Τίθεται άμεσα σε εφαρμογή

Ένα νέο σύστημα αξιολόγησης των μαθητών τίθεται σε εφαρμογή άμεσα, που στόχο έχει αφενός μεν να βελτιώσει τα μαθησιακά αποτελέσματα, αφετέρου να κερδίσει πίσω το χαμένο ενδιαφέρον του μαθητή για τη μάθηση και το σχολείο γενικότερα. Η Πρόεδρος της Επιτροπής για την Αξιολόγηση του μαθητή, Δρ Μαίρη Κουτσελίνη, μίλησε στη «Σ» για τις αλλαγές που θα φέρει το εν λόγω νέο σύστημα αξιολόγησης, αλλά και για το μεγάλο στοίχημα, που δεν είναι άλλο από την «επιστροφή» των μαθητών, αλλά και των ίδιων των εκπαιδευτικών, στα σχολεία.

Αναθεωρημένη πρόταση

Η πρόταση για το νέο σύστημα αξιολόγησης του μαθητή αναρτήθηκε αναθεωρημένη στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας την εβδομάδα που μας πέρασε. Σύμφωνα με τη Δρα Κουτσελίνη, το κείμενο έλαβε υπόψη όλες τις θέσεις των εμπλεκομένων κατά τις συναντήσεις τους και τις γραπτές τους τοποθετήσεις.

«Η αναθεώρηση δεν περιλαμβάνει πολλές διαφορές με το προηγούμενο κείμενο. Η διαφορά αφορούσε στον τρόπο με τον οποίο η πρόοδος των μαθητών θα ανακοινωνόταν στους γονείς της δημοτικής εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, αντί με την απλή παράδοση του δελτίου προόδου, θα δίνεται προφορική εξήγηση με βάση τη γραπτή αναφορά που έχει ο δάσκαλος.

»Ένα άλλο σημαντικό είναι το γεγονός ότι δίνει μεγαλύτερη παιδαγωγική αυτονομία στη σχολική μονάδα, ώστε να αποφασίζει τους τρόπους με τους οποίους θα αξιολογεί, για παράδειγμα, τους δέκα που προτείνουμε και θα επιλέγει τους τρεις καταλληλότερους για να αξιολογεί την προφορική επίδοση των μαθητών.

»Ωστόσο το σημαντικότερο στοιχείο που υπάρχει και υπήρχε και παραμένει, το οποίο αποτελεί τον πυρήνα όλου αυτού του σχεδίου, είναι το γεγονός ότι η συντρέχουσα αξιολόγηση είναι αυτή που δίνει ανατροφοδότηση στον μαθητή, επισημαίνει τις αδυναμίες του και ουσιαστικά από τον δάσκαλο προτείνονται παρεμβάσεις ώστε να βελτιώνεται. Δηλαδή δεν καταγράφεται η αξιολόγηση όπως ήταν στο παρελθόν με ένα διαγώνισμα ή μια εξέταση - τα οποία καθόριζαν τον τελικό βαθμό».

Απώτερος στόχος του Υπουργείου Παιδείας είναι να κερδίσει πίσω το χαμένο ενδιαφέρον των μαθητών για το σχολείο

Κίνητρο για μάθηση

Οι γραπτές εξετάσεις και τα διαγωνίσματα καθρέφτιζαν όλη την πορεία του παιδιού στο σχολείο, γεγονός που απέτρεπε τα παιδιά από το να συμμετέχουν ολιστικά στην πορεία μάθησης. Αυτόματα το κίνητρο του μαθητή και το ενδιαφέρον του για το σχολείο, χάνεται. Η συντρέχουσα αξιολόγηση είναι αυτή που θα δώσει την πραγματική αξιολόγηση στον μαθητή, όπως εξήγησε η Δρ Κουτσελίνη.

«Η συντρέχουσα αξιολόγηση θα δώσει την ευκαιρία στους εκπαιδευτικούς να δουν πραγματικά τις ανάγκες του κάθε μαθητή ξεχωριστά. Είναι υποχρέωσή τους να δουν γιατί ένας μαθητής είναι αδύνατος και πού μπορούν να τον βοηθήσουν. Με την υποστήριξη πάντοτε του Υπουργείου, της σχολικής μονάδας, του παιδαγωγικού ινστιτούτου για την επιμόρφωσή τους.Με αυτόν τον τρόπο ο μαθητής θα βρει ξανά το νόημα παραμονής του μέσα στο σχολείο».

