Αναλύσεις

Σκάνδαλα στο... συρτάρι

Βολεύει πολλούς η αποσιώπηση του ζητήματος των αμαρτωλών δανείων σε πολιτικούς - Το μούδιασμα φορέων, τα εμπόδια στις έρευνες και η ανακολουθία στη συμπεριφορά της Βουλής

Χωρίς αμφιβολία, είναι αρκετοί αυτοί που θα επιθυμούσαν να κρυφτεί κάτω από το χάλι το φλέγον ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων.

Το μούδιασμα, που παρατηρείται, εδώ και καιρό, στον χειρισμό του θέματος από τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας, εντείνει την ανησυχία ότι ακόμη μια σοβαρή υπόθεση, που άπτεται του δημοσίου συμφέροντος, κινδυνεύει να μείνει στο συρτάρι. Εξαίρεση αποτελούν οι εκκρεμούσες έρευνες, που αφορούν, όμως, μία μόνο τράπεζα.

Οι πρώτοι που επιθυμούν την αποσιώπηση δεν είναι άλλοι από τους ίδιους τους εμπλεκομένους, τα Πολιτικά Εκτεθειμένα Πρόσωπα. Αυτό φαίνεται και από τη συμπεριφορά ορισμένων, η οποία θα επεξηγηθεί πιο κάτω. Τι φοβούνται; Τα στοιχεία, έστω και σε ακατέργαστη μορφή, που κατέχουν τράπεζες και άλλοι, αγγίζουν σοβαρά θέματα κουμπαροκρατίας και ευνοιοκρατίας στην παραχώρηση και αναδιάρθρωση δανείων. Καταδεικνύουν, ενδεχομένως, και διάπραξη ποινικών αδικημάτων, όπως διαφθορά, δωροδοκία, κατάχρηση εξουσίας κ.ά.

Τον περασμένο Μάρτιο δόθηκε στη δημοσιότητα ένα καταπελτικό πόρισμα Ερευνητικής Επιτροπής για την κατάρρευση του Συνεργατισμού. Διαπίστωνε, μεταξύ άλλων, αδικαιολόγητες παραχωρήσεις και διαγραφές δανείων σε στελέχη τραπεζών, πολιτικά πρόσωπα, κόμματα και άλλους. Η έκθεση είναι εκεί, διαθέσιμη προς όλους να τη διαβάσουν.

Οι αποκαλύψεις

Τον ίδιο μήνα, το “ΣΙΓΜΑ” και η “Σημερινή” παρουσίασαν, με έγγραφα και ονόματα, περιπτώσεις ΠΕΠ, που ενδεχομένως να έτυχαν ευνοϊκής μεταχείρισης, ενώ αναδείχθηκε και το θέμα της σύγκρουσης συμφερόντων βουλευτών, που, ενώ ψήφισαν νομοθεσίες για ΜΕΔ και αναδιαρθρώσεις, δεν δήλωσαν, ως όφειλαν, ότι κατείχαν και οι ίδιοι κόκκινα δάνεια.

Στο πλαίσιο της ίδιας έρευνας (δημοσίευμα “Σημερινής” της Κυριακής - 31.3.2018, με τίτλο: “Διαφάνεια α λα καρτ”), ζητήθηκε απ’ όλους τους βουλευτές και σύσσωμο το Υπουργικό Συμβούλιο να απαντήσουν, γραπτώς, σε ερωτηματολόγιο κατά πόσο διατηρούν ή όχι μη εξυπηρετούμενα δάνεια, για σκοπούς διαφάνειας και ενημέρωσης του κοινού. Οι περισσότεροι βουλευτές απάντησαν στις ερωτήσεις, ενώ ορισμένοι δεν απάντησαν, επικαλούμενοι τα προσωπικά τους δεδομένα. Μάλιστα, υπήρξαν και ορισμένοι που μας παρέπεμψαν στην έρευνα του Γενικού Ελεγκτή στη ΣΚΤ, παρότι το ερωτηματολόγιο αφορούσε όλες τις τράπεζες.

Στην πορεία διερεύνησης (δημοσίευμα “Σημερινής” της Κυριακής - 07.4.2018, με τίτλο “Μπλόκο στον Ελεγκτή”) διεφάνη ότι αυτοί οι βουλευτές και τα κόμματά τους, που ζητούσαν επιτακτικά έρευνα, ήταν οι ίδιοι που απαγόρευσαν την πρόσβαση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας στα στοιχεία της Συνεργατικής, με νομοθετικές τροποποιήσεις, το 2016. Στη συνέχεια, επιχείρησαν, υποτίθεται, να διορθώσουν το “λάθος” τους, με νέες τροποποιήσεις, αλλά δεν ήταν αρκετό για το κατάλοιπο της ΣΚΤ, την ΚΕΔΙΠΕΣ, η οποία ζήτησε νομική κάλυψη για την παραχώρηση των στοιχείων. Τελικά, η Ελεγκτική Υπηρεσία πήρε θετική γνωμάτευση από τη Νομική Υπηρεσία και, μετά από μήνες καθυστέρησης, έχουν αναπτερωθεί ξανά οι ελπίδες πως η έρευνα, τουλάχιστον, θα αρχίσει. Σύμφωνα με τη νεότερη ενημέρωση, τα στοιχεία δεν έχουν ακόμη δοθεί.

