Tουρκικό αφήγημα για ΑΟΖ made in USA

Τον ενεργειακό χάρτη του Υπουργείου Ενέργειας των Ηνωμένων Πολιτειών, που επιμελήθηκε η Κυβέρνηση Ομπάμα, επικαλούνται οι Τούρκοι προκειμένου να δικαιολογήσουν τις έκνομες ενέργειές τους στην Κυπριακή ΑΟΖ και τις γεωτρήσεις του «Πορθητή». Ο σχετικός χάρτης, που κυκλοφόρησε σε αμερικανικά μέσα και ανέλυσε εκτενώς η «Σημερινή», έχει εργαλειοποιηθεί εκτενώς από τους Τούρκους, οι οποίοι προωθούν πλέον το εξής αφήγημα: Ο χάρτης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναγνωρίζει την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Επομένως η Τουρκία είναι αποφασισμένη να προστατεύσει τα δικαιώματά της, κλείνοντας τα αφτιά στις οικονομικές απειλές. Το μήνυμα αυτό έστειλε ο Τούρκος Πρόεδρος της Ένωσης Κοινωνικών Δικτύων και Τεχνολογικής στρατηγικής Abdullah Ciftci στο Τwitter, όπου ο ίδιος διαθέτει 288 χιλιάδες ακολούθους παγκοσμίως. Πάντως, μετά και την αποστολή του δευτέρου σκάφους Yavuz για γεωτρήσεις στα ανατολικά της Καρπασίας επανήλθαν στον τουρκικό Τύπο τα σενάρια για εγκατάσταση ναυτικών και αεροπορικών βάσεων στο ψευδοκράτος και συγκεκριμένα στη σκλαβωμένη Αμμόχωστο και Τρίκωμο αντίστοιχα.

Σενάρια τουρκικών Βάσεων. Δημοσίευμα του πρακτορείου ειδήσεων Demirören αναφέρει πως η εγκατάσταση στρατιωτικών Βάσεων στη βόρεια Κύπρο θα έχει ως στόχο να εγγυηθεί την ασφάλεια της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η κίνηση αυτή, σύμφωνα με το δημοσίευμα, είναι συνέχεια επίσκεψης στα κατεχόμενα από ομάδα του τουρκικού ναυτικού, η οποία πραγματοποίησε συνομιλίες με διπλωματικούς και στρατιωτικούς «αξιωματούχους» του κατοχικού μορφώματος. «Συμφωνήθηκε πως, λόγω των γεωτρήσεων της Τουρκίας στην περιοχή, είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η στρατιωτική της παρουσία, ιδιαίτερα όσον αφορά την προμήθεια και την εγγύηση της ασφάλειας των τουρκικών πολεμικών πλοίων», σημειώνεται.

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις γεώτρησης

Πάντως, ο ειδικός σε θέματα υδρογονανθράκων και μέλος της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών Ηλίας Κονοφάγος έδωσε μια διαφορετική διάσταση τεχνικού χαραχτήρα στην παράνομη γεώτρηση του τουρκικού «Πορθητή» δυτικά της Πάφου. Ο ίδιος εξήγησε πως οι 18 εταιρείες –υπεργολάβοι- που εργάζονται γι’ αυτήν τη γεώτρηση δημιουργούν σοβαρά ζητήματα ασφάλειας του περιβάλλοντος, για το οποίο η ΕΕ έχει πολύ σκληρό πλαίσιο και, κατά τη γνώμη του, αυτό θα έπρεπε να έχει ήδη αναδειχτεί στη Σύνοδο Κορυφής με κυρώσεις σε υπεργολάβους που αναγκαστικά θα πάγωναν κάθε έρευνα από το τουρκικό γεωτρύπανο. Αναρωτήθηκε, παράλληλα, γιατί οι διεθνείς περιβαλλοντικές οργανώσεις διαμαρτύρονται μονόπλευρα για τις μελλοντικές εξορύξεις νότια της Κρήτης και για τη συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχουν εκδώσει ούτε μία ανακοίνωση.

Με τροπολογίες το EastMed Act

Το σοβαρότερο από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Τουρκία είναι η χαοτική κατάσταση της οικονομίας της, με τους φόβους να εντείνονται καθώς τα μηνύματα από την Ουάσιγκτον είναι πως ο Τραμπ ετοιμάζει νέο πακέτο οικονομικών κυρώσεων κατά της Άγκυρας αν εγκαταστήσει τους ρωσικούς S-400. Την ερχόμενη Τρίτη, 25 Ιουνίου, αναμένεται να συζητηθεί στη Βουλή των ΗΠΑ και ο νόμος 1102, σχετικά με την «εταιρική σχέση ασφάλειας και ενέργειας της Ανατολικής Μεσογείου του 2019», το λεγόμενο Εast Med Act, που αφορά μέτρα στήριξης Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ. Το σχετικό νομοσχέδιο εισηγήθηκαν οι γερουσιαστές Ρούμπιο και Μενέντεζ και η όλη συζήτηση αναμένεται να έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς επίκεινται να κατατεθούν και σχετικές τροπολογίες. Ένα από τα συνθήματα πάντως για την εκλογή του Μπιναλί Γιλντιρίμ, εκλεκτού του Ερντογάν για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης στις σημερινές εκλογές, ήταν: Αυτή η επιλογή θα είναι και η απάντηση στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο.

Επαφές στην Ε.Ε.

