Διεθνή

Ασύμμετρη Ιρανική πολιτική: Έντονα προβληματισμένη η Ουάσιγκτον

Ο προβληματισμός σε σχέση με έναν πόλεμο μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράν δεν οφείλεται σε ζητήματα στρατιωτικής υπεροχής – Ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει πως οι Ηνωμένες Πολιτείες υστερούν

Στην πραγματικότητα η πολεμική ένταση που έχει αναζωπυρωθεί τις τελευταίες εβδομάδες μεταξύ Ιράν και Ηνωμένων Πολιτειών περιορίζεται σε λεκτικές αντιπαραθέσεις, ισχυρισμούς για πλήγματα της μιας εναντίον της άλλης και προειδοποιήσεις. Το σενάριο ενός πραγματικού πολέμου δεν είναι απίθανο, αποτελεί ωστόσο την τελευταία επιλογή. Η στρατιωτική υπεροχή των Ηνωμένων Πολιτειών είναι αδιαμφισβήτητη, όμως το Ιράν δεν είναι υπολογίσιμος αντίπαλος, όπως η περίπτωση του Ιράκ και του Αφγανιστάν.

Συγκριτικά δεδομένα

Με βάση τα στατιστικά του ΑΕΠ, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι 44 φορές πιο πλούσιες από το Ιράν και δαπανούν 70 φορές περισσότερα χρήματα για στρατιωτικό εξοπλισμό. Ο εναέριος στόλος των Ηνωμένων Πολιτειών είναι 15πλάσιος σε σχέση με τον εναέριο στόλο του Ιράν, πέρα από το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του εναέριου στόλου του Ιράν χρονολογείται από την επανάσταση του 1979 και είναι αμερικανικής προελεύσεως!

Σε ό,τι αφορά τον ναυτικό στόλο, εξίσου υπέρτερες είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η στρατιωτική αποτρεπτική ισχύς της Τεχεράνης οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στη διάθεση πυραύλων ακριβείας, πυραύλων Κρουζ και πυρηνική δύναμη. Στην αποτρεπτική ισχύ της Τεχεράνης περιλαμβάνονται επίσης οι Φρουροί της Επανάστασης, ο ρόλος των οποίων είναι ειδικών καθηκόντων, δρουν εκτός των συνόρων του Ιράν σε πολλές περιπτώσεις και διαθέτουν πλούσιο εξοπλισμό και θαλάσσια ισχύ στον Περσικό Κόλπο, τον Κόλπο του Ομάν και την Κασπία Θάλασσα. Στον εξοπλισμό τους, όπως αποκάλυψε ο ειδικός σε στρατιωτικά ζητήματα, Τίοντορ Κάρασικ, περιλαμβάνονται υποβρύχια, έξυπνοι πύραυλοι και τηλεκατευθυνόμενες νάρκες… Το Ιράν, με τη βοήθεια των Φρουρών της Επανάστασης μπορεί να μπλοκάρει θαλάσσια περάσματα και να «παγώσει» έστω για λίγο τις παγκόσμιες μεταφορές πετρελαίου, με ό,τι συνέπειες -οικονομικές και άλλες- αυτό συνεπάγεται και για τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και για όλους τους ισχυρούς και ανίσχυρους του κόσμου.

Ασύμμετρη καταστροφή

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν αποκλείεται να κηρύξει τον πόλεμο εναντίον του Ιράν, άλλωστε μέχρι σήμερα είναι ο μόνος Αμερικανός Πρόεδρος που δεν έχει κηρύξει πόλεμο με την έναρξη της θητείας του στον Λευκό Οίκο. Πριν όμως θα κάνει ό,τι είναι ανθρωπίνως και πολιτικά δυνατό για να τον αποφύγει. Ο Ντόναλντ Τραμπ ως επιτυχημένος επιχειρηματίας γνωρίζει πως οι Ηνωμένες Πολιτείες μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν νίκησαν σε καμιάν άλλη πολεμική σύγκρουση. Εκτός από τις ανθρώπινες απώλειες, που έκαναν την αμερικανική κοινή γνώμη να αντιτάσσεται σε οποιαδήποτε πολεμική επιχείρηση περιλαμβάνει μπότα επί του εδάφους, η πτώση του δολαρίου ήταν τρομακτικά ραγδαία, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στο εσωτερικό. Οι πόλεμοι στην Κορέα, το Βιετνάμ ιδιαίτερα, στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν στιγμάτισαν ανεπανόρθωτα αντίστοιχα τους Προέδρους Τρούμαν, Τζόνσον, Μπους και Ομπάμα. Με όλα αυτά τα δεδομένα και λαμβάνοντας υπόψη την ανύπαρκτη ενδεχόμενη διάδοχη κατάσταση στο Ιράν, σε περίπτωση που επιτευχθεί ανατροπή της υφιστάμενης κυβέρνησης, το πιθανότερο σενάριο είναι η δημιουργία αστάθειας και η ανάληψη των ηνίων από μια πιο αντι-αμερικανική κυβέρνηση.

Εξίσου αποτρεπτική ισχύ έχει η έλλειψη στήριξης από ισχυρούς συμμάχους του Δυτικού κόσμου, την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες απολάμβαναν σε κάθε προηγούμενη πολεμική σύγκρουση. Στην περίπτωση ενός ενδεχόμενου πολέμου με το Ιράν, ωστόσο, στο πλευρό των Ηνωμένων Πολιτειών αναμένεται να μείνουν μόνο όσες χώρες έχουν άμεσο συμφέρον, είτε λόγω σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες είτε λόγω εχθρότητας με το Ιράν, δηλαδή η Βρετανία, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ.

Τι θα μπορούσε να οδηγήσει σε πόλεμο;

Παρά το γεγονός ότι μια πολεμική σύρραξη είναι το τελευταίο σενάριο επιλογής, όπως προ-είπαμε, δεν μπορεί να αποκλειστεί πλήρως. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που οι Ηνωμένες Πολιτείες στέλνουν επιπλέον δυνάμεις στον Περσικό Κόλπο και το Ιράν κινητοποιεί τον στρατό του. Άλλωστε η αμοιβαία εχθρότητα και η έλλειψη επικοινωνίας και εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών δεν αποκλείεται να οδηγήσουν στο άνοιγμα της «πύλης της κολάσεως». Στην παρούσα φάση, ακόμη και ένας λάθος υπολογισμός «θα μπορούσε να ανάψει μια φωτιά που ακόμα και οι ψυχραιμότεροι και στις δυο πρωτεύουσες θα δυσκολευτούν να σβήσουν».