των κατακτητών, ούτε και κάμφθηκαν από τις απειλές τους. Ούτε και τα ιδιοτελή συμφέροντα τούς αποπροσανατόλισαν από τον στόχο τους. Έμειναν προσηλωμένοι, παρά τις δυσκολίες και τις κακουχίες, στις αξίες και τα ιδανικά της πίστης και της πατρίδας μας. Με τον ίδιο τρόπο θα ξεπεράσουμε κι εμείς τις δυσκολίες και τώρα, όσο μεγάλες κι αν είναι. Καλή Ανάσταση!».
Γιατί πρέπει να γίνει ο ναός στον Κήπο Πάφου
Καθεδρικός λέγεται ο ναός που είναι κοντά στην Καθέδρα του Επισκόπου, στη Μητρόπολη. Αυτό εξήγησε στη «Σ» ο Μητροπολίτης Πάφου, αναφερόμενος στο ζήτημα που προέκυψε μετά την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Πάφου, να ανάψει το πράσινο φως για την ανέγερση καθεδρικού ναού στον Δημόσιο Κήπο της πόλης. Σύμφωνα με τον Μητροπολίτη, «ένας τέτοιος ναός χρειάζεται γιατί είναι κάποιες τελετές στις οποίες οι κληρικοί πηγαίνουμε ντυμένοι στα άμφιά μας, πεζοί, από τη Μητρόπολη στον ναό, όπως π.χ. στον Εσπερινό της Αγάπης, τις επίσημες Δοξολογίες, στις υποδοχές ξένων Αρχιεπισκόπων και Πατριαρχών κ.λπ. Δεν πρέπει επομένως η απόσταση να είναι αποτρεπτικός παράγοντας. Κοντά στη Μητρόπολη δεν έχουμε άλλο χώρο. Κάναμε προσπάθεια παλαιότερα για ανταλλαγή μέρους του Μουσαλλά με τον Κήπο και κρίθηκε αντισυνταγματική τέτοια ανταλλαγή. Ο μόνος ιδιόκτητος χώρος της Μητρόπολης εδώ κοντά είναι ο Κήπος.

»Ο σημερινός Καθεδρικός Ναός μας, ο Άγιος Θεόδωρος, είναι η μικρότερη εκκλησία της πόλης και δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ενός Καθεδρικού Ναού. Εδώ, σ’ αυτήν την περιοχή ήρθαμε το 1570, διωγμένοι από τους Τούρκους που κατέλαβαν τότε και τη Μητρόπολη και τον Καθεδρικό μας Ναό και τον μετέτρεψαν σε τζαμί. Ο Καθεδρικός μας Ναός από τον 12ον αιώνα μέχρι το 1570 ήταν το σημερινό τζαμί στον Μούτταλο. Μέχρι τον 12ον αιώνα Καθεδρικός Ναός της Πάφου ήταν η βασιλική που βρίσκεται σήμερα σε χαλάσματα στην Κάτω Πάφο, κοντά στην Αγία Κυριακή. Από εκεί μας έδιωξαν οι Λατίνοι όταν κατέλαβαν την Κύπρο.

»Με τον πληθυσμό της πόλης μέχρι το 1950 ο Άγιος Θεόδωρος επαρκούσε για τις ανάγκες μας. Τώρα, λόγω μεγέθους, δεν μπορεί. Χρειαζόμαστε άλλον Καθεδρικό Ναό. Ο Κήπος είναι ιδιοκτησία της Μητρόπολης. Υπάρχει συμφωνία από το 1955, μεταξύ του Δήμου και της Μητρόπολης, σύμφωνα με την οποία παραχωρήθηκε ένα μέρος όπου κτίστηκε το Δημαρχείο και συμφωνήθηκε σε άλλο μέρος του να κτιστεί και Καθεδρικός Ναός και Μητρόπολη. Επειδή μεσολάβησε ο Απελευθερωτικός μας Αγώνας και οι καταστάσεις επέβαλαν την απομάκρυνση του Μητροπολίτη Φωτίου, το δεύτερο σκέλος της συμφωνίας δεν υλοποιήθηκε, παρόλο που ξεκάθαρα αυτή λέγει ότι είναι δεσμευτική και για τους διαδόχους αυτών που την υπέγραψαν.

»Αργότερα δόθηκαν κι άλλα τμήματα του Κήπου για τις προτομές του Παλαμά, του Σολωμού και του Παλληκαρίδη. Σήμερα το εμβαδόν του Κήπου που απέμεινε ως ιδιοκτησία της Μητρόπολης είναι 14.382 τετραγωνικά μέτρα. Από τα 14.382 m2 θα χρησιμοποιήσουμε τα 700 m2 (λιγότερο από το 1/20 ή 5%) για ναό, ο οποίος δεν θα περιφραχθεί. Το υπόλοιπο θα παραμείνουν Κήπος και θα αναβαθμιστούν σε Κήπο και παιδική χαρά.

»Δεν νομίζω ότι το 5% του ναού θα καταστρέψει το 95% που θα μείνει πράσινο. Αντίθετα μάλιστα. Σήμερα δεν χρησιμοποιείται από τους Παφίτες ο Κήπος. Όταν γίνει ο ναός, με τις ευκαιρίες της Θ. Λειτουργίας και των άλλων εκδηλώσεων που θα γίνονται εκεί, θα παίρνουν οι γονείς τα παιδιά τους εκεί και θα βρει και ο Κήπος την παλιά του αίγλη. Έτσι θα γίνει πνεύμονας πρασίνου ο Κήπος.

»Προσωπικά έχω μεγάλες περιβαλλοντικές ευαισθησίες. Πρώτος εγώ θέλω να προστατεύσω το περιβάλλον. Υπάρχουν τοποθεσίες στον Κήπο όπου μπορεί να τοποθετηθεί ο Ναός χωρίς να κοπεί ούτε ένα δέντρο. Μα αν μου υποδειχθεί να τον τοποθετήσουμε αλλού, όπου θα παραστεί ανάγκη να κοπούν κάποια δένδρα, θα φυτέψουμε άλλα πολλαπλάσια. Ούτε και θα ήθελα κάποιο κτήριο που να έρχεται σε παραφωνία με τα νεοκλασικά κτήρια της περιοχής, για τα οποία νιώθω και περήφανος γιατί κοσμούν την πόλη μας. Ο ναός θα έχει εξωτερικά τα χαρακτηριστικά των νεοκλασικών κτηρίων της περιοχής.

»Ως προς το ύψος και την τελική του μορφή είναι η πολεοδομική Αρχή του Δήμου που θα δώσει τη συγκατάθεσή της και θα υποβάλει τους όρους της. Είμαστε πρόθυμοι να συνεργαστούμε πλήρως μ’ αυτή. Νομίζω πως ουδείς καλοπροαίρετος θα διαφωνήσει με τις πιο πάνω θέσεις. Γι’ αυτό και καλώ όλους να συνεργαστούν με τη Μητρόπολη, ώστε η Πάφος, η πρώτη χριστιανική πόλη της Ευρώπης, να αποκτήσει τον Καθεδρικό της Ναό που έχει απόλυτη ανάγκη».