Τράπεζες

Αρχίζει η εφαρμογή του Σχεδίου «Εστία»

Τι προβλέπει το σχέδιο και ποιες οι προσδοκίες της Κυβέρνησης του Συνδέσμου Τραπεζών

Το έναυσμα για την επίσημη έναρξη του περιβόητου Σχεδίου «Εστία» έδωσε και επίσημα την προηγούμενη Τετάρτη, έπειτα από συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου (το οποίο ενέκρινε το Σχέδιο), ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης. Σύμφωνα με τον ΥΠΟΙΚ, οι παράμετροι του σχεδίου είναι γνωστές όπως είχαν προεγκριθεί από το Υπουργικό τον περασμένο Νοέμβριο και εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Μεσολάβησε ο νομοτεχνικός έλεγχος που ολοκληρώθηκε, και με εγκεκριμένα ήδη τα κονδύλια από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, μπορούμε να αρχίσουμε τώρα το στάδιο της εφαρμογής. Με ανάληψη της ευθύνης εφαρμογής του σχεδίου από το Υπουργείο Εργασίας, το οποίο έχει κάνει πολλή προετοιμασία για να ισχύσει ο προγραμματισμός», είπε.

Τον Σεπτέμβριο οι πρώτες αιτήσεις και τον Δεκέμβριο οι πρώτες πληρωμές

Σύμφωνα πάντα με τον Χάρη Γεωργιάδη, ως πρώτο βήμα, τον Ιούλιο θα υπάρξει η συμμετοχή των τραπεζών ή των φορέων διαχείρισης των δανείων. «Θα ακολουθήσει από τις αρχές Σεπτέμβρη η υποβολή αιτήσεων από τον κάθε ενδιαφερόμενο που πληροί τα κριτήρια του Σχεδίου ‘Εστία’ και οι πρώτες πληρωμές θα ξεκινήσουν να γίνονται από τον Δεκέμβριο. Θα επαναλαμβάνονται, κάθε χρόνο, κάθε Δεκέμβριο, με τη βασική προϋπόθεση ότι θα υπάρχει συμμόρφωση από τον δανειολήπτη σε σχέση με τις αναδιαρθρωμένες και βελτιωμένες για τον ίδιο τον δανειολήπτη υποχρεώσεις του», υπογράμμισε.

Θα συμβάλει στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων

Κληθείς να σχολιάσει τις προσδοκίες που έχει η κυβέρνηση από το Σχέδιο «Εστία», ο Χάρης Γεωργιάδης έβαλε ψηλά τον πήχη. «Θεωρούμε το σχέδιο Εστία ως ένα σχέδιο που προσθέτει στην εργαλειοθήκη για την αντιμετώπιση αυτού του παλαιού κατάλοιπου, του σοβαρού προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με επικέντρωση στην πιο ευαίσθητη ίσως κατηγορία δανειοληπτών, αυτών που έχουν την πρώτη κατοικία τους ως εξασφάλιση. Θα παρακολουθήσουμε πώς θα εφαρμοσθεί στην πράξη το σχέδιο, διατηρώντας την αισιοδοξία ότι θα βοηθήσει ουσιαστικά τα νοικοκυριά και τους δανειολήπτες που έχουν βρεθεί σε δύσκολη θέση, αλλά και γενικότερα στη συνδιαχείριση ενός προβλήματος που εξακολουθεί να επιβαρύνει την οικονομία μας», είπε.

Όσον αφορά το μνημόνιο που θα δοθεί στις τράπεζες, ο Χάρης Γεωργιάδης είπε ότι έχει εγκριθεί από τη Νομική Υπηρεσία, θα δοθεί στη δημοσιότητα, και αφού ενημερωθεί η Βουλή θα γίνουν οι σχετικές ενημερώσεις στον κάθε ενδιαφερόμενο.