Στα αρχικά στάδια βρίσκεται, εξάλλου, και η ποινική έρευνα στη Συνεργατική, η οποία ξεκίνησε με οδηγίες του Γενικού Εισαγγελέα στην Αστυνομία, στη βάση του πορίσματος της Ερευνητικής.

Και εκεί, οι ανακριτές θα πρέπει, αναπόφευκτα, να συγκρουστούν με το πολιτικο-οικονομικό κατεστημένο, για να καταφέρουν να οδηγήσουν υποθέσεις ενώπιον της Δικαιοσύνης.

Επαναλαμβάνουμε, όμως, πως οι δύο εκκρεμούσες έρευνες, της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και της Αστυνομίας, αφορούν μόνο μία τράπεζα. Στο κάδρο των ερευνών θα μπορούσαν να βρίσκονταν σήμερα όλες οι τράπεζες, αν, για παράδειγμα, η Βουλή έδινε τη λίστα Γιωρκάτζη στον Γενικό Ελεγκτή, ο οποίος είχε προσφερθεί να τη διερευνήσει, με δήλωσή του στο ΣΙΓΜΑ (08/04/2019). Ο τελικός χειρισμός του θέματος αφήνει εκτεθειμένη τη Βουλή.

Τα στοιχεία, έστω και σε ακατέργαστη μορφή, που κατέχουν τράπεζες και άλλοι, αγγίζουν σοβαρά θέματα κουμπαροκρατίας και ευνοιοκρατίας στην παραχώρηση και αναδιάρθρωση δανείων. Καταδεικνύουν, ενδεχομένως, και διάπραξη ποινικών αδικημάτων, όπως διαφθορά, δωροδοκία, κατάχρηση εξουσίας κ.ά.

Τι έγινε η λίστα Γιωρκάτζη;

Τον περασμένο Απρίλιο, η τότε Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, απέστειλε στη Βουλή μια επικαιροποιημένη και μακροσκελή λίστα με ονόματα Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων.

Η διαφορά της από την λίστα που ζητεί ο Γενικός Ελεγκτής από την ΚΕΔΙΠΕΣ είναι πως η λίστα που κατέχει από τότε η Βουλή αφορά όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της Κύπρου και οφειλές προς αυτά εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Συνεπώς, η τροφή για διερεύνηση ήταν πολύ μεγαλύτερη, όπως και οι εμπλεκόμενοι.

Τη λίστα αυτή είχε ζητήσει η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, σε συνεδρία, στις 3 Δεκεμβρίου 2018. Τα πρακτικά της συνεδρίας, που δημοσίευσε η “Σ” στις 14.04.2018, υπό τον τίτλο: “Άλλα λένε κι άλλα κάνουν”, απεδείκνυαν τη στάση που διατήρησαν κατά τη συνεδρία οι βουλευτές. Η αλληλουχία των γεγονότων είχε προκαλέσει σκεπτικισμό, εάν το Σώμα ασκεί την ελεγκτική του ιδιότητα κατά το δοκούν. Οι ανησυχίες επιβεβαιώθηκαν, καθώς η Βουλή έδειχνε αιφνιδιασμένη, όταν η κ. Γιωρκάτζη ικανοποίησε το αίτημά της, παραδίδοντας τη λίστα. Η ίδια η τέως Διοικητής, σε δηλώσεις της, έχει παραδεχθεί ότι φέρει βαρέως το γεγονός πως δεν ολοκλήρωσε η ίδια την έρευνα.

Η Βουλή, όμως, αντί να εξετάσει τρόπους αξιοποίησης της λίστας, για να λάμψει η αλήθεια, τι έκανε; Αποφάσισε να επιστρέψει τη λίστα στην Κεντρική Τράπεζα. Θυμίζουμε την πολύκροτη πρώτη και, κατά τα άλλα, εθιμοτυπική συνάντηση μεταξύ του νέου Διοικητή, Κ. Ηροδότου, και του Προέδρου της Βουλής, Δ. Συλλούρη, με τον τελευταίο να επιστρέφει τη λίστα στον ξαφνιασμένο πρώτο. Από τότε, ούτε φωνή, ούτε ακρόαση για την τύχη της λίστας. Οι εμπλεκόμενοι κοιμούνται, πλέον, ήσυχα τα βράδια, όπως κοιμούνται ήσυχα και για τα άλλα οικονομικά σκάνδαλα, που κατέστρεψαν τον τόπο και παραμένουν ατιμώρητα.