Στον δρόμο των τουρκικών τετελεσμένων

Τακτική καλύτερης δυνατής διαχείρισης, αναλόγως των εξελίξεων, υιοθετεί το τελευταίο (μεγάλο) διάστημα η Λευκωσία. Κτυπά μεν όλες τις πόρτες και προβαίνει σε όλες τις ενέργειες, αλλά βλέπει την Τουρκία να επιβάλλει διά της ισχύος τα θέλω της.

Το τέλος του… δρόμου των νέων τετελεσμένων δεν είναι καθόλου ορατό επί του παρόντος, ενώ τα σενάρια για την Αμμόχωστο λούζουν με κρύο ιδρώτα το Προεδρικό. Καθώς βλέπει και επί του εδάφους πλέον – πέραν της θαλάσσης – να επιδεινώνεται το σκηνικό και να απομακρύνει λύσεις και αντιλήψεις που μέχρι το Κραν Μοντανά παρέμεναν στο προσκήνιο, ως η μόνη επιλογή.

Η βαθμηδόν de facto – δεν χρειάζεται άλλωστε η de jure – προσάρτηση των κατεχομένων αποκαλύπτει ένα ολοκληρωμένο πακέτο κινήσεων της Άγκυρας, που στοχεύει σε πλήρη εκτροχιασμό των όποιων συζητήσεων γίνονται μέχρι σήμερα. Η δε πρωτοβουλία, διά επιστολής στον Γενικό Γραμματέα, για επανέναρξη συνομιλιών ή για συζήτηση περί ΜΟΕ με προμετωπίδα την Αμμόχωστο, δυστυχώς δεν μπορεί να είναι ρεαλιστική απάντηση, αυτό τουλάχιστον το διάστημα, καθότι, εν μέσω τουρκικής θαλάσσιας εισβολής, κινδυνεύουν θα προσυπογραφούν τετελεσμένα και η Άγκυρα με οφέλη στο χέρι να επιζητεί, διά της διπλωματίας, πλέον, και όλα τα υπόλοιπα που διαχρονικά αξιώνει.

Κομβικός για κάποιους ο Σεπτέμβριος, αγνοώντας όμως τα ρίσκα και τους κινδύνους από ενδεχόμενες συνομιλίες

Επιτροπή για Αμμόχωστο. Για αέριο;

Με αφορμή τις άνομες και προσβάλλουσες κάθε ψήφισμα του ΟΗΕ εξαγγελίες του κατοχικού καθεστώτος για την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποτάθηκε, ορθώς, προς τον Γενικό Γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες. Και πέρα και πάνω από τις εισηγήσεις του για ΜΟΕ Βαρωσίων, αυτό που καλώς κάνει είναι να καταγγείλει την ενεργοποίηση του σχεδίου Β’ της Τουρκίας, το οποίο οδηγεί σε τέτοια τετελεσμένα, που θα οδηγήσουν το Κυπριακό, με μαθηματική ακρίβεια, στις κακοτοπιές της οριστικής διχοτόμησης.

Μεταξύ των καταγγελιών, ωστόσο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επαναφέρει παλαιότερη, στο πλαίσιο των ΜΟΕ, πρότασή του για το θέμα της Αμμοχώστου που περιλαμβάνει:

1. Τη σύσταση Τεχνικής Επιτροπής για Ανοικοδόμηση και Επανεγκατάσταση της περίκλειστης περιοχής της πόλης της Αμμοχώστου.
2. Να επιτραπεί σε ξένους και Κύπριους ειδικούς, συμπεριλαμβανομένων και Ελληνοκυπρίων, να διενεργήσουν τεχνικές μελέτες για την ανοικοδόμηση.
3. Να κατατεθεί αίτηση προς την Ε.Ε. για χρηματοδότηση των μελετών και να κληθούν τα Ηνωμένα Έθνη να συνδράμουν στην τεχνική δουλειά.
4. Θα πρέπει να διασφαλιστεί η πλήρης αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής.

Πολιτικοί παρατηρητές έλεγαν, ωστόσο, στη «Σημερινή» ότι είναι μια κίνηση με σχετικό ρίσκο. Εξηγώντας πως από τη στιγμή που η τ/κ πλευρά συντηρεί το αίτημά της για σύσταση δικοινοτικής επιτροπής για το φυσικό αέριο, ως τον μοναδικό δρόμο μείωσης των εντάσεων, είναι σχεδόν αυτοπυροβολισμός να εισηγούμαστε τη σύσταση μιας άλλης επιτροπής. Γιατί, αυτό, ισχυρίζονται, θα διασυνδέσει τα δύο και ενδεχομένως να στρέψει πιέσεις προς την ε/κ πλευρά.