Ικανοποίηση εκφράζει ο Σύνδεσμος Τραπεζών

Η «Σ» επικοινώνησε και με τον Σύνδεσμο Τραπεζών, ζητώντας ένα σχόλιο για την έναρξη του Σχεδίου «Εστία». «Προφανώς και βλέπουμε πολύ θετικά την έναρξη του Σχεδίου ‘Εστία’. Είναι ένα θέμα που θα δώσει λύσεις σε χιλιάδες πολίτες, αφού θα αποτρέψει άλλες δραστικές λύσεις που μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπως είναι η πώληση δανείων και η εκποίηση. Θεωρούμε ως Σύνδεσμος Τραπεζών ότι θα συμβάλει αφενός στην κοινωνική συνοχή, αφού τα νοικοκυριά θα διατηρήσουν την κύρια κατοικία τους και, αφετέρου, θα βοηθήσει και στην εύρυθμη λειτουργία των τραπεζών», ανέφερε σχετικά εκπρόσωπος του Συνδέσμου.

Τι είναι το σχέδιο «Εστία»

Το σχέδιο «Εστία» είναι ένα ειδικό σχέδιο, το οποίο ανακοινώθηκε από την Κυβέρνηση και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού. Απευθύνεται σε δανειολήπτες με μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις κατά την 30ή Σεπτεμβρίου 2017. Οι χορηγήσεις αυτές, που είναι εξασφαλισμένες με υποθήκη πρώτης κατοικίας, πρέπει να συνεχίσουν να είναι μη εξυπηρετούμενες μέχρι την περίοδο υποβολής αιτήσεων.

To Σχέδιο ενισχύει την ικανότητα αποπληρωμής δανειακών υποχρεώσεων δανειοληπτών που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Επίσης, συμβάλλει στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων φυσικών προσώπων ή επιχειρήσεων που είναι εξασφαλισμένα με την κύρια κατοικία των δανειοληπτών.

Οι δανειολήπτες που έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο Σχέδιο θα πρέπει να προχωρήσουν σε διακανονισμό για αναδιάρθρωση του δανείου τους με την Τράπεζα που συνεργάζονται και να πληρούν συγκεκριμένα περιουσιακά, εισοδηματικά και άλλα κριτήρια.

Ωφελήματα Σχεδίου Εστία
Όσοι δανειολήπτες αναδιαρθρώσουν τα δάνειά τους, στο πλαίσιο του Σχεδίου, θα έχουν τα πιο κάτω ωφελήματα:

  • Ελάφρυνση του χρέους τους.
  • Καταβολή του 1/3 των δόσεων του δανείου τους (τόκους και κεφάλαιο) από το κράτος.
  • Ελάφρυνση της δόσης του δανείου και μείωση του επιτοκίου.
  • Επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής ανάλογα με την ηλικία του δανειολήπτη και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
  • Τερματίζεται η αβεβαιότητα σε σχέση με τις υποχρεώσεις του δανειολήπτη και της οικογένειάς του.

Οι βασικότερες αρχές του Σχεδίου είναι:

- Το Σχέδιο απευθύνεται σε δανειολήπτες με συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά χαρακτηριστικά.

- Οι Τράπεζες που θα συμμετάσχουν στο Σχέδιο θα προσφέρουν σε όλους τους δανειολήπτες που πληρούν τα σχετικά κριτήρια, τυποποιημένη λύση αναδιάρθρωσης με προκαθορισμένους όρους και προϋποθέσεις. Αυτό θα εξαρτηθεί από τις εγγυήσεις και το οφειλόμενο ποσό του χρέους το οποίο εξασφαλίζεται από πρώτη κατοικία.

- Το αναδιαρθρωμένο ποσό θα υπολογίζεται ως το χαμηλότερο μεταξύ α) του υπολοίπου του δανείου/πιστωτικών διευκολύνσεων που εξασφαλίζονται με την πρώτη κατοικία κατά την ημερομηνία της αναδιάρθρωσης και β) της αγοραίας αξίας της πρώτης κατοικίας.