Το νέο σύστημα αξιολόγησης του μαθητή φαίνεται να λύνει και τα χέρια των εκπαιδευτικών. Με τα σωστά εργαλεία και τις κατευθύνσεις θα γνωρίζει πότε, πώς και πού μπορεί να παρέμβει ώστε να καλύψει τυχόν κενά των μαθητών.

«Μπορεί να ανατροφοδοτήσει και να βελτιώσει την επίδοση του κάθε μαθητή, γεγονός πολύ σημαντικό. Η αρχή είναι ότι κάθε αδύνατος μαθητής δεν είναι ο μαθητής που δεν μπορεί να μάθει, αλλά αυτός που δεν είχε την ευκαιρία να μάθει».

Όσον αφορά το πότε θα εφαρμοστεί, η Δρ Κουτσελίνη εξήγησε ότι δεν είναι απαραίτητο να εγκριθεί και να εφαρμοστεί εξολοκλήρου.

«Το συγκεκριμένο κείμενο περιέχει τόσες αλήθειες μέσα, που από χθες θα έπρεπε να το ακολουθούν οι εκπαιδευτικοί. Υπάρχει ήδη η νομοθεσία που λέει ότι το 60% της βαθμολογίας είναι η συντρέχουσα αξιολόγηση. Αυτό το πράγμα θα πρέπει να μπει σε εφαρμογή ασφαλώς σιγά-σιγά, με την παράλληλη επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Κάποιοι θα τα καταφέρουν αμέσως, κάποιοι άλλοι όχι.

»Ωστόσο θα πρέπει να αρχίσει να εφαρμόζεται. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να μπουν σε αυτήν τη διαδικασία για να αντιληφθούν πώς πρέπει να είναι η διδασκαλία. Θα γίνει ρουτίνα τους. Όσο για το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής, αυτό δεν υπάρχει, αλλά είναι μέσα στον ρόλο των εκπαιδευτικών. Είναι εκεί για να μαθαίνουν τους μαθητές, όχι απλώς να καταγράφουν τις αδυναμίες τους».

Η ανάγκη για αλλαγή

Η απουσία μιας γενικής και ενιαίας εκπαιδευτικής πολιτικής για την αξιολόγηση, με την παντελή απουσία μιας αξιολόγησης στην Προδημοτική και Δημοτική Εκπαίδευση, δημιουργεί από μόνη της την ανάγκη για την ύπαρξή της. Στη Μέση Εκπαίδευση κυριαρχεί η συγκριτική αξιολόγηση, γεγονός που δημιουργεί πολλές αρνητικές συνθήκες όχι μόνο στους μαθητές αλλά και στους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Στο τέλος επικρατεί η τελική συγκριτική αξιολόγηση -εξετάσεις, διαγωνίσματα- ως βασική μορφή αξιολόγησης, ενώ η διαγνωστική και διαμορφωτική παραμελούνται πλήρως.

Οι κύριες εισηγήσεις

- Ο κάθε μαθητής συγκρίνεται μέσα από τη διαμορφωτική αξιολόγηση με τον εαυτό του και όχι με άλλους, με σκοπό να καλύπτονται κενά και να μην αυξάνονται από μάθημα σε μάθημα.

- Εισάγεται το Ατομικό Δελτίο Προόδου για κάθε μαθητή. Αυτό ορίζεται ως Οδηγός αξιολόγησης, συγκεκριμένων προσδοκώμενων επιτευγμάτων, με ανάλυση και περιγραφή, για κάθε μαθητή, των επιτευγμάτων και ελλείψεών του.

- Τα γραπτά διαγωνίσματα δεν έχουν μεγαλύτερη αξία από την προφορική επίδοση.

- Μορφές αξιολόγησης προφορικής επίδοσης μπορούν να θεωρηθούν μεταξύ άλλων: οι κατ’ οίκον εργασίες, οι γραπτές βαθμολογητές ασκήσεις στην τάξη, η εργασία τύπου project σε ατομικό ή συνεργατικό επίπεδο, η συμμετοχή του μαθητή στις καθημερινές εργασίες του μαθήματος, άλλες δραστηριότητες εκτός της αίθουσας διδασκαλίας, παιχνίδι ερωτήσεων και απαντήσεων τύπου κουίζ και η όλη συμπεριφορά του μαθητή.