Ο νόμος που θα σταματήσει το bullying

Η αύξηση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας στα σχολεία της Κύπρου απασχόλησε τη Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία προχώρησε στην ψήφιση του «Περί Σχολικού Εκφοβισμού και Ενδοσχολικής Βίας στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση (Μέτρα Αντιμετώπισης) Νόμου του 2019». Μιλώντας στη «Σημερινή», ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας, Κυριάκος Χατζηγιάννης, τόνισε την ανάγκη ύπαρξης του συγκεκριμένου νόμου, ώστε να ελεγχθεί και να περιοριστεί στο ελάχιστο το φαινόμενο που παρουσιάζει αυξητικές τάσεις.

«Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια ανησυχητική αύξηση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας. Το φαινόμενο αυτό φέρει αρνητικές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία των μαθητών και σίγουρα δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στις σχολικές μονάδες. Η ανάγκη για λήψη μέτρων είναι επιτακτική. Έτσι προχωρήσαμε στη δημιουργία αυτού του νόμου».

Τι προνοεί ο νόμος

Ο νόμος επιβάλλει τη σύσταση ειδικής επιτροπής, η οποία θα έχει στόχο την πρόληψη και την αντιμετώπιση φαινομένων σχολικού εκφοβισμού και ενδοσχολικής βίας. Κάθε σχολείο οφείλει, με βάση τη σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού, να λαμβάνει όλα τα αναγκαία διοικητικά και παιδαγωγικά μέτρα για την προστασία των μαθητών από οποιασδήποτε μορφής φαινόμενα σχολικού εκφοβισμού και ενδοσχολικής βίας.

Το Υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να ετοιμάζει και να δημοσιοποιεί ετήσια έκθεση στο τέλος κάθε σχολικού έτους για όλα τα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού και ενδοσχολικής βίας παγκύπρια. Το κάθε σχολείο στην αρχή του σχολικού έτους, σε συνεργασία πάντα με το Υπουργείο, θα συστήνει ειδική επιτροπή για την πρόληψη και αντιμετώπιση των περιστατικών σχολικού εκφοβισμού και ενδοσχολικής βίας και για τη διερεύνηση σχετικών περιστατικών.

Αυτή η επιτροπή θα καταρτίζει σχέδιο δράσης κατά της παραβατικής συμπεριφοράς και θα ενσωματώνει σε αυτό διάφορες δράσεις για την πρόληψη, διαχείριση και καταστολή περιστατικών σχολικού εκφοβισμού και ενδοσχολικής βίας. Σε αυτό το σχέδιο δράσης θα πρέπει να περιλαμβάνονται προγράμματα για τη στήριξη και ενδυνάμωση των μαθητών και του προσωπικού του σχολείου.

Εκτός των πιο πάνω, η επιτροπή θα πρέπει να ενημερώνει άμεσα το Υπουργείο για περιστατικά, ώστε να ληφθούν μέτρα σύμφωνα πάντα με το σχέδιο δράσης για την προστασία και στήριξη των μαθητών, αλλά και του προσωπικού του σχολείου, που ενδεχόμενα να είναι θύματα τέτοιων περιστατικών. Παράλληλα θα αποφασίζει και πειθαρχικά μέτρα σε βάρος των μαθητών που είναι υπεύθυνοι για πρόκληση τέτοιων περιστατικών. Επίσης θα αποφασίζει για την υποβολή των εν λόγω μαθητών σε θεραπευτικά ή άλλα προγράμματα που να προάγουν τη σωστή κοινωνική συμπεριφορά, τον αλληλοσεβασμό και να βελτιώνουν την ψυχική τους υγεία. Τέλος, το Υπουργείο οφείλει να καταθέσει στη Βουλή σχετικούς κανονισμούς που να εξειδικεύουν και να ρυθμίζουν την εφαρμογή του νόμου, εντός τριών μηνών από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.

Τέλος στον εκφοβισμό

Σύμφωνα με τον κ. Χατζηγιάννη, η επιτροπή αυτή θα απαρτίζεται από ειδικούς συνεργάτες που θα μπορούν να χειριστούν και να αντιμετωπίσουν καταστάσεις οι οποίες αφορούν εκφοβισμό. «Δεν θα είναι μόνιμο προσωπικό ή μόνιμος διορισμός. Αλλά θα συστήνεται μια ad hoc επιτροπή από ειδικούς όπου χρειάζεται και για όσο χρειάζεται για να αντιμετωπίσει φαινόμενα που αφορούν σχολικό εκφοβισμό ή ενδοσχολική βία. Σίγουρα και οι εκπαιδευτικοί θα έχουν τον δικό τους ρόλο».

Τα αυξημένα περιστατικά βίας και bullying οδήγησαν στην απόφαση ψήφισης του Νόμου. Ο κ. Χατζηγιάννης εξήγησε ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για πάταξη του φαινομένου. «Η θέσπιση του νόμου αυτού κρίνεται άκρως αναγκαία επειδή τα περιστατικά όχι μόνο έχουν αυξηθεί, αλλά γίνονται ακόμη πιο έντονα και επικίνδυνα. Οι αρνητικές συνέπειες δεν έχουν αντίκτυπο μόνο σε όσους βιώνουν ή παρακολουθούν τα φαινόμενα αυτά, αλλά και στην ίδια την κοινωνία. Η έγκαιρη λήψη μέτρων αντιμετώπισης των περιστατικών αυτών θα οδηγήσει και στην εύρυθμη λειτουργία της σχολικής μονάδας».

Απαραίτητοι οι ψυχολόγοι

Για το θέμα της αντιμετώπισης του σχολικού εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας σε συνάρτηση με τη δημιουργία του σχετικού νόμου, ρωτήσαμε σχετικά την ψυχολόγο σχολικής εξελικτικής ψυχολογίας, δρα Αριστονίκη Θεοδοσίου. Με μια απλή παρατήρηση των όσων περιλαμβάνονται στον σχετικό νόμο, η ίδια δήλωσε πως σίγουρα πρέπει να παρθούν κάποια μέτρα αλλά βασισμένα σε επιστημονικούς χειρισμούς.

«Στην Κύπρο έχουμε κρατικά πανεπιστήμια και ιδιωτικά με πολύ αξιόλογους ακαδημαϊκούς που έχουν ασχοληθεί με τον εκφοβισμό. Το σχέδιο δράσης από ειδικούς, το οποίο θα βασίζεται στην έρευνα θα έχει σίγουρα μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας. Ακόμη ίσως να ήταν καλύτερο και χρήσιμο αν διοριζόταν σε κάθε σχολείο ένας ψυχολόγος, που να συντονίζει τον σχεδιασμό και να αναλαμβάνει την υποστήριξη των καθηγητών και των δασκάλων αλλά και την ευαισθητοποίηση των γονιών μέσα από ειδικά εργαστήρια σε συνεργασία με τη Σχολή Γονέων.

»Θεωρώ ότι ο σχολικός εκφοβισμός με το προτεινόμενο νομοσχέδιο σταματά μέσα από την πόρτα του σχολείου. Δεν σταματά όμως στην πραγματικότητα εκεί. Έχουμε πρόβλημα Παιδείας και αυτό δεν θα λυθεί εκφοβίζοντας τους εκφοβιστές. Για να λυθεί το πρόβλημα χρειάζεται από το Νηπιαγωγείο να παρθούν μέτρα πρόληψης, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση, καθώς και άμεση παρέμβαση, εφόσον τα παιδιά που ενδεχομένως να είναι θύτες, παρουσιάζουν μια προεκφοβιστική συμπεριφορά», πρόσθεσε.