- Για τα πρώτα 7 χρόνια, το επιτόκιο του αναδιαρθρωμένου δανείου είναι μεταβλητό και βασίζεται στο εξαμηνιαίο επιτόκιο Euribor +2,5% (με ανώτερο όριο το 3,5%). Για την υπόλοιπη διάρκεια αποπληρωμής το επιτόκιο θα διαμορφωθεί στο εξαμηνιαίο επιτόκιο Euribor +2%.

- Η διάρκεια αποπληρωμής δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 25 έτη, ανάλογα με την ηλικία του δανειολήπτη.

- Οι δανειολήπτες θα αποπληρώνουν στην Τράπεζα τα 2/3 των πληρωμών τόκου και κεφαλαίου σύμφωνα με τους όρους του αναδιαρθρωμένου δανείου.

- Μέσω του Κρατικού Φορέα που θα διαχειρίζεται το Σχέδιο, το κράτος θα καλύπτει το 1/3 των πληρωμών τόκου και κεφαλαίου μια φορά τον χρόνο, νοουμένου ότι ο δανειολήπτης συνεχίζει να καταβάλλει τα 2/3 και εξυπηρετεί το αναδιαρθρωμένο του δάνειο.

- Σε περίπτωση που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια εξασφαλίζονται και από άλλες εμπράγματες εξασφαλίσεις, η Τράπεζα θα προσφέρει επιπρόσθετο αναδιαρθρωμένο δάνειο σε ένα ποσό το οποίο θα ισούται με το χαμηλότερο μεταξύ α) του εναπομείναντος υπολοίπου του δανείου/πιστωτικών διευκολύνσεων κατά την ημερομηνία αναδιάρθρωσης και β) της αγοραίας αξίας των άλλων εμπράγματων εξασφαλίσεων.

- Όταν παραμένει υπόλοιπο, το οποίο δεν εξασφαλίζεται από άλλες εμπράγματες εξασφαλίσεις, θα παραμένει παγωμένο και θα καθίσταται απαιτητό από την Τράπεζα σε περίπτωση αθέτησης του αναδιαρθρωμένου δανείου της πρώτης κατοικίας.

- Οι υπάρχουσες εξασφαλίσεις/εγγυήσεις θα διατηρούνται και δεν θα ζητούνται πρόσθετες, εκτός και αν συντρέχουν ορισμένες προϋποθέσεις.

- Πριν από την αναδιάρθρωση του δανείου, η Τράπεζα θα αξιολογεί την ικανότητα αποπληρωμής και θα πραγματοποιεί έλεγχο βιωσιμότητας της προσφερόμενης λύσης αναδιάρθρωσης.

- Τα αποτελέσματα της εξέτασης/αξιολόγησης θα γνωστοποιούνται στον Κρατικό Φορέα, ο οποίος θα εξετάζει και θα επαληθεύει την αίτηση και τις πληροφορίες του αιτητή.

- Με την έγκριση της αίτησης, ο Κρατικός Φορέας θα προχωρεί στη σύναψη σύμβασης με τον αιτητή.

- Σε περίπτωση που η Τράπεζα κρίνει ότι η λύση αναδιάρθρωσης δεν είναι βιώσιμη, ο Κρατικός Φορέας θα απορρίπτει τη συμμετοχή στο Σχέδιο.

Εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια

Επίσης, έχουν καθοριστεί συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, τα οποία πρέπει να πληρούνται για συμμετοχή στο Σχέδιο. Πιο συγκεκριμένα:

-Το/τα δάνειο/α/ πιστωτική/ές διευκόλυνση/εις είναι εξασφαλισμένα με πρώτη ή συνεχόμενες υποθήκες κύριας κατοικίας (ιδιόκτητη στέγη που χρησιμοποιείται ως μόνιμη κατοικία από τον δανειολήπτη ή/και από μέλη της οικογένειάς του).