Θα ήταν ωστόσο αφέλεια να θεωρεί κάποιος πως η Άγκυρα δεν φροντίζει και η ίδια να ασκεί πιέσεις προς πάσα κατεύθυνση, συμπεριλαμβανομένης και της Ε.Ε., προκειμένου να δικαιολογήσει της έκνομες ενέργειές της στην Κυπριακή ΑΟΖ. Την περασμένη μάλιστα Τετάρτη, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε, ο Τούρκος Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών Sedat Οnal είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τη Γενική Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS), Helgat Schmid, όπου την ενημέρωσε για τα σχέδια της Τουρκίας στην περιοχή. Όπως έγραψε η ίδια στο twitter, «είχαμε μια καλή συνάντηση με τον αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας. Συζητήσαμε θέματα εξωτερικής πολιτικής, καθώς και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο».

Η δυσαρέσκεια των Αράβων

Ο Ερντογάν δεν κινδυνεύει να απομονωθεί και να εναντιωθεί μόνο στη Δύση, αλλά η νεο-οθωμανική του ατζέντα άρχισε να ενοχλεί και να προβληματίζει και τον Αραβικό Κόσμο. Το θέμα της Τουρκίας και της διεθνούς συμπεριφοράς της απέναντι στις αραβικές χώρες ανέπτυξε σε δηλώσεις του πριν από μερικές μέρες και ο γενικός γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου, Άχμεντ Άμπουλ Γκέιτ, κάνοντας λόγο για «επεκτατική πολιτική», καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο διάλογος με τη χώρα του Ερντογάν είναι στην τελική μάταιος. Σύμφωνα με την αραβική εφημερίδα Asharq Al-Awsat, ο Γκέιτ, μιλώντας σε εναρκτήρια τελετή για το σεμινάριο του Αραβικού Κοινοβουλίου, τόνισε πως στόχος της Άγκυρας είναι να προωθήσει τη δική της ιδεολογία και την εκδοχή του πολιτικού Ισλάμ, επιφυλάσσοντας για τον εαυτό της το δικαίωμα της εισβολής σε γειτονικά κράτη με το πρόσχημα της εθνικής ασφάλειας, αδιαφορώντας για την κυριαρχία τους. Η Τουρκία και το Ιράν, είπε μεταξύ άλλων, βλέπουν τις περιφερειακές κρίσεις ως ευκαιρίες επέκτασης. Οι δηλώσεις αυτές θα πρέπει να τύχουν σωστής ερμηνείας και αξιολόγησης από Αθήνα και Λευκωσία, ειδικά αυτήν την περίοδο που ο Ερντογάν σπρώχνει την κατάσταση στα άκρα.

Οριοθέτηση Λιβάνου-Ισραήλ

Έντονο φαίνεται να είναι το διπλωματικό παρασκήνιο μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου σχετικά με το ζήτημα οριοθέτησης των ΑΟΖ μεταξύ των δυο χωρών. "Ελπίζω ότι τον επόμενο μήνα, αυτό το καλοκαίρι, θα αρχίσουμε διαπραγματεύσεις", δήλωσε αυτήν την εβδομάδα ο Υπουργός Ενέργειας Yuval Steintiz. Μεταξύ των προτάσεων γεφύρωσης που υποβλήθηκαν και από τις δύο πλευρές ήταν η διεξαγωγή της πρώτης σεισμολογικής έρευνας της αμφισβητούμενης περιοχής από διεθνείς ενεργειακές εταιρείες που θα λειτουργούν τόσο στα ισραηλινά όσο και στα λιβανικά ύδατα. Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ David Satterfield ταξιδεύει μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου για να προσπαθήσει να μειώσει τις εντάσεις, οι οποίες οφείλονται επίσης σε διαμάχη για τα χερσαία σύνορα. Ένας αξιωματούχος των ΗΠΑ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η Ουάσιγκτον «είναι έτοιμη να εργαστεί για λύσεις που είναι αμοιβαία αποδεκτές και για τα δύο μέρη». Λιβανέζοι βουλευτές ανέφεραν ότι υπήρξε «σαφής πρόοδος» στις προσπάθειες επίλυσης της θαλάσσιας συνοριακής διαμάχης. Αξίζει να σημειωθεί πως και η Κύπρος είναι ανάμεσα στις χώρες που συμβάλλουν διπλωματικά στη γεφύρωση των διαφορών Ισραήλ-Λιβάνου, καθώς η ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας εφάπτεται στη βάση της μέσης γραμμής με τα δυο γειτονικά της κράτη.

Πώς επηρεάζει ο Κόλπος

Επικίνδυνα κλιμακώνεται και η ένταση στις σχέσεις Ιράν-ΗΠΑ μετά το περιστατικό στα Στενά του Ορμούζ την Πέμπτη, όταν οι Φρουροί της Επανάστασης επιβεβαίωσαν πως κατέρριψαν αμερικανικό drone MQ-4C Triton του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού στα Στενά. Τυχόν σύγκρουση μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν θα κλείσει τα Στενά του Ορμούζ και εκτιμάται ότι θα επηρεάσει 18-19 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από εξαγωγές πετρελαίου από Ιράκ, Σαουδική Αραβία, Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμια κατανάλωσης, καθώς επίσης και τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου από το Κατάρ. Το Ιράκ θα αναγκαστεί να περιορίσει περίπου 1 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα στο σύστημα εξαγωγών του προς την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένης και της παραγωγής από αυτόνομες περιοχές των Κούρδων, την ώρα που το Κουβέιτ και το Κατάρ δεν έχουν εναλλακτικές επιλογές.