To «μυστικό της κόκκινης λίμνης» κι ο «ηθικός πανικός» των ΜΜΕ

Δεν θα αργούσε δημοσιογράφος να σύρει την αναλογία ή να κτίσει συναισθηματική αντίδραση πάνω στην παρομοίωση «κόκκινο σαν αίμα», για το νερό της λίμνης Μεμή Ξυλιάτου, όπου είχαν ριφθεί οι σοροί των θυμάτων τού κατά συρροήν δολοφόνου που μονοπωλεί αυτές τις μέρες το ενδιαφέρον των ΜΜΕ... Οι συναισθηματικά φορτισμένοι όροι, μαζί με την ιστορία «φρίκης», όπως «δράση της φρίκης», «λίμνη της φρίκης» κι όσα άλλα φρικώδη κι ερεβώδη για τα φρικιαστικά εγκλήματα, τα φρικτά σηκώνει η γη κι η ψυχή τα φρικτότερα.
Στην οθόνη απέναντι βλέπω της «λίμνης το θολό νερό», καθώς η δημοσιογράφος, που κατασκήνωσε δίπλα στο «νερό της φρίκης», ψάχνει λέξεις να διανθίσει τις εξελίξεις του τρομερού γεγονότος, 17 μέρες, με τους ίδιους τους δημοσιογράφους να γίνονται «αυτo-είδηση», με τον τίτλο «Η ομάδα που αψηφά (!!!) τους κινδύνους» - «αψηφεί» είναι το σωστό! Τώρα, το «κινδύνους» είναι μάλλον παρατραβηγμένο, ο δολοφόνος δεν παραμονεύει, έχει συλληφθεί, και το έδαφος δεν είναι σεισμικό ή απειλεί ως καταβόθρα, δεν υπάρχουν κακά ανθρωποφάγα θηρία στην περιοχή.
«Η φρίκη κι ο τρόμος από τα ειδεχθή, στυγερά, χωρίς προηγούμενο», «που δεν χωρά ανθρώπου νους» «εγκλήματα του ανελέητου δράκου» - όλα τα στοιχεία, δηλαδή, που στην θεματογραφία ή θεωρία των ΜΜΕ αποκαλoύμε «ηθικοί πανικοί» ή moral panics. Όχι απλή εντυπωσιοθηρία, δηλαδή, αλλά εμμονή στις διαστάσεις του γεγονότος που εντείνουν το τρομερό ή φρικώδες του πράγματος, διεγείροντας ή ενσπείροντας «τον φόβον και το έλεος», διαδίδοντας φρίκη και φόβο σε όσο πιο μεγάλη μάζα των θεατών, του κοινού.

Στα κοινωνιολογικά λεξικά θα βρείτε τον «ηθικό πανικό» να ορίζεται ως η διαδικασία της έγερσης κοινωνικών φόβων γύρω από ένα θέμα - έργο των κοινωνικών διαχειριστών ή των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Τα ΜΜΕ σήμερα έχουν καταστεί οι βασικοί και πρωταγωνιστικοί παίκτες στο παιγνίδι αυτό της διάδοσης της κοινωνικής αγανάκτησης όχι μόνο με τη χρήση ηθικών και συναισθηματικών όρων, όταν η συγκινησιακή ερμηνεία του γεγονότος εμποτίζει την αντικειμενική περιγραφή του, αλλά και με την εντυπωσιοθηρική εμμονή στο γεγονός, που διαστέλλεται σε έκταση και προβολή, ώστε να καταστεί το κυρίαρχο ειδησεογραφικό θέμα στον νου και, κυρίως, στο θυμικό του κοινού.
Μάλιστα, ως γεγονός που αντίκειται τόσο κραυγαλέα στα παραδεκτά ήθη της κοινωνίας, ώστε το προβαλλόμενο επεισόδιο να ορίζεται, όπως υπέδειξε o κοινωνιολόγος - εγκληματολόγος του LSE Stanley Cohen, ως απειλή και κίνδυνος για τις κοινωνικές αξίες και νόρμες. Η πολιτική τους εκμετάλλευση από τους «ταγούς της κοινωνικής τάξης και ηθικής», τους πολιτικούς, είναι αυτονόητη.