- Η αγοραία αξία της πρώτης κατοικίας να μην υπερβαίνει τις €350.000.

- Τουλάχιστον το 20% του υπολοίπου των συνολικών δανείων του δανειολήπτη στην Τράπεζα προς όφελος της οποίας έχει εγγραφεί πρώτη υποθήκη ή και συνεχόμενες υποθήκες, επί της κύριας κατοικίας ή έχει εκχωρηθεί το αγοραπωλητήριο συμβόλαιο για την αγορά της κύριας κατοικίας ήταν μη εξυπηρετούμενο για περισσότερες από 90 μέρες. Νοείται ότι, δάνεια που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης από τις 30 Σεπτεμβρίου 2017 και μετά, δεν δύναται να ενταχθούν στο Σχέδιο.

- Tο συνολικό οικογενειακό εισόδημα του αιτητή δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα ακόλουθα ποσά:

- Νοικοκυριά με ένα άτομο μέγιστο ποσό εισοδήματος €20.000 τον χρόνο.

- Για ζεύγος χωρίς εξαρτώμενα άτομα €35.000 τον χρόνο.

- Για ζεύγος με ένα εξαρτώμενο €45.000 τον χρόνο.

- Για ζεύγος με δύο εξαρτώμενα €50.000 τον χρόνο.

- Για ζεύγος με τρία εξαρτώμενα €55.000 τον χρόνο.

- Για ζεύγος με τέσσερα εξαρτώμενα και άνω, €60.000 τον χρόνο, ποσό το οποίο αποτελεί και την οροφή του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος.

- Ως οικογενειακό εισόδημα νοείται το εισόδημα όλων των μελών της οικογένειας του δανειολήπτη. Στις περιπτώσεις που ο δανειολήπτης είναι νομική οντότητα, ως οικογενειακό εισόδημα λαμβάνεται το εισόδημα των μελών της οικογένειας του κύριου μετόχου (με ποσοστό πάνω από 50%) της εταιρείας, αφού με την αναδιάρθρωση του δανείου ο κύριος μέτοχος θα αναλάβει τον δανεισμό και θα μετατραπεί σε δανειολήπτη. Τα υπόλοιπα καθαρά περιουσιακά στοιχεία του νοικοκυριού (δηλαδή τα περιουσιακά στοιχεία του νοικοκυριού, εξαιρουμένης της κύριας κατοικίας, μείον οι τρέχουσες πιστωτικές διευκολύνσεις εξαιρουμένου του δανείου που εξασφαλίζεται με την κύρια κατοικία) δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν σε τιμές αγοράς το 80% της αγοραίας αξίας της πρώτης κατοικίας, χωρίς το ποσό να υπερβαίνει τις €250 χιλιάδες.

- Ο δανειολήπτης θα πρέπει να είναι μόνιμος κάτοικος της Κυπριακής Δημοκρατίας ή να έχει νόμιμη και συνεχή διαμονή από το 2013.

- Ο δανειολήπτης θα πρέπει να δώσει γραπτώς τη συγκατάθεσή του για επιβεβαίωση και διασταύρωση των οικονομικών του στοιχειών από τον Κρατικό Φορέα.

Το Σχέδιο καλύπτει 15 χιλιάδες δάνεια

Tέλος, να αναφέρουμε ότι το σχέδιο καλύπτει 15 χιλιάδες δάνεια. Σήμερα υπολογίζεται ότι το σύνολο των δανείων, οποιασδήποτε αξίας, με υποθήκη κύρια κατοικία, φθάνει στα 13.9 δις. Από αυτά, και για ποσά μέχρι 350 χιλ. τα δάνεια, ανέρχονται στα 8,7 δις, εκ των οποίων, το 40% ή 3,5 δις είναι ΜΕΔ και αφορούν 15 χιλιάδες δανειολήπτες (Το ένα τρίτο προέρχεται από τον Συνεργατισμό).