Σεπτέμβριος με… συνομιλίες

Σε επίπεδο Κυπριακού τα πράγματα είναι (και δεν αναμενόταν να είναι διαφορετικά) εντελώς στάσιμα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε επιστολή του, επίσης προς τον Γ.Γ., εν μέσω των τουρκικών ενεργειών στη θάλασσα, έκρινε σκόπιμο να εισηγηθεί τρεις εναλλακτικούς τρόπους διερεύνησης του δρόμου που να οδηγεί σε συνομιλίες. Στην επιστολή του, η οποία, όπως και αυτή για την Αμμόχωστο, παραμένει αναπάντητη, εισηγείτο:

1. Συνάντηση του Προέδρου με τον κ. Ακιντζί στην παρουσία της Απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ.
2. Συνάντηση των δύο ηγετών στην παρουσία του ιδίου του ΓΓ του ΟΗΕ.
3. Συνέχιση της διαδικασίας με άτυπη εν πρώτοις συνάντηση στη μορφή που έγινε στο Κραν Μοντανά.

Μάλιστα, κάποιοι ένθερμοι υποστηρικτές των συνομιλιών, παρά τα δυσμενή τετελεσμένα, ισχυρίζονται ότι ο Σεπτέμβριος θα είναι καθοριστικός, αφού αναμένουν ή… ποθούν ότι ο Γενικός Γραμματέας θα πάρει το πράγμα πάνω του και θα καλέσει τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων τουλάχιστον – θα προτιμούσαν μια συνάντηση τύπου Κραν Μοντανά – για να δώσει την κατάλληλη ώθηση για συνομιλίες.

Αυτό, ωστόσο, που αγνοούν είναι τους τεράστιους κινδύνους που ελλοχεύουν από μια τέτοια ενέργεια. Πιθανή επιστροφή στο τραπέζι του διαλόγου, με την Τουρκία να έχει ολοκληρώσει (δεν πρόκειται να φύγει) τις γεωτρήσεις ανατολικά και δυτικά της Κύπρου, θα σημάνει και αποδοχή των τετελεσμένων, με την Τουρκία να θέλει πλέον και ό,τι άλλο αιτιάται ή επιδιώκει εδώ και 45 χρόνια.

Αλλεπάλληλα τετελεσμένα χωρίς τέλος

Στο μεταξύ, και για σκοπούς ορθής ενημέρωσης, είναι σαφές πως η Τουρκία έχει μαρσάρει μηχανές για το Σχέδιο Β’. Γιατί, εκτός του φυσικού αερίου, είναι αλλεπάλληλα τα τετελεσμένα που επιχειρεί στην Κύπρο. Συγκεκριμένα:

• Το «Γιαβούζ» εξοπλίζεται από γαλλικών συμφερόντων εταιρεία και υποστηρίζεται από νορβηγικών συμφερόντων πλοίο, αποπλέοντας για τα νότια της Καρπασίας.
• Το «Φατίχ» συνεχίζει κανονικά τη γεώτρηση 36 ΝΜ δυτικά της Πάφου, εντός της κυπριακής ΑΟΖ.
• Η Τουρκία υπέγραψε πρωτόκολλο με την ψευδοκυβέρνηση για να αναλάβει την παρακολούθηση ξένων δυνάμεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ που δραστηριοποιούνται χωρίς άδεια του Ερντογάν.
• Ο Οζερσάι αναγγέλλει και προχωρεί με το άνοιγμα της περίκλειστης Αμμοχώστου υπό τ/κ διοίκηση, με στόχο τη φθορά του δικαιώματος περιουσίας μέσω ΕΒΚΑΦ, τη δραστηριοποίηση επενδυτών – φίλων του Ερντογάν για ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου και τον τελικό εποικισμό της πόλης.
• Ανακοινώνουν δικαίωμα μόνιμης επιστροφής Μαρωνιτών σε οικίες τους στα Καρπάσια.
• Προωθούν τουρκικές επενδύσεις σε σειρά περιοχών, ενώ επαναφέρουν ζήτημα δημιουργίας μόνιμης στρατιωτικής ναυτικής βάσης της Τουρκίας.